Suriye’de yeni doğan bebekler cami önleri ve sokaklara terk ediliyor

Bebeklerin terk edilmesi Suriye’de yeni değil, ancak savaş durumu daha da kötüleştirdi (AFP)
Bebeklerin terk edilmesi Suriye’de yeni değil, ancak savaş durumu daha da kötüleştirdi (AFP)
TT

Suriye’de yeni doğan bebekler cami önleri ve sokaklara terk ediliyor

Bebeklerin terk edilmesi Suriye’de yeni değil, ancak savaş durumu daha da kötüleştirdi (AFP)
Bebeklerin terk edilmesi Suriye’de yeni değil, ancak savaş durumu daha da kötüleştirdi (AFP)

Suriyeli İbrahim Osman, üç yıl önce soğuk bir kış gecesi camide namaz kılmak için evinden ayrıldı.

Osman, soğukta titrerken bulduğu, doğduktan saatler sonra caminin kapısına terk edilen bir kız çocuğu ile evine geri döndü.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, muhaliflerin kontrolündeki İdlib’de yer alan Hazano kasabasında yaşayan 59 yaşındaki Osman, “Onu eve götürdüm ve eşime ‘Sana bir hediye getirdim’ dedim” diye konuştu.

Suriye’de 12 yılı aşkın süredir devam eden iç savaş, yoksulluğu ve çaresizliği körüklediği için bebekler camiler ve hastanelerin önüne ve ağaçların altına terk ediliyor.

Görsel kaldırıldı.
İbrahim, Hibetullah’ı caminin önünde soğuktan titrerken buldu (AFP)

Osman, eşi ile ‘Allah’ın hediyesi’ anlamına gelen Hibetullah adını verdikleri kız bebeğe çok bağlandıklarını söyleyerek, şunları ekledi;

“Bir gün bütün gece ağladı ve ben onun ağlamasına ağladım. Onu sakinleştirmek için arabaya bindirdim ve ağlaması kesilene kadar onu sokaklarda gezdirdim.”

Suriye’de evlat edinme yasak olmasına rağmen, Osman yerel yetkililerden Hibetullah’ı yetiştirmek için izin istedi.

Osman, “Hiçbir zaman resmen ailenin bir parçası olamayacak olsa da, çocuklarıma ölürsem mirasımdan bir pay alması gerektiğini söyledim” dedi.

İdlib’de, Suriye hükümetinin kontrolü dışındaki bölgelerde, ebeveyni bilinmeyen bir çocuk bulunduğu bölgeye göre kayıt altına alınıyor.

Görsel kaldırıldı.

Osman’ın çocukları ve torunları arasında büyüyen ve ailesinin ayrılmaz bir parçası haline gelen Hebatullah bugün üç yaşında.

Osman, “Hebatullah diğer çocuklarımdan daha fazla şımartıldı” dedi.

Bir araştırma raporu ve yerel yetkililere göre, bebeklerin terk edilmesi Suriye’de yeni değil, ancak savaş ve onun yansımaları durumu daha da kötüleştirdi.

Görsel kaldırıldı.

İdlib’deki sivil işler yetkilisi Abdullah Abdullah, “Savaşın çetin koşulları, insanları evlatlarından vazgeçmeye sevk etti” ifadelerini kullandı.

Kimliği belirsiz bebeklerin yetimhanelere gönderildiğini belirten Abdullah, “Çocukların terkedilmesinde savaş ve ailelerin de suçu var. Bu çocuklar mağdur” diye ekledi.

Görsel kaldırıldı.

Program Direktörü Faysal Hamud AFP’ye verdiği demeçte, “Beytu’l Tıfl Merkezi kurulduğu 2019’dan bu yana, dokuzu 2023’te olmak üzere farklı yerlere bırakılan 26 yeni doğan çocuğu kabul etti” dedi.

Washington merkezli insan hakları ihlallerini kaydeden Suriyeliler Hakikat ve Adalet Merkezi, 2021 başları ile 2022 sonları arasında ülke genelinde 62’si kız olmak üzere 100’den fazla terk edilmiş çocuğun bulunduğunu bildirdi.

Gerçek rakamın çok daha yüksek olduğu tahmin ediliyor.

Merkez, çatışmanın patlak vermesinden önce birkaç terk edilmiş çocuk vakasının belgelendiğini, ancak savaş sırasında sayıların önemli ölçüde arttığını bildirdi.

Suriyeliler Hakikat ve Adalet Merkezi, yoksulluk, istikrarsızlık, güvensizlik ve çocuk evliliklerinin yanı sıra cinsel istismar ve evlilik dışı hamilelik gibi faktörlere işaret etti.

Sağlık bakanlığı yetkilisi Zaher Hajjo AFP’ye verdiği demeçte, geçen yılın ilk 10 ayında 28’i erkek ve 25’i kız olmak üzere 53 terk edilmiş yeni doğmuş bebeğin hükümet kontrolündeki bölgelerde kaydedildiğini söyledi.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, ebeveyni bilinmeyen çocuklara yönelik merkezler kurulmasını öngören bir kararname yayınladı.

Kararnameye göre, ailesi bilinmeyen çocuk Suriyeli ve Müslüman kaydediliyor ve bulunduğu yer doğduğu yer olarak kabul ediliyor.



Ankara’dan Suriyeli mültecilerin dönüşlerini hızlandırmak için “Halep'i kalkındırma” adımı

Suriye'nin kuzeybatısındaki Zerdana köyündeki bir mülteci kampında pazartesi günü yüksek sıcaklıklar nedeniyle serinlemeleri için çocukların üzerine su serpildi (AFP)
Suriye'nin kuzeybatısındaki Zerdana köyündeki bir mülteci kampında pazartesi günü yüksek sıcaklıklar nedeniyle serinlemeleri için çocukların üzerine su serpildi (AFP)
TT

Ankara’dan Suriyeli mültecilerin dönüşlerini hızlandırmak için “Halep'i kalkındırma” adımı

Suriye'nin kuzeybatısındaki Zerdana köyündeki bir mülteci kampında pazartesi günü yüksek sıcaklıklar nedeniyle serinlemeleri için çocukların üzerine su serpildi (AFP)
Suriye'nin kuzeybatısındaki Zerdana köyündeki bir mülteci kampında pazartesi günü yüksek sıcaklıklar nedeniyle serinlemeleri için çocukların üzerine su serpildi (AFP)

Türk basınında yer alan bazı haberlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla hükümetin, Suriyeli mültecilerin ülkelerine gönüllü olarak dönmelerine yönelik çabaları hızlandıracak bir adımla Suriye'nin kuzeybatısındaki Halep ilinde ekonomik ve sosyal kalkınmayı sağlamak amacıyla üçlü bir mekanizma kurduğu bildirildi.

Hükümete yakınlığıyla bilinen Sabah gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Suriyelileri mültecilerin Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve onunla birlikte hareket eden Suriye Milli Ordusu (SMO) tarafından güvenliğin sağlandığı yerlere gönüllü olarak dönmelerini teşvik etmek amacıyla İçişleri Bakanlığı, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ve AK Partili milletvekillerinden oluşan üçlü bir mekanizma oluşturulması talimatı verdiğini aktardı.

hty
Suriye-Türkiye sınırında Halep’e açılan Bab es-Selame (Öncüpınar) Sınır Kapısı (Reuters)

Gazete, üçlü mekanizmanın Suriye’nin kuzeyinde güvenliğin sağlandığı bölgelerde ekonomik ve ticari hayatı canlandırmayı ve aralarında Türklerin de olduğu iş insanlarını, geri dönen mültecilerin istihdam edilmesi için bölgede proje uygulamaya, fabrika ve tesis kurmaya teşvik etmeyi amaçladığını kaydetti.

Halep’in canlandırılması

Gazete, üçlü mekanizmanın üzerinde çalıştığı yol haritasının en önemli ve öne çıkan yönlerinden birinin Suriye'nin ekonomi başkenti olan Halep’i ekonomik ve sosyal yönden canlandırmak olduğunu bildirdi.

Ankara, ülkelerine gönüllü olarak dönmeye teşvik edilecek yüzbinlerce Suriyeli mülteciye iş imkanı sağlamak amacıyla Halep'in yol haritasına dahil edilmesi için Şam ve Moskova ile görüşmelerini sürdürüyor.

Hürriyet gazetesinin hükümete yakınlığıyla bilinen yazarı Abdülkadir Selvi, geçtiğimiz hafta, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu ay olası Türkiye’ye ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yapacağı görüşmede, masada Suriye ile ilgili iki konunun olacağını, bunlardan birinin mültecilerin gönüllü olarak ülkelerine dönmeleri, ikincisi ise Ankara ile Şam arasındaki normalleşme ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed arasında bir görüşme yapılması olduğunu yazdı.

Erdoğan ile Esed görüşmesinin önemine dikkati çeken Selvi, çünkü Türkiye'nin önceliğinin Suriyelilerin güvenli bir şekilde evlerine dönmesini sağlamak olduğunu belirtti. Türkiye'deki Suriyelilerin önemli bölümünü Halep’ten gelenlerin oluşturduğuna dikkati çeken Selvi, onların Halep’e güvenli bir şekilde dönüşünün sağlanması gerektiğini vurguladı.

Selvi, bu yüzden Ankara’nın Türk ve Suriye askerinin koordinasyon içinde olacağı güvenlik noktaları oluşturulması gerektiğini düşündüğünü de sözlerine ekledi.

Ankara, geçtiğimiz mayıs ayında Suriye ile ilişkileri normalleştirme müzakereleri kapsamında Rusya'nın himayesinde ve İran'ın da katılımıyla Suriye'de dört ülkenin temsilcilerinin yer aldığı bir askeri koordinasyon merkezi kurulması için anlaşmaya varıldığını açıklamıştı.

Türk askerinin Suriye'nin kuzeyindeki varlığı meselesi, Ankara ile Şam arasındaki ilişkilerin normalleşmesi sürecinde ilerlemenin önünde engel teşkil ediyor. Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamalarda, ‘Türkiye’nin Suriye topraklarını işgali’ dediği durum sona ermeden ilişkilerin normalleşmesinden ya da Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşmekten bahsedilmesinin mümkün olmadığını vurguladı.

Öte yandan Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, geçtiğimiz cumartesi günü yaptığı bir açıklamada, TSK’nın Türkiye sınırlarının ve Türk halkının güvenliğini sağlamadan geri çekilmesinin düşünülemeyeceğini ve Esed'in ‘bu konuda daha aklıselimle hareket edeceğine inandığını’ söyledi.

Türkiye'de geçtiğimiz mayıs ayında yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri sırasında en sıcak dosyalardan biri olan Suriyeli mülteciler dosyası 31 Mart'ta yapılması planlanan yerel seçimlere aylar kala yeniden gündeme geldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, hükümetinin Suriye'nin kuzeyinde TSK tarafından oluşturulan güvenli bölgelerde bir milyondan fazla Suriyeli mülteciyi güvenli ve insana yakışır bir yaşam sağlayacak koşullarda barındırmayı amaçlayan projeler üzerinde çalıştığını ve yaklaşık 553 bin Suriyelinin Suriye’nin kuzeyinde TSK ve SMO tarafından kontrol edilen bölgelere geri döndüğünü çok kez vurguladı.

ascd
Rusya'nın BMGK’nın Türkiye ile Suriye arasındaki Bab el-Hava Sınır Kapısı üzerinden yapılan insani yardımların süresini uzatma kararını reddetmesi üzerine 17 Temmuz’da Suriye'de düzenlenen bir protesto sırasında yere çizilen Rusya bayrağı ve üzerindeki veto yazısı (EPA)

Bunun yanında Ankara, Suriyeli mültecilerin ilerleyen süreçte sadece bahsi geçen güvenli bölgelere değil, Suriye ordusunun kontrolündeki yerlere de dönmelerini sağlamak istiyor.

3 milyon 321 bin Suriyeli mülteci

İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı, Türkiye'deki Suriyeli mültecilere ilişkin son verilerinde geçici koruma sağlanan Suriyelilerin sayısının 3 milyon 321 bin 72 olduğunu açıkladı.

Geçtiğimiz mayıs ayında yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinden sonra hükümet, ülkedeki yabancılar dosyasında katı bir politika izlemeye başladı. Başta İstanbul olmak üzere çeşitli illerde, Suriyeliler de dahil olmak üzere çeşitli milletlerden yasadışı göçmenleri ve ikamet koşullarını ihlal edenlere karşı üç aydır aralıksız devam eden bir güvenlik operasyonu sürdürülüyor.

Türkiye'de Suriyeli mültecilerin bazılarının zorla sınır dışı edildiğine dair haberler sık ​​sık basında yer alsa da İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Türkiye'de geçici sığınmacı statüsüne sahip Suriyelilerin sınır dışı edilmediklerini açıkladı. Göç İdaresi Başkanlığı, kayıtlı olmadıkları illerde ikamet eden Suriyelilere 24 Eylül'e kadar kayıtlı oldukları illere dönmeleri için süre tanıdı. Türkiye’de 6 Şubat meydana gelen depremden etkilenen 11 ilden İstanbul'a taşınan mültecilerin ise bir sonraki duyuruya kadar İstanbul’da kalmalarına izin verildi.