İsrail Savunma Bakanı orduya Filistinlilerin Gazze'yi terk etmesi için plan hazırlama talimatı verdi

Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler Gazze'nin kuzeyindeki evlerine dönerken (Reuters)
Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler Gazze'nin kuzeyindeki evlerine dönerken (Reuters)
TT

İsrail Savunma Bakanı orduya Filistinlilerin Gazze'yi terk etmesi için plan hazırlama talimatı verdi

Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler Gazze'nin kuzeyindeki evlerine dönerken (Reuters)
Savaş sırasında İsrail tarafından güneye sürülen Filistinliler Gazze'nin kuzeyindeki evlerine dönerken (Reuters)

İsrail medyası, Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın bugün (Perşembe) orduya Gazze sakinlerinin Şeridi terk etmesini sağlayacak bir plan hazırlama talimatı verdiğini duyurdu.

Reuters haber ajansına göre bu gelişme, ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD'nin Gazze'nin kontrolünü ele geçirmeyi ve Filistinlileri başka ülkelere yerleştirmeyi planladığını açıklamasının ardından geldi.

Katz konuyla ilgili şunları söyledi: “Orduya, Gazze'den ayrılmak isteyenlerin kendilerini kabul edecek herhangi bir ülkeye gidebilmelerini sağlayacak bir plan hazırlama talimatı verdim. Plan kara geçişlerinden çıkış seçeneklerinin yanı sıra deniz ve hava yoluyla çıkış için özel düzenlemeleri de içerecek.” 

Donald Trump'ın Gazze Şeridi'nin kontrolünü ele geçirme planını memnuniyetle karşılayan Katz, ABD Başkanı'nın planının ayrılmak isteyen Gazzeliler için geniş fırsatlar sağlayabileceğini, ev sahibi ülkelerine mükemmel bir şekilde entegre olmalarına yardımcı olabileceğini ve askerden arındırılmış ve tehditlerden arındırılmış bir Gazze için yeniden inşa programlarında ilerlemeyi kolaylaştırabileceğini söyledi.

Maliye Bakanı ve Ulusal Güvenlik Konseyi üyesi Bezalel Smotrich Katz'ın kararını memnuniyetle karşılayarak şunları söyledi: “Savunma Bakanı'nın İsrail ordusuna göç planındaki rolümüz için hazırlık yapmaya ve Gazzelilerin kabul eden ülkelere gidişini kolaylaştırmaya yönlendirme kararını memnuniyetle karşılıyorum. Yıllardır, özellikle de savaşın başlangıcından bu yana söylediğimiz gibi, İsrail için barış ve güvenliği, Gazze sakinleri için de refahı garanti eden başka bir gerçekçi çözüm yoktur.”

Uzun süredir yürürlükte olan uluslararası anlaşmalar insanları göçe zorlamayı ve topraklarına el koymayı yasaklamasına rağmen ABD Başkanı, Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri Mısır ve Ürdün'e yerleştirerek, Riviera tarzı bir kalkınma projesine zemin hazırlamak için kalan binaları yıkmak ve işgal altındaki toprakları ABD'nin denetimi altına sokmak istediğini söyledi.

Öte yandan İspanya Dışişleri Bakanı José Manuel Alvarez bugün İspanyol radyo istasyonu RENE'ye verdiği bir demeçte İsrail Savunma Bakanının önerisini reddederek şunları söyledi: “Gazze halkının toprağı Gazze'dir... Gazze gelecekteki Filistin devletinin bir parçası olmalıdır.” Katz, geçen yıl Filistin devletini tanıyan İspanya, İrlanda ve Norveç'in yasal olarak Gazze'de ikamet eden herkesin topraklarına girmesine izin vermek zorunda olduklarını” söylemişti.

Yaklaşık iki milyon Filistinlinin nasıl sınır dışı edileceği ya da Gazze'nin kontrolünün nasıl ele geçirileceğine dair ayrıntıların yer almadığı planda Trump, patlamamış bombaları ve molozları temizleyerek ve ekonomik olarak yeniden canlandırarak savaşın harap ettiği şeridi “muhteşem” bir yer haline getireceğini söyledi.

Gelen tepkiler üzerine ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump'ın önerisinin Filistinlilerin Gazze yeniden inşa edilirken bölgeden ayrılmasının geçici olduğunu savundu.

Rubio, “Trump'ın teklifi düşmanca bir fikir değil bence çok cömert bir hareket. Teklif yeniden inşa ve yeniden inşanın gözetimini üstlenmeyi içeriyor” dedi. Beyaz Saray Washington'un “Gazze'nin yeniden inşasını finanse etmeyeceğini” ifade etti.



Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Suriye'de istikrarın sağlanması konusunda Türkiye-Irak ittifakı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani'yi kabul etti. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani arasındaki üst düzey görüşmeler, başta Suriye'nin istikrara kavuşturulması olmak üzere her iki ülkeyi de ilgilendiren ulusal güvenlik konularında Ankara ve Bağdat'ın tutum ve görüşlerinin yakınlaştığını yansıttı.

Dün Ankara'da Sudani ile ortak basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, Türkiye ve Irak'ın güvenlik konuları ve tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliği konusundaki tutumlarının örtüştüğünü söyledi. Erdoğan, Irak Başbakanı ile yaptığı görüşmelerde ulusal güvenlik konularını ve PKK, DEAŞ ya da FETÖ olsun tüm terör örgütleriyle mücadelede iş birliğini ele aldıklarını ifade etti.

Erdoğan, Irak Başbakanı'nın ‘bilgeliği’ olarak nitelendirdiği Irak'ın bölgede istikrarın sağlanmasında oynadığı rolü memnuniyetle karşıladı.

İlişkilerde büyük ivme

Türkiye'nin Irak ile iş birliğini güçlendirmeye devam edeceğini ve iki ülke arasındaki ilişkilerin geçen yıl nisan ayında Bağdat'a yaptığı ziyaretin ardından büyük bir ivme kazandığını vurgulayan Erdoğan, Sudani ile terörle mücadele, güvenlik iş birliği, ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi konularını ele aldıklarını kaydetti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Ankara'daki ortak basın toplantısı sırasında (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 18 milyar dolara ulaştığını belirten Erdoğan, Irak ile elektrik sektöründeki iş birliğini genişletmeyi ve Irak'tan Türkiye üzerinden Avrupa ve diğer ülkelere petrol ve doğalgaz taşımayı umduğunu ifade etti.

Kalkınma Yolu Projesi’ne ve bu projenin uygulanmasının nasıl hızlandırılacağına ve katılımcı ülkeler arasındaki ortak iş birliğine odaklanıldığını sözlerine ekleyen Erdoğan, tüm ülkeleri projenin altyapısına katılmaya çağırdı.

Erdoğan, “İster Bağdat'ta ister Ankara'da olsun imzalanan tüm anlaşmaları yürürlüğe koyma ve sağlık, eğitim ve diğer çeşitli alanlarda birlikte çalışma ve ilişkileri geliştirme konusunda mutabık kaldık” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, başta Suriye meselesi ve Suriye'de güvenlik ve istikrarın sağlanması ihtiyacı olmak üzere bölgedeki birçok konuda Irak ile görüşlerinin örtüşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Suriye'nin yeniden inşası ve istikrarına katkıda bulunma ihtiyacı konusunda Irak ile mutabık kaldıklarını belirtti.

Erdoğan ayrıca, ‘İsrail'in ihlalleri ve Gazze Şeridi'ne karşı yürüttüğü acımasız savaş, ateşkes ihtiyacı ve Filistin halkı için bölgeye insani yardım girişinin sağlanması, iki devletli çözüm temelinde barışa ulaşmak için çalışmak ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarını durdurmak’ konularında iki ülke arasındaki görüşlerin örtüştüğünü vurguladı.

Terörizmle mücadele

Irak-Türkiye ilişkilerinin ‘iki halk arasında sağlam temellere dayandığını ve binlerce yıldır devam ettiğini’ belirten Sudani, ‘komşuluk bağları, çıkarlar, tarih, sosyal ve dini ilişkilerin koşullar, politikalar ve hükümetler değişse de devam ettiğini’ kaydetti.

Erdoğan ile ‘ilişkilerin güvenlik boyutu ve iki ülkenin terörizm nedeniyle karşı karşıya kaldığı zorluklarla ilgili temel ayaklarını’ ele aldıklarını söyleyen Sudani, ülkesinin ‘sağlam ve net’ tutumunu yineleyerek, ‘iki ülkenin ulusal güvenliğinin tek bir bütün olduğunu’ ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, ortak basın toplantısının sonunda el sıkıştı. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

PKK konusunda ise Sudani, Bağdat'ın bu örgütü ‘yasaklı grup’ olarak sınıflandırdığını ve ‘hiçbir tarafın Irak topraklarını komşu ülkelere karşı saldırganlık için bir sıçrama tahtası olarak kullanmasına izin vermediğini’ vurguladı.

Sudani, Suriye konusunda, ülkesinin Irak ve Türkiye'ye komşu olan Suriye’de güvenlik, istikrar, yeniden yapılanma ve kalkınmanın sağlanması konusundaki istekliliğini vurgulayarak, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya ülkedeki tüm mezhep ve azınlıkların eşit haklara sahip olması için çalışılması gerektiğini söylediğini hatırlattı.

Irak Başbakanı Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin verilmesinin önemini vurguladı ve İsrail'in bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit eden uygulamalarına son vermesi gerektiği konusunda Türkiye ile hemfikir olduğunu ifade etti.

Sudani, görüşmeler ve anlaşmaların imzalanmasını içeren Türkiye ziyaretinin, Erdoğan'ın geçen yıl nisan ayında Irak'a yaptığı ziyaretin devamı niteliğinde olduğunu belirtti.

Mutabakat zabıtları

Türkiye ile Irak arasındaki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısı, dün Ankara'ya gelen ve Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmî törenle karşılanan Sudani ve Erdoğan'ın başkanlığında başkent Ankara'da gerçekleştirildi.

Görsel kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani başkanlığında düzenlenen Türkiye-Irak Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin dördüncü toplantısından (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Toplantının sonunda Erdoğan ve Sudani, savunma sanayi ve uzman değişimi alanlarında iş birliği, Irak vatandaşlarının Türkiye'den gönüllü geri dönüşleri için standart operasyon prosedürleri, yasal alanlarda iş birliği ve yasadışı uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele, güvenlik eğitimi, acil durum ve afet yönetimi, ölçüm ve kalibrasyon faaliyetleri ve Bağdat ve Basra'da Türk üniversitelerinin şubelerinin açılmasına ilişkin iş birliği protokolü gibi bir dizi mutabakat zaptının imzalanmasına tanıklık etti.

Ticaret borsası

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ülkesinin özel sektörünün Irak'taki yeniden yapılanma ve kalkınma çabalarına aktif olarak katkıda bulunmaya hazır olduğunu açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ile Ankara'da düzenlenen Türkiye-Irak yuvarlak masa toplantısına katılan Bolat, Irak'ın Türkiye'nin İslam dünyasındaki en önemli ticaret ortaklarından biri olduğunu, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024 yılında yaklaşık 18 milyar dolara ulaştığını ve Erdoğan ile Sudani'nin bu hacmi 30 milyar dolara çıkarma konusunda ortak bir hedef belirlediğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Iraklı mevkidaşı Etir el-Greyri, dün Ankara'da bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleştirdi. (Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın X hesabı)

Yatırımcılar için daha cazip bir yasal ortam yaratacak olan karşılıklı yatırımların teşvik edilmesi, korunması ve çifte vergilendirmenin önlenmesi gibi anlaşmaların uygulanmasının önemine işaret eden Bolat, Türk müteahhitleri için üçüncü büyük küresel pazar olan Irak'ta Türk şirketlerinin bugüne kadar 35,3 milyar dolar değerinde proje gerçekleştirdiğini açıkladı.

Irak Ticaret Bakanı Etir el-Greyri ise ülkesinin vize sorunlarını çözerek ve para transfer mekanizmalarını geliştirmek için çalışarak Türk iş adamlarının girişini kolaylaştırma kararlılığını yineledi.

El-Greyri ayrıca, Kalkınma Yolu Projesi’nin her iki ülkeden ihracatçılar ve yatırımcılar için umut verici bir yatırım fırsatı sunduğunu kaydetti.