Sudan ordusu Hartum rafinerisinin geri alındığını duyurdu

El-Faşir'de 67 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı

TT

Sudan ordusu Hartum rafinerisinin geri alındığını duyurdu

Sudan ordusu Hartum rafinerisinin geri alındığını duyurdu

Sudan ordusu dün, ülkenin en büyük rafinerisi olan başkent Hartum'un kuzeyindeki el-Cili petrol rafinerisinin günlerce süren kuşatmanın ardından yeniden ele geçirildiğini ve rafineriyi 21 aydan fazla bir süredir askeri üs olarak kullanan Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) geri çekildiğini duyurdu.

Genelkurmay Başkanı Korgeneral Muhammed Osman el-Hüseyin, ‘bu zaferin bölgedeki tüm askeri hareketlerin çabalarını, silahlı kuvvetlerin ve Sudan'ın egemenliğinin sembolü olan Ordu Genel Komutanlığı karargâhına ulaşana kadar bir araya getirdiğini’ söyledi. El-Hüseyin, Hartum'un merkezindeki karargâhın içinden yaptığı basın açıklamasında, “Binlerce subay, astsubay ve asker karargâhın içine gömüldü” dedi.

El-Hüseyin, askeri hareketlerin gelişini ve Nisan 2023'te savaşın başlangıcından bu yana HDK tarafından kuşatılan Ordu Genel Komutanlığı karargâhındaki birliklerle birleşmelerini ‘silahlı kuvvetler ve savaşın patlak vermesinden bu yana güçlerinin etrafında toplanan Sudan halkı için yeni bir tarihin başlangıcı’ olarak nitelendirdi. Genelkurmay Başkanı, “Bu zafer, herkesin Sudan topraklarının kalan her santimetresini temizlemeye koşması için bir teşviktir” ifadesini kullandı.

El-Hüseyin, “Silahlı kuvvetlerdeki kardeşlerimize, liderlerine ve Sudan halkına, Sudan topraklarının her karışını bu terörist isyancı milislerin pisliğinden temizleyene kadar savaş alanına gideceğimize dair söz verdik” diyerek, HDK'nin kontrol ettiği yerlerden çıkarılmasına atıfta bulundu.

Ordu için kazanımlar

Sudan Ordu Sözcüsü Nebil Abdullah ordunun resmi Facebook sayfası üzerinden yaptığı paylaşımda, “Kuvvetlerimiz Hartum rafinerisinin kontrolünü tamamen ele geçirdi” dedi. Geçtiğimiz perşembe günü büyük bir yangın rafinerinin ana depolarını yok etmiş, ordu ve HDK kundaklama suçlamalarında bulunmuştu.

Sosyal medyada paylaşılan bir video, rafinerinin içindeki ordu personelinin yaklaşık iki yıldır tutulan mahkumları ve esirleri serbest bıraktığını gösterirken, kontrol odasından subaylar rafinerinin kurtarıldığını ve HDK'nin yenilgiye uğratıldığını duyurdu.

Ordu son günlerde başkent Hartum civarında önemli kazanımlar elde etti ve Kuzey Hartum’daki Muhabere Kolordusu karargâhı ile Hartum'un merkezindeki Ordu Genel Komutanlığı karargâhı üzerindeki kuşatmayı kırmayı başardı. Rafineriyle ilgili olarak HDK'den resmi bir açıklama gelmedi.

Rafinerinin kurtarıldığını duyurmadan saatler önce, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, rafinerinin bulunduğu el-Cili bölgesindeki cephe hatlarında bulunan güçlerine bir denetleme ziyareti gerçekleştirdi.

sdfvgbtyh
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Kuzey Hartum’da iki taraf arasında birkaç aydır çatışmalar yaşanıyor. Bu süre zarfında ordu, mahallelere girme, kontrol etme ve kentin büyük bölümünü kontrol eden HDK’yi kuşatma konusunda önemli ilerleme kaydetti.

Diğer yandan Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir'de HDK’nin kentteki Suudi Hastanesi’ni hedef alması sonucu onlarca kişi öldü ve yaralandı. Bir grup sivil aktivistten oluşan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, sağlık kaynaklarına dayandırdığı haberinde, cuma akşamı HDK’ye ait bir insansız hava aracının (İHA) hastaneyi bombalaması sonucu en az 67 kişinin hayatını kaybettiğini ve onlarca kişinin de yaralandığını bildirdi. Koordinasyon’un Facebook hesabından yapılan açıklamada, “Füze bombardımanı hastanenin travma bölümünün tamamen yıkılmasına ve hizmet dışı kalmasına neden oldu” denildi.

Kuzey Darfur Eyaleti Valisi el-Hafız Muhammed Buhayt ise ‘Sudan ordusu, silahlı mücadele hareketlerinin ortak gücü ve seferber olan halkın, HDK milislerinin el-Faşir kentine yönelik saldırısını bozguna uğrattığını’ bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Sudan resmi haber ajansı SUNA’dan aktardığına göre Buhayt, “Eyaletin başkenti el-Faşir'de şu ana kadar meydana gelen en şiddetli çatışmalardan biri yaşandı. Milisler can, araç ve askeri teçhizat açısından ağır kayıplar verdi. El-Faşir'i devirme girişimi, isyancı milislere her türlü desteği sağlayan bazı komşu ülkelerin komplosudur” ifadelerini kullandı.



Microsoft karbon ayak izi sorununu insan dışkısıyla çözecek

Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
TT

Microsoft karbon ayak izi sorununu insan dışkısıyla çözecek

Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)
Vaulted Deep'in ortak kurucusu Omar, Hutchinson sahasının açılış töreni sırasında ekip liderlerini yönlendiriyor (Vaulted Deep)

Microsoft, insan atıklarını yeryüzünün yaklaşık 1500 metre altına pompalayarak muazzam seviyedeki karbon ayak izini azaltmaya çalışıyor.

Teknoloji devi yapay zeka alanındaki girişimleriyle daha da artan devasa karbon ayak izini, alışılmadık bir sera gazı giderme stratejisi kullanarak dengelemeyi umuyor.

Microsoft perşembe günü Vaulted Deep'ten 4,9 milyon metrik tonluk dayanıklı karbondioksit giderme kredisi satın almak üzere bir anlaşma yaptığını duyurdu. Şirket, insan ve çiftlik atıklarının karışımından oluşan "biyolojik gübre kompostu"nu, karbon kredileri karşılığında yeraltının derinliklerine enjekte ediyor.

Microsoft'un aldığı karbon kredisi gelecek yıldan başlayarak 12 seneye yayılacak. Yeraltının derinliklerine gönderdikleri her 1 ton karbon için bir karbon giderme kredisi alacaklar.

Vaulted Deep'in kurucu ortağı ve CEO'su Julia Reichelstein, Wall Street Journal'a yaptığı açıklamada "Farklı türlerde organik atıklar alıyoruz" diyor.

Reichelstein "Bugün yeryüzünde sorunlara yol açan, çamurumsu ve genellikle kirli organik atıkları alıp kalıcı karbon giderimi için yerin çok derinlerine gönderiyoruz" diye ekliyor.

Vaulted Deep'in kullandığı atık genellikle bulamaç oluyor; tam olarak katı, sıvı veya gaz değil. Geleneksel olarak işlenmesi zor olan bu tür atıklar, sıklıkla arazilerde bırakılarak besin kirliliğine ve PFAS diye bilinen "sonsuz kimyasalların" su sistemlerine yayılmasına yol açıyor.

Ancak Vaulted Deep, bulamacı alıp doğal kaya oluşumlarının derinliklerine aktarıyor. Şirket daha sonra toprağın altında depoladığı karbon miktarına göre karbon kredisi satıyor. Habere göre bu kredilerin bir metrik tonu halihazırda yaklaşık 350 dolardan satılıyor.

2020'den 2024'e kadar 75,5 milyon ton CO2 salan Microsoft gibi şirketler, organik atıkları yerin binlerce metre altında depolamanın emisyon hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlamasını umuyor.

Microsoft'un 2030'a gelindiğinde karbon negatif olma hedefi var ve kuruluşundan bu yana yaydığından daha fazla sera gazını 2050'ye kadar ortadan kaldırmayı umuyor.

Microsoft bugüne kadar çok sayıda karbon giderme kredisi satın aldı. Habere göre Vaulted Deep'le anlaşmasının dışında, bu yıl şimdiye kadar 59 milyon tonu satın alınmış olmak üzere 83 milyon tondan fazla karbon giderme kredisi edindi.

Teknoloji devinin enerji ve karbon gideriminden sorumlu kıdemli direktörü Brian Marrs, Vaulted Deep'e yapılan yatırımın her iki taraf için de faydalı olduğunu dile getiriyor.

Marrs "Esasen biyokatıları alıyorlar ve bugün bunların çoğu arazilere yayılıyor" diyor. 

Su havzalarında besin [kirliliğine] ve diğer kirleticilerin yayılmasına neden olabilir ve bu biyokatıları çevreye rahatsızlık veremeyeceği, karbonu atmosfere geri göndermeyeceği bir yerde izole etme yaklaşımı, bu ortak fayda yaklaşımı bizim için çok ama çok ilgi çekici.

Independent Türkçe