Hamas, Gazze'de ABD-İsrail vatandaşı esir askeri elinde tutan grupla bağlantıları kaybettiklerini duyurdu

İsrail'in baskınları sonucu Gazze Şeridi'nden yükselen dumanlar (Reuters)
İsrail'in baskınları sonucu Gazze Şeridi'nden yükselen dumanlar (Reuters)
TT

Hamas, Gazze'de ABD-İsrail vatandaşı esir askeri elinde tutan grupla bağlantıları kaybettiklerini duyurdu

İsrail'in baskınları sonucu Gazze Şeridi'nden yükselen dumanlar (Reuters)
İsrail'in baskınları sonucu Gazze Şeridi'nden yükselen dumanlar (Reuters)

Hamas Hareketi’nin askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde dün yaptığı açıklamada, ABD ve İsrail çifte vatandaşı esir asker Edan Alexander’ı elinde tutan grupla İsrail'in bulundukları yeri doğrudan hedef almasının ardından bağlantılarını kaybettiklerini ve halen onlarla iletişim kurmaya çalıştıklarını söyledi.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin aktardığına göre Ebu Ubeyde, Telegram kanalı üzerinden yaptığı açıklamada, “İşgalci İsrail ordusunun halkımıza karşı yürüttüğü imha savaşını sürdürebilmek için ABD-İsrail vatandaşı asker Edan Alexander’ı dosyasının baskısından kasıtlı olarak kurtulmaya çalıştığını tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı.

İsrail asıllı Amerikalı rehine Edan Alexander, El Kassam Tugayları tarafından yayınlanan videodan (AFP)İsrail asıllı Amerikalı rehine Edan Alexander, El Kassam Tugayları tarafından yayınlanan videodan (AFP)

Video kaydı

Hamas Hareketi’nin askeri kanadı Kassam Tugayları cumartesi günü, ABD ve İsrail çifte vatandaşı esir asker Alexander’ın İsrail hükümeti ve ABD yönetiminin serbest bırakılması konusunda kendisine yalan söylediğini ifade ettiği bir video kaydı yayınladı. Esir asker, videonun devamında, “Herkes bana yalan söyledi, halkım, İsrail hükümeti, ABD yönetimi, ordu, herkes... Eve sağ salim döneceğime gerçekten inanmak istiyorum” ifadelerini kullandı.

Pazartesi günü Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas’tan kaynaklar, Kahire’deki görüşmeler sırasında arabuluculara ‘ABD Başkanı Donald Trump yönetimine özel bir jest olarak Edan Alexander'ın serbest bırakılmasını önemsemediklerini’ söylediklerini aktardı.

Kaynaklar, bu adımın ‘savaşın tamamen sona erdirilmesini içeren ikinci bir aşama olacağının garanti edilmesiyle birlikte, yaklaşık elli gün veya daha fazla bir süreliğine yapılacak ateşkes için ön çerçevenin ilan edilmesi karşılığında’ atıldığını söyledi.

Hamas’ın üst düzey isimlerinden biri dün yaptığı açıklamada, Hamas’ın önümüzdeki 48 saat içinde İsrail'in yeni bir ateşkes önerisine vereceği yanıtı Mısır ve Katar'daki arabuluculara iletmesini beklediğini söyledi.

 İsrailli rehinelerin destekçileri tüm rehinelerin serbest bırakılmasını talep eden bir protestoya katılırken, göstericiler 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e düzenlediği saldırı sırasında kaçırılan Edan Alexander'ın resimlerinin bulunduğu posterleri tutuyor... Kudüs 13 Nisan 2025 (Reuters)İsrailli rehinelerin destekçileri tüm rehinelerin serbest bırakılmasını talep eden bir protestoya katılırken, göstericiler 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e düzenlediği saldırı sırasında kaçırılan Edan Alexander'ın resimlerinin bulunduğu posterleri tutuyor... Kudüs 13 Nisan 2025 (Reuters)

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynağa göre pazar günü Kahire'de yapılan görüşmelerde arabulucuların Hamas'a ilettikleri İsrail önerisi, ‘yaşayan İsrailli rehinelerin yarısının ilk hafta içinde serbest bırakılmasını’ öngörüyor. Öneriye gö re Hamas ilk gün İsrailli esir asker Edan Alexander’ı ‘iyi niyet göstergesi’ olarak, ikinci gün ise hayatta olan beş rehineyi serbest bırakacak, İsrail de bunun karşılığında müebbet hapis cezasına çarptırılan 66 Filistinli mahkûmu ve 7 Ekim 2023'ten sonra alıkoyulan 611 tutukluyu serbest bırakacak. Öneri, İsrail'in geçici mobil barınaklar da dâhil olmak üzere Gazze Şeridi’ne insani yardımların girişini yeniden başlatmasını da kapsıyor.



Gazze ateşkesi: İsrail'in İran'a yönelik saldırıları görüşmeleri ne ölçüde etkileyecek?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: İsrail'in İran'a yönelik saldırıları görüşmeleri ne ölçüde etkileyecek?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta bir dağıtım noktasında yiyecek bekleyen Filistinli çocuklar (AFP)

Washington'un Tahran'ın Gazze müzakerelerinin bir parçası olduğunu açıklamasından günler sonra İsrail'den İran'a ani bir darbe geldi. İsrail medyası görüşmelerde ‘gerçek bir ilerleme şansı’ olduğuna dair sızıntılara tanık olurken, Hamas kaynakları da ateşkesle ilgili ‘fikirler’ aldıklarını doğruladı.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre bu yeni gelişmeler ateşkes sürecine ‘gölge’ düşürüyor. Görüşmelerin er ya da geç sekteye uğraması muhtemel, özellikle de İsrail bölgede zaferler elde ettikçe taleplerini sıkılaştıracak. Diğer taraftan Hamas kapsamlı bir anlaşmada ısrar edecek ve gelecekte Gazze Şeridi'ndeki savaşı durduracak gerçek garantilerin yokluğunda şu anda en önemli kartını (esirler) kaybedebilecek kısmi anlaşmalara sürüklenmeyecek.

İsrail dün, İran'ın ülkenin çeşitli bölgelerindeki nükleer programını vurmayı amaçlayan Yükselen Aslan Operasyonu kapsamında bir saldırı başlattı. İsrail ordusunun açıklamalarına göre bu saldırı, İran Silahlı Kuvvetleri’nin üst düzey liderlerinin öldürülmesiyle sonuçlandı. İsrail ordusu daha sonra İran'dan fırlatılan uzaktan kumandalı insansız hava araçlarını (İHA) durdurmaya başladığını bildirdi, İranlı medya kuruluşları ise yetkililere dayanarak bu iddiaları yalanladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu yayınladığı video mesajında ülkesinin İran'a yönelik askeri saldırısını övdü: “Çok başarılı bir açılış saldırısı gerçekleştirdik ve daha fazlasını başaracağız. Bu tehdidi ortadan kaldırmak için operasyon günlerce devam edecek.” Hamas ise yaptığı açıklamada söz konusu saldırıyı, ‘aşırılık yanlısı İsrail hükümetinin bölgeyi açık çatışmalara sürükleme konusundaki ısrarını yansıtan acımasız bir saldırı’ olarak nitelendirdi.

Söz konusu gelişmeler, Katar'daki Hamas müzakere heyetinden kaynakların basına yaptıkları açıklamalarda ‘ateşkes anlaşması konusunda arabulucularla bir dizi fikrin tartışıldığını’ söylemeleri, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nun Gazze Şeridi'nde devam eden savaşta acil, koşulsuz ve kalıcı bir ateşkesi ezici bir çoğunlukla onaylaması ve Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati'nin ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile ‘İran'ın nükleer programı konusunda ABD ile İran arasındaki müzakereler ve arabulucuların Gazze Şeridi'nde hızlı bir şekilde ateşkes anlaşmasına varma çabaları’ üzerine yaptığı görüşmelerin ardından geldi.

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği bombardımanda yıkılan bir binanın enkazını inceleyen Filistinliler (AFP)İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği bombardımanda yıkılan bir binanın enkazını inceleyen Filistinliler (AFP)

İsrail saldırısı, ABD Başkanı Donald Trump'ın pazartesi akşamı yaptığı “Gazze şu anda Hamas’la İsrail arasında büyük müzakerelerin ortasında ve İran da zaten işin içinde. Gazze'de ne olacağını göreceğiz. Esirleri geri almak istiyoruz” açıklamasından birkaç gün sonra geldi. Ancak İsrail ve Hamas kaynakları, Trump’ın iddialarını yalanladı.

İkinci ateşkes, yürürlüğe girmesinden iki ay sonra 18 Mart'ta çöktü. Bu ayın başlarında Doha'da Hamas ile Washington arasında yapılan doğrudan görüşmelerde herhangi bir ilerleme sağlanamadı.

Mısır'da siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed Yusuf Ahmed, İsrail'in gerilimi artırma girişimlerinin ve bunu takip edecek İran tepkilerinin, ister süreci dondurarak ister hızlandırarak olsun, Gazze Şeridi'ndeki ateşkese hizmet etmediğine inanıyor. Ahmed, “Gazze savaşından bu yana İran ve Lübnan'da ateşkes müzakereleri üzerinde doğrudan bir etkisi olmayan benzer saldırılara zaten tanık olduk” dedi.

Bu saldırıdan sonra Netanyahu'nun içeride popülaritesinin artacağına ve kendisine yönelik iç baskıların üstesinden geleceğine inanan Ahmed, Hamas'ın bu gerilim ışığında kısmi bir anlaşmayı kabul etmeyeceğini ve bir kez daha kapsamlı bir anlaşma için daha fazla ısrar edeceğini, bunun da İsrail tarafından reddedileceğini ve bu nedenle gerçek bir ilerleme olmayacağını ve sürecin olduğu gibi kalacağını belirtti.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal'a göre Hamas şu anda güçlü bir konumda değil. İran ile İsrail arasında işler daha da kötüye giderse Gazze Şeridi'ndeki operasyonlarda bir azalma olacak ama bu ateşkes görüşmelerini olumlu etkilemeyecek. Nazzal, ‘Hamas’ın kapsamlı anlaşmaya bağlılığını arttıracağını ve en güçlü kartı olan esirlerin elinden alınmasını kabul etmeyeceğini, Netanyahu'nun da küstahlığının artacağını’ düşünüyor.

 ağlayan Filistinli bir çocuk (AFP)Gazze'deki Şifa Hastanesi yakınlarında İsrail bombardımanı sonucu hayatını kaybedenlerin cenaze töreninde ağlayan Filistinli bir çocuk (AFP)

ABD’li arabulucular İsrail'in yanında yer aldıklarını belirtirken, Gazze Şeridi'ndeki durum hakkında bir açıklama yapmadı. Mısırlı ve Katarlı arabulucular ise bölgedeki çatışmanın genişlememesi konusunda uyarıda bulundu.

ABC News'e göre İsrail'in İran'a yönelik saldırısını ‘mükemmel’ olarak nitelendiren Trump, saldırıların devamının geleceğini söylerken, Truth Social platformunda yaptığı bir paylaşımda Tahran'ı uyardı: “Nükleer anlaşma yapılmazsa her şey daha da kötüleşecek.”

Gazze müzakerelerinde arabulucu olan her iki ülkenin dışişleri bakanlıklarından yapılan açıklamalara göre Mısır, saldırının ‘krizi daha da alevlendireceğini ve bölgede daha geniş bir çatışmaya yol açacağını’ savunurken, Katar ‘saldırıların durumu yatıştırma çabalarını engellediğini’ belirtti.

Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Mısır Dışişleri Bakanı ile Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani arasında gerçekleşen telefon görüşmesinde, İran'daki gerilim ve Mısır, Katar ve ABD'nin Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması ve esirlerin serbest bırakılması için yürüttüğü çabalardaki gelişmeler ele alındı.

Ahmed Yusuf Ahmed, ABD'nin İsrail'e yönelik tutumunun yeni olmadığını ve gerilimi reddeden ne kadar pozisyon olursa olsun ateşkes görüşmelerinin direnişin kararlılığına, yıpratma operasyonlarının devamına ve İsrail'in pozisyonunun gerilemesine bağlı olacağını ve bu konuların sonuçlarının ancak İsrail ve İran'ın karşılıklı saldırılarını durdurmasından sonra netleşeceğini düşünüyor.

Nizar Nazzal, ABD'nin İsrail'i sonuna kadar destekleyen tutumunun, gerilimi azaltma görüşmeleri ile gerçeklik arasında büyük bir uçurum olduğunu, gerilimin devam edeceğini ve Gazze Şeridi'nde bir anlaşmaya ya da bölgede bir ateşkese varma ihtimalinin bulunmadığını gösterdiğine inanıyor.