‘Biz ertesi günüz’ ve diğer mesajlar… Hamas'ın Deyr el-Balah'ta 3 esiri teslim ettiği görüntüler

Hamas savaşçıları Deyr el-Balah'taki teslim alanına silah ve mermi taşıyor (AFP)
Hamas savaşçıları Deyr el-Balah'taki teslim alanına silah ve mermi taşıyor (AFP)
TT

‘Biz ertesi günüz’ ve diğer mesajlar… Hamas'ın Deyr el-Balah'ta 3 esiri teslim ettiği görüntüler

Hamas savaşçıları Deyr el-Balah'taki teslim alanına silah ve mermi taşıyor (AFP)
Hamas savaşçıları Deyr el-Balah'taki teslim alanına silah ve mermi taşıyor (AFP)

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın bugün üç İsrailli esiri teslim etmesi biçim ya da içerik açısından alışılagelmişin dışında olsa da organizasyon, sahneler, mesajlar ve hatta mekân açısından önemli bir olaydı.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes anlaşmasının ilk aşamasının beşinci ayağı kapsamında Kassam Tugayları üç esiri serbest bıraktı. 34 yaşındaki Or Levy, 52 yaşındaki Eliyahu Sharabi ve 56 yaşındaki Ohad Ben-Ami, 16 aylık esaretin ardından Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Balah'ta Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ne (ICRC) teslim edildi.

Beşinci teslimin paradoksu

Daha önceki törenlerde de olduğu gibi Kassam Tugayları savaşçıları bölgeye konuşlandırıldı, ancak bu kez sayıları çok daha fazlaydı.

Alınlarında hareketin yeşil bandanasını ve aynı renkte Filistin kefiyesini taşıyan onlarca maskeli ve silahlı Kassam Tugayları savaşçısı, temiz ve ütülü üniformalarını giymişti.

Bu görüntülere öfkelenen İsrailliler, İsrail'in Hamas’a karşı yürüttüğü 15 aylık savaş boyunca bu savaşçıların nerede olduğunu ve İsrail ordusunun onlara nasıl ulaşamadığını merak ediyor.

Teslim alanında onlarca Kassam Tugayları savaşçısı hazır bulundu. (AFP)Teslim alanında onlarca Kassam Tugayları savaşçısı hazır bulundu. (AFP)

Teslim alanına gelen yüzlerce kişilik kalabalık, Kassam Tugayları tarafından oluşturulan güvenlik kordonunun arkasında toplandı. Kassam Tugayları savaşçılarının etrafını saran kalabalık, çeşitli sloganlar attı.

foto

İronik bir şekilde, esir teslimi ilk kez Deyr el-Balah'ta gerçekleşti. İsrail istihbaratı, Gazze Şeridi'nin diğer bölgeleri gibi topçu ateşine ya da hava saldırılarına maruz kalmayan Deyr el-Balah'ta çok sayıda esir bulunduğunu bildirmişti.

 Hamas savaşçıları ve üç İsrailli esirin Deyr el-Balah'ta Kızılhaç ekibine teslim edilmesini izlemek üzere toplanan Filistinliler (AFP)Hamas savaşçıları ve üç İsrailli esirin Deyr el-Balah'ta Kızılhaç ekibine teslim edilmesini izlemek üzere toplanan Filistinliler (AFP)

‘Biz ertesi günüz’

İsrailli esirlerin teslim edildiği platformun üstüne ve altına çeşitli mesajlar yazılı pankartlar asıldı.

Platforma asılan büyük bir pankartta, “Biz tufanız... Biz ertesi günüz” yazıyordu.

Kassam Tugayları bu ifadeyi Arapça, İbranice ve İngilizce olmak üzere üç dilde yazarken, pankartta ayrıca bir yumruğun yanında Filistin bayrağı çizimi yer aldı.

 “Biz tufanız... Biz ertesi günüz” (Reuters)“Biz tufanız... Biz ertesi günüz” (Reuters)

Kassam Tugayları'nın “Biz ertesi günüz” ifadesini seçmesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistinlileri Gazze Şeridi'nden Mısır ile Ürdün’e yerleştirme ve Gazze Şeridi'nde ‘Ortadoğu Rivierası’ olarak tanımladığı bir yer inşa etme önerisinden bahsetmesinden günler sonra geldi.

Hamas’ın teslimin ardından yaptığı açıklamada, “Biz tufanız... Saldırıların durdurulması anlaşmasının imzalanmasından bu yana başlayan, halkımızın ve direnişimizin kanı ve fedakarlıklarıyla yücelen, tamamen Filistinlilere ait bir gün olan ertesi gün biziz. Teslimin muhteşem sahneleri ve direnişin ertesi günle ilgili mesajları, halkımızın ve direnişinin elinin üstün kalacağını ve ertesi günün bizi dönüşe, özgürlüğe ve kendi kaderimizi tayin etmeye daha da yaklaştıracak mükemmel bir Filistin günü olduğunu yinelemektedir” ifadeleri yer aldı.

‘Mutlak zafer’

Kassam Tugayları platformun altına İbranice olarak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun sıkça kullandığı ‘mutlak zafer’ ifadesini, Netanyahu'nun fotoğrafı ve imha edilmiş bir İsrail tankının resmiyle birlikte yazdı.

Hamas tarafından yapılan açıklamada, “Suçlu Netanyahu ve ordusunun 471 gün boyunca aradığı mutlak zafer, Gazze Şeridi topraklarında sonsuza dek paramparça olmuş bir yanılsamadır” denildi.

 Kassam Tugayları platformun altına İbranice olarak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun sıkça kullandığı ‘mutlak zafer’ ifadesini yazdı. (AFP)Kassam Tugayları platformun altına İbranice olarak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun sıkça kullandığı ‘mutlak zafer’ ifadesini yazdı. (AFP)

Açıklamada, “Efsanevi kararlılığıyla dünyaya topraklarında sağlam durduğu, direnişine bağlı olduğu ve özgürlüğe ve başkenti Kudüs olan bağımsız devletini kurana kadar yoluna devam etmeye kararlı olduğu yönünde açık bir mesaj gönderen büyük Filistin halkına selamlarımızı gönderiyoruz” ifadesi yer aldı.

İmza töreni

Esirler platforma çıkmadan önce Kassam Tugayları ve ICRC arasında bir imza töreni düzenlendi.

Kassam Tugayları savaşçısı sandalyesinde ICRC delegesinin yanında otururken, etrafı imza anını kayda almak için telefon ve kamera tutan Kassam Tugayları savaşçılarıyla çevriliydi.

 Kassam Tugayları savaşçısı, ICRC delegesiyle birlikte teslim belgelerini imzalıyor. (EPA)Kassam Tugayları savaşçısı, ICRC delegesiyle birlikte teslim belgelerini imzalıyor. (EPA)

‘Şok edici derecede zayıflama

Üç İsrailli esir beyaz pikaplarla teslim alanına geldi.

Ancak daha önceki İsrailli esirlerin aksine, bugün serbest bırakılan üç esirin sağlık durumu dikkat çekiciydi. Son derece zayıflamış görünüyorlardı. Öyle ki Kassam Tugayları savaşçıları platforma doğru yürümelerine yardımcı oldu.

İsrailli esirlerin içinde bulunduğu beyaz pikaplar (Reuters)İsrailli esirlerin içinde bulunduğu beyaz pikaplar (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, görüntülerin yayınlanmasının ardından yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki üç esirin ICRC'ye teslimi sırasında ‘şok edici’ olarak nitelediği sahnelerin ‘cevapsız kalmayacağını’ söyledi.

Netanyahu yaptığı açıklamada, hükümetinin tüm esirlerin ve kayıp kişilerin iadesi konusundaki kararlılığını vurguladı.

Daha sonra İsrail medyası, Netanyahu'nun yetkililere ‘esirlerin durumu ve Hamas'ın ateşkes ve esir değişimi anlaşmasını defalarca ihlal etmesi ışığında uygun tedbirlerin alınması’ talimatı verdiğini bildirdi.

Bugün serbest bırakılan esirlerden Eliyahu Sharabi (AFP)Bugün serbest bırakılan esirlerden Eliyahu Sharabi (AFP)

Esirler, teslim töreni için hazırlanan platformda konuştu. Kassam Tugayları savaşçısı, esirlere İbranice bazı sorular sordu. Esirler de hükümetlerini ikinci aşama müzakerelere devam etmeye ve ateşkes anlaşmasının aşamalarını tamamlamaya çağırarak cevap verdi.

Bugün serbest bırakılan esirlerden Ohad Ben-Ami (AFP)Bugün serbest bırakılan esirlerden Ohad Ben-Ami (AFP)

Esirlerden biri, “Müzakerelerin devam edeceğini ve savaşın sona ereceğini umuyoruz” dedi.

Bir Hamas savaşçısı serbest bırakılan esirlerden birine “Kassam Tugayları’na ne söylemek istersiniz?” diye sordu. Esir de hayatlarını koruduğu ve kendilerine yiyecek ve su sağladığı için Kassam Tugayları’na teşekkür etti.

Hamas yaptığı açıklamada, esirlerle ilişkilerinde insani değerlere ve uluslararası insani hukuk hükümlerine bağlı kaldığını ve ‘Siyonist bombardımana ve savaş suçlusu Netanyahu'nun onları hedef alma ve tasfiye etme girişimlerine rağmen’ hayatlarını korumak için büyük çaba sarf ettiğini söyledi.

Kassam Tugayları’nın yardımıyla platformdan indirilen esirler, ICRC’ye teslim edildi. İsrail'in bugün onlarca Filistinli mahkûmu serbest bırakması bekleniyor.



Bağdat'taki durum: Irak’ın başkenti daha güvenli hale geldi mi?

Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)
Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)
TT

Bağdat'taki durum: Irak’ın başkenti daha güvenli hale geldi mi?

Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)
Bağdat iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu başarıyı koruma becerisine bağlı kalmaya devam ediyor (Independent Arabia)

Cabbar Zeydan

Medeniyetlerin buluştuğu ve zorlukların çekiştiği Irak'ın kalbinde, Bağdat bugün önceki nesillerin alıştıklarından neredeyse tamamen farklı, yeni bir sahneyle karşı karşıya. Yakın zamana kadar günlük yaşanan patlamalar ve sürekli kaygılarla boğuşan Irak’ın başkenti, sakinleri ve ziyaretçileri tarafından gözlemlenildiği üzere, güvenlik durumunda somut bir değişime sahne oluyor. Bağdat sakinlerinin birçoğu yıllar öncesine göre alışılmadık olan bir güven duygusundan bahsediyor. Patlama sesleri artık her gün şehrin her yerinde yankılanmıyor ve güvenlik kontrol noktaları eskisi kadar çok değil. Başkentin birçok bölgesine ticari faaliyet geri döndü, kafeler ve restoranlar gece geç saatlere kadar müşterilerle dolu. Bir zamanlar güvenlik açısından “sıcak noktalar” olarak bilinen bölgeler, sakinlerinin ifadelerine göre artık daha istikrarlı.

Güncel durum

Karrada bölgesindeki bir dükkan sahibi, “eskiden bombalı saldırılar korkusuyla dükkanlarımızı gün batımından önce kapatırdık. Şimdi gece yarısına kadar, dahası özel günlerde ve bayramlarda bazen sabahın erken saatlerine kadar açık kalıyoruz. Bir zamanlar şüpheli görülen köşelerde bile kendimizi güvende hissediyoruz” diyor.

Sadr bölgesinde yaşayan bir kadın, “Çocuklarım pazara veya okula gittiklerinde artık endişelenmiyorum. Her gün hissettiğimiz gerçek bir değişim var” diye ekliyor.

Bu güvenlik hissi sadece bölge sakinleriyle sınırlı değil; ziyaretçiler de bunun farkında. Mutenebbi Caddesi'nde dolaşan, müzeleri ve kültür kafelerini ziyaret eden Arap ve yabancı turistler görüntüsü artık alışıldık. Oysa birkaç yıl öncesine kadar ender görülen bir şeydi.

Güvenlik araştırmacıları, Bağdat'taki iyileşen güvenlik durumunun, iç içe geçmiş faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığına inanıyorlar. Faktörlerin en önemlisi, yıllarca başkentin güvenliği için sürekli bir tehdit oluşturan radikal silahlı grupların faaliyetlerindeki gerileme.

cdfgthy
Bağdat artık güvenli mi?

Güvenlik uzmanı Tarık Abdulvahid, “Bağdat, radikal gruplar için sembolik ve stratejik bir hedefti. Ancak, bu gruplara batı ve kuzey Irak'ta indirilen yoğun darbelerden sonra, başkentte yüksek profilli saldırılar gerçekleştirme güçleri azaldı” diyor ve ekliyor: “Bugün, istihbarat koordinasyonunun ve entegre saha çalışmalarının gelişmesi sayesinde Bağdat, önceki dönemlerde olduğu gibi terörist faaliyetler için bir kuluçka makinesi veya uygun ortam değil.” Abdulvahid ayrıca, güvenlik tehditleriyle başa çıkma yöntemlerinde niteliksel bir değişime de işaret ediyor. Bu yöntemler artık yalnızca askeri müdahaleye dayanmıyor, bunun yerine çeşitli güvenlik kurumları arasındaki koordinasyonun yanı sıra önleyici eylemler ve elektronik gözetimi de içerecek şekilde genişledi.

Militarizasyondan sivil istikrara

Gözlemcilere göre, Bağdat'ın tanık olduğu en dikkat çekici dönüşümlerden biri, şehir içinde militarizasyonun kademeli olarak azalması. Sokaklarda artık sabit güvenlik kontrol noktaları yok ve silahlar ile silahlıların görüntüleri artık son on yılda olduğu kadar yaygın değil. Güvenlik araştırmacısı Ali el-Hüseyni, “Bağdat'taki güvenlik durumu, kalıcı bir olağanüstü halden göreceli istikrar haline geçişe tanık oluyor. Normal yaşamı yeniden tesis etme ve yerleşim bölgelerindeki gereksiz askeri varlığı azaltma çabaları var. Bu, güvenlikten vazgeçme anlamına gelmiyor, daha ziyade onu rasyonel bir şekilde organize etmek anlamına geliyor” diyor. Şarku'l Avsat'ın  Indepenedent Arabia'dan çevirdiği analize göre Hüseyni, “bu değişimin birdenbire ortaya çıkmadığını, daha ziyade güvenlik çabalarını birleştirmeye ve devlet çerçevesi dışındaki silahlı grupların etkisini azaltmaya yardımcı olan sistematik çalışma ve göreceli siyasi istikrarın bir sonucu olduğunu” düşünüyor.

Geride kalan meydan okumalar

Olumlu göstergelere rağmen, Bağdat güvenlik konusunda bomba yüklü araçlar veya bombalı saldırılarla ilgili olmayan, daha çok denetimsiz silah, aşiretler arası çekişmeler ve organize suç gibi sorunlarla ilgili farklı türde meydan okumalarla yüzleşmeye devam ediyor. Güvenlik analisti Nasır el-Kenani, “genel bir güvenlik duygusuna tamamen teslim olmaya” karşı uyarıyor ve “günlük sahneden kanlı şiddet belirtilerinin kaybolmasına rağmen, devlet kontrolü dışındaki yaygın silahlar, bazı silahlı gruplar üzerindeki kontrol eksikliği gibi diğer meydan okumalar varlığını sürdürüyor. Bu, ciddi bir şekilde ele alınmazsa her an güvenlik durumunun istikrarsızlaşmasına yol açabilir” diye açıklıyor. “Güvenliğin ölçüsü yalnızca patlamaların gerçekleşmemesine değil, aynı zamanda vatandaşların gasp edilmekten veya hukuktan daha üstün ve etkili gruplar veya bireyler tarafından haklarının ihlal edilmesinden korkmamalarına, kendilerini ne kadar güvende hissettiklerine bağlıdır” diye ifade ediyor.

Toplumun güvenliği sağlamadaki rolü

Bağdat'taki güvenlik sahnesinde netleşmeye başlayan önemli yönlerden biri, yerel toplumun kendi güvenliğine katkıda bulunma ve güvenlik servisleriyle iş birliğini teşvik etme rolüdür. Sivil aktivist Mustafa Fazıl, “İnsanlar güvenliğin sadece devletin değil, herkesin sorumluluğu olduğunu fark etmeye başladı. Gençler arasında onları sokaklarını korumaya, şiddet döneminde hakim olandan tamamen farklı bir ortam yaratan kültürel ve sportif etkinlikler düzenleyerek, istikrar ortamını teşvik etmeye iten yeni bir bilinç var.”

Güven durumu devam edecek mi?

Gözlemciler, Bağdat'ta güvenliğin devam etmesinin birkaç faktöre bağlı olduğuna inanıyor. Bunların en başında siyasi istikrar, güvenlik servislerini teknoloji ve eğitimler ile sürekli desteklemek ve silahın sadece devletin elinde olması geliyor. Bu konular hâlâ güçlü bir irade ve titiz bir takip gerektiriyor. Tarık Abdulvahid, “Bağdat güvenlik konusunda iyileşme yolunda uzun bir yol kat etti, ancak bu yol hâlâ tehlikelerle dolu. Umut verici işaretler var, ancak asıl zorluk bunları sürdürmek ve siyasi çekişmeler veya silahlı çatışmalar nedeniyle kaosun geri dönmesini önlemek” diyor. Ayrıca, “gerçek barışın yalnızca şiddetin yokluğuyla değil, aynı zamanda herkesi kapsayan yasaların ve bunları adalet ve şeffaflıkla uygulayabilen kurumların varlığıyla sağlanacağını” vurguluyor.

Korkudan umuda

Bağdat değişti ve belki de onlarca yıldır ilk kez, şehirden yansıyan görüntü daha parlak. Irak başkentinde güvenlik ideal durumda ve meydan okumalardan uzak değil, ancak yalnızca vaatler veya siyasi söylemlerden ibaret kalmayıp, elle tutulur bir gerçeklik haline geldi.

Şehir iyileşme yolunda ilerlerken, umutlar devletin ve toplumun bu kazanımı koruma ve daha istikrarlı ve müreffeh bir gelecek için geliştirme becerisine bağlı kalmaya devam ediyor. Sonuç olarak, Bağdat'ın güvenliği sadece Irak'ta barışın anahtarı değil, aynı zamanda ülkenin tüm evlatlarını kucaklayan, haklarını ve hayallerini koruyan güçlü bir devlet olarak geri dönüşünün de temel taşıdır.