Suriye sahilinde kanlı çatışmalar... Tartus, Humus ve Lazkiye'de ‘sokağa çıkma yasağı’

Esed rejimiyle bağlantılı militanlarla yaşanan çatışmalarda 16 güvenlik gücü mensubu öldürüldü

Lazkiye kırsalındaki silahlı kişiler (Arşiv - DPA)
Lazkiye kırsalındaki silahlı kişiler (Arşiv - DPA)
TT

Suriye sahilinde kanlı çatışmalar... Tartus, Humus ve Lazkiye'de ‘sokağa çıkma yasağı’

Lazkiye kırsalındaki silahlı kişiler (Arşiv - DPA)
Lazkiye kırsalındaki silahlı kişiler (Arşiv - DPA)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) bugün yaptığı açıklamada, Suriye sahilindeki Lazkiye'de güvenlik güçleri ile devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'e bağlı militanlar arasında çıkan çatışmalarda en az 70 kişinin öldüğünü duyurdu.

X platformu üzerinden yapılan açıklamada, “Suriye sahilinde savunma ve içişleri bakanlıklarına bağlı unsurlar ile devrik rejimin ordusundan silahlı militanlar arasında çıkan kanlı çatışmalarda 70'ten fazla kişi öldü, onlarca kişi yaralandı ve esir alındı” denildi.

SOHR, Lazkiye kırsalındaki Ceble ilçesi ve çevresindeki şiddetli çatışmalarda, Esed yanlısı militanlar tarafından öldürülen 16 güvenlik gücü mensubuna ek olarak, Suriye güvenlik güçleri tarafından öldürülen 28 Esed yanlısı milis ve dört sivil dahil olmak üzere en az 48 kişinin öldüğünü bildirdi.

Suriye genelinde güvenliğin sağlanması ve kontrol altına alınması, 13 yıl önce başlayan yıkıcı çatışmaların ardından rejimi devirerek yönetime gelen Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yönetimin karşılaştığı en büyük zorluklardan biri.

Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA'dan aktardığına göre Suriye Savunma Bakanlığı, ‘güvenlik güçlerini desteklemek ve bölgede istikrarı yeniden tesis etmek üzere’ Ceble ve kırsalına ‘büyük askeri takviye’ gönderdi.

SANA, Kamu Güvenliği Dairesi'nden bir kaynağın ‘1987-2002 yılları arasında Suriye Hava Kuvvetleri İstihbaratı'nın eski başkanı olan Tümgeneral İbrahim Huveyce'nin Ceble’de yakalandığını’ söylediğini aktardı. Kaynağa göre Huveyce, 16 Mart 1977'de Lübnanlı Dürzi lider Kemal Canbolat suikastı da dahil olmak üzere Baas rejimi döneminde ‘yüzlerce suikasttan’ sorumlu tutuluyor.

Huveyce nadiren halkın arasına çıkıyor ve hakkında çok az bilgi mevcut.

Babasının öldürülmesinin ardından liderliği ondan devralan eski milletvekili Velid Canbolat, X platformunda haberi ‘Allahu Ekber’ yorumuyla yeniden paylaştı.

Canbolat uzun zamandır Suriye rejimini, Suriye'nin Lübnan'daki iç savaşa (1975-1990) müdahalesi sırasında arabasının önünü kesen kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından vurularak öldürülen babasına suikast düzenlemekle suçluyordu. Kemal Canbolat o dönemde Şam'a karşı Yaser Arafat'ın Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) müttefikiydi.

Tartus, Humus ve Lazkiye'de sokağa çıkma yasağı

SANA, Tartus'ta dün gece saat 22:00'den itibaren 12 saatlik sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini duyurdu. Suriye devlet televizyonu, Kamu Güvenliği Dairesi'nin Humus'ta saat 22:00'den sabah 08:00'e kadar, Lazkiye vilayetinde ise sabah 10:00'a kadar sokağa çıkma yasağı ilan ettiğini bildirdi.

SOHR'a göre dün Lazkiye'de güvenlik güçleriyle çıkan çatışmalarda 28 Esed yanlısı militan öldürüldü. Suriye güvenlik güçleri, Alevilerin kalesi Lazkiye kırsalında, devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed döneminde üst düzey bir ordu komutanı olan Suheyl el-Hasan'a bağlı silahlı gruplarla çatışmaya girdiklerini duyurdu.

SOHR'a göre çatışmalar Suriye helikopterlerinin bölgeye yönelik saldırılarını da kapsarken, Alevi toplumu temsilcileri bugün bölge sakinlerine gerilimi protesto etmek üzere barışçıl bir şekilde meydanlarda oturma çağrısında bulundu.

SANA, Lazkiye Emniyet Müdürü’nün şu sözlerini aktardı: “Güvenlik güçlerimizin Lazkiye kırsalında çatıştığı militanlar, Esed döneminde Suriye ordusunda albay rütbesiyle görev yapan, Esed yanlıları tarafından geniş çapta desteklenen ve Esed'in en önde gelen askeri liderlerinden biri olarak kabul edilen savaş suçlusu Suheyl el-Hasan'a bağlı.”

Bir Savunma Bakanlığı mensubu öldürüldü

SANA daha önce de Lazkiye kırsalında devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed rejiminin kalıntıları tarafından gerçekleştirilen saldırıda bir Savunma Bakanlığı mensubunun öldüğünü ve birçoğunun da yaralandığını bildirmişti.

Ajansın Lazkiye'deki bir güvenlik kaynağına dayandırdığı habere göre, Esed'in mlislerinden arta kalan gruplar Lazkiye kırsalındaki Beyt Ana köyü yakınlarında Savunma Bakanlığı unsurlarını ve araçlarını hedef aldı, bunun sonucunda bir kişi şehit olurken birkaç kişi de yaralandı.

Ajans kaynağın şu sözlerini aktardı: “Suçluları sorumlu tutmak için gerekli tüm önlemleri alacağız ve Suriye'nin güvenliğini hedef alanlara karşı demir yumrukla saldıracağız.”

SOHR'un bildirdiğine göre askeri helikopterler Lazkiye kırsalındaki militanlara yönelik saldırılar düzenlerken, güvenlik güçleri bölgedeki militanlardan birinin öldüğünü duyurdu.

SOHR, ‘Suriye helikopterlerinin Beyt Ana köyündeki militanlara ve civarındaki ormanlara saldırı düzenlediğini’ bildirdi.

SOHR’a göre gerginlik, el-Hasan'ın memleketi olan Beyt Ana köyünde, bir grup köy sakininin güvenlik güçlerinin silah kaçakçılığı suçlamasıyla aranan bir kişiyi gözaltına almasını zorla engellemesinin ardından başladı.

İç Güvenlik Güçleri, Dera vilayetinin kuzeyindeki es-Sanameyn ilçesinde silahlı bir grubun son mevzilerini ele geçirdikten sonra askeri operasyonlarının sona erdiğini duyurdu.

Suriye televizyonunun internet sitesinde bugün yer alan habere göre, Suriye hükümetinin devrik rejimin kalıntılarına karşı yürüttüğü bir dizi operasyonun parçası olarak 24 saat süren çatışmalar sonucunda militanlardan bazıları öldürüldü ve onlarcası gözaltına alındı.

İdlib'de seferberlik

AFP muhabirinin aktardığına göre, üç ay önce Esed rejimini deviren saldırıya öncülük eden Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) kalesi olan kuzeybatıdaki İdlib vilayetinden 16 güvenlik gücü mensubunun öldürüldüğü haberi yayılırken, İdlib şehir merkezinde genç erkeklerden oluşan bir kalabalık askeri komutayı desteklemek için toplandı. Camilerden hoparlörlerle Suriye kıyılarındaki militanlara karşı ‘cihat’ çağrısı yapıldı.

SOHR’a göre dün Lazkiye kırsalında yaşanan gerilim, güvenlik güçlerinin salı günü sahil kenti Lazkiye'de başlattığı ve en az dört sivilin ölümüne neden olan operasyonun ardından geldi.

Suriye devlet medyasının güvenlik kaynaklarından aktardığına göre, salı günü güvenlik güçleri, ‘Esed milislerinden arta kalan gruplar’ tarafından kurulan silahlı pusuda, iki personelinin öldürülmesinin ardından ed-Datur mahallesinde operasyon başlattı.

Alevilerin çoğunlukta olduğu Lazkiye kentinde Esed'in devrilmesinden sonraki ilk günlerde yaşanan güvenlik gerilimi son dönemde azaldı.

Ancak SOHR’a göre zaman zaman güvenlik güçlerinin kontrol noktalarına saldırılar düzenleniyor. Bu saldırılar bazen Esed yanlısı militanlar ya da eski Suriye ordusu mensupları tarafından gerçekleştiriliyor.

Yeni yetkililerin 8 Aralık'ta Şam'da kontrolü ele geçirmesinden bu yana birçok bölgede çatışmalar ve silahlı saldırı olayları kaydedildi. Güvenlik yetkilileri bu olayların arkasında eski rejime bağlı militanların olduğunu iddia etti. Yetkililer, gözaltılar da dahil olmak üzere ‘eski rejimin kalıntılarını’ hedef aldığını söyledikleri güvenlik operasyonları yürütüyor.

Bölge sakinleri zaman zaman, yetkililerin ‘münferit olaylar’ olarak tanımladıkları ve sorumluları kovuşturma sözü verdikleri evlere el koyma, saha infazları ve adam kaçırma gibi ihlalleri şikâyet ediyor.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.