عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI Sudan

Sudan’da iki askeri gücün iç çatışması 33 gündür sürüyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
  • Hartum: AA
TT
  • Hartum: AA
TT

Sudan’da iki askeri gücün iç çatışması 33 gündür sürüyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Sudan’da ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında başkent Hartum ve çevresindeki kentlerde çatışmalar devam ediyor.

Ordu, bu sabah da Hartum ile komşuları Bahri ve Umdurman’daki HDK noktalarını savaş uçaklarıyla vurdu.

Hastaneler, kamu binaları ve iş yerleri de HDK mensupları tarafından karargah olarak kullanılması sebebiyle savaş uçaklarının hedefi oluyor.

-İnsani durum kötüleşiyor

Hartum, kuzeyindeki Bahri ve batısındaki Umdurman kentleri başta olmak üzere, taraflar arasındaki şiddetli çatışmalar, Sudan Silahlı Kuvvetleri ile HDK arasında insani ihtiyaçların karşılanmasını ve yardım faaliyetlerinin kolaylaştırılmasını öngören Cidde Bildirisi ve yürürlükteki ateşkese rağmen sürüyor.

Başkent sakinleri, zor şartlarda evlerini terk ederken, bazı mahalleler tamamen boşaldı. Kalanlar ise sürekli yaşanan elektrik ve internet kesintileri, su ve gıda kıtlığı nedeniyle zor şartlarda hayatta kalmaya çalışıyor.

Çatışmalardan önce yaklaşık 6 milyon nüfusa sahip başkent, yaklaşık bir aydır süren çatışmalarda ağır tahribat aldı. Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Ordu Genel Komutanlığı, Hartum Havalimanı, yollar, kamu ve özel sektöre ait onlarca tesis, konutlar ve altyapı ciddi zarar gördü.

Özellikle çatışmaların merkezindeki Hartum, Umdurman ve Bahri'den kaçan Sudanlılar, ülke içinde daha güvenli gördükleri kuzey ve doğudaki kentlere giderken, kuzeydeki Mısır, doğudaki Suudi Arabistan ve Etiyopya, batıdaki Çad ve güneydeki Güney Sudan üzerinden de ülkeyi terk ediyor.

-İnsani yardımlar ulaşmaya başladı

Sudan Sağlık Bakanlığı, dost ülkeler ve örgütlerden gıda, barınma ve tıbbi malzeme taşıyan 6 uçağın dün, doğudaki Port Sudan Havalimanı'na indiğini duyurdu.

Katar, 35 tonluk tıbbi yardım gönderdiğini açıklarken, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri de Sudan ve batı komşusu Çad’a 4 insani yardım uçağı gönderdiklerini bildirdi.

-İçişleri Bakanı görevden alındı

Sudan’daki geçici Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan, yayımladığı kararname ile İçişleri Bakan Vekili ve aynı zamanda Emniyet Genel Müdürü olan Korgeneral Anan Hamid Muhammed Ömer’i görevlerinden alarak yerine Korgeneral Halid Hasan Muhiddin’i vekaleten atadı.

-Sudan'daki çatışma

Sudan'ın başkenti Hartum ve diğer şehirlerde 15 Nisan sabahı Sudan ordusu ile HDK arasında silahlı çatışmalar başlamıştı.

Sudan Doktorlar Komitesi, çatışmalarda şu ana kadar 822 sivilin yaşamını yitirdiğini, 3 bin 215 kişinin yaralandığını açıklamıştı.

Sudan'da ordu ile paramiliter HDK arasında devam eden çatışmaların durması için Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde taraflar arasında yürütülen görüşmeler sonucunda 11 Mayıs'ta "Cidde Bildirgesi" imzalanmıştı.

Birleşmiş Milletler verilerine göre, 15 Nisan'dan bu yana ülke içinde 736 bin 200 kişi yerinden olurken yaklaşık 200 bin kişi komşu ülkelere sığındı.

Evini terk edenlerin 450 binini çocuklar oluştururken, komşularındaki istikrarsızlık sonrası daha önce Sudan'a sığınan on binlerce kişi de ülkelerine döndü.

Birleşmiş Milletler (BM), Sudan'da krizden etkilenenlerin insani ihtiyaçlarının karşılanması için yaklaşık 2,6 milyar dolar finansmana ihtiyaç duyulduğunu bildirmişti.

BM, Sudan'daki krizin milyonlarca kişinin hayatını etkilediğine dikkati çekerek, "Sudan'daki insanlar temel ihtiyaçlarına ve sağlık hizmetlerine erişemiyor. Yaklaşık bir milyon Sudanlı yerinden oldu ve komşu ülkelere geçti. Bugün ülkede Sudan nüfusunun yarısından fazlası olan 25 milyon kişinin insani yardıma ve korumaya ihtiyacı var. Bu, Sudan'da gördüğümüz en yüksek rakam." açıklamasını yapmıştı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Sudan’ın komşuları iç savaşı durdurmak için toplanıyor

Geçtiğimiz ay Kahire’deki Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’ne katılanların toplu fotoğrafı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Geçtiğimiz ay Kahire’deki Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’ne katılanların toplu fotoğrafı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT
TT

Sudan’ın komşuları iç savaşı durdurmak için toplanıyor

Geçtiğimiz ay Kahire’deki Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’ne katılanların toplu fotoğrafı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Geçtiğimiz ay Kahire’deki Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’ne katılanların toplu fotoğrafı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Sudan’a komşu ülkelerin dışişleri bakanları, Temmuz ayı ortasında yapılan Sudan’a Komşu Ülkelerin Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde alınan karara göre Çad’ın başkenti Encemine’de “Sudan Krizinden Çıkış Yolları” gündemiyle toplanıyor.

13 Temmuz’da Kahire’de Mısır, Libya, Çad, Orta Afrika, Güney Sudan, Eritre ve Etiyopya olmak üzere yedi Afrika ülkesinin liderlerinin katıldığı Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi gerçekleştirilmişti. Zirvede, “Sudan krizinin ülkenin geleceği, istikrarı, birliği ve toprak bütünlüğü üzerindeki yansımalarının çözülmesi ve ulusal kurumların çöküşünün önlenmesi için gerekli uygulamalı adımları ele alacak” bir iletişim mekanizması kurma kararı alınmıştı. Bu iletişim mekanizmasına katılımcı ülkelerin dışişleri bakanları liderlik edecek.

Kapanış bildirgesine göre zirvede ayrıca, iletişim mekanizmasına “Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD) ve Afrika Birliği (AfB) de dahil olmak üzere mevcut mekanizmalarla entegrasyonunda Sudanlı taraflarla doğrudan iletişim kurarak çatışmayı durdurup Sudan krizinde kapsamlı bir çözüme ulaşmak için uygulanabilir pratik çözümler içeren bir yürütme eylem planı” hazırlama görevi verilmişti.

Görsel kaldırıldı.
Geçtiğimiz ay Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’nde konuşma yapan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Çad Dışişleri, Yurtdışındaki Çadlılar ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Sudan’a Komşu Ülkelerin Dışişleri Bakanları Komitesi’nin ilk toplantısının 6-7 Ağustos tarihlerinde Encemine’de yapılacağı duyurulmuştu. Açıklamada, toplantının esas amacının “Sudan’ı binlerce kişinin ölümüne ve milyonlarca Sudanlının yerinden olmasına neden olan yıkıcı bir savaşın uçurumuna sürükleyen mevcut Sudan krizinden çıkış yolları önermek” ve aynı zamanda “ortakların dikkatini büyüyen insani krize acil yanıtlar vermeye çekmek” olduğu belirtilmişti.

Aynı bağlamda, Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Ahmed Ebu Zeyd yaptığı bir açıklamada, görüşmeye Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri’nin katılacağını belirterek şu ifadeleri kullanmıştı:

“Komşu ülkelerin dışişleri bakanları toplantılarında Sudan krizinin çeşitli yönlerini, tüm güvenlik, siyasi ve insani boyutlarını, Sudan halkı üzerindeki etkilerini ve bölgesel ve uluslararası yansımalarını tartışacaklar. Amaç, Sudan’a komşu olan ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının mevcut krize son verecek ve Sudan’ın birliğini, toprak bütünlüğünü ve kardeş halkın sözünün geçerliliğini koruyacak çözümlere ulaşmak için etkili bir şekilde hareket etmelerini sağlayacak pratik öneriler geliştirmektir.”

Öte yandan Sudan Ümmet Partisi Genel Başkanı Mübarek el-Fadıl, Sudan’ın komşu ülkelerinin gösterdiği çabaların önemini vurguladı. Dışişleri bakanlarının Çad’daki ilk toplantılarında ortaya koyabilecekleri “pratik öneriler” olduğunu ve bunların “trajik” olarak nitelendirdiği krizi sona erdirmek için pratik çözümlere ulaşılmasına katkıda bulunabileceğini kaydetti. Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda Fadıl, Sudan’ın komşu ülkelerinin bakanlık mekanizmasının, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) üzerinde etkisi olan saha liderleri ve aşiret ileri gelenleriyle yoğun temaslar kurarak işe başlaması gerektiğini de sözlerine ekledi.

Fadıl, Sudan’ın komşu ülkelerinin bakanlar düzeyindeki mekanizmasının, ülkelerinin sahadaki etkin liderlerle iletişim kurma gücünden yararlanarak “başarıya ulaşma fırsatı” olduğuna dikkat çekti. Ayrıca, özellikle Libya, Çad ve Orta Afrika Cumhuriyeti gibi taraflardaki sınırların kontrol altına alınması gerektiğine dikkat çekti ve bu bölgelerin “HDK’ye silah kaçakçılığı yapmak için kullanıldığını” belirtti.

Diğer taraftan Sudanlı yazar ve siyasi araştırmacı Mecdi Abdulaziz, Sudan’a komşu ülkelerin dışişleri bakanları mekanizmasının toplanmasının, sahada ve siyasi düzeydeki değişkenliklerin ışığında gerçekleştiğine işaret etti ve bu değişkenlerin, “mekanizmanın Sudan’daki istikrarın yeniden tesis edilmesi çabalarına destek sağlamada başarılı olma olasılığı üzerinde büyük ölçüde etkisi olduğunu” belirtti.

Abdulaziz Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, “bu ayın savaşı durdurmak ve Sudan’da istikrarı yeniden sağlamak açısından büyük atılımlar getireceği” konusunda iyimser olduğunu söyledi. Cidde Forumu ile komşu Sudan ülkeleri arasında krizi sona erdirme çabalarında öne çıkan entegrasyonu takdir etti. Sudan’ın komşu ülkelerinin dışişleri bakanlarını, uluslararası insani ve yardım kuruluşlarının rolünü harekete geçirmeye teşvik etmenin önemini vurguladı. Ayrıca yerinden edilen ve Sudanlı vatandaşların “birkaç Arap ülkesi ve bölgesi dışında gerçek yardım almadığına” dikkat çekti.

Birleşmiş Milletler’e (BM) göre nisan ayının ortasından bu yana Sudan ordusu ile HDK arasındaki silahlı çatışmalarda çoğu sivil 3 binden fazla kişi öldü. Ayrıca 3 milyondan fazla kişi yerinden oldu ve mülteci konumuna düştü.