İsrail'in Gazze'nin en güneyindeki Refah şehrini işgal etme yönündeki açıklamaları son günlerde arttı. İsrail kaynakları, burayı Gazze sakinlerine yardım dağıtmak için “insani bölge” olarak adlandırıyor.
Ancak bununla birlikte başka bir amaç da gerçekleştirilecek: Ateşkes müzakerelerinin başarısız olması halinde askeri operasyonların genişletilmesiyle, önümüzdeki dönemde mümkün olduğunca çok sayıda Gazze sakini bu bölgeye taşınmaya zorlanacak.
Kaynaklar “Şarku'l Avsat'a”, Rafah'ta uzun süreli bir varlığın izlerine rastladıklarını, bazı bölgelere uzaktan kumandalı silahlar (otomatik makineli tüfekler) yerleştirildiğini, ayrıca demir kapılar (X -Ray) ve kameralar kurulduğunu bildirdi.
İsrail şu anda Refah'ı Han Yunus'tan (Refah'ın kuzeyi) ayıran yeni bir yol açıyor ve bu yola, 2005 yılında Gazze'den çekilmeden önce burada bulunan bir İsrail yerleşiminden esinlenerek “Morag Ekseni” adını verdi.
Refah, İsrail'in Gazze'ye yönelik askeri harekatının başladığı Mayıs 2024'te, Gazze'nin kuzeyinden güneye göç eden yaklaşık 1,2 milyon Filistinliye ev sahipliği yaptı.
Makineli tüfekler ve kameralar
Saha kaynakları Şarku'l Avsat'a, "İsrail işgal güçleri, buldozer operasyonlarını genişleterek, evleri ve çevre bölgeleri yıkarak, Morag eksenini sürekli olarak genişletiyor. Genişliyorlar ve Akdeniz'e bakan batı bölgesine (Mevasi Rafah) ulaşmaya yakınlar" dedi.
Filistinliler geçen şubat ayında Mevasi Han Yunus'ta yıkılan binaların enkazı üzerinde (DPA)
İsrail güçleri, geçtiğimiz mart ayının sonundan itibaren Refah üzerindeki kontrolünü yeniden genişletmeye başladı ve ocak ayındaki ateşkesin ardından geri dönen kalan sakinleri bölgeden göç etmeye zorladı.
Kaynaklara göre İsrail, “Morag”ın doğu bölgesini yardım alanı haline getirmek için hazırlık yapıyor. Bu, "İsrail'in açıklanan planına göre, Kerem Ebu Salim (Kerem Şalom) geçişine yakın bir bölgede kalıcı bir askeri varlığın bulunmadığı karavanlar ve ahşap odaların" izlenmesiyle kanıtlandı; bu da bunların yardım nakletmek için kullanılabileceğini gösteriyor.
İsrail, kaynakların "Gazzeliler tarafından zorla yerlerinden edilecek" alanlar olarak değerlendirdiği, Refah'ın batısındaki Tel el-Sultan mahallesi ve bitişik bölgelerdeki arazileri temizlemek için de benzer önlemler uyguluyor. Kaynaklar, "vinçlerle kaldırılıp yönlendirilen kameralar ve uzaktan kumandalı otomatik makineli tüfekler" yerleştirdiklerini kaydetti.
Demir kapılar (X -Ray)
Kaynaklar, "Morag Ekseni" çevresinde demir kapıların (X -Ray) taşındığını fark ettiklerini, ancak “bu kapıların kurulmadığını veya donatılmadığını” ve “İsrail'in planına göre insani yardım almak için bu bölgeye göçe zorlanacak Filistinliler için hazırlık olabileceğini” belirtti.
İsrail, Gazze Şeridi'ne karşı yürüttüğü savaşında “X -Ray” kapıları birçok kez kullandı. Savaşın başlarında kontrolünü ele geçirdiği “Netzarim” ekseninde, Han Yunus'un batısında ve bazı durumlarda Refah'a da yerleştirerek, kara operasyonları sırasında bazı kavşak ve merkezleri kontrol altına alarak, Filistinlileri kontrol etmek için kullandı. Bu kapılardan geçenleri tespit etmek ve onları bu bölgelerden çıkmaya ve göç etmeye zorlamak amacıyla kullanıldı.
Daha önceki operasyonlarında bu kapılarda, "Mavi Kurt" sistemi olarak da bilinen, yüz tanıma teknolojisi olan "göz izi" tanıyan modern kameralar yer alıyordu.
İsrail istihbarat dosyalarıyla bağlantılı olan bu kameralar aracılığıyla İsrail istihbaratı, kendisinde kayıtlı olan kişilerin kimliklerini tespit ediyor. Bu durum, İsrail'in savaş sırasında, İsrail güvenlik servislerinde güvenlik dosyaları bulunan çok sayıda Filistinliyi tutuklamasına olanak sağladı.
Filistinli tutuklular geçen aralık ayında gözleri bağlı olarak Gazze'de bir İsrail kamyonuyla taşınırken (AP)
Kaynaklar, İsrail'in yeni planının temel olarak yardım dağıtımını Refah'taki "insani" olarak sınıflandırdığı bölgeye bağlamaya dayandığına dikkat çekerek, bunun binlerce Filistinlinin zorla yerlerinden edilmesine yol açacağını ve İsrail'in bunu reddedenleri aç bırakmayı amaçladığını kaydetti.
Bağları koparmak
İsrail Yayın Kurumu'nun dün akşam yayınladığı habere göre, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki operasyonlarını genişletme planı, temel olarak Gazze'yi parçalamayı ve tamamen girmeden belirli bölgeleri işgal etmeyi amaçlıyor. Plan, özellikle Gazze Şeridi'nin kuzey kesiminde olmak üzere, operasyonların Gazze Şeridi'nin derinliklerinde yürütülmesine odaklanıyor.
Haberde, bakanlara bunun "Gazze'yi kontrol altına almayı, Hamas'ı yenmeyi ve kaçırılan askerlerin geri dönmesi için gerekli koşulları yaratmayı amaçlayan kademeli ve karmaşık bir plan" olduğu bilgisinin verildiği kaydedildi.
İsrail makamlarına göre plan, insani yardımların kontrolünün İsrail ordusunun eline geçmesini de içeriyor, ancak “yardımların dağıtımı, daha önce açıklanan bir mekanizma aracılığıyla özel şirketler tarafından gerçekleştirilecek ve bu mekanizmanın ana hatları, Bakanlar Kurulu'nun güvenlik kabinesi (Kabinet) tarafından onaylandı.” Ayrıca, “İsrail ordusunun Gazze sakinlerini buraya nakledeceği yeni bir insani alan oluşturulması niyetinde olunduğu” belirtildi.
İsrail tarafından Gazze Şeridi'nin kuzeyinden güneyine taşınmaya zorlanan yerinden edilmiş insanlar (AFP)
İsrail kaynakları, onaylanan operasyonun ilk üç aylık maliyetinin 25 milyar şekeli (yaklaşık 7 milyar dolar) bulacağını tahmin ediyor. Bu da İsrail genel bütçesine ilave bir yük getirecek.
Filistinli saha kaynakları, İsrail ordusunun yalnızca Refah'ta bu tür bölgeler kurmakla yetinmeyeceğini, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde, Gazze Şehri'nin doğusunda ve muhtemelen Gazze Şeridi'nin merkezinde de benzer bölgeler kurmayı planladığını teyit ediyor.
Kaynaklar, Şarku'l Avsat'a yaptıkları açıklamada, ordunun büyük çaplı bombalama operasyonları yürüttüğünü ve Şucaiye, el-Tuffah, Beyt Lahiya'nın kuzeybatısı, Beyt Hanun'un doğusu ve Cibaliye'de arazi temizleme çalışmaları yaptığını, ancak bunların Refah'ta yaptıklarından çok daha az kapsamlı olduğunu belirtti. Bunun da İsrail'in bu planı birçok bölgede geniş çaplı olarak uygulama niyetinde olduğunu gösterdiğini ifade etti. Ancak bu, planın Refah'ta başarılı olup olmadığının anlaşılmasından sonra, daha ileri aşamalara taşınacak.
Üç yıldız ve kuyruğunda beş tüy bulunan balıkkartalı (AFP)