Hamas Berger'i Cibaliye'de serbest bıraktı… Han Yunus'taki Yehud ve Mozes daha sonra teslim edilecek

Gazze Şeridi'ndeki esirleri teslim etmeden önce nöbet tutan Hamas savaşçıları (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki esirleri teslim etmeden önce nöbet tutan Hamas savaşçıları (Reuters)
TT

Hamas Berger'i Cibaliye'de serbest bıraktı… Han Yunus'taki Yehud ve Mozes daha sonra teslim edilecek

Gazze Şeridi'ndeki esirleri teslim etmeden önce nöbet tutan Hamas savaşçıları (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki esirleri teslim etmeden önce nöbet tutan Hamas savaşçıları (Reuters)

Hamas bugün, İsrail ile varılan ateşkes anlaşması çerçevesinde Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli esir Agam Berger'i Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne (ICRC) teslim etti. Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları üyeleri, askeri kıyafetler giymiş Berger'i ICRC ekibine teslim etmeden önce kampın merkezinde onlarca silahlı adamla çevrili bir platforma kadar eşlik etti. Hamas'ın önde gelen bir kaynağı AFP'ye yaptığı açıklamada, ICRC'nin ‘esiri teslim almak için bir kâğıt imzaladığını ve sağlık durumunun iyi olduğunu’ bildirdi.

xscdfrgt
Hamas savaşçıları İsrailli esir Agam Berger'e eşlik etti. (Reuters)

Kassam Tugayları görevlileri Berger'e sembolik hediyeler ve serbest bırakıldığına dair bir sertifika verdi. İslami Cihad Hareketi'nin daha sonra Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Arbel Yehud ve Gadi Mozes adlı iki esiri teslim etmesi planlanıyordu. İslami Cihad Hareketi'nin askeri kanadı Kudüs Seriyyeleri Sözcüsü Ebu Hamza yaptığı açıklamada, grubun ‘iki esirin teslimine ilişkin prosedürleri tamamladığını ve bugün serbest bırakılacaklarını’ söyledi. Kudüs Seriyyeleri bu sabah Yehud ve Mozes'in bir videosunu yayınladı. Bilinmeyen bir yerde çekilen videoda iki esirin birbirlerine sarıldıkları ve gülümsedikleri görülüyor. Kudüs Seriyyeleri, İsrail güçleri tarafından öldürülen Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki lideri Yahya Sinvar'ın evinin yakınına onlarca silahlı adamla çevrili bir platform kurdu.

zscdfrg
Filistinli Hamas savaşçıları, aralarında Arbel Yehud'un da bulunduğu esirlerin serbest bırakılmasından önce alanda nöbet tutuyor. (Reuters)

Sinvar'ın evinin çevresi

El-Aksa televizyonu, Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensuplarının, eski Hamas lideri Yahya Sinvar'ın evinin çevresindeki İsrailli esirlerin teslimine hazırlık amacıyla Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta konuşlanmaya başladığını bildirdi.

scdfvrgt
Esirlerin teslim edileceği alana toplanan Filistinliler (Reuters)

Gazze Şeridi'nde 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci aşama için müzakereler yapılacak.

Ateşkes, İsrail ile Hamas arasında bugüne kadar yaşanan en kanlı ve yıkıcı savaşı sona erdirmeyi amaçlıyor.

Serbest bırakılacak İsrailliler 29 yaşındaki Arbel Yehud, cumartesi günü serbest bırakılan diğer dört kadın askerle birlikte kaçırılan 20 yaşındaki Agam Berger ve 80 yaşındaki Gadi Mozes.

Serbest bırakılacak Tayland vatandaşlarının kimlikleri ise henüz öğrenilemedi.

Müebbet hapis cezasına çarptırılmış 30 mahkûm

İsrail'deki cezaevlerinden serbest bırakılacaklar arasında, İsraillilere karşı ölümcül saldırılar düzenlemekten suçlu bulunduktan sonra ömür boyu hapis cezasına çarptırılan 30 kişi de bulunuyor.

Serbest bırakılacaklar arasında, 2021 yılında dramatik bir hapishane firarına katılan ve günler sonra yeniden tutuklanan üst düzey bir lider ve eski tiyatro yönetmeni olan Zekeriya Zubeydi de yer alıyor.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.