Suudi müdahalesi ABD-Suriye buzlarını eritti

Trump Şam'a yönelik yaptırımların kaldırılacağını duyurdu... Riyad'da Şara ile görüştü

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, 2 Şubat 2025'te Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (Arşiv-AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, 2 Şubat 2025'te Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (Arşiv-AP)
TT

Suudi müdahalesi ABD-Suriye buzlarını eritti

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, 2 Şubat 2025'te Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (Arşiv-AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, 2 Şubat 2025'te Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'yı kabul etti (Arşiv-AP)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın müdahalesi, Washington ile Şam arasındaki buzları eritmeyi başardı ve ABD Başkanı Donald Trump'ı, çeyrek asır aradan sonra ilk kez ABD-Suriye başkanlık görüşmesi öncesinde Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmaya ikna etti.

Beyaz Saray yetkilileri Trump'ın dün Riyad'da Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile görüşeceğini teyit ederken, ABD Başkanı, Suudi Veliaht Prensi ile yaptığı görüşmelerin ardından Suriye'ye yönelik tüm yaptırımları kaldıracağını duyurdu. Trump, yaptırımların "önemli bir rol oynadığını ancak artık ilerlemenin zamanının geldiğini" kaydetti. Trump, Riyad'daki Suudi ABD Yatırım Forumu sırasında "Suriye ile normal ilişkileri geri getirmek için adımlar attım" dedi. "Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını emredeceğim ki, ona parlama fırsatı vereyim." "Artık parlama zamanı geldi, tüm (yaptırımları) durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” ifadelerini kullandı.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani, bakanlığının Twitter hesabından yayınlanan açıklamada, Suudi Arabistan'ın liderlerine, hükümetine ve halkına “Suriye'ye uygulanan haksız yaptırımların kaldırılmasına yönelik çabaları” için şükran ve takdirlerini sundu. Bu adımı “hakkaniyetin zaferi ve Arap dünyasının birliğinin teyidi” olarak nitelendirdi. ABD Başkanı, pazartesi günü Suudi Arabistan'a gitmek üzere hazırlık yaparken, Suriye'ye yönelik ABD yaptırımlarının kaldırılmasını değerlendirdiğini ve bu ülkeye “yeni bir başlangıç” vermek istediğini belirtmişti.

Suriye cumhurbaşkanının Riyad ziyareti ve Trump ile görüşmesi, cumhurbaşkanının cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıklamasının ardından gerçekleşti.Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre İran yanlısı Iraklı siyasetçiler, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin Suriye'nin Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin katılacağı zirveye Şara'yı davet etmesini eleştirmişti.



Washington destekli yardım kuruluşu ay sonundan önce Gazze'de faaliyetlere başlayacak

Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)
TT

Washington destekli yardım kuruluşu ay sonundan önce Gazze'de faaliyetlere başlayacak

Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)
Gazze'deki bir hayır kurumunun mutfağından sıcak yemek almaya çalışan Filistinliler (AFP)

ABD destekli bir yardım kuruluşu, sert bir şekilde eleştirilen yardım dağıtım planı çerçevesinde mayıs ayı sonlarından önce Gazze Şeridi’nde faaliyet göstermeye başlamayı planlıyor.

Ancak yardım kuruluşu, İsrail'den Birleşmiş Milletler (BM) ve diğer uluslararası kuruluşların Filistinlilere yardım ulaştırmaya devam etmesine izin vermesini istedi. Gazze Şeridi’ne 2 Mart'tan bu yana hiçbir insani yardım girmedi ve küresel açlık gözlemcilerinden biri Gazze nüfusunun dörtte biri olan yarım milyon insanın açlık riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. İsrail, Hamas Hareketi’ni ‘insani yardımları çalmakla’ suçluyor, Hamas ise bu suçlamayı reddediyor.

İsrail, Hamas kalan tüm rehineleri serbest bırakana kadar Gazze'ye insani yardım girişini engelleyeceğini açıkladı ve öyle de yapıyor. Öte yandan İsrail, ‘ABD'nin insani yardım planını’ desteklediğini açıkladı. BM ve yardım kuruluşlarının değil, özel şirketlerin Gazze'nin güneyinde yer alacağını söylediği sınırlı sayıdaki güvenli dağıtım bölgelerinden yardım dağıtmasını öngören planı ilk ortaya atan İsrail da oldu.

Yeni kurulan Gazze İnsani Yardım Kurumu, yardım faaliyetlerini yönetecek. Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak adının açıklanmaması kaydıyla yaptığı açıklamada, ABD'li güvenlik firması UG Solutions ile ABD merkezli lojistik ve planlama firması SafeReach Solutions'ın vakfın operasyonlarında yer alacağını söyledi.

Washington, BM ve yardım kuruluşlarını vakıfla iş birliği yapmaya çağırdı. Sürecin, insanlığa saygı, tarafsızlık, bağımsızlık ve yansızlık gibi yerleşik insancıl ilkelere bağlı kalmayacağına dair endişelerini dile getirdiler. BM Sözcü Yardımcısı Farhan Haq dün sabah yaptığı açıklamada, BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher'ın önerilen yardım mekanizmasına yönelik sert eleştirilerine atıfta bulunarak “Biz bu mekanizmaya yönelik itirazlarımızı açıkça belirttik” dedi.

Yardım kuruluşunun icra direktörü olarak atanan Jake Wood dün İsrail'e gönderdiği mektupta endişelerin bir kısmını gidermeye çalıştı. Wood, Gazze İnsani Yardım Kurumu’nun İsrail'e yardım alanlar hakkında hiçbir kişisel bilgi vermeyeceğini söyledi. Gazze İnsani Yardım Kurumu tarafından yapılan ayrı bir açıklamada ise İsrail'in ‘Gazzelilerin tamamına hizmet ulaştırılabilmesi için dağıtım noktalarının sayısını arttırmayı ve kurumun herhangi bir noktasına ulaşamayan sivillere yardım dağıtmak için çözümler bulmayı’ kabul ettiği belirtildi.

İsrail'in BM Daimi Temsilciliği konuyla ilgili yorum yapmayı reddederken Wood, mektubunda İsrail ordusundan Gazze'nin kuzeyinde, vakıf tarafından işletilen ve 30 gün içinde faaliyete geçebilecek güvenli dağıtım tesislerine ev sahipliği yapabilecek yeterli yer belirlemesini ve bunların etrafındaki riskleri en aza indirmesini istedi. İsrail'den yardım kurumunun dağıtım altyapısı tam olarak faaliyete geçene kadar ‘mevcut yolları kullanarak’ yeterli yardım akışını kolaylaştırmasını isteyen Wood, “Devam eden insani baskıyı hafifletmek ve çalışmalarımızın ilk günlerinde dağıtım sahaları üzerindeki baskıyı en aza indirmek için bunun yapılması gerekiyor” dedi.

Gazze İnsani Yardım Kurumu’nun açıklamasının ardından Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) planla ilgili endişelerinin devam ettiğini duyurdu. Kızılhaç sözcüsü Steve Dorsey, “İnsani yardımlar ne siyasileştirilmeli ne de askerileştirilmeli. Şu anda Gazze'deki siviller yardımlara büyük ihtiyaç duyuyor. İnsani yardımın derhal ve engellenmeden (Gazze Şeridi’ne) girmesine izin verilmeli” ifadelerini kullandı.