Arap ülkelerinin Gazze'yi yeniden inşa planına ilişkin yeni bilgiler

Gazze Şeridi’nin yeniden inşası için ilk üç yıl içinde 20 milyar dolarlık finansman sağlanması gerekiyor. Plan, Mısır'ın Suudi Arabistan, Ürdün, BAE ve Katar ile birlikte gözden geçirdiği önerisine dayanıyor.

Arap ülkelerinin planı, Gazzelileri yerlerinden etmeden uluslararası tarafların Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına katılmalarını öngörüyor (Reuters)
Arap ülkelerinin planı, Gazzelileri yerlerinden etmeden uluslararası tarafların Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına katılmalarını öngörüyor (Reuters)
TT

Arap ülkelerinin Gazze'yi yeniden inşa planına ilişkin yeni bilgiler

Arap ülkelerinin planı, Gazzelileri yerlerinden etmeden uluslararası tarafların Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına katılmalarını öngörüyor (Reuters)
Arap ülkelerinin planı, Gazzelileri yerlerinden etmeden uluslararası tarafların Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına katılmalarını öngörüyor (Reuters)

Mısır emniyetinden iki kaynak, Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin perşembe gününden sonra Riyad'a gitmesinin beklendiğini söyledi. Kaynaklara göre Sisi'nin Gazze'nin yeniden inşası için bölge ülkelerinin 20 milyar dolara varan mali katkılarda bulunmasını öngören Arap ülkeleri planını görüşmesi bekleniyor.

Arap ülkelerinin, ABD Başkanı Donald Trump'ın bölge liderlerini kızdıran, ABD’nin Gazze Şeridi’ni kontrol etmesi ve Filistinlilerin yerinden edilmesi önerisine karşı savaştan sonra Gazze'yi yeniden inşa etme planını tartışması bekleniyor.

Konuyla ilgili bilgi sahibi dört kaynağa göre Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün, Bileşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Katar, 4 Mart'ta Kahire'de yapılması beklenen Arap zirvesine sunmadan önce Riyad'da Arap planını gözden geçirecek ve tartışacaklar.

Ürdün, Mısır, BAE ve Katar gibi Arap ülkelerinin liderlerinin önümüzdeki cuma günü, Trump'ın planına karşı Arap ülkelerinin çabalarına öncülük eden Suudi Arabistan'da bir toplantı düzenlemesi bekleniyor. Ancak bazı kaynaklar, tarihin henüz teyit edilmediğini belirttiler.

Trump'ın Filistinlileri Gazze'den ‘temizleme’, çoğunu Ürdün ve Mısır'a yerleştirme ve Gazze Şeridi'ni ‘Ortadoğu'nun Rivierası’ haline getirme planı Arap ülkelerini alarma geçirdi. Bölgedeki çoğu ülke tarafından son derece istikrarsızlaştırıcı olarak görülen öneri Kahire ve Amman tarafından derhal reddedildi.

Çoğunlukla Mısır’ın önerisine dayanan Arap planı, Hamas'ın katılımı olmadan Gazze'yi yönetecek bir Filistin komitesinin kurulmasını ve Gazzelileri yerinden etmeksizin Gazze Şeridi’nin yeniden inşasına uluslararası tarafların katılımını öngörüyor.

BAE’den üniversite profesörü Abdulhalik Abdullah, Arap ülkelerinin Gazze Şeridi’nin yeniden inşası çabalarına (iki kaynak tarafından verilen olası bir rakam olan) 20 milyar dolar civarında katkıda bulunmasının Trump'ın planı kabul etmesi için iyi bir teşvik olabileceğini söyledi.

Trump'ın finansal işlemlerin adamı olduğunu söyleyen Abdullah, bu yüzden 20 milyar doların onda iyi bir izlenim bırakacağını ve bunun birçok Amerikan ve İsrail şirketine fayda sağlayacağını sözlerine ekledi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre konuşan Mısırlı kaynaklar, bölge ülkelerinin ödeyeceği mali katkıların boyutuna ilişkin görüşmelerin halen devam ettiğini belirttiler.

Kaynaklar, planın Gazze Şeridi'nin üç yıl içinde yeniden inşasını öngördüğünü de sözlerine ekledi.

ABD'li Senatör Richard Blumenthal pazartesi günü İsrail'e yaptığı bir ziyaret sırasında Tel Aviv'de gazetecilere yaptığı açıklamada, “Arap ülkelerinin liderleriyle, son olarak da Ürdün Kralı 2. Abdullah ile yaptığım görüşmeler, nasıl bir rol üstlenmeleri gerektiği konusunda gerçek bir değerlendirmeye sahip oldukları konusunda beni ikna etti” ifadelerini kullandı.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar, Tel Aviv'in plan sunulduğunda değerlendirmeyi beklediğini söyledi. Ancak Hamas'ın Gazze'yi yönetmeye devam ettiği herhangi bir planın ‘kabul edilemez olacağı’ uyarısında bulunan Sa'ar, “Planı öğrendiğimizde ona göre davranacağız” dedi.



Sudan ordusu, Hartum Havaalanı’nın kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu

Hartum'da bir caddede devriye gezen Sudan ordusu mensupları (AFP)
Hartum'da bir caddede devriye gezen Sudan ordusu mensupları (AFP)
TT

Sudan ordusu, Hartum Havaalanı’nın kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu

Hartum'da bir caddede devriye gezen Sudan ordusu mensupları (AFP)
Hartum'da bir caddede devriye gezen Sudan ordusu mensupları (AFP)

Sudan ordusu bugün Hartum eyaletinin doğusundaki bazı bölgelerin kontrolünü ele geçirdiğini duyururken, Al Sudani gazetesi de başkentteki uluslararası havaalanının kontrolünün ordu tarafından yeniden ele geçirildiğini bildirdi.

Sudan Ordu Sözcüsü Nebil Abdullah, ordunun Facebook sayfasında yaptığı açıklamada, ordunun Hartum'u Doğu Nil'e bağlayan el-Menşiyye Köprüsü'nün batı yakasında kontrolü sağlamayı başardığını söyledi.

Abdullah ordunun ayrıca, başkent Hartum'un güneydoğusundaki el-Bakır bölgesinin kontrolünü yeniden ele geçirdiğini ve Hartum eyaletindeki Cebel Evliya bölgesinde bulunan Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Taybe kampını kontrol altına aldığını belirtti.

xsdfrgt
Hartum'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı gösteren bir uydu görüntüsü (Reuters)

Sudan ordusu X hesabından yaptığı açıklamada, Hartum'un doğusundaki eksende ilerlemeye devam ettiğini belirterek, el-Bakır'daki Birinci Piyade Tugayı karargahının kontrolünü yeniden ele geçirdiğini kaydetti.

Ordu, el-Bakır bölgesinde HDK’ye ‘büyük ekipman ve can kaybı’ yaşattığını belirtti.

Sudan Dışişleri Bakanlığı cuma günü, ordunun ve onu destekleyen güçlerin Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı, bazı bakanlıkların binalarını ve başkentin merkezini kontrol altına aldığını duyurdu.

juıo9
Omdurman'da kurşunlarla delik deşik edilmiş bir cami (AFP)

Sudan ordusu, sivil yönetime geçiş için siyasi bir süreç sırasında HDK'yi silahlı kuvvetlere entegre etme planları üzerindeki anlaşmazlıkların ardından Nisan 2023'ten bu yana HDK ile savaş halinde.