BM Yetkilisi: Savaş Gazze'de 60 yıllık kalkınmayı ortadan kaldırdı

Filistinli bir çocuk, ailesiyle birlikte Gazze Şehri'ndeki yıkılan evlerin enkazında yürüyerek eşyalarını taşıyor (AP)
Filistinli bir çocuk, ailesiyle birlikte Gazze Şehri'ndeki yıkılan evlerin enkazında yürüyerek eşyalarını taşıyor (AP)
TT

BM Yetkilisi: Savaş Gazze'de 60 yıllık kalkınmayı ortadan kaldırdı

Filistinli bir çocuk, ailesiyle birlikte Gazze Şehri'ndeki yıkılan evlerin enkazında yürüyerek eşyalarını taşıyor (AP)
Filistinli bir çocuk, ailesiyle birlikte Gazze Şehri'ndeki yıkılan evlerin enkazında yürüyerek eşyalarını taşıyor (AP)

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı başkanının söylediğine göre Gazze Şeridi'nde İsrail ile Hamas arasında 15 ay süren savaş, 60 yıllık kalkınmayı yok etti ve yeniden inşa için gereken on milyarlarca doları toplamak zor olacak.

Davos Ekonomik Forumu'nda AFP’ye konuşan Achim Steiner, “Filistin bölgesindeki binaların yaklaşık üçte ikisi İsrail ordusunun yoğun bombardımanı nedeniyle yıkıldı veya hasar gördü. 42 milyon ton molozun kaldırılması tehlikeli ve karmaşık bir operasyon olacak” ifadelerini kullandı.

"Gazze'deki binaların yüzde 65 ila 70'inin tamamen yıkılmış ya da hasar görmüş olması muhtemeldir, ancak 15 aylık bu savaşta yaklaşık 60 yıllık kalkınmanın kaybedildiği tahminimizle birlikte yıkılmış bir ekonomiden de bahsediyoruz” diyen Steiner şöyle açıkladı: "Gazze Şeridi'nde yaşayan iki milyon insan evlerini kaybetti ama aynı zamanda kamu altyapısını, atık su arıtma sistemlerini, içme suyu tedarik sistemlerini ve atık yönetimini de kaybettiler."

“Bu hayati altyapı ve hizmetlerin hepsinin basitçe var olmadığını” vurgulayan Steiner,  bu rakamların büyüklüğüne rağmen, insanların “umutsuzluk duygularının sadece istatistiklerde gösterilebilecek bir şey olmadığını” belirtti.

 Filistinliler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ta İsrail bombardımanında yıkılan bir caminin önünde yürüyor (AP)Filistinliler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ta İsrail bombardımanında yıkılan bir caminin önünde yürüyor (AP)

“Uzun yıllar”

BM yetkilisi, İsrail ile Hamas arasındaki hassas ateşkes anlaşmasının ve bunun "değişken" yapısının, yeniden inşa sürecinin ne kadar süreceğini tahmin etmeyi zorlaştırdığını, şu anda Birleşmiş Milletler'in acil yardıma odaklanmayı tercih ettiğini ifade etti.

Şöyle devam etti: “Yeniden yapılanmadan bahsettiğimizde bir iki yıldan bahsetmiyoruz (...) Fiziki altyapının yeniden inşası ve ekonominin tamamının yeniden inşası başlayana kadar süreç uzun yıllar alacak.”

“İnsanların tasarrufları olduğuna” dikkat çekti. Kredileri vardı. İşletmelere yatırım yaptılar. Hepsi kayıp. Dolayısıyla yeniden inşanın maddi ve ekonomik aşamasından, hatta bir bakıma psikolojik ve sosyal aşamasından bahsediyoruz.”

Sadece fiziksel yeniden inşa aşamasının "on milyarlarca dolara" mal olacağını belirterek şunu ifade etti, "Bu miktarları toplamakta çok büyük zorluklarla karşı karşıyayız."

 İsrail'in Refah'ta yol açtığı yıkımın havadan görünüşü, (AP)İsrail'in Refah'ta yol açtığı yıkımın havadan görünüşü, (AP)

“Olağandışı” yıkım

Kaldırılması ve geri dönüştürülmesi gereken enkaz hacmi çok büyük zorluklar doğurmakta.

"Bu, molozları yüklemek ve bir yere taşımak gibi basit bir süreç değil" diyen Steiner, "Bu molozlar tehlikeli (...) Hala çıkarılmamış cesetler ve patlamamış mühimmat ve mayınlar var" dedi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Steiner şöyle devam etti, “Geri dönüşüm seçeneği var. "Bu malzemeleri geri dönüştürmek ve yeniden inşa sürecinde kullanmak mümkün", "Geçici çözüm, molozların çöplüklere ve geçici depolara aktarılması, daha sonra kalıcı olarak arıtılması veya imha edilmesi için nakledilmesidir."

Bu arada ateşkes devam ederse çok büyük miktarda geçici altyapıya ihtiyaç duyulacak.

Steiner, "Neredeyse tüm okullar ve hastaneler ciddi şekilde hasar gördü veya yıkıldı. Olağanüstü bir yıkım yaşandı" ifadelerini kullandı.



Mısır Dışişleri Bakanı ABD'li mevkidaşına Filistinlilerin ‘nakledilmesi ya da yerlerinden edilmesinin’ reddedildiğini ve Gazze anlaşmasının tam olarak uygulanması gerektiğini vurguladı

Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki evlerine geri dönüyor. (Reuters)
Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki evlerine geri dönüyor. (Reuters)
TT

Mısır Dışişleri Bakanı ABD'li mevkidaşına Filistinlilerin ‘nakledilmesi ya da yerlerinden edilmesinin’ reddedildiğini ve Gazze anlaşmasının tam olarak uygulanması gerektiğini vurguladı

Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki evlerine geri dönüyor. (Reuters)
Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki evlerine geri dönüyor. (Reuters)

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, ABD'li mevkidaşı Marco Rubio ile yaptığı telefon görüşmesinde, Filistinlilerin topraklarından ‘nakledilmesi ya da yerlerinden edilmesinin’ reddedildiğini vurgulayarak, Gazze anlaşmasının tam olarak uygulanması, Gazzelilerin ‘evlerine dönmelerine’ izin verilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardımların sürdürülebilir bir şekilde girmesi gerektiğini söyledi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, iki bakanın dün akşam yaptıkları telefon görüşmesinde geçen hafta yürürlüğe giren Gazze ateşkes anlaşmasının uygulanmasına ilişkin gelişmeleri gözden geçirdiklerini ve Abdulati'nin anlaşmanın üç aşamalı olarak uygulanmasını ‘sükûnet ve istikrarın yeniden tesis edilmesi için temel bir adım’ olarak nitelendirdiğini bildirdi.

ABD Başkanı Donald Trump cumartesi günü, İsrail ile Hamas arasında 15 aydan fazla süren ve Gazze Şeridi’nde geniş çaplı yıkıma yol açan savaşın ardından Gazze Şeridi'nin ‘temizlenmesi’ fikrini ortaya attı. Air Force One uçağında bu yorumları sorulduğunda Trump, gazetecilere, ‘onları kargaşa, devrim ve şiddet olmadan yaşayabilecekleri bir bölgeye taşımak istediğini’ söyledi.

Trump, “Biliyorsunuz, Gazze Şeridi'ne baktığınızda, uzun yıllar boyunca cehennem gibiydi (...) her zaman şiddetle ilişkili bir bölge oldu” ifadelerini kullandı.

İki devletli çözümle ilgili bir soru üzerine Trump, Netanyahu ile yakında görüşeceğini söyledi. “Netanyahu benimle görüşmek için buraya gelecek” diyen Trump, son günlerde Filistinlilerin yerlerinden edilmesine tarihsel olarak karşı çıkan Ürdün Kralı 2. Abdullah ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile de görüşmelerde bulundu.

Abdulati ayrıca, Gazze anlaşmasının tam olarak uygulanmasını ‘iki devletli çözüme dayalı ve uluslararası meşruiyete uygun olarak Filistin-İsrail çatışmasının sona erdirilmesine katkıda bulunacak siyasi bir ufuk’ oluşturmak için önemli bir adım olarak nitelendirdi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Abdulati'nin ABD Dışişleri Bakanı'na ‘topraklarında kalmak isteyen ve topraklarının dışına nakledilmeyi ya da yerinden edilmeyi reddeden Filistin halkının haklarından taviz verilmemesinin önemini, dolayısıyla bu halkın kararlılığına ve kendi kaderini tayin hakkına saygı duyulması gerektiğini’ vurguladığı belirtildi.

Bakanlığın açıklamasına göre iki bakan ayrıca, iki ülke arasındaki stratejik ortaklığı ve çeşitli alanlardaki iş birliği ilişkilerini güçlendirmeyi de ele aldı.