BM, Sudan'daki savaşın taraflarını ‘saçma’ şiddeti durdurmaya çağırdı
BM Yüksek Komiseri Volker Türk (Reuters)
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Sudan'da yaşananları ‘trajik’ olarak nitelendirdi. Savaşın her iki tarafına da şiddeti durdurma ve sivilleri korumak için doğrudan çağrıda bulundu.
Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığı habere göre Sudan'da bir aydan uzun bir süredir devam eden çatışmalar yüzlerce sivili öldürdü ve bir milyondan fazla insanı şiddet olaylarından kaçmak zorunda bıraktı.
Geçtiğimiz Kasım ayında Korgeneral Abdulfettah el-Burhan ve Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) ile görüşen Türk, dün gece başlayan ateşkese rağmen başkent Hartum'da savaş uçaklarının kullanıldığı ve çatışma çıktığına dair makamına ihbarlar geldiğini açıkladı.
Türk, Cenevre'de dünyanın dört bir yanındaki krizleri ele aldığı bir basın toplantısında, "Pek çok sivil, amansız çatışmaların olduğu bölgelerde etkin bir şekilde kapana kısılmış durumda. General Abdulfettah el-Burhan, General Muhammed Hamdan Daklu, size emriniz altına giren herkese, cinsel şiddete hiçbir şekilde müsamaha gösterilmeyeceğine dair açık ve net talimatlar vermelisiniz. Sivil yaşamlar korunmalı ve bu anlamsız şiddeti derhal durdurmalısınız” dedi.
Türk, ofisinin şimdiye kadar en az 25 cinsel şiddet vakasını belgelediğini ve gerçek sayının muhtemelen çok daha yüksek olduğunu da sözlerine ekledi.
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi ise, bugün yaptığı açıklamada şimdiye kadar 300 binden fazla insanın Sudan'dan komşu ülkelere kaçtığını söyledi.
Sudanlı mülteciler, valizleri ile Mısır’a giderken (EPA)
Grandi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada Sudan'daki çatışmalardan kaçan çok sayıda mültecinin son birkaç gün içinde Çad ve Mısır sınırlarını geçtiğini belirtti. Ayrıca “Mülteci müdahale planına bağışçı katkıları hala yeterli düzeye ulaşmadı. Mültecilere ev sahipliği yapan ülkeleri desteklemek için acilen daha fazla kaynağa ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.
Bölge sakinleri, dün Sudan’ın başkentinin bazı bölgelerinde topçu ateşi sesinin duyulduğunu ve savaş uçaklarının şehrin üzerinde uçtuğunu, ancak uluslararası düzeyde izlenen ateşkesin Hartum'daki şiddetli çatışmalardan sonra görece sakinliğe neden olduğunu söylediler.
Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde geçtiğimiz Cumartesi günü ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri arasında 5 hafta süren şiddetli çatışmaların ardından ateşkes anlaşması imzalanmıştı.
Sivil toplum kuruluşları düzenledikleri toplantıda Sudan’da savaşın sürmesi halinde uluslararası tarafların müdahale etmesini talep ettilerhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4447586-sivil-toplum-kurulu%C5%9Flar%C4%B1-d%C3%BCzenledikleri-toplant%C4%B1da-sudan%E2%80%99da-sava%C5%9F%C4%B1n-s%C3%BCrmesi
Sivil toplum kuruluşları düzenledikleri toplantıda Sudan’da savaşın sürmesi halinde uluslararası tarafların müdahale etmesini talep ettiler
ABD, Sudan'da 3 aydır devam eden çatışmaların ardından krize çözüm bulmaya çalışıyor (AFP)
Sudan’da ve Sudan dışında yeni kurulan sivil toplum kuruluşları, çatışan taraflar; ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ni (HDK), Suudi Arabistan ve ABD’nin arabuluculuğunda 11 Mayıs'ta imzalanan sivillerin ve insani düzenlemelerin korunmasına ilişkin Cidde Bildirgesi'ne uymaya çağırdılar. Sivil toplum kuruluşları, çatışan tarafların savaşı kesin olarak durdurmaya yönelik herhangi bir yanıt vermemeleri halinde uluslararası tarafların insani müdahalede bulunması seçeneğine başvurulacağını vurguladılar.
Heyetler, sendikalar, sivil toplum örgütleri ve direniş komiteleri, savaşı sona erdirmek ve sivillerin önderliğinde, sivil yönetimin önünü açacak bir siyasi sürecin inşasına temel oluşturan bir ortak ilkeler bildirisi imzaladılar. Bildiriye göre sivil sürecin başlatılması için ise çatışan tarafların siyaset sahnesinden tamamen çekilmeleri ve sivillerin himayesinde anayasayı korumak için profesyonel ve ulusal tek bir ordunun kurulması gerekiyor.
Sivil toplum kuruluşları koordinatörü, Sudan'ın eski Washington büyükelçisi Nureddin Sati, Şarku'l Avsat'ın dün bir kopyasına ulaştığı basın açıklamasında şunları söyledi:
“Bildiri, savaşı sona erdirmeyi, demokratik yolu yeniden tesis etmeyi ve savaş sonrası yeniden yapılanma için bir yol haritası çizmeyi amaçlayan birçok ulusal girişimin ürünüdür. Bir sonraki aşamada federal yönetim, eşit vatandaşlık hakları ve kaynakların ülkenin tüm bölgeleri arasında nasıl adil bir şekilde dağıtılacağı konularının tartışılacağı diyaloglar başlatılacak. Bunu barış süreci ve yeniden yapılanma hakkında kapsamlı bir müzakere süreci izleyecek.”
Ciddi Bildirisi’ne uyulması çağrısı
Bildiride, savaşan taraflar; ordu ve HDK'ya, Sudanlı ve uluslararası gözlemcilerin yer aldığı izleme mekanizmaları aracılığıyla Sudan'daki sivillerin can güvenliği için 11 Mayıs'ta imzalanan Cidde Bildirgesi'ne uymaları çağrısında bulunuldu.
Sivil toplum kuruluşlarının Sudan konulu toplantısında, çatışan taraflara 21 Mart'ta imzalanan Cidde Bildirisi’ne uymaları çağırısında bulunuldu (Reuters)
Bildiride, çatışan tarafların savaşı kesin olarak durdurmaları taleplerine yanıt vermemeleri halinde uluslararası anlaşmalara ve ilkelere uygun olarak sivilleri korumak için uluslararası tarafların insani müdahalede bulunması seçeneğine başvurmaktan başka çare kalmayacağı vurgulandı.
Bildiriyi imzalayan taraflar, savaşın daha fazla uzaması durumunda ülkeyi yönetmekten ve Sudanlıların sesini dünyaya ulaştırmaktan sorumlu olacak geçici bir hükümetin oluşturulması gerektiğinin altını çizdiler. Geçici bir hükümetin kurulması önerisini ve nasıl uygulanacağını değerlendirdikten ve üzerinde bir anlaşmaya varıldıktan sonra eyleme geçmenin önemini de vurguladılar.
Bildiriyi imzalayan sivil güçler, krizin tekrar patlak vermesini ve çatışmaların yeniden başlamasını önlemek amacıyla ülkede tam demokratik sivil bir yönetimin olması için savaşan tarafların siyaset sahnesinden tamamen çekilmeleri gerektiğinde hemfikir olduklarını belirttiler.
Hesap verebilirliğe vurgu
Bildiride, devrimin 2018 yılının aralık ayında başlamasından bu yana işlenen tüm suçların sorumlularının adalet karşısına çıkarılması gerektiğinin altı çizildi.
Bildiriyi imzalayan taraflar, bu yeni oluşumu, ‘sivil demokratik değişime ve şanlı Aralık devriminin ilkelerine ve hedeflerine inanan sivil güçler’ olarak adlandırdılar.
Bildiride, Cidde Bildirgesi üzerinde, ülkede savaşın patlak vermesinden önce de meşru bir yönetimin olmamasından ötürü geniş ve çeşitli tarafları bir araya getiren bir mutabakat için aylarca süren çalışmanın ardından anlaşmaya varıldığına dikkat çekildi.
Bildiriyi imzalayan taraflar, Sudan’da devam eden savaşın nedeninin, ordu, HDK ve silahlı hareketlerin sivil demokratik geçişe yönelik darbesi ve eski rejimin kalıntılarının kendi dar çıkarlarını elde etmek amacıyla iktidar için giriştikleri rekabet olduğunu belirttiler.
Öncelik savaşın durdurulması olmalı
Bildiride, önceliğin savaşın, kanlı ve vahşi katliamların durdurulması ve sivillerin güvenliklerinin sağlanması için katı önlemler alarak ülke genelindeki çatışma bölgelerindeki sivillerin canlarının korunması olması gerektiği vurgulandı.
Bildiride, Afrika Birliği (AfB), Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD), Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Birliği (AB) ile koordinasyon içinde çatışan taraflara daha fazla baskı yapılmasının yanı sıra ateşkesin uygulanıp uygulanmadığını takip etmek amacıyla etkili mekanizmalar geliştirilmesi çağrısında bulunuldu.
Bunun yanında sivillerin Sudan'ı destekleyen bölgesel ve uluslararası kuruluşlarla koordinasyon kurulması ve sivil demokratik bir geçişin gerçekleşmesi için ateşkes müzakerelerine ve gelecekteki müzakerelere katılmaları gerektiği belirtildi.
Bildiriyi imzalayan taraflar, ordunun ve tüm düzenli güçlerin sivil yönetimden, siyasetten ve ekonomi ve yatırım faaliyetlerinden tamamen geri çekilmesi ve herhangi bir çözümün Sudan'ın birliğini, bağımsızlığını ve egemenliğini başka hiçbir eksene veya ülkeye bağımlı olmadan koruması gerektiğini vurguladılar.
Bildiride son olarak hukukun üstünlüğüne inanan ve kadınların da etkin katılımıyla yönetilen, geniş kapsamlı ulusal bir mutabakata dayalı geçici bir hükümetin kurulması gerektiğinin altı çizildi.
