Gazze’de ateşkes yaklaşırken BM insani yardımları artırmaya hazırlanıyor

Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Deyr el-Belah'ta UNRWA tarafından dağıtılan yardım kutusunu taşıyan bir Filistinli, 4 Kasım 2024 (Arşiv- Reuters)
Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Deyr el-Belah'ta UNRWA tarafından dağıtılan yardım kutusunu taşıyan bir Filistinli, 4 Kasım 2024 (Arşiv- Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes yaklaşırken BM insani yardımları artırmaya hazırlanıyor

Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Deyr el-Belah'ta UNRWA tarafından dağıtılan yardım kutusunu taşıyan bir Filistinli, 4 Kasım 2024 (Arşiv- Reuters)
Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Deyr el-Belah'ta UNRWA tarafından dağıtılan yardım kutusunu taşıyan bir Filistinli, 4 Kasım 2024 (Arşiv- Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) dün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nde ateşkes yaklaşırken insani yardımları arttırmaya hazırlandığını, ancak sınır geçişleri ve güvenlik konusundaki belirsizliğin bir engel olmaya devam ettiği belirtildi.

Gazze Şeridi’nde ateşkes için Katar'da bir araya gelen müzakereciler, İsrail ile Gazze'deki Filistin İslami Direniş Hareketi (Hamas) arasındaki ateşkesin son ayrıntıları üzerinde çalışıyor. Arabulucular ve çatışan taraflar, ateşkes anlaşmasına varılmasına daha önce hiç olmadığı kadar yaklaşıldığını söyledi. Ateşkes, Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardımlarda önemli bir artışı da kapsıyor.

BM Sözcüsü Stephane Dujarric, BM Gazze Kıdemli İnsani Yardım ve Yeniden Yapılanma Koordinatörü Sigrid Kaag'ın geçtiğimiz günlerde İsrailli ve Filistinli yetkililerle bir araya geldiğini ve salı günü Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati ile BM’nin ateşkese katılımı hakkında görüştüğünü söyledi. Dujarric, açıklamasında: “BM sistemi bir bütün olarak ateşkesin ne zaman yürürlüğe gireceği ve yardımları nasıl arttırabileceğimiz konusunda yoğun bir planlama ve hazırlık sürecindeyiz” ifadelerini kullandı.

Belirsizliğini koruyan diğer noktalar arasında ise ateşkes kapsamında Gazze'ye hangi sınır kapılarının açılacağı ve çatışma sırasında silahlı çeteler ve hırsızların birçok sevkiyatı hedef almasının ardından Gazze Şeridi’nin yardımların dağıtımı için yeterince güvenli olup olmayacağı yer alıyor. Dujarric, “Açıkçası işler zor olmaya devam edecek, çünkü tüm bu sorulara henüz yanıt bulamadık” dedi.

Gazze Şeridi’nde 15 aydır devam eden savaş boyunca yardımların ulaştırılmasının önündeki engellerden şikâyet eden BM, İsrail'in ve Gazze Şeridi’ndeki yasa dışı eylemlerin savaş bölgesine yardımların ulaştırılmasını ve dağıtımını engellediğini söylüyor.



Mısır’dan bir güvenlik şirketinin Gazze’de ateşkesin ikinci aşamasını izlemek üzere seçilmesiyle ilgili gerçek nedir?

İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'a düzenlediği hava saldırıları sırasında yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'a düzenlediği hava saldırıları sırasında yükselen dumanlar (AFP)
TT

Mısır’dan bir güvenlik şirketinin Gazze’de ateşkesin ikinci aşamasını izlemek üzere seçilmesiyle ilgili gerçek nedir?

İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'a düzenlediği hava saldırıları sırasında yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'a düzenlediği hava saldırıları sırasında yükselen dumanlar (AFP)

Şarku’l Avsat’a konuşan Mısırlı bir kaynak, geçtiğimiz haftanın başlarında yürürlüğe giren anlaşmanın ikinci aşamasının uygulanmasını izlemek üzere Gazze Şeridi'nde çalışmak üzere ABD’den iki güvenlik şirketinin yanı sıra Mısır’dan bir güvenlik şirketinin seçilmesinin nedenlerini ve gerçeği açıkladı.

ABD de dahil olmak üzere yabancı güçlerin bu konuyu üstlenmesi yönünde teklifler olduğunu, ancak Mısır'ın bu konuda çekincelerinin bulunduğunu ve bunu şiddetle reddettiğini söyleyen Kaynak, Kahire’nin gelecekte herhangi bir şeye bahane olmaması için Gazze Şeridi'nde yabancı güçlerin varlığını meşrulaştırmak istemediğini vurguladı.

Kaynak, Mısır'ın özellikle ateşkes anlaşmasını ihlal etmek için çeşitli yollar arayan İsrail tarafından gelebilecek istenmeyen gelişmelerle karşı karşıya kalmamak için Gazze'de bu ya da başka bir amaçla Mısır askerlerinin bulunmasını istemediğinin altını çizdi.

Mısırlı ve ABD’li özel şirketlerin konuyu ele almasının daha uygun ve tercih edilir olacağını belirten kaynak, “Çünkü bu şirketler güvenlik alanında çalışsalar ve personeli silah taşısalar bile sonuçta sivil şirketlerdir. Resmi güçlerin durumunun aksine, sözleşmelerini feshetmek ya da istedikleri zaman değiştirmek kolay olur” ifadelerini kullandı.

Kaynak, İsrail'in Netzarim Koridoru’nun açılmasını, rehin alınanlar arasındaki İsrailli asker Arbel Yehud'un serbest bırakılmasına bağlaması nedeniyle, ateşkes anlaşmasındaki yerinden edilmiş Filistinlilerin Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeyine geri dönüşüne izin verilmesine ilişkin maddenin halen uygulanmaması sonucu seçilen şirketlerin sahadaki çalışmalarına henüz başlamadığını kaydetti. Kaynak, bu engellerin daha önce üzerinde anlaşmaya varılan tüm önerilerin değiştirilmesine ya da geliştirilmesine yol açabileceğine dikkati çekti.

İsrail, esir takası anlaşmasının ikinci aşamasında Arbel Yehud’un serbest bırakılmasını talep etmiş, ancak Hamas bu talebi reddetti. İsrail da bunu, cumartesi günü şafak itibariyle Netzarim Koridoru’nda toplanan, ancak İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin merkezine ve kuzeyine geçmelerine izin vermediği yerinden edilmiş Filistinlilerin geri dönüşüne ilişkin maddenin uygulanmasını engellemek için bir bahane olarak kullandı.

Kaynak, bu amaçla seçilen Mısırlı şirketin adını açıklamazken güvenlik alanında iyi bir ünün yanında önemli ve büyük etkinliklerde yetkililerle koordinasyon içinde çalışma geçmişine sahip olduğunu vurguladı.

ABD ve İsrail basınında yer alan haberlere göre üç güvenlik şirketi (ikisi ABD, biri Mısır merkezli) Gazze'nin kuzeyine giden yol üzerindeki kilit öneme sahip kontrol noktalarını yönetecek.

Bu şirketler ayrıca Gazze'yi ikiye bölen Netzarim Koridoru’nun güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olacak ve Filistinlileri güneyden kuzeye taşıyan araçları silah geçmediğinden emin olmak için denetleyecek.

Güvenlik ve koruma hizmetleri sağlama konusunda deneyime sahip olan Mısırlı şirket 18 yıl önce kuruldu. Şirketin en yüksek güvenlik standartlarını sağlamak için nitelikli ekipleri ve gelişmiş ekipmanları var. Konferanslar, sergiler ve halka açık etkinlikler için güvenlik hizmetleri sağlamanın yanı sıra, Gazze'nin kuzeyinde kurulacak olan özel izleme kompleksinin ve operasyonların güvenliğini de sağlayacak.

Basında yer alan haberlere göre ABD merkezli şirketlerden birincisi, stratejik planlama ve lojistik hizmetleri sağlayan Wyoming eyaletinden SafeSearch Solutions. İkincisi ise Kuzey Carolina'dan UG Solutions. Bu şirketler zor ve yüksek riskli bölgelerde lojistik, güvenli taşıma ve sahada koordinasyon sağlayacak.

İki şirketten biri, 2004-2015 yılları arasında orduda görev yapmış eski bir ABD Özel Kuvvetler askeri olan Jameson Govoni tarafından yönetiliyor. Basında yer alan haberlere göre bu şirketler, geçiş noktalarının operasyonel yönetimi ve Gazze'nin kuzeyine silah sızmasını önlemek için Netzarim Koridoru üzerinden araçlarla geri dönenlerin güvenlik taramasından geçirilmesi gibi görevleri üstlenecek.

Aylardır İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aracılık eden Kahire, Mısır, ABD, Katar ve Filistin'den temsilcilerin yer aldığı ortak bir operasyon odası kurulduğunu açıkladı. Mısır merkezli bu operasyon odası esir takasını, Gazze'ye insani yardımların girişini ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah sınır kapısının yeniden açılmasının ardından giriş-çıkışları izleyecek.

Üç aşamalı anlaşmanın 42 gün sürecek ilk aşamasında Hamas, İsrail'in yaklaşık bin 900 Filistinli tutuklunun serbest bırakılması karşılığında, 33 İsrailli rehineyi serbest bırakacak. Anlaşmanın ikinci aşaması İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini ve onlarca Filistinli karşılığında kalan İsrailli rehinelerin teslim edilmesini öngörüyor. Üçüncü aşama ise yıkılan Gazze Şeridi'nin yeniden inşasını ve geriye kalan İsrailli rehinelerin teslim edilmesini içeriyor.