İsrail kabinesi, Gazze Şeridi'ndeki operasyonları genişletmeyi görüşüyor

Gazze Şeridi'nde toprak ele geçirme planı tartışılıyor… Netanyahu askeri yönetimin dayatılmasından bahsediyor

El-Kahlut ailesi, 24 Mart'ta Gazze Şeridi'ndeki el-Ehli Baptist Hastanesi'nde hayatını kaybeden yakınlarının cenazesi başında göz yaşı döktü. (AP)
El-Kahlut ailesi, 24 Mart'ta Gazze Şeridi'ndeki el-Ehli Baptist Hastanesi'nde hayatını kaybeden yakınlarının cenazesi başında göz yaşı döktü. (AP)
TT

İsrail kabinesi, Gazze Şeridi'ndeki operasyonları genişletmeyi görüşüyor

El-Kahlut ailesi, 24 Mart'ta Gazze Şeridi'ndeki el-Ehli Baptist Hastanesi'nde hayatını kaybeden yakınlarının cenazesi başında göz yaşı döktü. (AP)
El-Kahlut ailesi, 24 Mart'ta Gazze Şeridi'ndeki el-Ehli Baptist Hastanesi'nde hayatını kaybeden yakınlarının cenazesi başında göz yaşı döktü. (AP)

İsrail kabinesi bu akşam, Gazze Şeridi'nde devam eden askeri operasyonların artması ışığında, derin bir güvenlik toplantısı gerçekleştirecek. Toplantıda Gazze Şeridi'nde Hamas ile müzakere etmek üzere bir heyet gönderilmesi kararlaştırılacak. Aynı zamanda operasyonları genişletme ve esirlerin serbest bırakılması için yapılacak müzakerelerde takas edilmek üzere toprak ele geçirmeye başlama planı da onaylanacak.

Tel Aviv'deki bir siyasi kaynak, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun bu görüşmeden önce Savunma Bakanı Yisrael Katz, Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Mossad Direktörü David Barnea, Şin-Bet Başkanı Ronen Bar ve askeri kurumlardaki diğer üst düzey yetkililerin katıldığı bir istişare oturumu düzenlediğini açıkladı. Müzakerelerde ilerleme kaydedilmemesi üzerine kabinenin genişletilmiş bir toplantıya çağrılmasına karar verildi.

İsrail Kanal 12 televizyonu, İsrail'de mevcut müzakerelerin çıkmaza girdiği değerlendirmesinin hâkim olduğunu, ancak bazı kaynakların Mısır'ın müzakereleri ilerletme çabalarının devam ettiğini söylediğini bildirdi. Kaynaklar, “Mısırlılar her iki tarafın da kendileriyle iş birliği yapmaması ve taviz vermemesine kızıyor. Amerikalılar Hamas'a yüklenirken, başarısızlıktan İsrail'i de sorumlu tutuyor ve İsrail'in çok fazla eğilip bükülmesi, hatta arabulucuların çabalarını sabote etmesiyle karakterize edilen performansından rahatsızlar” ifadelerini kullandı. Kaynaklar ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un İsrail'deki müzakere dosyasının başındaki Ron Dermer ile yaptığı son görüşmenin durumu değiştirmediğini ve hiçbir ilerlemeden söz edilemeyeceğini vurguladı.

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da çarşamba günü gerçekleşen Hamas karşıtı protestolar (AP)Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da çarşamba günü gerçekleşen Hamas karşıtı protestolar (AP)

Bu sızıntılardan Hamas'ın, İsrailli esirlerin serbest bırakılmasından sonra savaşın sona erdirileceğine dair açık, doğrudan ve aleni bir ABD taahhüdünde ısrar ettiği, ancak Netanyahu'nun bunu halen reddettiği anlaşılıyor. Netanyahu mevcut askeri harekatın sonuç vereceğine, ancak bunun kademeli olacağına ve bir gecede geri dönüşe yol açmayacağına inanıyor. Bu nedenle Washington'dan görevini tamamlaması için kendisine zaman vermesini istiyor. Netanyahu ayrıca, Hamas'a karşı sahadaki halk protestolarının, odaklanmış ve etkili askeri baskı ile birleştiğinde eninde sonunda ‘sonuç vereceğine’ inanıyor.

Kabine toplantısı iki ana noktayı ele alacak: ‘Gazze Şeridi'ndeki çatışmalar ve müzakerelerin başlatılması.’ İsrail ordusu, Hamas üzerindeki baskıyı arttırmak, müzakereleri başlatmak ve Hamas liderlerine suikast düzenleme politikasını sürdürmek için planlar hazırladı. Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığı habere göre ordu, Gazze'deki toprak gasplarının kapsamının genişletilmesini, Gazze Şeridi'nin kuzey ve güneyindeki bölgeleri kontrol altına alınmasını, İsrail'in Gazze sınırı boyunca oluşturduğu güvenlik kuşağının genişletilmesini ve ancak bundan sonra müzakerelere yeniden başlanmasını önerdi. Bu yaklaşım, hükümetin politikasına karşı her gün gösteriler düzenleyen ve savaşın tamamen sona erdirilmesini talep eden Hamas'ın elindeki İsrailli esirlerin ailelerini rahatsız ediyor.

İsrail hükümeti, anlaşmanın reddedilmesi ve askeri baskının devam etmesi için bastırıyor. Liderler, sokağa ve taleplerine kayıtsız kalıyor. Hatta Knesset’teki koalisyon başkanı Ofir Katz açıkça “Gösterilerden etkilenmiyoruz” dedi. Haaretz'in askeri analisti Amos Harel'e göre bakanlar ‘ilk görüşte aşk’ yaşıyor ve yeni Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'den etkileniyorlar. Başbakan ile Zamir'in selefi Herzi Halevi arasında iki yılı aşkın süredir devam eden açık gerginliğin ardından bakanlar şimdi birbirlerine aşık. Nihayet umdukları gibi saldırgan bir genelkurmay başkanları var ve Zamir onlara Gazze'de askeri planını uygulamasına izin verirlerse ‘bu kez Hamas'ın gerçekten yenileceğini’ söylüyor. Zamir, ordusunun Gazze Şeridi'nin tamamının işgalini de içerebilecek geniş çaplı bir kara harekâtına hazır olduğu konusunda güvence veriyor. Golani Tugayı'nı güneye gönderen Zamir, bir başka taarruz subayı Yaniv Aşur'u güney bölgesinin komutanı olarak atadı.

Ramazan Ayı’nın son cuma günü Mescid-i Aksa (Reuters)Ramazan Ayı’nın son cuma günü Mescid-i Aksa (Reuters)

Üst düzey siyasi kaynağa göre, bir istişare oturumunda bakanlardan biri şu soruyu sormaya cesaret etti: “İsrail'in bir hafta önce Gazze Şeridi'nde yeniden başlattığı savaşın amacı nedir? Arzulanan son nedir?” Başbakan Netanyahu, Hamas'a karşı zafer tamamlandığında Arap devletlerinin Gazze Şeridi'ni yönetmek için bir araya gelmesiyle ilgili bir şeyler mırıldandı. Dini Siyonizm Partisi mensubu İskân Bakanı Orit Struck yüksek sesle şöyle dedi: “Ama Gazze bizim, İsrail topraklarının bir parçası. Onu Araplara mı vereceksiniz?” Netanyahu, “O zaman belki de askeri yönetim olacak. Tüm seçenekler açık” diyerek cevap verdi. Netanyahu ayrıca, Mossad'dan, yurt dışına göç etmek zorunda kalacak Filistinlileri kabul edecek ülkeler bulmasını istediğini söyledi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.