Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Bağdat'taki dini bir etkinlik sırasında Nuri el-Maliki'nin yanında oturdu. (Irak devlet medyası)
Irak seçimlerine aylar kala İran, detaylara fazla müdahale etmiyor gibi görünse de, grupları arasındaki çatışmaları önlemek, Sadr Hareketi’nin geri dönüşüne hazırlıklı olmak ve çıkarlarını korumak için bir ‘B planı’ hazırlıyor. Böylece herkesin görmezden geldiği ama aynı zamanda hesaba kattığı ‘odadaki fil’ olarak ortaya çıkıyor.
Şii Koordinasyon Çerçevesi koalisyonu Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimler için listelere ayrılmaya karar verdiğinden beri, iki ana kutup -mevcut Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ve eski Başbakan Nuri el-Maliki- fiilen Şii oyları için savaşıyor gibi görünüyordu.
Şarku’l Avsat'a konuşan Koordinasyon Çerçevesi kaynakları, İran'ın Irak dosyasıyla ilgilendiği farklı çevreler olduğunu söyledi. Kaynaklar, “Kudüs Gücü, Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ve istihbarat aygıtının yanı sıra Dini Lider Ali Hamaney'in ofisi ve hatta ailesindeki figürler var. Bunların hepsi Irak seçimleriyle ilgileniyor ve her birinin tercihleri ve çıkarları var” ifadelerini kullandı.
Laik Şiilerle bağlantılı bir siyasi kaynağa göre bu, ‘ABD Başkanı Donald Trump tarafından dayatılan bir an’. Kaynak, “Yaklaşan seçimler bölgedeki değişimlerden etkileniyor, aksi takdirde Irak yeni Ortadoğu tiyatrosunun dışında kalacak” dedi.
Sudani: Şara'nın Bağdat zirvesine katılımı herkes için önemlihttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5138795-sudani-%C5%9Faran%C4%B1n-ba%C4%9Fdat-zirvesine-kat%C4%B1l%C4%B1m%C4%B1-herkes-i%C3%A7in-%C3%B6nemli
Sudani: Şara'nın Bağdat zirvesine katılımı herkes için önemli
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el- Şara (sağda) ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani birleşik fotoğrafta
Bağdat'ta yapılacak Arap zirvesi için geri sayım başlarken Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Suriye Devlet Başkanı'nın zirvede bulunmasının Suriye'nin yeni vizyonunu netleştirmek açısından çok önemli olduğunu söyledi.
17 Mayıs 2025'te Bağdat'ın ev sahipliği yapacağı Arap Birliği Konseyi'nin zirve düzeyindeki 34. toplantısına Cumhurbaşkanı Ahmed el- Şara'nın katılımı konusunda görüş ayrılıkları yaşanıyor.
ABD'li gazeteci Tim Constantine verdiği bir röportajda Sudani, Arap zirvesine Bağdat'ta ev sahipliği yapmanın Irak'ın bölgedeki rolünü ve dengeli ilişkilerini vurgulamak açısından önemli olduğunu söyledi. Sudani, “Biz sadece ev sahibi ülke değil, aynı zamanda Ortadoğu'daki çeşitli krizlere yönelik çözümlerin başlatıcısı olacağız” dedi.
Tim Constantine sits down with Iraq’s Prime Minister Mohammed Shia' Al Sudani, for an exclusive conversation you won’t want to miss Tim Constantine sits down with Iraq’s Prime Minister, Mohammed Shia' Al Sudani, for an exclusive conversation on leadership, and the future of Iraq. pic.twitter.com/l1zHksLFLf
Suriye Cumhurbaşkanı'na yaptığı davetin Arap Birliği sisteminin bilinen protokolü çerçevesinde gerçekleştiğini belirten Sudani, “Suriye'deki siyasi süreç ve değişimin niteliği ne olursa olsun Suriye devletini temsil eden kişi Cumhurbaşkanı Şara'dır ve onun varlığı yeni Suriye'nin geleceğine ilişkin vizyonunu herkesin önünde netleştirmek açısından önemlidir. Suriye bizim ve tüm Araplar için güvenlik ve istikrar konusunda çok önemli bir meseleyi temsil ediyor ve biz Suriye'nin istikrarı, geleceği ve yeniden inşası konusunda istekliyiz" dedi.
Katar Emiri Temim bin Hamad (sağda), Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara (Wa'i).
Irak Başbakanı ülkesinin Irak'ın ulusal güvenliğinin bir parçası olduğu için Suriye'nin güvenlik ve istikrarına olan bağlılığını yineleyerek tüm vatandaşların haklarının garanti altına alınmasına, insan haklarına saygı gösterilmesine, aşırılık ve terörizmin reddedilmesine ve devlet kurumlarının nasıl inşa edileceğine dair net pozisyonlara sahip olunmasına dayanan kapsamlı bir siyasi süreç olmasını umduğunu ifade etti.
Koordinasyon Çerçevesi koalisyonunun önde gelen güçleri Şara'nın Arap zirvesine davet edilmesine karşı çıkmıştı ve bu tutum Sudani'nin Katar'ın başkenti Doha'ya yaptığı ve Katar Emiri Temim bin Hamad'ın huzurunda Şara ile bir araya geldiği ziyaretin ardından daha da şiddetlendi.
Koordinasyon Çerçevesi, Arap Zirvesi'nin başarısını desteklediğini ve liderlerin zirveye katılımının bir “hükümet meselesi” olduğunu açıkladı.
Irak bir savaş bölgesi değil
Arap zirvesinin başlamasına yaklaşık iki hafta kala ülkesinin algılandığı gibi bir savaş bölgesi olmadığını ifade eden Sudani, “Sahadaki göstergeler farklı, başkent halkı gece geç saatlere kadar dolaşıyor ve ülke, sonuncusu Kerkük petrol sahalarında BP'den alınan sözleşme olmak üzere 88 milyar doları aşan yatırımlara girdi. Dünyanın farklı yerlerinden gelen turistler var ve onları Irak-Suriye sınırı yakınlarındaki Hatra'da ve Hıristiyanların hac ziyareti yaptığı Ur bölgesinde gördüm, yani olumsuz olarak tasvir edilenden farklı bir yaşam var” şeklinde konuştu. Sudani hükümetin önündeki zorluğun, son yirmi yılda yaşanan pek çok engel ve yaygın yolsuzluk nedeniyle vatandaşların devlet kurumlarına olan güvenini yeniden tesis etmek olduğunu belirtti.
ABD ile ilişkiler konusunda ise Sudani, “Irak'ı ABD'ye bağlayan tek şeyin güvenlik dosyası olmadığını” vurgulayarak şunları söyledi: “Önemli ekonomik ilişkilerimiz var ve büyük ABD şirketleriyle çeşitli alanlarda büyük sözleşmelerimiz var ve ABD arabalarından ithal ettiklerimizin değeri 4 milyar dolara ulaşıyor ve Başkan Trump tarafından uygulanan yeni tarifeler bize üçüncü bir ülke üzerinden yansıyor.”
