Hamas tüm rehineleri aynı anda serbest bırakmaya hazır

Hamas ateşkesin ikinci aşamasındaki esir takasında esneklik gösterirken, Mısır Gazze Şeridi’nin Filistinlileri yerinden etmeden yeniden inşa edilmesi gerektiğini vurguladı

Arap ülkeleri planı Gazze'nin yeniden inşasına odaklanırken Filistinlilerin yerlerinden edilmesini karşı çıkıyor (Independent Arabia – Meryem Ebu Dakka)
Arap ülkeleri planı Gazze'nin yeniden inşasına odaklanırken Filistinlilerin yerlerinden edilmesini karşı çıkıyor (Independent Arabia – Meryem Ebu Dakka)
TT

Hamas tüm rehineleri aynı anda serbest bırakmaya hazır

Arap ülkeleri planı Gazze'nin yeniden inşasına odaklanırken Filistinlilerin yerlerinden edilmesini karşı çıkıyor (Independent Arabia – Meryem Ebu Dakka)
Arap ülkeleri planı Gazze'nin yeniden inşasına odaklanırken Filistinlilerin yerlerinden edilmesini karşı çıkıyor (Independent Arabia – Meryem Ebu Dakka)

Hamas Siyasi Büro Başkanı Basın Danışmanı Tahir en-Nunu dün yaptığı açıklamada, Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki İsrailli rehineleri tek seferde serbest bırakmaya hazır olduğunu söyledi.

Hamas’ın arabuluculara, rehineleri ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasında, ilk aşamada olduğu gibi gruplar halinde değil, tamamını tek seferde serbest bırakmaya hazır olduğunu bildirdiğini belirten Nunu, Hamas'ın arabuluculara ayrıca üst düzey askeri yetkililer de dahil olmak üzere, kendisinin ve direnişin elindeki ölü ve diri tüm İsrailli rehineler karşılığında Filistinli tüm tutukluların ve mahkumların tek seferde takas edilmesine hazır olduğunu da bildirdiğini sözlerine ekledi.

Bu adımın Hamas’ın ciddiyetini ve bu sorunu sona erdirme konusunda ilerlemeye hazır olduğunu gösterdiğini ifade eden Nunu, “Bunun yanı sıra ateşkesi istikrara kavuşturmak ve sürdürülebilir bir ateşkese ulaşmak için adımlar atmaya devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Nunu, Hamas ya da Gazze Şeridi'ndeki diğer silahlı gruplar tarafından kaç İsrailli rehinenin alıkonulduğunu ya da takasın ilk aşamasından geriye kaçının kaldığını ise açıklamadı.

Ancak Hamas’tan bir başka kaynak, Hamas’ın ölü ya da diri kalan rehine sayısını açıklamadığını ve bu konudaki bilgilerin ateşkes anlaşmasının ikinci aşaması çerçevesinde müzakere edileceğini söyledi.

Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki lideri ve müzakere heyetinin başkanı Halil el-Haya salı günü yaptığı açıklamada, Hamas’ın yarın (bugün) dört İsraillinin cesedini teslim edeceğini ve önümüzdeki cumartesi günü de altı rehineyi sağ olarak serbest bırakacağını duyurdu.

scdfrgt
Tüm yerinden edilme senaryoları reddediliyor (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Gazze'deki küçük bir silahlı grup olan Mücahidin Tugayları, İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes anlaşması kapsamında yeni bir takas süreci çerçevesinde bugün elindeki dört cesetten üçünü teslim edeceğini açıkladı.

Mücahidin Tugayları Sözcüsü Ebu Bilal yaptığı açıklamada, 7 Ekim 2023 tarihinde Mücahidin Tugaylarının bir grup üyesi tarafından esir alınan ve işgalci İsrail’in bombardımanları sırasında kendilerini rehin alanlarla birlikte öldürülen üç rehinenin cenazelerinin yarın (bugün) teslim edileceğini söyledi.

Hamas’tan bir kaynağa göre aynı ailenin üç üyesi 2023 kasımında Gazze Şeridi'nin belirtilmeyen bir bölgesinde İsrail'in düzenlediği hava saldırısında öldürüldü.

Hamas’tan yetkililere göre 1 Mart'ta sona erecek olan anlaşmanın ilk aşaması 25'i canlı, sekizi ölü olmak üzere 33 İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını öngörüyor.

Buna karşın İsrailli yetkililer, aralarında yüzlercesi müebbet ve ağır hapis cezasına çarptırılmış olanların da bulunduğu binden fazla Filistinli tutukluyu serbest bırakacak.

Hamas liderlerinden Haya, dün yaptığı açıklamada “İşgalci İsrail’in ateşkesin ilk aşamasında üzerinde anlaşmaya varılan hususlara bağlı kalması için başta Katar ve Mısır olmak üzere arabulucularla gece gündüz çalışmaya devam ediyoruz” dedi.

Haya, Hamas’ın arabuluculardan İsrail'in yardım ve barınma malzemelerinin, ağır ekipmanların, yakıt ve elektrik ikmallerinin girişine ve Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki Refah Sınır Kapısı’ndan iki yönlü geçişe izin vermesini talep ettiğini açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze Şeridi ile ilgili vizyonunu ortaya koyduğu önerisini açıklamasının ve Arapların bu öneriye büyük tepki göstermesinin ardından Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi dün uluslararası topluma, Filistinlileri yerlerinden etmeden Gazze'yi yeniden inşa edecek bir planı kabul etme çağrısında bulundu.

Madrid'de İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile ortak bir basın toplantısı düzenleyen Sisi, uluslararası toplumun Gazze Şeridi'nin Filistinlileri yerinden etmeden, Filistin halkını kendi topraklarından ve vazgeçmeyi kabul etmediği vatanından koparmadan, yardım ve erken toparlanma faaliyetlerinin derhal başlamasını sağlayacak şekilde yeniden inşası planını desteklemesinin ve kabul etmesinin önemini vurguladı.

ABD Başkanı Trump, Gazze Şeridi’ni Gazzelileri başka yerlere yerleştirdikten sonra uluslararası bir tatil beldesine dönüştürme planı önermiş, Ürdün ve Mısır'a Filistinlileri kabul etmeleri çağrısında bulunmuştu.

csdfvrgty6
Arap ülkeleri ABD'nin önerisini reddetti (Independent Arabia - Meryem Ebu Dakka)

Mısır, Ürdün ve diğer Arap ülkeleri ABD’nin önerisini reddetti ve Trump’ın önerisine karşı alternatif bir plan üzerinde çalışacaklarını açıkladı. Ancak şimdiye kadar bu konuda kayda değer bir ilerleme olduğuna dair herhangi bir işaret görülmedi.

Sisi, Filistin toprakları, Suriye, Lübnan ve Ürdün'de milyonlarca insana yardım, sağlık ve eğitim hizmetleri sağlayan Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) Filistinliler için vazgeçilmez olduğunu söyledi.

UNRWA, İsrail'in geçtiğimiz yıl ekim ayında çıkardığı bir yasayla 30 Ocak'tan itibaren Doğu Kudüs de dâhil olmak üzere UNRWA’nın İsrail'de faaliyet göstermesini ve İsrailli yetkililerle iletişim kurmasını yasaklamasının ardından Gazze Şeridi ve Batı Şeria'daki faaliyetlerini yürütmekte zorlanacağını açıkladı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) devlet haber ajansı WAM, BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed Bin Zayed Al Nahyan’ın dün ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'ya BAE'nin Filistinlilerin topraklarından çıkarılması önerisini reddettiğini söylediğini aktardı.

Mısır, Suudi Arabistan, Ürdün, BAE ve Katar liderlerinin bu ay Riyad'da Arap planını tartışmaları ve gelecek ay Kahire'de yapılması planlanan Arap Birliği Zirvesi’nde bu planı sunmaları bekleniyor.



"Gazze'nin Geleceği" Hamas ile Arap Birliği arasında tartışma yarattı

srail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonları sırasında Nuseyrat ve Bureyc mülteci kamplarında yaşayanların tahliyesi (AP)
srail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonları sırasında Nuseyrat ve Bureyc mülteci kamplarında yaşayanların tahliyesi (AP)
TT

"Gazze'nin Geleceği" Hamas ile Arap Birliği arasında tartışma yarattı

srail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonları sırasında Nuseyrat ve Bureyc mülteci kamplarında yaşayanların tahliyesi (AP)
srail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonları sırasında Nuseyrat ve Bureyc mülteci kamplarında yaşayanların tahliyesi (AP)

Savaşın bitmesinin ertesi günü hakkında Arap Birliği ile Hamas arasında Gazze Şeridi'nin geleceğine ilişkin bir anlaşmazlık patlak verdi. “Birlik’ten üst düzey bir yetkili ’Filistin halkının çıkarının (Hamas'ın) Şerit'teki sahneyi terk etmesini gerektirdiğini” düşünürken, hareket bunu şiddetle reddetti; iki eski diplomat ise Şarku’l Avsat'a “bunun ifadelerin ve açıklamaların yorumlanmasına ilişkin bir anlaşmazlık olduğunu ve Arap pozisyonunu ya da Gazze'nin geleceğine ilişkin devam eden müzakereleri etkileyecek şekilde genişlemeyeceğini” vurguladı.

Birkaç gün önce Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Büyükelçi Hüsam Zeki, Mısır'da yerel bir televizyon kanalında “Filistin'in çıkarları (Hamas'ın) sahneyi terk etmesini gerektiriyor” dedi.

Ancak Hamas sözcüsü Hazım Kasım dün bir açıklama yaparak, hareketin Zeki'nin açıklamalarına “şaşırdığını” söyledi ve “(Hamas) Gazze Şeridi'nin yönetimine ilişkin siyasi ve idari yaklaşımların formüle edilmesinde, özellikle Mısır'daki kardeşlerimizle yapılan çok sayıda diyalogda, ulusal uzlaşı hükümeti kurulmasının kabul edilmesi ve Mısır'ın (Toplumsal Destek Komitesi) önerisinin tamamen kabul edilmesi de dâhil olmak üzere azami esneklik göstermiştir” dedi.

Hamas sözcüsü, “hareketin, ulusal uzlaşı çerçevesinde ve işgal ya da ABD'nin her türlü müdahalesinden uzak bir şekilde, savaştan sonra Gazze Şeridi'ndeki durumla ilgili tüm kararlarının merkezine Filistin halkının üstün çıkarlarını koymaya devam edeceğini” vurguladı.

Arap Birliği'ni, “bu tutumu desteklemeye ve Arap ulusal güvenlik sistemini tehdit edecek herhangi bir projenin geçmesine izin vermemeye” çağırdı.

 Filistinli bir kadının, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el Balah'ta İsrail baskını sırasında akrabalarından birinin öldürülmesine tepkisi (Reuters)Filistinli bir kadının, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el Balah'ta İsrail baskını sırasında akrabalarından birinin öldürülmesine tepkisi (Reuters)

“Şarku’l Avsat” dün Arap Birliği ve Hamas'tan resmi yorum istedi, ancak yanıt alamadı.

Mısır'ın eski Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Moataz Ahmedin, “Hamas'ın tepkisinin doğal olduğunu ve savaştan sonra Gazze'de yönetime tutunmayacağını, direniş hakkından vazgeçmeyeceğini defalarca ifade eden tutumuyla tutarlı olduğunu” söyledi ve “yönetime katılmamanın Gazze'yi terk etmek anlamına gelmediğini” ifade etti.

Ahmedin, Hamas'ın “Hüsam Zeki'nin açıklamasını Arap Birliği'nin İsrail-Amerikan planına ve talebine, yani hareketi ortadan kaldırmaya ve Gazze'deki varlığına son vermeye yönelik bir yanıt olarak anlamış olabileceğini” belirtti.

Ahmedin, “Donald Trump'ın gelişinden önce ateşkese varılan Arap ve hatta Amerikan önerisinin Hamas'ın Gazze'den çıkarılmasına atıfta bulunmadığını, sadece Gazze Şeridi'nde bir rolü olmamasından bahsettiğini, şimdi ise İsrail'in bunu değiştirmek istediğini ve Hamas'ın ortadan kaldırılmasını ve Gazze'deki varlığına son verilmesini talep ettiğini” vurguladı.

İsrail, ABD ve Avrupalı taraflar Hamas'ın Gazze Şeridi'nde gelecekte bir rolü olmayacağı konusunda ısrar ederken, Arap tarafların da desteklediği ateşkes anlaşması, İsrail ve ABD'nin sürekli uymama ya da uygulamama tehditleriyle karşı karşıya, bu da arabuluculara ateşkesin kalıcılığını destekleme konusunda çifte sorumluluk yüklüyor.

Daha önce Gazze'deki ateşkes müzakereleri hakkında bilgi sahibi olan Mısırlı bir kaynak, Kahire Haber Kanalı'na yaptığı açıklamada, “(Hamas'ın) üç aşamalı ateşkes anlaşmasına bağlılığını ve bir sonraki aşamada Şerit'in yönetimine katılmayacağını teyit ettiğini” belirterek, “Şerit'in rahatlatılması ve yeniden inşası sürecini denetleyecek geçici bir komite oluşturmak için Mısır’ın yoğun temasları olduğunu” bildirdi.

​​​​​​​Filistinliler, İsrail'in Gazze Şeridi'nin merkezinde yerlerinden edilmiş insanlara yönelik bir sığınağa hava saldırısı düzenlediği alanda yaralı bir adamı taşıyor (Reuters)Filistinliler, İsrail'in Gazze Şeridi'nin merkezinde yerlerinden edilmiş insanlara yönelik bir sığınağa hava saldırısı düzenlediği alanda yaralı bir adamı taşıyor (Reuters)

Hamas sözcüsü Abdüllatif el-Kanu daha önce Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, hareketin Mısır ve Katar'daki arabuluculara Gazze Şeridi'nin yönetimine katılmadan herhangi bir öneriyi kabul etmeyeceğini söylediğini doğruladı.

Bu arada Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi Büyükelçi Rakha Ahmed Hassan, “Hüsam Zeki'nin açıklaması talihsiz, çünkü Hamas'ın Gazze'den çıkması konusunda ortak bir Arap pozisyonu yok ve ortak pozisyon Hamas'ın yönetime katılmaması gerektiği yönünde” dedi.

Ahmed Hassan, “Herkes, bir buçuk yıldan uzun süredir mücadele eden bir harekete ‘Gazze'den derhal çıkın’ demenin ne mantıklı ne de gerçekçi olduğunu anlıyor: Bu nedenle Mısır, grupların onayı ile onların katılımı olmadan oluşturulan Toplumsal Destek Komitesi önerisini sundu” dedi. İsrail'in talep ettiği şeyin Hamas'ın Gazze'den çıkması olduğunu ve bunu ateşkes anlaşmasının uygulanmasını engellemek için bir bahane olarak kullandığını vurgulayan Hasan, “Hamas'ın sahneden çekilmesi, grupların hiçbir rolünün olmadığı birleşik bir Filistin devletinin kurulmasıyla kolaylıkla sağlanabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Hassan, Hamas'ın tepkisinin “ateşkes anlaşmasında yer almayan bir konuyla ilgili olduğu için doğal olduğunu” vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı: “Bu, ateşkesin uygulanmasına yönelik müzakereleri genişletmeyecek ya da etkilemeyecek bir Arap anlaşmazlığıdır.”