Irak'ın su rezervleri son 80 yılın en düşük seviyesindehttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5147295-irak%C4%B1n-su-rezervleri-son-80-y%C4%B1l%C4%B1n-en-d%C3%BC%C5%9F%C3%BCk-seviyesinde
Irak'ın su rezervleri son 80 yılın en düşük seviyesinde
Yıllardır süren kuraklık bölgenin flora ve faunasını olumsuz etkilerken, 24 Mayıs 2025 tarihinde Irak'ın Necef vilayetindeki Meşhab tarlaları arasında yarı kurak bir dere akıyor. (AFP)
Irak'ın su rezervleri son 80 yılın en düşük seviyesinde
Yıllardır süren kuraklık bölgenin flora ve faunasını olumsuz etkilerken, 24 Mayıs 2025 tarihinde Irak'ın Necef vilayetindeki Meşhab tarlaları arasında yarı kurak bir dere akıyor. (AFP)
Irak Su Kaynakları Bakanlığı'ndan bir yetkili dün AFP'ye yaptığı açıklamada, çok zayıf geçen yağmur mevsimi ve Dicle ile Fırat nehirlerindeki düşük akış nedeniyle Irak'ın su rezervlerinin son 80 yılın en düşük seviyesinde olduğunu söyledi.
Bakanlık Sözcüsü Halid Şimal, su sıkıntısının 2024 yılından daha kötü olduğunu ve yetkilileri bu yaz ekilen tarım arazilerinin miktarını azaltmaya zorlayacağını belirtti.
Yükselen sıcaklıklar ve en az beş yıldır süren kuraklığın ortasında Bağdat, Irak'ın ana su kaynağı olan iki nehrin seviyesini önemli ölçüde düşüren Türkiye ve İran'da inşa edilen barajları düzenli olarak eleştiriyor.
Irak'ın Necef vilayetindeki Meşhab'da bulunan yarı kuru bir derede serinleyen mandalar (AFP)
Şimal, beşinci Bağdat Uluslararası Su Konferansı'nın oturum aralarında yaptığı açıklamada, “Irak hakkının yüzde 40'ından daha azını alıyor... Hem Dicle hem de Fırat'taki su seviyesini gözlemleyebiliyoruz. Stratejik depolama geçen yıl daha iyiydi, zira şimdikinden iki kat daha fazlaydı” ifadelerini kullandı.
Aynı zamanda bakanlığın Sulama ve Islah Projeleri Genel Müdürlüğü'nün de yöneticisi olan Şimal şunları söyledi: “Yaz sezonunun başında en az 18 milyar metre küp olması gerekiyordu, ancak şu anda yaklaşık 10 milyar metre küp suyumuz var.”
Irak'ın Necef vilayetindeki Meşhab tarlaları arasında yarı kuru bir dere (AFP)
“80 yıldır böyle düşük depolamamız olmamıştı” diyen Şimal, ‘bu yıl yağmurların az olduğunu ve eriyen karlardan elde edilen suyun bile çok düşük olduğunu, tüm bunların depolamayı etkilediğini’ belirtti.
Yetkililer, 46 milyon Iraklının içme suyuna erişimini sağlamak için son yıllarda tarım alanlarını azaltmak zorunda kaldı.
Şimal sözlerini şöyle sürdürdü: “Yaz tarım planını genişletmeyeceğiz. Tarım planının göstergeleri su depolamaya dayanıyor. Depolama düşük olduğu için tarım planı bitki ve mahsul varlıklarını korumak için yapısal olacak. Sadece bir buçuk milyon dönümden fazla olan yeşil veya verimli alanları koruyacağız.”
Irak'ın Necef vilayetindeki Meşhab tarlaları arasında yarı kuru bir dere (AFP)
Geçtiğimiz yaz yetkililer çiftçilerin iki buçuk milyon dönüm alanda mısır, pirinç ve meyve yetiştirmesine izin verdi.
Irak hükümeti son yıllarda çiftçileri su tüketimini en aza indirmek için modern sulama tekniklerini kullanmaya teşvik etti. Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, Bağdat Su Konferansı'nda Dicle ve Fırat nehirlerini korumak için bölgesel bir girişim başlatıldığını duyurdu
Şimal'a göre girişim uluslararası desteği harekete geçirmeyi, komşu ülkeler üzerindeki diplomatik baskıyı arttırmayı ve Irak'ın haklarını güvence altına almak için Türkiye, Suriye ve İran ile ikili anlaşmaları teşvik etmeyi amaçlıyor.
600 günlük savaştan sonra İsrail zafer ilan edemezhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5148595-600-g%C3%BCnl%C3%BCk-sava%C5%9Ftan-sonra-i%CC%87srail-zafer-ilan-edemez
600 günlük savaştan sonra İsrail zafer ilan edemez
İsrailli esirlerin aileleri dün Tel Aviv'de savaşın 600. günü münasebetiyle bir gösteri düzenledi. (Reuters)
7 Ekim 2023'te Hamas saldırısıyla başlayan ve sadece Hamas'a değil tüm Gazzelilere yönelik çılgınca bir misillemeyle devam eden savaşın üzerinden 600 gün geçmesine rağmen, Başbakan Binyamin Netanyahu ve bakanları da dahil olmak üzere tüm İsrailliler savaşın hedeflerine ulaşmadığı konusunda hemfikir.
Hamas'ın elinde halen 58 İsrail vatandaşı var ve hareket Gazze Şeridi'nde varlığını sürdürüyor. Gazze Şeridi’nde önemli miktarda silahı olan Hamas, onlarca (bazı tahminlere göre yüzlerce) kilometrelik yeraltı tünelinin kontrolünü elinde tutuyor. Sadece İsrail değil, ABD de Hamas'a bir müzakere ortağı olarak davranıyor.
İsrailli esirlerin aileleri 12 Mayıs'ta Tel Aviv'de gösteri düzenledi. (EPA)
Hamas elbette bu sonucu kutlayamaz. Tüm Gazze Şeridi harap oldu, yaklaşık 60 bin kişi öldürüldü, 120 bin kişi fiziksel olarak yaralandı, 2 milyon kişi psikolojik olarak yaralandı. Hamas kaynaklarının çoğunu, seçkin askeri liderlerini, finans, sağlık, eğitim ve belediye işlerinden sorumlu olanları kaybetti ve bunların çoğu aileleriyle birlikte öldürüldü.
Öte yandan İsrail de zaferden söz edemiyor. Kendisini askeri, istihbari ve bilimsel olarak dünyanın en güçlü ülkelerinden biri olarak gören İsrail, Hamas gibi küçük bir silahlı hareketle 20 ay süren bir savaşı, son teknoloji yıkım silahlarını, İsrail, Amerikan ve diğer Batı silahlarını kullanmasına rağmen bitiremedi. İsrail aynı zamanda, en son teknolojik teknikleri, uydu gözetlemesini kullandı ve mutlak Amerikan desteğinden yararlandı.
Geçtiğimiz pazar günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de bombardıman sonucu oluşan yıkım ve duman bulutlarının yanından geçen Filistinliler (AFP)
Savaşta İsrail ve Filistinlilerin kayıplarını karşılaştırmanın bir yolu olmamasına rağmen, İsrail 858'i asker olmak üzere bin 907 kişi kaybetti, 10 binden fazla kişi yaralandı, yaklaşık 130 bin kişi evlerinden oldu ve önemli ölçüde uluslararası izolasyona maruz kaldı. 58 kişi ise halen Hamas tarafından Gazze Şeridi’nde esir tutuluyor.
Ordu Gazze'de gerçekten savaşıyor mu?
Netanyahu, geçtiğimiz nisan ayında tam bir zafer vaat etmiş ve “Tam zafere ulaşmamıza ramak kaldı” demişti. Ardından ordu yönetimini başarısızlıkla suçladı ve kendisinin saldırgan ve cesur bir adam olduğunu vurgulamaya hevesli Eyal Zamir'i Genelkurmay Başkanlığı görevine getirdi.
Zamir, ordunun hareket tarzını ve savaş planlarını daha saldırgan olacak şekilde değiştirme sözü vererek oyuna dahil oldu ve atanmasından iki hafta sonra ateşkesi bozarak savaşı yeniden başlattı. Üç aydır görevde ve bu süre zarfında bombardımanı bir gün bile durdurmadı, yedek ordunun tamamını (450 bin kişi) seferber etmeye karar verdi, Gazze Şeridi'ne beş tümen getirdi ve yıkımı yoğunlaştırmaya başladı.
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde bildiğimiz anlamda savaşmıyor gibi görünüyor; uzaktan hava, deniz ve kara saldırıları düzenliyor, kitlesel suikastlar gerçekleştiriyor ve ciddi bir çatışmayla karşılaşmıyor. Bu yüzden eski İsrailli generaller bunun ‘savaş için savaş’ olduğunu söylüyor.
Gazze Şeridi sınırında bir tankın üzerinde oturan İsrail askerleri (AFP)
Gazze Şeridi'nde bulunan yetkililer, ‘bunun gereksiz ve anlamsız bir savaş olduğunu düşündüklerini’ yinelerken, çoğu uzman da ‘asıl amacın Filistinliler için hayatı çekilmez hale getirmek olduğunu, böylece göçün onlar için en iyi çözüm haline geldiğini’ kabul ediyor. Sözde ‘insani’ yardımlar bile insanlık dışı. İnsan hakları değerlendirmeleri bu yardımların amacının ‘insanları aşağılamak ve açlıktan ölmelerini engellemek için canlarını kurtararak kaçmalarını sağlamak’ olduğu sonucuna varıyor.
Ya yerinden etme başarılı olursa?
İsrail Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırmacı olan Udi Dekel, savaşın 600. Günü münasebetiyle İsrail Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü podcastinde şu soruyu sordu: “Diyelim ki Gazze Şeridi'nden bir milyon Filistinliyi çıkarmayı başardık ve uluslararası baskıya dayandık. Sonuç ne olur?”
Yerlerinden edilmiş Filistinliler salı günü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli bir kuruluştan gıda yardımı alıyor. (AFP)
Dekel, “İşgalciler olarak Gazze Şeridi'nin çamurunda boğulacağız ve Gazze Şeridi'nde kalanları beslemek zorunda kalacağız. Filistinliler bizden daha da nefret edecek ve bizi avlamakla meşgul yalnız kurt hücrelerine dönüşecekler” ifadelerini kullandı.
Dekel, “Filistinlilerin elindeki silahların çoğu İsrail yapımı ve başka silahlar yapma konusunda da uzmanlıkları var. Şimdi liderlikleri parçalanmışken, roketler ve patlayıcılar üretiyorlar” dedi.
Dekel sözlerini şöyle sürdürdü: “600 kanlı ve ölümcül gün geçirdik ama ödenen yüksek bedele değecek hiçbir şey elde edemedik. Bu savaşı yürüten siyasi liderlik başarısızdır. Süreç Filistinlilerin Hamas'a olan nefreti üzerine inşa ediliyorsa, işe yaramayacaktır. Filistinliler zaten Hamas'a kızgın ve onun kendilerine iyi haberler getirdiğini düşünmüyorlar ama İsrail'den daha da fazla nefret ediyorlar ve onu ‘en büyük suçlu’ olarak görüyorlar.”
