عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI Ortadoğu

Gazze'de önerilen yeni ateşkesin detayları neler?

Rehinelerin kademeli olarak geri dönmesi ve İsrail'in Gazze'den kısmi çekilmesi

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)
TT
TT

Gazze'de önerilen yeni ateşkesin detayları neler?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Netzarim koridoru üzerinden ulaştırılacak insani yardımları almaya gidiyor 3 Temmuz 2025 (AP)

İsrail ve Hamas arasında 60 günlük ateşkes için ABD destekli bir teklif, rehinelerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinden çekilmesini ve savaşın sona erdirilmesi için görüşmeler yapılmasını öngörüyor.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığı habere göre müzakereler hakkında bilgi sahibi bir yetkili dün yaptığı açıklamada, planın savaşın her iki tarafının da onayını beklediğini belirtti. Yetkili, ABD, Katar ve Mısır'dan arabulucular bir anlaşmaya varmak için çalıştığını ifade etti. İşte adının açıklanmasını istemeyen yetkilinin açıkladığı ayrıntılar:

Rehineler ve mahkumlar

Anlaşma, 10 İsrailli rehinenin ve 18 kişinin cesedinin aşağıdaki takvime göre verilmesini öngörmektedir:

- 1. Gün: Sekiz rehine.

- 7. Gün: Beş ceset.

- 30. Gün: Beş ceset.

- 50. Gün: İki rehine.

- 60. Gün: Sekiz ceset.

Takaslar herhangi bir tören olmadan gerçekleşecek.

Hamas onuncu günde, halen hayatta olan veya ölen rehinelerin kimliklerini doğrulayan bilgi ve kanıtların yanı sıra tıbbi raporları da sunar. İsrail, 7 Ekim 2023 tarihinden beri Gazze'de tutulan Filistinli mahkûmlar hakkında tam bilgi sağlar.

Hamas, İsrail'in Filistinli tutukluları serbest bırakması karşılığında rehineleri serbest bırakıyor.

İsrail, Hamas ve müttefikleri tarafından tutulan 50 rehineden yaklaşık 20'sinin hayatta olduğuna inanıldığını ifade etti

Filistinlilere yardım

19 Ocak'ta varılan anlaşma uyarınca, BM ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla Gazze'ye yeterli miktarda yardım derhal girecek.

Gazze Şeridi'nin kuzeyinde, Beyt Hanun yakınlarında, sınırın İsrail tarafından görülen bir manzara, 3 Temmuz 2025 (AFP)Gazze Şeridi'nin kuzeyinde, Beyt Hanun yakınlarında, sınırın İsrail tarafından görülen bir manzara, 3 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail'in çekilmesi

İlk gün, sekiz rehinenin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, üzerinde mutabık kalınan haritalara göre Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bölgelerden çekilecek.

Yedinci gün, beş cesedin teslim alınmasının ardından, üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre İsrailliler güneydeki bölgelerden çekilecek.

Çerçeve teklif üzerinde mutabakata varıldıktan sonra yapılacak hızlı müzakereler sırasında teknik bir ekip tarafından haritalar çizilecek.

Ateşkes Müzakereleri

Anlaşmanın ilk gününde, aşağıdakiler de dahil olmak üzere kilit konuları kapsayan kalıcı bir ateşkes için müzakereler başladı:

- Kalan takaslar.

- Gazze için uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri.

- Kalıcı bir ateşkes ilan edilmesi.

Bir anlaşmaya varılması halinde, 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana Gazze'de tutuklu bulunan tüm Filistinli mahkûmlar serbest bırakılacaktır.

Garantiler

Teklif, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmaya bağlılığını garanti ediyor. Müzakereler 60 günlük ateşkes döneminde başarılı olursa savaşın sona ermesine yol açacak.

Arabulucular, ateşkes süresi içinde ciddi müzakerelerin gerçekleşeceğini garanti ediyor. Daha fazla zamana ihtiyaç duyulursa, bu süreyi uzatabilirler.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
TT
TT

Suriye-İsrail görüşmelerinde “büyük uçurum”

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, cumartesi günü Bakü'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın terasından etrafı izlerken (AP)

Şam ve Tel Aviv'den Bakü'de yapılacak Suriye-İsrail görüşmesi hakkında çelişkili haberler çıkarken, Şarku’l Avsat’a konuşan siyasi kaynaklar, iki ülke arasındaki ön görüşmelerin pozisyonlar arasında “büyük bir uçurum” olduğunu ve Şam'ın İsrail’in işgali altındaki Suriye toprakları Golan Tepeleri’nden tamamen çekilmesi talebinden vazgeçmediği sürece İsrail'in derin bir normalleşme konusunda istekli olmadığını ortaya koyduğunu söyledi.

Aynı kaynaklar, İsrail'in Suriye’nin normalleşmenin ‘bir miktar’ olması ve Beşşar Esed rejiminin düşüşünden sonra işgal ettiği bölgelerden çekilmesiyle sınırlı kalması yönündeki tutumunu reddettiğini ve bu bölgelerin büyük bir kısmında kalmak karşılığında daha fazla normalleşme istediğini söyledi. Kaynaklar, İsrail'in Şeyh dağlarının zirvelerinde ve Golan Tepeleri’nin doğusunda işgal ettiği 9 bölgede kalmakta ısrar ettiğini vurguladı.

İsrail, Suriye'deki birçok tarafın Golan Tepeleri’ndeki Yahudi yerleşimlerine saldırı düzenleme niyetinde olduğuna dair bilgilere sahip olduğunu iddia etti. Bu bilginin, İsrail ordusunun geçtiğimiz haftalarda Suriye'nin iç kesimlerinde gerçekleştirdiği tutuklamalarla doğrulandığını ve İran'a bağlı milis güçlerin üyelerinin, Suriye'nin güneyinde faaliyet gösteren cihatçı gruplarla iş birliği içinde yerleşim yerlerine saldırı düzenlemeyi planladıklarını itiraf ettiklerini öne sürdü.

cvfgh
İşgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri eğitim sırasında ilk yardım eğitimi alan İsrail askerleri (AFP)

İsrailli bir yetkili, hükümetinin Suriye yönetimine güvenmediğini ve onun vaatlerine güvenemeyeceğini belirterek, İsrail ordusunun sadece İsraillilerin güvenliğini sağlayacak savunma önlemleri almakta kararlı olduğunu, bu nedenle sıkı güvenlik garantileri içeren tam bir barış anlaşmasının imzalanmasının bu güvenliği sağlamanın tek yolu olduğunu düşündüğünü söyledi.

İsrailli kaynaklar, Suriye yönetiminin şu aşamada İsrail ile ‘karşılıklı olarak saldırganlığı durdurma’ garantisi veren bir güvenlik anlaşması yapmakla ilgilendiğini doğruladı. Bu anlaşma, 1974 yılında imzalanan iki ülke arasındaki kuvvetlerin ayrılması anlaşmasına ve İsrail'in bu anlaşmada kabul edilen sınır hattına çekilmesine dayanıyor.

Ancak İsrail, ilişkilerin bir miktar normalleşmesi ile bağlantılı olsa bile geri çekilmeyi reddediyor. İsrail ordusu, Suriye ile birincisi İsrail sınırları içinde (yani İsrail'in Golan Tepeleri’nde işgal ettiği bölge) olup, burada İsrail ordusu büyük bir kuvvet ve ağır tahkimatlarla konuşlanacağı, ikincisi, sınır boyunca 3-5 kilometre genişliğinde bir güvenlik kuşağı oluşturulması ve bu kuşağın içinde silahlı kişilerin bulunmasının yasaklanacağı, üçüncü ise Şam'dan güney ve güneybatıya kadar silahsızlandırılacak üç bölge oluşturulmasını öngören ‘yeni bir güvenlik doktrini’ belirlemişti. Söz konusu güvenlik kuşağında 9 adet müstahkem askeri üs kuran İsrail, bu üsleri kalıcı olmasında ısrar ediyor.

vfbghyj
İsrail ordusuna ait Hummer araçları, 8 Temmuz'da işgal altındaki Golan Tepeleri'ndeki bir eğitim alanında askeri tatbikat sırasında (AFP)

İsrail'in Arapça, İbranice, İngilizce ve Fransızca yayın yapan haber sitesi I24 dün, ‘Suriyeli bir kaynağa’ dayandırdığı haberinde Şara'nın ‘cumartesi günü Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de İsrailli yetkililerle en az bir kez yüz yüze görüşme yaptığını’ bildirdi.

I24, Şara’ya yakın olduğu belirtilen kaynağın, görüşmenin iki taraf arasında Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ve Suriye hükümetinin İsrail ile güvenlik toplantılarını koordine eden Ahmed ed-Dalati'nin de katıldığı iki veya üç toplantılık görüşmelerde yer aldığını açıkladığını iddia etti.

vfgbhy
İşgal altındaki Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınır yakınlarında bir İsrail askeri aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)

İsrail heyetinin Başbakan Binyamin Netanyahu’nun özel temsilcisinin yanı sıra üst düzey güvenlik ve askeri yetkililerden oluştuğunu söyleyen aynı kaynağa göre toplantılar, Suriye ve İsrail arasında olası bir güvenlik anlaşmasını görüşmek ve İran'ın Suriye ve Lübnan’daki varlığı, Hizbullah'ın silahları, Filistinli silahlı gruplar, Lübnan'daki kamplar, Gazze'den gelen Filistinli mültecilerin geleceği ve Şam’da diplomatik nitelikte olmayan bir İsrail koordinasyon ofisi açılması olasılığını ele almak amacıyla gerçekleştirildi.

İsrail televizyonu KAN, cumartesi günü Bakü'de Suriye ve İsrail yetkilileri arasında bir toplantı yapıldığını ve bu toplantıda tarafların Suriye'nin güneyinden İsrail güçlerinin çekilmesi talebini ve iki taraf arasında çok sayıda ‘koordinasyon’ konusunu görüştüğünü bildirdi. KAN ayrıca Suriye Dışişleri Bakanı Esad Şeybani ile İsrailli mevkidaşı Gidon Sa'ar'ın bugün Brüksel'deki Avrupa Birliği (AB) merkezinde bir araya geleceğini, ancak ayrı bir ikili toplantı konusunda kesin bir bilgi olmadığını aktardı.