Gazze'de ateşkes anlaşması için gerçekleşen müzakereleri yakından takip eden Mısırlı bir kaynak dün, El-Kahire el-İhbariye televizyonuna yaptığı açıklamada Gazze Şeridi'nde insani yardım ve yeniden inşa çalışmalarını denetleyecek geçici bir komite kurulması için Mısır'da yoğun temasların sürdüğünü söyledi. Kaynak, Hamas'ın üç aşamalı ateşkes anlaşmasına bağlılığını teyit ettiğini ve bir sonraki aşamada Gazze Şeridi'nin yönetiminde yer almayacağını açıkladığını da belirtti.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, bundan birkaç gün önce bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada Hamas'ın Filistin Yönetimi ile uzlaşması ve kendinden feragat etmesi gerektiğini söyledi. Uluslararası toplumun görüşü ve Filistinlilerin çıkarlarının Hamas'ın Gazze'den çekilmesini gerektiriyorsa öyle olması gerektiğini belirten Ebu Gayt, Filistin Yönetimi’nin Mısır'dan ya da (bu ayın sonlarında yapılacak acil) Arap Birliği zirvesinden gelecek herhangi bir öneri doğrultusunda karar vermesi halinde Gazze Şeridi’nin yönetimini devralacağını ifade etti.
Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı'nın Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, X platformundan yaptığı açıklamada, “Arap Birliği Genel Sekreteri'nin Hamas'a Gazze yönetiminden çekilmesi yönünde yaptığı mantıklı çağrı doğrudur. Özellikle Filistinlilerin Gazze'den sürülmesine yönelik açıklamalar çerçevesinde Filistin halkının çıkarları, Hamas’ın çıkarlarından önce olmalı” diyerek Hamas'ın Gazze Şeridi’nin yönetiminden çekilmesi çağrısını destekledi.
Mısır daha önce Hamas Hareketi ve Fetih Hareketi (El Fetih) arasında geçtiğimiz ekim, kasım ve aralık aylarında yapılan üç turluk görüşmelerin ardından Gazze Şeridi'ni yönetmek üzere ‘Toplumsal Destek Komitesi’ adı altında bağımsız bir komite kurulması konusunda bir ön anlaşmayla sonuçlanan görüşmelere ev sahipliği yapmış, ancak Filistin Yönetimi bu anlaşmayı tanımayarak başka bir komite duyurmuştu.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, birkaç gün önce yaptığı açıklamada, Gazze'de gelecek günlere ilişkin her türlü vizyonun Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nin birliği çerçevesinde olması ve Filistin Yönetimi'nin Gazze Şeridi'nin yönetimini yeniden devralmasını içermesi gerektiğini söyledi.
Askeri ve strateji uzmanı Tümgeneral Samir Ferec, Mısırlı yetkililerce yapılan açıklamaların büyük önem taşıdığını ve Gazze Şeridi'nde ateşkesin sağlanması ve İsrail tarafından günlerdir ertelenen müzakerelerin ikinci turunun başlaması açısından olumlu bir etkisi olacağını düşünüyor.
Ferec’e göre Hamas'ın Gazze'nin yönetiminde yer almak istemediğini açıklaması, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Hamas’ın Gazze Şeridi'nde kalmasına karşı öne sürdüğü bahanelerin yanı sıra ABD Başkanı Donald Trump'ın Filistinlileri yerlerinden etme planlarını boşa çıkaracak.
Mısır'ın Gazze Şeridi’nde yeniden inşa ve insani yardım için geçici bir komite kurulmasına ilişkin açıklamalarının, İsrail'in ‘tüm engellemelerinin’ sona ermesi ve müzakere sürecinin hızla tamamlanması için belirleyici bir faktör olacağını düşünen Ferec, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Hamas'tan gelen bu onayın, yakın zamanda Arap zirvesinde Filistinlilerin yerlerinden edilmesine yönelik alternatif bir plan açıklaması beklenen Mısır'ın tutumunu destekleyeceğini belirtti.
İsrail'in yeniden manevra yapabileceğini ve Hamas'ın sadece Gazze Şeridi’nin yönetiminden uzak durması değil, ortadan kaldırılması konusunda başka taleplerle gerilimi tırmandırabileceğini göz ardı etmeyen Ferec, bunun en kötü senaryo olduğunu, ancak en azından geçici bir komite kurma çabalarının ve Hamas’ın Gazze Şeridi'nin yönetiminden uzak durmayı kabul etmesinin mevcut planları geçersiz kılacağını vurguladı.
Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)
Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)