Ürdün: Gazze'yi, sakinlerini yerinden etmeden yeniden inşa etmek için bir Arap önerisi üzerinde çalışıyoruz

 Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi (Reuters)
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi (Reuters)
TT

Ürdün: Gazze'yi, sakinlerini yerinden etmeden yeniden inşa etmek için bir Arap önerisi üzerinde çalışıyoruz

 Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi (Reuters)
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi (Reuters)

Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi dün yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nin halkı yerinden edilmeden yeniden inşası için bir Arap önerisi hazırlama çalışmalarının devam ettiğini belirterek, bölgede barışın ancak bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasıyla sağlanabileceğini vurguladı.

Safadi ayrıca, özellikle Ramazan ayı yaklaşırken, Batı Şeria'da yeni bir çatışmanın patlak vermesini önlemek için yoğun çaba sarf edildiğini belirtti.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı dün Safadi'nin Fransız mevkidaşı Jean-Noel Barrot ile görüştüğünü ve her iki tarafın da Filistinlilerin yerlerinden edilmesini reddettiğini vurguladığını açıkladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, Safadi'nin Fransa Dışişleri Bakanı ile yaptığı görüşmelerde ‘Gazze'yi, halkını yerinden etmeden yeniden inşa etmek için Arap dünyası tarafından desteklenen bir Mısır planı olduğunu’ vurguladığı ifade edildi.

Safadi ayrıca, Ürdün Kralı 2. Abdullah'ın ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi sırasında vurguladığı üzere ‘yerinden edilmeyi reddetmenin Ürdün'ün net tutumu olduğunu’ vurguladı.

Safadi, “İki devletli çözüm temelinde İsrail'le birlikte güvenlik ve barış içinde yaşayacak, başkenti Kudüs olan, 4 Haziran 1967 sınırlarında bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin kurulması, bölgedeki herkes için güvenlik ve istikrarı garanti eden adil bir barışa ulaşmanın tek yoludur” şeklinde konuştu.

Diğer yandan Ürdün Kralı, ABD Başkanı ile bu hafta Beyaz Saray'da yaptığı görüşmelerin ‘yapıcı’ geçtiğini belirterek, ‘Ürdün'ün Gazze Şeridi ve Batı Şeria'daki Filistinlilerin yerlerinden edilmesine karşı net tutumunu’ bir kez daha yinelediğini kaydetti.



Sadr, Irak seçimleri öncesinde siyasi meydan okumaları gündeme getirdi

 Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
TT

Sadr, Irak seçimleri öncesinde siyasi meydan okumaları gündeme getirdi

 Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr'ın, bu yılın sonunda yapılması planlanan parlamento seçimleri yaklaşırken destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırma kararı, bölünmüş Şii evinde depreme neden oldu. Sadr'ın kararı hareketin seçim yarışına katılımını teyit etmese de özellikle Selahaddin ve Ninova gibi karışık bölgelerde diğer blokları hesaplarını gözden geçirmeye sevk etti.

Bir destekçisinin kayıtların güncellenmesinin amacına ilişkin sorusuna cevaben Sadr, nihai katılım kararından bağımsız olarak bu hamlenin ‘demokratik bir gereklilik’ olduğunu söyledi. Ancak kararın ardından yaşanan kitlesel hareketlilik -milyonlarca destekçisinin verilerini güncellemeye gitmesi- Sadr'ın gerçek niyeti hakkında soru işaretleri yarattı. Bu hamle bir yandan tabanının tepkisini ölçerken, diğer yandan da 2022'de siyasi süreçten çekilmesinin ardından parlamentoya olası bir dönüşün göstergesi olabilir.

Şii evi popülerlik sınavıyla karşı karşıya

Sadr'ın destekçilerini harekete geçirmesi, Kanun Devleti Koalisyonu (Nuri el-Maliki), Hikmet Hareketi (Ammar el-Hekim), Asaib Ehli’l Hak (Kays el-Hazali) ve Bedir Örgütü (Hadi el-Amiri) gibi en önemli rakip blokları içeren Şii Koordinasyon Çerçevesi’ne doğrudan bir meydan okuma teşkil ediyor. İronik olan şu ki, görünürdeki ittifaklarına rağmen bu güçler ciddi iç bölünmelerden mustarip ve bu da onları Sadr'ın orta ve güney Irak'taki ve hatta karma bölgelerdeki popülaritesine karşı seçmen kaybetmeye açık hale getiriyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ise Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin bir parçası olmasına rağmen, birçok siyasi gözlemcinin gözünde bu güçler tarafından en çok zorlanan siyasi taraf.

Karşılıklı korkular

İsminin açıklanmasını istemeyen Iraklı bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a Sadr'ın kararının iki açıdan tehlikeli olduğunu söyledi. Birincisi, Sadr Hareketi (geçmişte olduğu gibi) parlamentoda çoğunluğu kazanırsa, Koordinasyon Çerçevesi hükümetinin kuruluşunda yer almamasına rağmen ekonomik kriz, dolar krizi ve maaşlar gibi başarısızlıklarının sorumluluğunu üstlenme baskısıyla karşı karşıya kalacak.

 Mukteda es-Sadr'ın destekçileri geçen yıl nisan ayında Bağdat'ın Sadr Şehri’nde düzenlenen bir protesto sırasında (AP)Mukteda es-Sadr'ın destekçileri geçen yıl nisan ayında Bağdat'ın Sadr Şehri’nde düzenlenen bir protesto sırasında (AP)

Kaynak, “İkinci açı ise hükümetin nasıl kurulacağı; mevcut Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani müttefiklerinin başarısızlıklarından sorumlu tutulmasa bile, Sadr ve Sudani arasında gelecekte kurulacak herhangi bir ittifak, özellikle Sadr'ın karşı çıktığı ABD ile ilişkiler konusundaki vizyon farklılıkları nedeniyle sekteye uğrayabilir” dedi. Bu hamlenin yankıları Şii bileşenle sınırlı kalmayıp Sadr'ın nüfuzunun arttığı karma bölgelerdeki güç dengesinin değişmesinden korkan Sünni arenaya da uzanıyor. Gözlemcilere göre, görünürde Şii Koordinasyon Çerçevesi'ne bağlı olmasına rağmen çatışmalardan ‘en çok etkilenen taraf’ olan Sudani'nin akıbeti de merak konusu.

Kayıtların güncellenmesi Sadr'ın mutlaka seçimlere gireceği anlamına gelmese de bu hamle popüler zemini test etmek ve muhaliflerin kafasını karıştırmak için önleyici bir oyunu ortaya koyuyor. Bazı analizler Sadr'ın parlamentoya dönmesini desteklese de yönetimin sonuçlarına katlanmaya istekli olup olmadığı ve Şii evindeki bölünmelerin üstesinden gelme kabiliyetine ilişkin sorular tüm senaryolara açık olmaya devam ediyor.