Hamas 3 İsrailli esiri Kızılhaç'a teslim etti

Ateşkes anlaşmasının son aşamasının bir parçası olarak 100'den fazla Filistinli mahkûmun serbest bırakılması bekleniyor

Hamas tarafından Gazze Şeridi'nde esir tutulan Or Levy, Eliyahu Sharabi ve Ohad Ben-Ami serbest bırakıldı. (Reuters)
Hamas tarafından Gazze Şeridi'nde esir tutulan Or Levy, Eliyahu Sharabi ve Ohad Ben-Ami serbest bırakıldı. (Reuters)
TT

Hamas 3 İsrailli esiri Kızılhaç'a teslim etti

Hamas tarafından Gazze Şeridi'nde esir tutulan Or Levy, Eliyahu Sharabi ve Ohad Ben-Ami serbest bırakıldı. (Reuters)
Hamas tarafından Gazze Şeridi'nde esir tutulan Or Levy, Eliyahu Sharabi ve Ohad Ben-Ami serbest bırakıldı. (Reuters)

Hamas bugün üç İsrailli esiri Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne (ICRC) teslim ederken, İsrail de Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmeyi amaçlayan ateşkes anlaşmasının son aşamasında 100'den fazla Filistinli mahkûmu serbest bırakacak. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre esirlerin teslim töreni Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta gerçekleşti.

​​Hamas, Gazze Şeridi'ndeki 3 esiri serbest bıraktı. (Reuters)Hamas, Gazze Şeridi'ndeki 3 esiri serbest bıraktı. (Reuters)

ICRC’den bir ekip Hamas'ın elindeki İsrailli esirleri teslim almak üzere daha önce Deyr el-Balah'a ulaşmıştı.

Serbest bırakılan esirlerden biri teslim sırasında, “Esirlerin aileleri anlaşmanın sonuçlandırılması için çabalarını sürdürmeli” dedi. İsrail hükümetine ‘ikinci aşama müzakerelere devam etmesi ve ateşkes anlaşmasını sonuçlandırması’ çağrısında bulundu.

Hamas, Gazze Şeridi'nde esir tuttuğu Or Levy, Eliyahu Sharabi ve Ohad Ben-Ami'yi serbest bıraktı. (Reuters)Hamas, Gazze Şeridi'nde esir tuttuğu Or Levy, Eliyahu Sharabi ve Ohad Ben-Ami'yi serbest bıraktı. (Reuters)

Bugün serbest bırakılan esirlerden Ohad Ben-Ami ve Eliyahu Sharabi, 7 Ekim 2023 tarihindeki sınır ötesi operasyonda Be’eri yerleşimi içinde; Or Levy ise aynı gün Nova Müzik Festivali’ne katılımı sırasında esir alındı.

Hamas, İsrail'in bugün 18'i müebbet hapis cezasına çarptırılmış, 54’ü ağır cezalı mahkûm ve 111'i savaş sırasında Gazze Şeridi'nde gözaltına alınmış tutuklu olmak üzere toplam 183 Filistinli mahkûmu serbest bırakmasının beklendiğini duyurdu.

Gazze Şeridi'nin merkezinde ilk tören

Esir teslim töreni, askerî harekâtın başlamasından bu yana İsrail güçlerinin kara harekâtı düzenlemediği Gazze Şeridi'nin orta kesiminde gerçekleştirilen ilk tören oldu.

Deyr el-Balah sokakları, askeri üniformaları ve silahlarıyla Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensuplarının yoğun konuşlanmasına sahne olurken, ağır makineli tüfeklerle donatılmış araçlar da beklenti dolu bir atmosferde bölgede dolaştı.

Hamas'ın gücünün sembolizmini yansıtan sahnede, Kassam Tugayları “Biz tufanız, biz ertesi günüz” sloganıyla bir ana platform kurdu. Yazının hemen altında bir Filistin bayrağı vardı. Sahnenin etrafı, savaş sırasında İsrail ordusu tarafından öldürülen önde gelen liderlerin fotoğraflarıyla süslendi.

​​​​​​​Hamas üyeleri Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta esirleri serbest bırakmaya hazırlanıyor. (AP)

Hamas üyeleri Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta esirleri serbest bırakmaya hazırlanıyor. (AP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun bir resmi, kırmızı bir üçgenin içine, tahrip edilmiş İsrail araçlarının görüntülerinin yanına yerleştirildi ve altına İbranice ‘mutlak zafer’ yazıldı.

Filistinliler bu düzenlemelerin Kassam Tugayları'nın örgütsel gücünü ve teslim esnasındaki saha kontrolünü gösterme çabasının bir parçası olduğunu ifade etti.

Bugünkü takas, şimdiye kadar 13 İsrailli esirin, 7 Ekim operasyonu sırasında kaçırılan beş Taylandlı işçinin ve 583 Filistinli tutuklu ve mahkûmun serbest bırakıldığı bir dizi takasın sonuncusu.

Yaşanan aksaklıklara rağmen ateşkes yaklaşık üç hafta önce yürürlüğe girdiğinden bu yana devam ediyor.

​​​​​​​Filistinliler, ateşkes anlaşmasının bir parçası olarak üç esiri Kızılhaç'a teslim etmek için hazırlanan platformun etrafında toplandı. (AP)​​​​​​​Filistinliler, ateşkes anlaşmasının bir parçası olarak üç esiri Kızılhaç'a teslim etmek için hazırlanan platformun etrafında toplandı. (AP)

Ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden sürülmesi, bölgenin ABD'ye devredilmesi ve ‘Ortadoğu'nun Rivierası’ olarak geliştirilmesi yönündeki sürpriz çağrısından bu yana anlaşmanın tüm esirler serbest bırakılmadan çökebileceğine dair korkular arttı.

Arap devletleri ve Filistinli gruplar, eleştirmenlerin etnik temizlik anlamına geldiğini söylediği öneriyi reddetti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump'ın müdahalesini memnuniyetle karşıladı ve İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz orduya Gazze Şeridi’ni terk etmek isteyen Filistinlilerin bunu yapmalarına izin verecek planlar hazırlama talimatı verdi.

Anlaşma uyarınca ilk aşamada 33 İsrailli çocuk, kadın ve yaşlı erkek, yüzlerce Filistinli tutuklu ve mahkûm karşılığında serbest bırakılacak.

İkinci aşamaya ilişkin müzakereler, kalan esirlerin serbest bırakılması ve savaşın nihai olarak sona erdirilmesine hazırlık olarak İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi konusunda anlaşmaya varılması amacıyla birkaç gün önce başladı.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.