Sudan’da iki askeri gücün iç çatışması 33 gündür sürüyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Sudan’da iki askeri gücün iç çatışması 33 gündür sürüyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Sudan’da ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında başkent Hartum ve çevresindeki kentlerde çatışmalar devam ediyor.

Ordu, bu sabah da Hartum ile komşuları Bahri ve Umdurman’daki HDK noktalarını savaş uçaklarıyla vurdu.

Hastaneler, kamu binaları ve iş yerleri de HDK mensupları tarafından karargah olarak kullanılması sebebiyle savaş uçaklarının hedefi oluyor.

-İnsani durum kötüleşiyor

Hartum, kuzeyindeki Bahri ve batısındaki Umdurman kentleri başta olmak üzere, taraflar arasındaki şiddetli çatışmalar, Sudan Silahlı Kuvvetleri ile HDK arasında insani ihtiyaçların karşılanmasını ve yardım faaliyetlerinin kolaylaştırılmasını öngören Cidde Bildirisi ve yürürlükteki ateşkese rağmen sürüyor.

Başkent sakinleri, zor şartlarda evlerini terk ederken, bazı mahalleler tamamen boşaldı. Kalanlar ise sürekli yaşanan elektrik ve internet kesintileri, su ve gıda kıtlığı nedeniyle zor şartlarda hayatta kalmaya çalışıyor.

Çatışmalardan önce yaklaşık 6 milyon nüfusa sahip başkent, yaklaşık bir aydır süren çatışmalarda ağır tahribat aldı. Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Ordu Genel Komutanlığı, Hartum Havalimanı, yollar, kamu ve özel sektöre ait onlarca tesis, konutlar ve altyapı ciddi zarar gördü.

Özellikle çatışmaların merkezindeki Hartum, Umdurman ve Bahri'den kaçan Sudanlılar, ülke içinde daha güvenli gördükleri kuzey ve doğudaki kentlere giderken, kuzeydeki Mısır, doğudaki Suudi Arabistan ve Etiyopya, batıdaki Çad ve güneydeki Güney Sudan üzerinden de ülkeyi terk ediyor.

-İnsani yardımlar ulaşmaya başladı

Sudan Sağlık Bakanlığı, dost ülkeler ve örgütlerden gıda, barınma ve tıbbi malzeme taşıyan 6 uçağın dün, doğudaki Port Sudan Havalimanı'na indiğini duyurdu.

Katar, 35 tonluk tıbbi yardım gönderdiğini açıklarken, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri de Sudan ve batı komşusu Çad’a 4 insani yardım uçağı gönderdiklerini bildirdi.

-İçişleri Bakanı görevden alındı

Sudan’daki geçici Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan, yayımladığı kararname ile İçişleri Bakan Vekili ve aynı zamanda Emniyet Genel Müdürü olan Korgeneral Anan Hamid Muhammed Ömer’i görevlerinden alarak yerine Korgeneral Halid Hasan Muhiddin’i vekaleten atadı.

-Sudan'daki çatışma

Sudan'ın başkenti Hartum ve diğer şehirlerde 15 Nisan sabahı Sudan ordusu ile HDK arasında silahlı çatışmalar başlamıştı.

Sudan Doktorlar Komitesi, çatışmalarda şu ana kadar 822 sivilin yaşamını yitirdiğini, 3 bin 215 kişinin yaralandığını açıklamıştı.

Sudan'da ordu ile paramiliter HDK arasında devam eden çatışmaların durması için Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde taraflar arasında yürütülen görüşmeler sonucunda 11 Mayıs'ta "Cidde Bildirgesi" imzalanmıştı.

Birleşmiş Milletler verilerine göre, 15 Nisan'dan bu yana ülke içinde 736 bin 200 kişi yerinden olurken yaklaşık 200 bin kişi komşu ülkelere sığındı.

Evini terk edenlerin 450 binini çocuklar oluştururken, komşularındaki istikrarsızlık sonrası daha önce Sudan'a sığınan on binlerce kişi de ülkelerine döndü.

Birleşmiş Milletler (BM), Sudan'da krizden etkilenenlerin insani ihtiyaçlarının karşılanması için yaklaşık 2,6 milyar dolar finansmana ihtiyaç duyulduğunu bildirmişti.

BM, Sudan'daki krizin milyonlarca kişinin hayatını etkilediğine dikkati çekerek, "Sudan'daki insanlar temel ihtiyaçlarına ve sağlık hizmetlerine erişemiyor. Yaklaşık bir milyon Sudanlı yerinden oldu ve komşu ülkelere geçti. Bugün ülkede Sudan nüfusunun yarısından fazlası olan 25 milyon kişinin insani yardıma ve korumaya ihtiyacı var. Bu, Sudan'da gördüğümüz en yüksek rakam." açıklamasını yapmıştı.



Sudan ordusu Cidde müzakerelerine dönecek mi?

Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)
Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)
TT

Sudan ordusu Cidde müzakerelerine dönecek mi?

Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)
Sudan’ın başkenti Hartum’da yaşanan çatışmalar nedeniyle dumanlar yükseliyor (AFP)

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan ve ABD’den arabulucuların, müzakerelerin devam etmesini önleyen engelleri aşmayı başardığı an, ordu heyetinin Cidde müzakerelerine geri dönmeye hazır olduğunu bildirdi.

Sudan ordusundan temsilciler, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin başkent Hartum’da sivillerin evleri, kamu tesisleri, hastaneler ve yollardan çekilmesiyle ilgili ihtilaflar nedeniyle geçtiğimiz Çarşamba günü müzakerelerden çekildi.

Ancak Hızlı Destek Kuvvetleri, anlaşmanın başarısız olmasını, ordu heyetinin Hartum’daki askeri karargahta kuşatma altındaki komutanlarının çıkışı için güvenli bir geçit açılmasını şart koşmasına bağladı.

Bakanlık tarafından dün yapılan açıklamada, Sudan’da savaş sonrası konuların tartışılmasının önünü açacak adil bir anlaşmaya varma arzusu dile getirildi.

Söz konusu açıklamada, “Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan ve ABD’nin Cidde’deki müzakere turlarını kolaylaştırma çabalarına ve müzakereleri başarıya ulaştırma konusundaki kararlılıklarına olan takdirini yineler” denildi.

Sudan Dışişleri Bakanlığı, ordu heyetinin ülkeye dönmesine neden olan Cidde müzakerelerinin" başarısız olmasının nedeninin, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin uzlaşmazlığı ve imzaladıkları yükümlülükleri yerine getirmemesi olduğunu da vurguladı.

Hamideti olarak bilinen, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin lideri Muhammed Hamdan Daklu, mevcut ordu liderliğinin istifa etmesi halinde savaşı erken bir tarihte bitirme sözü verdi.

Hızlı Destek Kuvvetleri, başkent merkezindeki ordu komutanlığının ana karargahında, ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah Burhan, yardımcısı Korgeneral Şemseddin Kabaşi ve üst düzey subayları kuşatma altına aldıklarını öne sürdü.

Burhan ve Kabaşi, paylaşılan videolarda karargahın yakınında birden fazla kez göründü.

Öte yandan, Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Agar, Hızlı Destek Kuvvetleri’ni sivillere karşı akıl almaz ölçüde iğrenç suçlar işlemekle suçladı ve Darfur bölgesindeki bazı etnik grupları hedef alarak insanlığa karşı en ağır suçları işlediklerini söyledi.

Agar, St. Petersburg’daki Rusya-Afrika zirvesinde yaptığı konuşmada şunları söyledi;

“Sudan’daki mevcut krize, başkent Hartum ve eyaletlerdeki bazı şehirlere karşı topyekun bir savaş başlatan, korkunç suçlara ve benzeri görülmemiş insani acılara neden olan Hızlı Destek Kuvvetleri neden oluyor. İsyancı güçler herhangi bir angajman kuralına uymuyor, uluslararası insancıl hukuka saygı göstermiyor ve vatandaşları canlı kalkan olarak kullanıyor.”

Agar, Sudan’ın, ülkenin egemenliğine saygı gösterilmesi ve içişlerine müdahale edilmemesi koşuluyla, başta bölgesel olmak üzere tüm girişimlere sıcak baktığını da yineledi.