Suriye hükümeti ve SDG Halep'teki  Kürt mahallelerinin güvenliği konusunda anlaşma imzaladı

Halep'in Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinde anlaşmanın imzalanma anından bir kare
Halep'in Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinde anlaşmanın imzalanma anından bir kare
TT

Suriye hükümeti ve SDG Halep'teki  Kürt mahallelerinin güvenliği konusunda anlaşma imzaladı

Halep'in Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinde anlaşmanın imzalanma anından bir kare
Halep'in Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinde anlaşmanın imzalanma anından bir kare

Suriye'nin kuzeyindeki Halep vilayetinde Eşrefiye ve Şeyh Maksud mahalle konseyleri ile Suriye Başkanlık Komitesi temsilcileri arasında bugün (salı) bir anlaşma yapıldığı duyuruldu. Mart ayının başında rejim kalıntılarının ayaklanma girişimini sert bir şekilde bastıran Şam yönetimi, 10 Mart’ta Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) Suriye devletine entegrasyonuna yönelik Başkan Ahmed Şara ile Mazlum Abdi anlaşma imzalamıştı. Bugün Halep’te varılan anlaşmada bu kapsamda imzalandı.

Güvenlik ve askeri kurumlar dışındaki kurumlar, sürdürülebilir bir çözüme ulaşılana kadar iki mahallede kalacaktır. Mevcut hizmet, idari, eğitim kurumları, belediyeler ve yerel meclisler muhafaza edilecektir.

Suriye televizyonu, Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı tarafından görevlendirilen bir komite ile Şeyh Maksud ve Eşrefiye Mahalleleri Sivil Konseyi'nin Halep kentindeki iki mahallenin durumunu çözmek için bir anlaşmaya vardığını bildirdi. 14 maddeden oluşan anlaşma, iki mahalledeki askeri güçlerin silahlarıyla birlikte Suriye'nin kuzeydoğusuna çekilmesini, iki mahallede silahlı gösterilerin yasaklanmasını ve silahların İçişleri Bakanlığı'na bağlı İç Güvenlik Güçleri'nin tekelinde olmasını, bu güçlerin iki mahallenin sakinlerini koruma ve onlara yönelik herhangi bir saldırı ya da istismarı önleme sorumluluğunu üstlenmesini kapsıyor.

Medya kaynaklarına göre anlaşma, Suriye İçişleri Bakanlığı'na bağlı bir güvenlik merkezinin kurulmasını ve ana kontrol noktalarının bakanlığın iç güvenliğinin gözetimi altında tutulmasını içeriyor.

Kürtlerin çoğunlukta olduğu Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahalleleri idari olarak Halep Kent Konseyi'ne geri dönerken, bu iki mahallenin sakinlerinin sosyal ve kültürel özgünlükleri korunacak ve bunlara saygı gösterilerek barış içinde bir arada yaşamaları teşvik edilecek.

scdfrgt
Halep'in Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinde Suriye devleti ile SDG arasında varılan anlaşma metni

Anlaşma ayrıca iki mahallede silahlı gösterilerin yasaklanmasını, silahların İçişleri Bakanlığı'na bağlı İç Güvenlik Güçleri ile sınırlandırılmasını ve ana kontrol noktaları korunarak hayati önem taşıyan geçişlerin açılmasını öngörüyor.

Ayrıca Halep şehri ile Suriye'nin kuzey ve doğu bölgeleri arasındaki hareketliliği kolaylaştırmak üzere bir koordinasyon komitesi kurulması kararlaştırıldı.

fvgtyh
Anlaşmanın ardından Halep'in El Eşrefiye mahallesindeki yetkililer

SDG, anlaşma kapsamında 400 tutuklu kişiyi serbest bırakacak ve çatışmalar sonucu ölen silahlı grup üyelerinin cenazelerini teslim edecek. Karşılığında, yeni Suriye yönetimi 170 SDG’li tutukluyu serbest bırakacak ve SDG mensuplarının cenazelerini teslim edecek.

Ayrıca Halep ve Kuzeydoğu Suriye arasındaki hareketliliği kolaylaştırmak için koordinasyon komiteleri ve anlaşmanın sahada uygulanması için iki mahallede komiteler kurulacağı duyuruldu. Halep İl Meclisinde, ticaret ve sanayi odalarında ve diğer sektörlerde tam ve adil temsil hakkı yürürlükteki yasalara uygun olarak etkinleştirilecektir.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.