Mısır, İhvan'a atfedilen ‘uzlaşı’ çağrısını görmezden geldi

İhvan’ın çalışmalarını tebliğle sınırlandırdığına dair söylemler

Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)
Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)
TT

Mısır, İhvan'a atfedilen ‘uzlaşı’ çağrısını görmezden geldi

Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)
Mısır'da İhvan üyelerinin şiddet ve terörizmle ilgili suçlamalarla yargılandığı davalardan bir kare (AFP)

Müslüman Kardeşler Teşkilatı’na (İhvan) atfedilen ve Mısırlı yetkililerle ‘uzlaşı’ çağrısında bulunan bir açıklama, gerçekliği konusundaki şüpheler nedeniyle Mısır'da görmezden gelindi.

Uzmanlar İhvan'a atfedilen açıklamayı ‘kamuoyunun siyasi eylem pratiğine yönelik tepkilerini ölçmeyi amaçlayan bir manevra’ olarak nitelendirirken onun ‘siyasi eylemlerden uzaklaşma konusundaki ciddiyetini’ göz ardı ettiler.

Mısır, 2013 yılından bu yana İhvan'ı ‘terör örgütü’ olarak sınıflandırıyor. Başta Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii olmak üzere İhvan liderlerinin çoğu, aynı yıl İhvan'ın iktidarı bırakmasının ardından Mısır'da meydana gelen şiddet olayları ve cinayetler nedeniyle Mısır hapishanelerinde tutuklu bulunurken, örgütün diğer üyeleri Mısır dışında ikamet ediyor.

Mısır'daki sosyal medya platformlarında İhvan'a atfedilen ve ‘örgütün Mısır içinde feshedildiğini’ duyuran bir açıklama yer aldı. İhvan söz konusu açıklamada ayrıca ‘herhangi bir siyasi faaliyette bulunmayı tamamen bıraktığını ve kendisini sadece savunuculuk ve eğitim çalışmalarına adadığını’ duyururken siyasi çıkmazın kırılması ve siyasi tutukluların serbest bırakılması için Mısır yönetimiyle uzlaşı yollarını açmayı amaçladığını söyledi.

Zaman zaman ‘İhvan'la uzlaşı’ çağrıları tekrarlanıyor ve sosyal medya platformlarında yoğun ilgi görüyor. Ancak İhvan ülkede hem halk tabanında hem de siyasi olarak göz ardı edildiği için sahada herhangi bir etki veya eylem yaratmıyor.

İhvan'a atfedilen bu açıklama uzmanlar ve gözlemciler tarafından kuşkuyla karşılandı; zira açıklama İhvan’ın Mısır'daki internet sitelerinde yayınlanmadı ve Mısır içinde ya da dışında İhvan’a bağlı hiçbir parti bu açıklamayı yalanlamadı.

Güvenlik uzmanı ve Mısır Senatosu (parlamentonun ikinci kanadı) üyesi Tümgeneral Faruk el-Migrahi, kamuoyunun İhvan'ın siyasetten çekilme ve kamu işlerinden uzak durma isteğine güvenmediği için İhvan'a atfedilen açıklamanın görmezden gelindiğini düşünüyor. Migrahi, Mısır sokaklarının 30 Haziran 2013 devriminden sonra İhvan üyeleri tarafından işlenen şiddet suçlarına tanık olduğunu ve örgütün zihinlerdeki bu imajını değiştirmenin zor olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’a değerlendirmelerde bulunan Migrahi, söz konusu açıklamanın amacının Mısır kamuoyunun dikkatini örgütten uzaklaştırmak ve örgüt üyelerinin yeniden toplumsal dokunun bir parçası olma ihtimalini arttırmak olduğunu belirterek uzlaşma konusunun masada ya da toplumsal olarak kabul edilebilir olmadığını ve bu tür çağrıları görmezden gelmenin en iyi seçenek olduğunu vurguladı.

İhvan’a atfedilen açıklama Mısır'daki sosyal medya platformlarında etkileşim alırken sosyal medya kullanıcıları ‘açıklamanın İhvan için siyasi eylem kapısını kapatmadığını, aksine dondurduğunu, yani Mısırlı yetkililerle uzlaşıyı amaçlayan taktiksel ve geçici bir geri çekilmeye daha yakın olduğu’ değerlendirmesinde bulundu.

Mısır'daki siyasal İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Mahir Fergali'ye göre İhvan'a atfedilen açıklama, İhvan’ın Mısır'daki yapılanmasını temsil etmiyor. Müslüman Kardeşler Teşkilatı’nın yurtdışında çeşitli partilere ve kollara bölünmüş durumda olduğunun altını çizen Fergali, söz konusu açıklamanın bazı bireyleri ya da eğilimleri ifade edebileceğini, fakat örgütün tamamını ifade etmeyeceğini söyledi.

Fergali, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, sosyal medya platformlarında paylaşılan açıklamanın, İhvan’ın şu anda Mısır kamuoyunun kendisine yönelik tepkilerini ölçmek için kullandığı yeni bir taktik olabileceğini düşünüyor. Fergali, İhvan içindeki tarafların daha önce de Mısır kamuoyunda varlıklarını sürdürmek için kendilerini dini tebliğle sınırlamak istediklerinden bahsettiklerini, ancak örgütün Mısır’da kendine yeniden yer bulması için başka kapılar açmamak adına bu seçeneğin masada olmadığını söyledi.

İhvan'a bağlı sayfalarda daha önce Mısır hapishanelerindeki İhvan’ın genç üyelerinin ‘fikirlerini gözden geçirme inisiyatifi’ ortaya koyduğuna dair haberler yer almış, İhvan ise bu haberleri ne doğrulamış ne de yalanlamıştı.

İhvan’a atfedilen açıklamanın zamanlamasının, örgütün Libya'da yasaklanmasının ve Türkiye'deki kadrolarının hareketinin zorlaşmasının ardından ortaya çıktığına dikkati çeken güvenlik uzmanı, “İhvan, örgütsel varlığını tebliğ bağlamında sürdürmeyi amaçlıyor olabilir” dedi.

Öte yandan Ürdün hükümeti geçtiğimiz nisan ayında İhvan'ın ülke içindeki faaliyetlerini kapsamlı bir şekilde yasaklamış ve İhvan'ı ‘yasadışı yapı’ olarak sınıflandırmıştı.



BAE havayolları Orta Doğu'ya yönelik birçok uçuşu iptal etti

Bir Emirates Havayolları uçağı (Şarku'l Avsat)
Bir Emirates Havayolları uçağı (Şarku'l Avsat)
TT

BAE havayolları Orta Doğu'ya yönelik birçok uçuşu iptal etti

Bir Emirates Havayolları uçağı (Şarku'l Avsat)
Bir Emirates Havayolları uçağı (Şarku'l Avsat)

İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine ve balistik füze programına yönelik saldırılarının ardından bölgede yaşanan gerginlik nedeniyle BAE havayolu şirketleri, bazı uçuşlarını iptal ettiklerini veya güzergahlarını değiştirdiklerini duyurdu.

Etihad Airways, mevcut gelişmeler nedeniyle bugün Abu Dabi ile Tel Aviv arasındaki bazı uçuşlarını iptal ettiğini duyurdu. Şirket, çalışma ekiplerinin uçuşlarının iptal veya ertelenmesinden etkilenen yolcularına yardım etmeye başladığını ve ilgili makamlarla sürekli koordinasyon içinde bölgedeki durumu yakından takip ettiğini belirtti.

Etihad Airways, “misafirlerinin ve uçuş ekibinin güvenliğinin en önemli önceliği olduğunu” vurgulayarak, bu önlem nedeniyle yaşanabilecek rahatsızlıktan dolayı üzüntüsünü dile getirdi.

Aynı bağlamda, Fly Dubai şirketi, İran ve İsrail üzerinde hava sahasının geçici olarak kapatılması nedeniyle bazı uçuşlarının etkilendiğini duyurdu.

Şirket, Amman, Beyrut, Şam, İran ve İsrail'e giden uçuşların geçici olarak askıya alındığını, ayrıca bir dizi uçuşun iptal edildiğini, rotalarının değiştirildiğini veya menşe yerlerine geri döndürüldüğünü belirtti.

Dubai Havalimanı'nı merkez olarak kullanan havayolu şirketi, durumu yakından takip ettiğini ve uçuş tarifesinde gerekli değişiklikleri yaptığını belirterek, “Yolcuların ve mürettebatın güvenliği önceliğimizdir” dedi.

Emirates Havayolları, 13 Haziran 2025 tarihinde Irak, Ürdün, Lübnan ve İran'a olan uçuşlarını iptal ettiğini duyurdu. İptal edilen destinasyonlar arasında Basra, Bağdat, Tahran ve Amman yer alırken, 14 Haziran'da Tahran'a olan ek bir uçuş da iptal edildi.

Şirket, Dubai üzerinden bu destinasyonlara seyahat edecek yolcuların bir sonraki duyuruya kadar kabul edilmeyeceğini vurguladı ve etkilenen yolcuların seyahat acenteleri veya şirket ofisleriyle iletişime geçerek yeniden rezervasyon seçeneklerini öğrenmelerini ve şirketin web sitesinden uçuş durumlarını takip etmelerini istedi.

Havayolu şirketi yaptığı açıklamada, “Bu önlem nedeniyle oluşabilecek rahatsızlıktan dolayı özür dileriz. Gelişmeleri yakından takip etmeye devam ederken, yolcularımızın, çalışanlarımızın ve operasyonlarımızın güvenliği önceliğimiz olmaya devam edecektir” denildi.

Uçuşların aksamasının ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'ın başlıca uranyum zenginleştirme tesisini ve bir dizi nükleer bilim insanını hedef aldıklarını açıkladı. Bu açıklama, İran'ın balistik füze programıyla birlikte bölgedeki gerginliği daha da tırmandırdı.