Hamas, arabuluculara son ateşkes önerisini değişiklik yapmadan kabul etmeye hazır olduğunu bildirdi

Mısır'ın başkenti Kahire'de ‘gergin’ olarak nitelendirilen bir atmosferde bir toplantı gerçekleşti. Bazıları bu toplantının Hamas Hareketi ile bazı Filistinli silahlı örgütler arasında ‘bariz anlaşmazlıklar’ olduğunu gösterdiğini söyledi. Zira Hamas’ın, İsrail'in Gazze Şeridi’ni işgal etme planını engelleyecek ve yaklaşık bir milyon Filistinliyi yeniden Gazze'nin güneyine göç etmeye zorlayacak bir anlaşmaya yönelik tutumu daha da değişti.

Hamas’tan ve Hamas dışındaki Filistinli kaynaklar, Şarku’l Avsat’a Halil el-Hayya'nın liderliğindeki müzakere heyetinin Mısır ve Katar'daki arabuluculara, Hamas’ın 60 günlük ateşkes önerisine geri dönmeye hazır olduğunu bildirdiğini açıkladı. Önerinin arabulucular tarafından güncellenen son versiyonunda, İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılacağı yerlerin belirlenmesi ve İsrailli 10 rehinenin serbest bırakılması, bu aşamanın uygulanmasının ardından nihai aşama ile ilgili müzakerelerin başlaması teklif edildi.

dy6u7 — *Gazze’de bir yemek dağıtım noktasından yiyecek almaya çalışan Filistinliler (AP)*

Kaynaklara göre Hamas, topu İsrail'in sahasına attı ve öneriyi kabul etmek için seçeneklerini belirlemesini istedi. Hamas, hiçbir değişiklik yapmadan öneriyi kabul ettiğini açıklamıştı. Hamas’ın arabuluculara yeni tutumunu resmi olarak bildirmiş olması, çekilme konusunda yaptığı değişikliklerden ve üyeleri ile askeri kanadından Filistinli tutukluların serbest bırakılmasına ilişkin bazı konulardan ve taleplerinden geri adım attığı anlamına geliyor.

Kaynaklar, Hamas’ın bu tutumunun sebebinin Filistinli grupların baskısı nedeniyle değil, İsrail'in Gazze şehrini işgal etme ve sakinlerini yeniden yerinden etme planını durdurma gerekliliğini hissetmesi nedeniyle aldığını belirtiyor. Bu plan, Gazze şehrinin ve kuzeyinin İsrail'in tam kontrolü altına girmesini, yani sonunda şehrin tamamen boşaltılmasını ve belki de İsrail'in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in açıkladığı yeni planlar kapsamında Gazze ve Batı Şeria'yı kapsayan geniş bir İsrail planı çerçevesinde yeniden yerleşim yerleri inşa edileceği anlamına geliyor.

dfgthy — *Gazze şehrindeki yemek dağıtım noktasından sıcak yemek almaya çalışan Filistinli bir kız çocuğu (AP)*

Kaynaklara göre Türkiye, Katar ve Mısır'ın ABD'ye müzakere heyetinin yeni tutumunu bildirdiğini ve buna bağlı olarak müzakerelerin yeniden başlatılması için baskı yapma yönünde bir hareketlilik olduğunu belirtiyor. İkinci aşamada da kapsamlı bir anlaşma ile savaşın tamamen durdurulması hedefleniyor.

Özellikle İsrail ve ABD, tüm rehinelerin serbest bırakılması, Hamas’ın ve diğer Filistinli silahlı örgütlerin silahsızlandırılması, Hamas'ın savaşın ertesi günü siyasi sahneden çıkarılması ve Gazze'yi yönetmek için alternatif bir güç aranması gibi maddelerin olduğu yeni bir plan üzerinde anlaşmışken İsrail'in Hamas'ın yeni tutumuna nasıl tepki vereceği bilinmiyor.

İsrail televizyon kanalı Kanal 12, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya, Hamas'ın derhal kısmi bir anlaşmaya varmaya hazır olduğunu gösteren resmi bir belge sunulduğunu bildirdi. Kanal 12, güvenlik teşkilatlarının yetkililerinin ve hükümetindeki bazı kesimlerin, rehinelerin hayatlarını etkileyebilecek daha fazla askeri plan yapma olasılığına karşı bu seçeneği desteklediklerini de aktardı.

Belgeye göre Hamas üç hafta önce müzakerelerin çökmesine neden olan tutumunu değiştirdi. Güvenlik teşkilatlarının başındaki isimler, Hamas’ın son teklifle ilgili tutumunu değiştirmesiyle ortaya çıkan yeni fırsatın değerlendirilmesi gerektiğini vurguladılar.

hyu7 — *Gazze’ye havadan yapılan gıda yardımları (DPA)*

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, arabulucuların İsrail'e Hamas'ın şu an kısmi bir anlaşmaya hazır olduğu mesajını ilettiğini ve Tel Aviv'i son zamanlarda çöken müzakerelere yeniden dönmeye çağırdığını bildirdi. Hamas’ın tutumundaki değişiklik göz önüne alındığında İsrail içinde farklı görüşler olduğunu belirten Gazeteye göre bir tarafta Hamas’ın Gazze'yi işgal planını durdurmaya çalıştığını ve bunun siyasi bir manevra olduğunu diğer tarafta İsrail'in kısmi bir anlaşma için müzakereleri ertelememesi gerektiğini, bunun 10 kaçırılan kişinin serbest bırakılmasına ve olağanüstü koşullara maruz kalmadan kurtarılmasına yol açabileceğini ve hayatlarının fiilen tehlikede olduğunu düşünenler de var.

İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Tzachi Hanegbi ve aralarında MOSSAD Başkanı David Barnea’nın da bulunduğu güvenlik teşkilatlarının liderleri, kısmi anlaşma fikrini desteklerken İsrail’in müzakere heyeti başkanı ve Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ise bu fikre karşı çıkıyor. Dermer’in görevinden istifa edebileceğine dair haberler basında yer aldı.

İsrail'deki tahminlere göre Hamas kısmi bir anlaşma için müzakerelere hazırsa, bu konuda kararı İsrail'in Güvenlik İşleri İçin Küçültülmüş Bakanlar Kurulu (KABİNET) verecek.

Sahadaki son durum

İsrail'in Gazze Şeridi’ne yönelik karadan ve havadan askeri operasyonları devam ederken, kara kuvvetleri Gazze şehrinin güneyindeki Zeytun ve Sabra mahallelerinin bazı bölgelerinde daha fazla ilerleme kaydetti. Bu bölgelerdeki evlerin ve binaların yıkılmasına devam edilirken, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus’un merkezi, güneyi ve kuzeyi de aynı şekilde hedef alındı.

dfrgthy — *Gazze şehrinde İsrail'in bombardımanına maruz kalan ve yerinden edilmiş kişilerin kaldığı bir okulu inceleyen Filistinliler (Reuters)*

İsrail, Zeytun ve Sabra mahallelerinde gizli bir operasyon başlattı. Birkaç gün sonra cuma akşamı resmi olarak operasyonun başladığını duyurdu. Bu operasyon, Gazze şehrini işgal etmek ve onu Gazze Şeridi'nin orta ve güney bölgelerinden ayırmak amacıyla başlatılmış gibi görünüyor.

Cumartesi şafak vakti ile öğleden sonra saatleri arasında, Han Yunus ve Gazze şehrinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarını da hedef alan bir dizi hava saldırısında en az 20 Filistinli öldürüldü. Gazze Şeridi'nin kuzey ve orta kesimlerinde ise yardım bekleyen yaklaşık 9 kişi öldürüldü.

Öte yandan gazeteci Merve Muslim’in ve onunla birlikte öldürülen 5 kardeşinin cesetleri et-Tuffah mahallesindeki evlerinin İsrail tarafından bombalanmasından 44 gün sonra enkazdan çıkarıldı.

Gazze Şeridi’ndeki insani durum ise her geçen gün daha da kötüleşiyor. Bölgeye gelen insani yardımların yağmalanmaya devam etmesi ve bu yardımların güvenli bir şekilde dağıtılmaması nedeniyle durum giderek zorlaşıyor.

Diğer taraftan Gazze’deki Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre son 24 saat içinde açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle biri çocuk 11 kişi daha hayatını kaybetti, Böylece Gazze Şeridi’nde açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 108’i çocuk olmak üzere 251'e yükseldi.

Mısır, Gazze Şeridi’nin yönetiminin Filistin Yönetimi’ne devredilmesi gerektiğini bir kez daha vurguladı. Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli, ‘ülkesinin Filistin Yönetimi başkanlığında Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki Filistin topraklarının birliğini desteklediğini’ vurguladı.

Medbuli, ülkesinin ‘Filistin meselesine ilişkin uluslararası meşruiyet kararlarına saygı gösterilmesi gerektiği’ yönündeki tutumunu yineledi. Mısır'ı ziyaret eden Filistinli mevkidaşı Muhammed Mustafa ile yaptığı görüşmede, ‘Gazze Şeridi'nde ateşkesin yeniden sağlanması, savaşın sona erdirilmesi ve bölgeye insani yardımların sürdürülebilir bir şekilde ulaştırılması amacıyla, birçok uluslararası forumda ve Katar ve ABD ile yapılan arabuluculuk çalışmaları kapsamında ülkesinin çabalarını sürdürdüğünü’ belirtti.

Filistin Başbakanı Mustafa ile Mısır’ın kuzey kıyılarındaki el-Alameyn şehrinde bir araya gelen Medbuli, iki ülkenin heyetlerinin katılımıyla geniş kapsamlı görüşmelerde bulundu. Mısır Bakanlar Kurulu tarafından yapılan açıklamaya göre görüşmelerde işgal altındaki Filistin topraklarındaki son gelişmeler ele alındı.

dfgrt — *Mısır ve Filistin hükümet temsilcileri arasında pazar günü el-Alameyn'de geniş kapsamlı görüşmeler gerçekleşti (Mısır Bakanlar Kurulu)*

Filistin Başbakanlık Basın Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre Başbakan Mustafa, dün İsrail’in Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaşın durdurulmasını görüşmek üzere Mısır’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Açıklamada, “Başbakan, pazartesi günü Refah Sınır Kapısı’nı ziyaret edecek, insani yardım depolarını gezecek ve bölgedeki sahra hastanesini ziyaret edecek” denildi.

Medbuli, Mısır ve Filistin heyetleri arasındaki görüşmeler sırasında, ülkesinin Filistinlileri topraklarından sürmeyi ve Filistin meselesini ortadan kaldırmayı amaçlayan her türlü girişimi ve planı kesin ve kesin bir şekilde reddettiğini yinelerken Filistin topraklarında evlerin yıkılması ve yerleşim yerlerinin genişletilmesi politikalarının devam etmesini kesin bir şekilde reddettiğini vurguladı.

Geçtiğimiz ay New York'ta Suudi Arabistan'ın himayesinde ve Fransa'nın katılımıyla düzenlenen barışçıl çözüm konferansının sonuçlarının uygulanmasının ve iki devletli çözümün hayata geçirilmesinin önemine dikkati çeken Mısır Başbakanı, bunu ‘iki devletli çözümü uygulamak ve bağımsız Filistin devletini tanımak için belirli bir zaman sınırı koymak için doğru yolda atılmış bir adım’ olarak nitelendirdi.

Başbakan Medbuli, ülkesinin Refah Sınır Kapısı aracılığıyla Gazze Şeridi’ne gerekli her türlü desteği vermeye devam edeceğini ve ‘Filistinlilere daha fazla insani yardım ulaştırmak için çabalarını sürdüreceğini’ vurguladı.

Mısır'ın Katar ve ABD ile arabuluculuk kapsamında ateşkesin sağlanması, savaşın sona erdirilmesi ve daha fazla insani yardımın ulaştırılması için çabalarını sürdürdüğünü, Kahire'de erken iyileşme ve yeniden inşa konferansı düzenleneceğini söyledi.

Kahire, daha önce Birleşmiş Milletler (BM) ile iş birliği içinde, Gazze Şeridi'ndeki erken iyileşme ve yeniden inşa çabalarını desteklemek amacıyla uluslararası bağışçılar konferansı düzenlemeye çağırmıştı.

rfty6 — *Başbakanlar Medbuli ve Mustafa, istişare toplantısı sırasında (Mısır Bakanlar Kurulu)*

Öte yandan Filistin Başbakanı Mustafa, Arap-İslam Ülkeleri Planı’nın Gazze'de yerinden edilme olmadan yeniden inşa edilebileceğini vurguladığını söyledi. Yeniden inşa aşamasına hazırlanmak için bazı bağışçı ülkelerle temaslarda bulunulduğunu belirten Mustafa, Mısır'ın ‘Filistinlilerin yerinden edilmesine karşı sergilediği sert tutuma’ övgüde bulundu.

Filistin Başbakanı Medbuli’nin Mısır ziyareti, Mısır ile Gazze'deki durumla ilgili prosedür düzeyindeki düzenlemeler için kritik bir zamanda gerçekleşti. Kudüs Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Eymen er-Ragab, Başbakan Mustafa’nın ziyaretinin bir diğer amacının Refah Sınır Kapısı’ndan her gün Gazze'ye giren yardımların miktarını öğrenmek olduğunu söyledi.

Mısır hükümeti, İsrail'in engellemelerine rağmen, insani yardım sağlamak için Refah Sınır Kapısı’nı Mısır tarafında açık tutmaya devam edeceğini vurguluyor.

Prof. Ragab, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede ziyaretin Filistinli grupların Kahire'de yürüttüğü müzakerelerle aynı zamana denk geldiğini belirterek “Kahire, Gazze'deki işgale karşı strateji ve Filistin Destek Komitesi tarafından bölgenin nasıl yönetileceği konusunda tartışmalara ev sahipliği yapıyor” dedi.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, geçtiğimiz günlerde ülkesinin Filistin polisini ‘Gazze Şeridi'ndeki savaşın sona ermesinden sonra bölgenin güvenliğini sağlamak üzere eğittiğini’ açıklamıştı.

Hamas, arabuluculara son ateşkes önerisini değişiklik yapmadan kabul etmeye hazır olduğunu bildirdi

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar: Hamas, İsrail'e seçeneklerini belirlemesi için topu attı