Filistin Kurtuluş Örgütü, başkan yardımcısı pozisyonunun oluşturulmasını onayladı

Örgütün 1964'teki kuruluşundan bu yana ilk kez atılan bir adım

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AP)
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AP)
TT

Filistin Kurtuluş Örgütü, başkan yardımcısı pozisyonunun oluşturulmasını onayladı

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AP)
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (AP)

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ),  bugün (Perşembe) 1964'teki kuruluşundan bu yana ilk kez ‘başkan yardımcısı’ pozisyonunun oluşturulmasını kabul etti.

Filistin Kurtuluş Örgütü Merkez Konseyi üyesi Rızık Namura, Filistin resmi televizyonuna yaptığı açıklamada, “Başkan yardımcısı pozisyonunun oluşturulması oylamaya sunuldu ve başkanın kimliği daha sonra belirlenecek” dedi.

Filistin'in resmi haber ajansı Wafa'nın haberine göre, karar Filistin Kurtuluş Örgütü Yürütme Komitesi başkan yardımcısının, komite başkanının aday göstermesi ve komite üyelerinin onayıyla komite üyeleri arasından atanacağını belirtiyor. Komite başkanı, başkan yardımcısına görevler verebilir, görevden alabilir ve istifasını kabul edebilir.

Yürütme Komitesi 16 üyeden oluşuyor. Bunların 3'ü El Fetih hareketinden, 6'sı 6 fraksiyonu temsil ediyor ve 7'si bağımsız üye. Perşembe günü, 4 Filistinli fraksiyon, “Merkez Konseyi toplantısının dış baskılar nedeniyle yapıldığını ve bu toplantıya hazırlık için önceden herhangi bir diyalogun gerçekleşmediğini” gerekçe göstererek, Merkez Konseyi toplantısını boykot edeceklerini ve çekileceklerini açıkladı. Halk Cephesi ve Ulusal İnisiyatif Hareketi, Merkez Konseyi oturumunu daha başlamadan boykot edeceklerini açıklarken, Demokratik Cephe ve Halk Partisi Perşembe günü oturumdan çekileceklerini duyurdu.

Karar, salonda bulunan ve “Zoom” teknolojisiyle katılan 170 üye tarafından kabul edilirken, bir üye karşı oy kullandı, bir üye ise çekimser kaldı.

Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, Filistin Kurtuluş Örgütü Yürütme Komitesi Başkan Yardımcısı ve Filistin Devlet Başkanı pozisyonunun oluşturulmasını istediğini doğrulamıştı. Abbas, bu hedefin 20 yıldan fazladır aklında olduğunu belirterek, “Sen ölürsün, onlar da ölür... Yönetimin devam etmesi gerekir, aksi takdirde boşluk oluşur ve her şey kaybolur” demişti.

Abbas, 4 Mart'ta Kahire'de düzenlenen acil Arap zirvesinde, Filistin Yönetimi'nde değişiklikler yapma niyetini açıklamıştı. Bu, o zamanlar İsrail'in Filistin Yönetimi'ni Gazze'den “ertesi gün” silme ve belki de Batı Şeria'da parçalama planını aşmak için bir taktik olarak görülüyordu. Başkan yardımcısı makamının oluşturulmasıyla Abbas, Filistin Yönetimi'nin kurulduğu günden bu yana, Gazze Şeridi'ndeki savaşın karmaşıklığının yarattığı baskı altında, ABD, Avrupa, Arap ve yerel baskıların etkisiyle son haftalarda başlattığı en geniş çaplı reform ve değişiklikler dizisini fiilen taçlandırmış oldu.

Kurtuluş Örgütü Yürütme Komitesi Başkan Yardımcısı, Filistin Devleti Başkan Yardımcısı olarak görev yapacak, ancak bu durum, Filistin Anayasası'na göre Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde Filistinliler tarafından doğrudan seçilen Filistin Yönetimi Başkanı için geçerli değil. Filistin Filistin Yönetimi Başkanı'nın yokluğunda, temel yasa, Filistin Yasama Meclisi Başkanı'nın 90 gün süreyle onun yerine geçeceğini ve bu süre içinde Filistin Yönetimi'nin yeni başkanının seçilmesi için hazırlıkların yapılacağını öngörmektedir. 2018 yılında Abbas, Hamas'ın ezici çoğunlukla yönettiği Yasama Meclisi'ni feshetti. Geçen yılın sonunda bir başkanlık kararnamesi yayınlayarak, Filistin Yönetimi Başkanı'nın herhangi bir nedenle görevini yapamaz hale gelmesi durumunda, yerine mevcut Ulusal Konsey Başkanı Ruhi Fattuh'un geçeceğini belirtti.



Suriye İsrail ile barışa hazır mı?

BM barış gücü, Eylül 2014'te Suriye ile İsrail arasındaki tek sınır geçişi olan Kuneytra şehrini ve Kuneytra sınır kapısını izliyor (EPA)
BM barış gücü, Eylül 2014'te Suriye ile İsrail arasındaki tek sınır geçişi olan Kuneytra şehrini ve Kuneytra sınır kapısını izliyor (EPA)
TT

Suriye İsrail ile barışa hazır mı?

BM barış gücü, Eylül 2014'te Suriye ile İsrail arasındaki tek sınır geçişi olan Kuneytra şehrini ve Kuneytra sınır kapısını izliyor (EPA)
BM barış gücü, Eylül 2014'te Suriye ile İsrail arasındaki tek sınır geçişi olan Kuneytra şehrini ve Kuneytra sınır kapısını izliyor (EPA)

Suad Gross

İbrani medyasında yer alan ve “Suriye'ye yakın” bir kaynağa atfedilen açıklamalara göre, Suriye ve İsrail 2025 yılı sonuna kadar barış anlaşması imzalayacak. Bu açıklamalar, Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara, Şam'ın diplomatik kanallar ve uluslararası arabulucularla dolaylı müzakereler yoluyla ülkenin güneyindeki İsrail saldırılarını ve ihlallerini durdurmak için çalıştığını ve “Suriye'nin egemenliğinin her şeyden önce geldiğini” vurguladıktan birkaç gün sonra geldi. Peki, Suriye barış anlaşması imzalamaya hazır mı?

İsrail'in Arapça yayın yapan “I24 NEWS” sitesi, “Suriye'den bilgili bir kaynak”tan, söz konusu barış anlaşmasının, İsrail'in 8 Aralık 2024 tarihinden sonra, tampon bölge içinde ilerlediği tüm Suriye topraklarından, Hermon Dağı'nın zirvesi de dahil olmak üzere, kademeli olarak çekilmesini öngördüğünü belirtti.

Şam hükümetine yakın kaynaklar, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, İsrail ile bölgesel ve uluslararası himaye altında dolaylı müzakerelerin sürdüğünü, Suriye Devlet Başkanı'nın bunu duyurduğunu ifade etti.

Kaynaklar, Suriye'nin, İsrail'in Suriye topraklarındaki saldırı ve ihlallerini durdurmasını ve 1974 anlaşmasına geri dönmesini talep ettiğini, İsrail'in ise bir tampon bölge oluşturmak istediğini ve muhtemelen gelecekte kapsamlı bir barış anlaşmasına zemin hazırlayacak yeni bir güvenlik anlaşması imzalanacağını açıkladı.

Kaynaklar, kalıcı bir anlaşmaya varılmasının mümkün olmadığını belirtirken, kalıcı bir barış anlaşmasına veya İbrahim Anlaşması'na zemin hazırlayacak bir anlaşmaya varılma olasılığını dışlamadı. Kaynaklar, durumun hızla geliştiğini belirterek, Şam'ın Suriye'nin egemenliğini koruyacak bir anlaşmaya varılması için Arap dünyasının rolüne güvendiğini, barış dosyasını Arap dünyasının gündemine taşıdığını ve ABD ile Batı ülkelerinin Suriye'deki istikrarı destekleme arzusu çerçevesinde, İsrail'e saldırıları durdurması için baskı yapmasını umduğunu kaydetti.

Ancak Suriye, İsrail ile kalıcı bir barış anlaşmasına hazır mı?

Kaynaklar, Suriye'nin “yeni doğmuş” bir ülke olarak mevcut durumda kalıcı barışa hazır olmadığını ve umduğu çözümün, değiştirilmiş bir güvenlik anlaşması veya 1974 anlaşmasına geri dönmek olduğunu belirtti. Halkın reddi devam ediyor, ancak bu red, karmaşık ve çetrefilli iç sorunlar ve Suriye topraklarında iktidar dışında, düşmanla barış ilkesini reddeden aşırı akımlar ve silahlı grupların varlığı nedeniyle daha az belirgin.

Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınıra yakın bir İsrail aracı (Arşiv-Reuters)Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınıra yakın bir İsrail aracı (Arşiv-Reuters)

Suriye'li siyasi araştırmacı ve “Ortadoğu Muhafazakarlar Birliği” sekreteri Wael Aleji, İsrail ile kapsamlı barışın “şu anda zamansız bir konu olduğunu ve Suriye'nin yeni hükümetinin daha acil öncelikleri olduğunu” belirtti.

Aleji, “Şam'ın şu anda herhangi bir dış güçle askeri çatışmaya hazır olmadığını, Suriye halkının savaşlardan ve önceki rejimlerin Filistin meselesini ve Arap-İsrail çatışmasını istismar etmesinden bıkmış olduğunu” söyledi.

Araştırmacının görüşüne göre, Suriye devletinin önceliği “şu anda tüm çabalarını Suriye halkının yaşam koşullarını iyileştirmeye, iç barışı ve ulusal birliği güçlendirmeye, mezhepçilik ve terörizmle mücadeleye odaklamak”tır. İsrail'e gelince, “Suriye halkının haklarını ve bir tarafın diğerinin topraklarını işgal ettiğini açıkça ortaya koyan uluslararası hukuk ve çok sayıda BM kararı” olduğunu belirten araştırmacı, “uluslararası hukuka ve uluslararası mekanizmalara başvurmanın her açıdan en iyi, en güvenli ve en ucuz seçenek” olduğunu vurguladı.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, birkaç gün önce Kuneytra ve işgal altındaki Golan'dan önde gelenlerle yaptığı toplantıda, Suriye'nin bu saldırıları ve ihlalleri durdurmak için diplomatik kanallar ve uluslararası arabulucular aracılığıyla dolaylı müzakereler yürüttüğünü belirterek, Suriye'nin egemenliğinin her şeyden önce geldiğini vurguladı.

Toplantıda, İsrail işgalinin tekrarlanan saldırıları altında halkın karşı karşıya olduğu hizmet, yaşam ve güvenlik sorunları ele alındı. Şara, önümüzdeki dönemde sınır bölgelerine daha fazla destek sağlanacağını vurguladı.