Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki, kısa bir süre önce hareketinin adını Şii Ulusal Hareketi olarak değiştirdiğini açıklayan Mukteda es-Sadr liderliğindeki Sadr Hareketi ile ittifak olasılığını gündeme getirdi.
Cumartesi akşamı televizyonda yayınlanan bir röportajda Maliki, yakın gelecekte devleti inşa etmek için iki parti arasında entegrasyonun önemini vurgulayarak, “Biz ve Sadr Hareketi tek bir kaynağa, şehit Sadr'a bağlıyız ve Irak'ın çıkarlarını elde etmek için ortak hareket etmeliyiz” dedi.
Bu açıklama, Mukteda es-Sadr'ın, hareketin yaklaşan seçimlere yönelik hazırlıklarının bir parçası olarak seçmen kayıtlarının güncellenmesi için destekçilerine çağrıda bulunmasının ardından geldi.
Maliki'nin Sadr ile ittifak yapma ya da yeni bir sayfa açma girişimine Sadr Hareketi'nin yanıtı gecikmedi. Bir Sadr lideri, Sadrcıların Kanun Devleti Koalisyonu da dahil olmak üzere Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleriyle ittifak yapmayacağını açıkladı.
Maliki'nin Sadr'a yaptığı ittifak çağrısı, Sadr'ın Koordinasyon Çerçevesi'ne kızgın olan ve çerçeve içindeki bazı kesimler tarafından da sevilmeyen Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ile yakınlaşmasını engellemeye yönelik proaktif bir adım gibi görünüyor.
Ancak tüm göstergeler Sudani'nin, hükümetinin son dönemde elde ettiği bir dizi ‘başarıdan’ faydalanarak Iraklıların geniş bir kesimini kapsayan bağımsız bir listeyle seçime gireceği ve böylece ikinci bir dönem için şansını arttıracağı yönünde.
Öte yandan Sadr, 2022 formülünde öne sürdüğü şartlara benzer şartlar öne sürmediği sürece Sudani'nin görev süresinin yenilenmesine karşı çıkmayabilir. Sadr'ın öne sürdüğü şartlar ‘yıkıcı üçüncü’ olarak bilinen ve cumhurbaşkanının seçilmesini başbakanın geçmesinin ön şartı haline getiren formüle yol açmıştı. Bu durum, her ne kadar hareketi seçim sonuçlarına göre 74 milletvekili çıkarmış olsa da, Sadr'ın parlamentodan çekilmesine sebep oldu.
Maliki teslim mi oluyor?
Daha önce kaynaklar, Nuri el-Maliki'nin Sadr Hareketi’nin liderine ‘mesaj iletme görevini gizli aracılara verdiğini’ ve Sadr'ın yaklaşan parlamento seçimleri yoluyla siyasi sürece geri dönmesi konusunda bir anlayışa varmak istediğini belirtmişti. Ancak Maliki'nin Sudani'nin önünü kesmek amacıyla Sadr ile ittifak yapabileceğine dair son imaları, Sadr Hareketi’nden gelen hızlı bir yanıtla karşılaştı ve bu girişimin başarısızlığa uğradığını gösterdi.
Bu gelişme önümüzdeki dönemde Sadr ile Sudani arasında olası bir ittifak ya da en azından iki taraf arasında yazılı olmayan bir mutabakat ihtimalini artırıyor.
Maliki'nin davetini yorumlayan Sadr Hareketi’nden bir lider dün yaptığı açıklamada, “Şii Ulusal Hareketi'nin siyaset sahnesine dönüşü, Sadr'ın onayıyla gerçekleşirse, hareketin bir sonraki hükümette Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin ortağı ya da seçimlerden sonra müttefiki olacağı anlamına gelmez” dedi.
Adının açıklanmasını istemeyen lider, ‘Sadrcıların Koordinasyon Çerçevesi güçleriyle herhangi bir ittifakı reddetme konusundaki tutumunun kesin olduğunu ve çerçeveden birkaç partinin Sadr'ın ulusal çoğunluk hükümeti kurma projesinin bir parçası olabileceğini, ancak ana kurucusu Koordinasyon Çerçevesi olan herhangi bir hükümetin parçası olmanın mantıksız olduğunu’ ifade etti.
Hamleleri keşfetmek
Mukteda es-Sadr'ın bu hamlesi Sadr Hareketi’nin yaklaşan seçimlere katılma niyetinin ilk işareti gibi görünse de Şarku’l Avsat'ın Şii Ulusal Hareketi içindeki kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Sadr'a yakın çevreler henüz Hanana'dan (Sadr'ın Necef'teki karargâhı) seçim için hazırlıklara başlanması yönünde sınırlı da olsa net bir sinyal almış değil.
Aynı kaynaklar, ‘Sadrcıların yaklaşan seçimlere tam olarak hazır olmalarına, gerekli örgütsel araç ve kabiliyetlere sahip olmalarına ve diğer tüm partilerin farkında olduğu örgütlü bir kitle tabanına sahip olmalarına rağmen, katılım veya boykot konusundaki nihai kararın henüz hareketin lideri tarafından verilmediğini ve hareket içindeki hiçbir tarafın bu kararı verme veya etkileme yetkisine sahip olmadığını’ açıkladı.
Sadr'ın seçmen kayıtlarının güncellenmesi çağrısı yaklaşan seçim maratonu için ilk kıvılcım olarak görülürken, Kanun Devleti Koalisyonu ile ittifak olasılığına atıflar içeren ilk yakınlaşma girişimleri, Sadrcıların pozisyonunu ya da iktidardaki Şii Koordinasyon Çerçevesi’nin birçok liderinin performansına yönelik kanaatlerini değiştirmeyi başaramadı.
Haziran 2022'de Sadr, hareketinin milletvekillerini parlamentodan istifaya çağırdıktan sonra, ‘yozlaşmış politikacılar’ olarak tanımladığı kişilerle ortaklıktan kaçınmak için gelecekteki hiçbir seçime katılmama sözü vererek Irak'taki siyasi süreçten çekildiğini açıklamıştı.
Han Yunus'ta yerinden edilmiş insanlar için kurulan derme çatma bir kampta yıkılmış çadırları inceleyen Filistinlilere bakan bir kadın (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği saldırılarda hayatını kaybeden Filistinliler (AFP)