Londra, Sudan'daki savaşı durdurmaya yönelik uluslararası konferansa ev sahipliği yapacak

İngiliz Dışişleri Bakanı David Lammy (AP)
İngiliz Dışişleri Bakanı David Lammy (AP)
TT

Londra, Sudan'daki savaşı durdurmaya yönelik uluslararası konferansa ev sahipliği yapacak

İngiliz Dışişleri Bakanı David Lammy (AP)
İngiliz Dışişleri Bakanı David Lammy (AP)

Savaşan tarafları ateşkese ve barış sürecine zorlayacak bir baskı koalisyonu oluşturmak amacıyla yaklaşık 20 ülkenin dışişleri bakanlarının ve birçok uluslararası kuruluşun katılımıyla Sudan krizini sona erdirmenin yollarını görüşmek üzere salı günü Londra'da üst düzey bir uluslararası konferans düzenlenecek.

Tarihi Lancaster House'da 15 Nisan'da düzenlenecek olan konferans, Birleşmiş Milletler raporlarına göre Sudan'ı dünyanın en kötü insani krizine dönüştüren iç savaşın patlak vermesinin ikinci yıldönümünde yapılacak. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Sudan’da nüfusun yarısı (yaklaşık 25 milyon kişi) gıda güvensizliği yaşarken, 11 milyondan fazla kişi de ülke içinde yerinden edilmiş durumda.

Tartışmalı dışlama

Alışılmadık bir hareketle, konferansın düzenleyicileri olan İngiltere, Almanya ve Fransa, “koşulların henüz doğrudan müzakereler için hazır olmadığını” savunarak, çatışmanın iki ana tarafının (Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri -HDK) temsilcilerini dışlamaya karar verdi. Bunun üzerine Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf, İngiliz mevkidaşı David Lamy'ye bir protesto mektubu göndererek, dışlanmanın “barış çabalarını baltaladığını” savundu. Yusuf ayrıca Çad ve Kenya gibi ülkelerin davet edilmesini de eleştirerek, bu ülkeleri çatışmanın “taraflı tarafları” olarak nitelendirdi.

asdefrt
Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf, hükümetinin Londra toplantısından dışlanmasını kınadı (SUNA)

Sivilleri Koruma Örgütü'nden Kate Ferguson, konferansta savaşan taraflara destek veren ülkelere baskı yaparak ateşkesi zorlayacak mekanizmaların müzakere edileceğini, ABD ve Avrupa'nın yardım kesintilerinin ardından daha da kötüleşen insani felaketin ele alınacağını ve BM'nin “açlığın bir silah olarak” kullanıldığına dair raporlarının ardından savaş suçları ve kasıtlı aç bırakma konusunun görüşüleceğini belirtti. İnsan hakları aktivistleri, katılımcıları sivillerin korunmasına odaklanmaya çağırırken, Sivilleri Koruma Örgütü'nden Kate Ferguson şunları söyledi: "Sudanlılar eş zamanlı üç felaketle karşı karşıya: "Savaş, mezhepsel şiddet ve kıtlık. Yardım örgütleri iletişimdeki aksaklıkların yardım ve bilgilendirme çalışmalarını engellediğine dikkat çekiyor.

Konferans, aylardır Sudan'daki krizi ele almaya yönelik ilk büyük diplomatik girişimi temsil ederken, sahada çatışmaların devam etmesi çıkmazı kırma kabiliyetine dair şüphe oluşturuyor.



Hamas nakit krizi yaşıyor, savaşçılara ödeme yapılamıyor

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
TT

Hamas nakit krizi yaşıyor, savaşçılara ödeme yapılamıyor

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)

Gazze'de nakit sıkıntısı çeken Hamas'ın savaşçılarına ödeme yapamadığı iddia ediliyor.

Wall Street Journal (WSJ), İsrail’in saldırılarını tekrar başlatması ve Gazze’deki bazı bölgelerde işgalini genişletmesi nedeniyle Hamas’ın nakit para sorunu yaşadığını yazıyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Arap istihbarat yetkilileri, Hamas’a bağlı birçok memurun maaşının kesildiğini söylüyor. Ayrıca geçen aydan beri çok sayıda savaşçı ve siyasetçinin normal maaşlarının sadece yarısını alabildiği aktarılıyor.

Gazze ekonomisiyle ilgili araştırmalar yapan Eyal Ofer şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

Büyük miktarda nakit paraya sahip olsalar bile bunu dağıtma kabiliyetleri çok sınırlı hale geldi.

Araştırmacı, Hamas’ın nakitleri kuryeler aracılığıyla taşıdığını veya Gazze’de belirli yerlere ödeme noktaları kurduğunu belirtiyor. İsrail askerlerinin yürüttüğü kara operasyonları nedeniyle iki yöntemin de etkili şekilde kullanılamadığı ifade ediliyor.

Haberde, Gazze'deki sivil hükümeti kontrol eden Hamas’ın savaştan önce Katar'dan aylık 15 milyon dolar nakit transferi aldığı bilgisi paylaşılıyor. Batılı ve Arap yetkililer, Hamas’ın Batı Afrika, Güney Asya ve Birleşik Krallık gibi ülkelerden de fon topladığını, çoğu Türkiye’de olmak üzere yaklaşık 500 milyon dolarlık bir nakit stoku oluşturduğunu ileri sürüyor.

Gazze’nin kuzeyindeki Eş-Şati mülteci kampından Filistinli avukat Mumen Natur, Hamas’ın nakit krizi yaşadığını savunarak şu iddiaları paylaşıyor:

Hamas para bulmakla ilgili ciddi bir kriz yaşıyor. Çoğunlukla karaborsada nakit karşılığı satılan insani yardımlara bağımlıydılar.

WSJ, nakit sıkıntısı nedeniyle Hamas’ın yeni savaşçıları safına katmakta güçlük yaşadığını da yazıyor.  

Gazze Şeridi’nde toplamda ne kadar nakit para kaldığı bilinmiyor. Ancak Ofer, toplamda 3 milyar dolarlık nakdin dolaşımda olabileceğini öngördüğünü söylüyor.

WSJ, Hamas’ın yorum taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor.

19 Ocak 2024’te yürürlüğe giren ateşkes ve esir takası anlaşmasının 42 günlük birinci aşaması 2 Mart'ta sona ermişti. İsrail, 1700'den fazla Filistinli mahkumu salıvermiş, Hamas da 8’i ölü 33 İsrailli ve 5 Taylandlı rehineyi serbest bırakmıştı.

Taraflar arasında anlaşma sağlanamadığı için ikinci aşamaya geçilememişti. Tel Aviv yönetimi, 2 Mart'ta Gazze Şeridi'ne her türlü insani yardım malzemesinin girişini durdurmuş, 9 Mart'ta da bölgeye elektrik tedarikini kesmişti. Bunların ardından İsrail ordusu, 18 Mart’ta ateşkes sürecini bozarak Gazze’ye saldırıları yeniden başlatmıştı.

Tel Aviv yönetimi, Hamas’ın uluslararası yardımları çalarak karaborsada sattığını ileri sürüyor. Filistinli örgütse iddiaları defalarca yalanlamıştı.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Times of Israel