Uluslararası Af Örgütü: İsrail'in Evin Hapishanesi'ne yönelik hava saldırıları "savaş suçu" teşkil edebilirhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5167173-uluslararas%C4%B1-af-%C3%B6rg%C3%BCt%C3%BC-i%CC%87srailin-evin-hapishanesine-y%C3%B6nelik-hava-sald%C4%B1r%C4%B1lar%C4%B1
Uluslararası Af Örgütü: İsrail'in Evin Hapishanesi'ne yönelik hava saldırıları "savaş suçu" teşkil edebilir
Kurtarma ekipleri, Tahran'daki İsrail hava saldırısının ardından hasar gören Evin Hapishanesi'nin enkazında arama yapıyor (Arşiv- AFP)
Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) bugün yaptığı açıklamada, İsrail ile İran arasında 12 gün süren savaş sırasında haziran ayı sonunda Tahran'daki Evin Hapishanesi'ne düzenlenen hava saldırılarında “savaş suçu” işlendiği şüphesiyle soruşturma açılması çağrısında bulundu.
Açıklamada, “İsrail ordusu tarafından kasıtlı olarak gerçekleştirilen hava saldırıları (...) uluslararası insani hukuku ciddi şekilde ihlal etmekte olup, savaş suçu olarak soruşturulmalıdır” denildi. Sivil toplum örgütü açıklamasında, “İsrail ordusu, Evin Hapishanesi'ne çok sayıda hava saldırısı düzenledi. Saldırılarda onlarca sivil öldü ve yaralandı, hapishane kompleksinin en az altı yerinde büyük çaplı hasar ve yıkım meydana geldi” ifadeleri yer aldı.
Uluslararası Af Örgütü, verilerinin doğrulanmış videolara, uydu görüntülerine ve tanık ifadelerine dayandığını vurguladı. Örgüt, "herhangi bir hapishane veya gözaltı merkezinin sivil bir alan olduğu varsayılır ve Evin Hapishanesi'nin meşru bir askeri hedef olduğuna dair güvenilir kanıt yoktur" ifadesini kullandı.
İsrail, 13 Haziran'da İran'a büyük çaplı bir saldırı düzenleyerek iki ülke arasında 12 günlük bir savaş başlattı. Şarku’l Avsat’ın İran yargı raporundan aktardığına göre, 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlenen hava saldırısında tutuklular, aileleri ve idari personel de dahil olmak üzere 79 kişi hayatını kaybetti. İsrail, saldırılarında hapishaneyi hedef aldığını doğruladı.
Uluslararası Af Örgütü'ne göre, başkentinin kuzeyinde bulunan yüksek güvenlikli Evin hapishanesinde “1500 ila 2000 arasında mahkum” tutuluyordu.
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı, Hamas'ın yardımları sistematik olarak çaldığına dair herhangi bir kanıt bulamadıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5168415-abd-uluslararas%C4%B1-kalk%C4%B1nma-ajans%C4%B1-hamas%C4%B1n-yard%C4%B1mlar%C4%B1-sistematik-olarak
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı, Hamas'ın yardımları sistematik olarak çaldığına dair herhangi bir kanıt bulamadı
Gazze'deki yardım mutfaklarından biri, (Arşiv-Reuters)
ABD hükümeti tarafından yapılan iç analiz, Hamas'ın ABD tarafından finanse edilen insani yardım malzemelerini sistematik olarak çaldığına dair herhangi bir kanıt bulamadı. Bu gelişme, İsrail ve Washington'un yeni bir özel silahlı yardım mekanizmasını desteklemek için öne sürdüğü ana mantığın sorgulanmasına yol açıyor.
Filistinliler, 23 Temmuz'da Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bir yardım dağıtım noktasından yardım aldıktan sonra, Cibaliye'nin batısındaki Raşid Caddesi'nde yürüyor. (AFP)
Daha önce yayınlanmamış olan bu analiz, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'na (USAID) bağlı bir ofis tarafından gerçekleştirildi ve haziran ayı sonunda tamamlandı. Analiz, Ekim 2023 ile bu yılın Mayıs ayı arasında ABD'li yardım kuruluşları tarafından bildirilen, ABD tarafından finanse edilen yardım malzemelerinin çalınması veya kaybolmasıyla ilgili 156 vakayı inceledi.
Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre analizde, “Hamas'ın ABD tarafından finanse edilen yardım malzemelerinden yararlandığına dair herhangi bir bulgu yer almadı”.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü bu sonuçları yalanlayarak, Hamas'ın yardımları yağmaladığına dair görsel kanıtlar olduğunu iddia etti, ancak herhangi bir video sunmadı. Sözcü, geleneksel insani yardım kuruluşlarını “yardımların yolsuzluğunu örtbas etmekle” suçladı.
Filistinliler, Gazze şehrindeki İsrail kontrol noktası yakınında bir yardım kamyonundan aldıkları un çuvallarını taşıyorlar, Şubat 2024 (Arşiv- Reuters)
Konuyla ilgili iki kaynak, sonuçların USAID müfettişliğine ve Ortadoğu politikasından sorumlu Dışişleri Bakanlığı yetkililerine teslim edildiğini, bu sırada yıkıma uğramış bölgede gıda sıkıntısının giderek arttığını ifade etti.
İsrail, yardımların girişine izin vermeyi taahhüt ettiğini, ancak Hamas tarafından çalınmasını önlemek için kontrol altında tutması gerektiğini söylüyor. İsrail, krizden Hamas'ı sorumlu tutuyor.
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, 2,1 milyonluk Gazze nüfusunun yaklaşık dörtte birinin kıtlık benzeri koşullarla karşı karşıya olduğunu, binlerce kişinin şiddetli yetersiz beslenme sorunu yaşadığını ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile bölgedeki doktorlar, açlıktan ölen çocuklar ve diğer kişilerin olduğunu bildirdi.
Birleşmiş Milletler tahminlerine göre İsrail güçleri, gıda yardımı almak isteyen 1000'den fazla kişiyi öldürdü. Öldürülenlerin çoğu, “Gazze İnsani Yardım Kuruluşu”na ait askeri dağıtım noktalarının yakınındaydı. Bu kuruluş, eski bir CIA ajanı ve ABD ordusunun silahlı eski askerleri tarafından yönetilen kar amacı gütmeyen bir lojistik şirketi olan “Gaza Humanitarian Foundation” tarafından kurulan yeni bir özel yardım kuruluşudur.
Analiz, USAID’in insani yardım ofisi tarafından yapıldı. Ajans, Başkan Donald Trump yönetimi ocak ayında tüm dış yardımları dondurarak binlerce programı sonlandırmadan önce, Gazze'ye sağlanan yardımların en büyük finansörüydü.
Cibaliye'deki (Gazze Şeridi'nin kuzeyi) Filistinliler, insani yardım yüklü kamyonlara doğru yürüyor (AFP)
Yönetim ayrıca, işlevleri Dışişleri Bakanlığı'na dahil edilen USAID’ı da lağvetmeye başladı.
Özet sunuma göre analiz, 156 yardım malzemesi hırsızlığı veya kaybı vakasından en az 44'ünün “doğrudan veya dolaylı olarak” İsrail'in askeri eylemlerinden kaynaklandığı sonucuna vardı.
Analizde bir zayıf noktaya da dikkat çekildi: Yardımları alan Filistinlilerin kimliklerinin doğrulanamaması nedeniyle, ABD tarafından finanse edilen yardımların Gazze'yi yöneten Hamas yetkililerine ulaşması mümkün.
Analiz hakkında bilgi sahibi bir kaynak, Hamas'ın yardımların büyük çapta başka yerlere aktardığına dair raporların olmaması “aktarımın gerçekleşmediği anlamına gelmez” uyarısında bulundu.
Gazze'de savaş, Hamas'ın Ekim 2023'te İsrail'e saldırmasıyla başladı. İsrail'in verilerine göre saldırıda bin 200 kişi öldü, 251 kişi de rehin alındı. Filistinli sağlık yetkililerine göre İsrail'in saldırısının başlamasından bu yana yaklaşık 60 bin Filistinli öldü.
