Tunus makamları, devlete ait bir fosfat şirketinin yetkililerini ‘yolsuzluk’ şüphesiyle gözaltına aldı

Mozaik FM Genel Yayın Yönetmeni kefaletle serbest bırakıldı.

İki gün önce basın özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı protesto yapan gazeteciler (AFP)
İki gün önce basın özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı protesto yapan gazeteciler (AFP)
TT

Tunus makamları, devlete ait bir fosfat şirketinin yetkililerini ‘yolsuzluk’ şüphesiyle gözaltına aldı

İki gün önce basın özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı protesto yapan gazeteciler (AFP)
İki gün önce basın özgürlüğünün kısıtlanmasına karşı protesto yapan gazeteciler (AFP)

Tunus makamları, dün devlete ait Gafsa Fosfat Şirketi’nde adları bir yolsuzluk davasına karışan dokuz kişiyi ülkenin güneybatısındaki Gafsa Asliye Mahkemesi’nin sorgu yargıcına sevk etti. Bu kişiler arasında şirketin eski bir şube müdürü ve yabancı uyruklu bir ticari temsilci de bulunuyor. Bununla eş zamanlı olarak Tarım Bakanlığı, yolsuzluğa karşı yürüttüğü kampanya kapsamında bazı dosyaların yargıya intikal ettiğini duyurdu. Ancak dosyaların içeriği veya suçlananların sayısı hakkında bilgi vermedi. Önümüzdeki dönemde Tunus sahasında bu konuda gelişmeler yaşanması bekleniyor.

Ulusal Muhafızlar Sözcüsü Hüsameddin el-Cebabili, Tunus ekonomisi ve döviz akışı için hayati bir sektör olan fosfat sektöründe yolsuzluk şüphesiyle gözaltına alınanların dava dosyasının, 2019 yılında Gafsa Fosfat Şirketi için 14 milyon Tunus dinarı (yaklaşık 4,6 milyon dolar) değerinde ağır ekipmanların satın alınmasına ilişkin bir kamu ihalesiyle ilgili olduğunu açıkladı.

Araştırma ve soruşturmaların seyrine ilişkin bilgi veren Cebabili, soruşturma sonuçlarının, şirketin eski veya halen çalışan yedi yetkilisi ve bir şube müdürü ile ağır makine üretimi yapımı ve satışı yapan yabancı bir kompleksin ticari temsilcisinin olaya dahil olduğunu gösterdiğini belirtti. Sözcü bu kişilerin ‘dolandırıcılık eylemleri yapmak, şirketi ihtiyacı olmayan ekipmanları almaya zorlamak ve bir tür yolsuzluk olarak, kamu ihale prosedürlerini kasten manipüle etmekle’ suçlandıklarını açıkladı.

Sözcü, soruşturmaların bu davranışların ‘şirketi ağır maddi zarara uğratacağını’ gösterdiğini belirterek, şirketin anlaşmanın faaliyete geçmemesi için gerekli önlemleri aldığını vurguladı.

Tunus’un en büyük devlet şirketlerinden biri olan Gafsa Fosfat Şirketi, devrimden sonra ekonomik ve sosyal sorunlarla karşı karşıya kaldı ve bu, verimli sonuçlar elde etmesini engelledi. Şirket, önceki yıllarda ürettiğinin yarısından daha azını üretmeye başladı. Aynı zamanda üretimin azalmasına rağmen çalışan sayısı ikiye katlandı. Buna ek olarak, fosfatın ülkenin güneydoğusundaki Gabes Kimyasal Kompleksi’ne taşınması için daha verimli olan demiryolu taşımacılığı yerine uzun bir süre ağır kamyonların kullanılması gibi kötü yönetim sorunlarıyla karşılaştı. Bu, üretim maliyetini artırarak gelirlerini etkiledi. Ayrıca, siyasi ve toplumsal gerilim dönemlerinde sürekli grevler yapıldı ve fosfat taşımacılığını engelleyen yol kapatma eylemleri gerçekleştirildi.

Mozaik FM Genel Yayın Yönetmeni kefaletle serbest bırakıldı

Öte yandan dün (Çarşamba) Tunus’un özel radyo istasyonu Mozaik FM, üç aydır tutuklu bulunan Genel Yayın Yönetmeni Nureddin Butar’ın kefaletle serbest bırakıldığını duyurdu. 13 Şubat tarihinde tutuklanan Butar’ı kara para aklama ve yasadışı yollardan zenginleşme şüpheleriyle soruşturuluyordu. Bu suçlamalar savunma makamı tarafından reddediliyor. Radyo yayınında, Mali Yargı Birimi Temyiz Dairesi’nin, Genel Yayın Yönetmeni’ni 1 milyon Tunus dinarı (324 bin dolar) kefaletle serbest bırakmaya ve seyahat etmesini yasaklamaya karar verdiği bildirildi. Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 2021’de ülkede aldığı olağanüstü kararları ilan etmesinin ve ardından anayasa da dahil olmak üzere birçok anayasal organı feshetmesinin ertesi günü, ifade ve basın özgürlüğünü koruma sözü vermişti. Ancak insan hakları örgütleri, fikir ve yayın hayatı ile ilgili açılan davaların artması sebebiyle özgürlüklerin gerilemesinden korkuyor. Polis, birkaç gün önce sosyal medyada ülkedeki güvenlik durumunu eleştiren mizahi bir şarkı paylaşan iki genci gözaltına aldı ve ardından serbest bıraktı. Ayrıca bir mahkeme, Mozaik FM’den bir gazeteciyi devam eden bir terör operasyonuyla ilgili bazı bilgileri ifşa etme suçundan beş yıl hapis cezasına çarptırdı.



Tunus Ocak’tan bu yana 624 kaçak göçmenin cesedine ulaştı

Tunus sahil güvenlik tarafından yakalanan kaçak göçmen botu (AFP)
Tunus sahil güvenlik tarafından yakalanan kaçak göçmen botu (AFP)
TT

Tunus Ocak’tan bu yana 624 kaçak göçmenin cesedine ulaştı

Tunus sahil güvenlik tarafından yakalanan kaçak göçmen botu (AFP)
Tunus sahil güvenlik tarafından yakalanan kaçak göçmen botu (AFP)

Tunus Ulusal Muhafızlar Sözcüsü Husameddin el-Cebabli yaptığı açıklamada, yıl başından bu yana çoğunlukla Sahra Altı Afrika ülkelerinden gelen 624 yasadışı göçmen cesedinin bulunduğunu ifade etti.

Cebabli, Arap Dünyası Haber Ajansı’na (ANA) yaptığı özel açıklamalarda, Tunus sahil güvenlik güçlerinin bu cesetleri Ocak ayının başından 12 Haziran’a kadar olan dönemde bulduğunu söyledi.

İtalya’nın Lampedusa adasına yakın olan Tunus sahilleri, yasadışı göçmen teknelerinin Avrupa’ya doğru çıkış noktası haline geldi.

Şarku’l Avsat’ın ANA’dan aktardığına göre Cebabli, özellikle Sfaks ve Mehdiye illeri başta olmak üzere Akdeniz’deki yasadışı göç ağlarını çökertmek için güvenlik güçleri tarafından başlatılan operasyonlar sayesinde son zamanlarda yasadışı göç girişimlerinin azaldığını vurguladı.

Cebabli güvenlik güçlerinin, yasadışı göç girişimlerinin çoğunun kaynaklandığı iki ilde yasadışı göçü organize eden 105 kişiyi tutukladığını açıkladı.

Tunus’ta ‘ölüm botu’ kurbanlarının aileleri tarafından düzenlenen önceki protestoların bir görüntü (AFP)
Tunus’ta ‘ölüm botu’ kurbanlarının aileleri tarafından düzenlenen önceki protestoların bir görüntü (AFP)

Cebabli, sahil güvenlik güçlerinin 332 yasadışı göç girişimini engellediğini duyurdu. Ayrıca bu yıl 4 Mayıs’tan 12 Haziran’a kadar olan dönemde 911 Tunuslu olmak üzere 7 bin 453 yabancı dahil 8 bin 364 göçmeni engellediğini de sözlerine ekledi. Aracıların ve organizatörlerin devrilmesi nedeniyle yasadışı göç girişimlerinin geçen yılın aynı dönemine veya bu yılın ilk aylarına göre önemli ölçüde azaldığını vurguladı.

Avrupa Birliği (AB), topraklarında yasadışı göçmen akınını önlemek için Tunus’u kıyılarını kontrol etmeye zorluyor. Geçtiğimiz Pazar günü Tunus ve AB yasadışı göçle mücadele, sürdürülebilir enerji, ekonomik ve ticari ilişkilerin güçlendirilmesi de dahil olmak üzere kapsamlı bir ortaklık paketi üzerinde birlikte çalışmayı kabul etti. Bu, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hollanda Başbakanı Mark Rutte ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said ile yaptığı görüşmelerin sonundaydı.

Leyen AB’nin sınır yönetimi, arama kurtarma operasyonları, kaçakçılıkla mücadele operasyonları ve mültecilerin geri dönüşünde Tunus’a yardım etmek için bu yıl 100 milyon avro destek sağlamaya hazır olduğunu ve insan haklarına sıkı sıkıya saygı duyduğunu söyledi. Ancak Tunus’taki insan hakları örgütleri ve muhalefet partileri bu anlaşmayı eleştirerek amacının finansal kriz yaşayan Tunus’a baskı yapmak ve onu Avrupa topraklarının sınır muhafızı yapmak olduğuna belirtti. Said ise ülkesinin Avrupa için bir sınır muhafızı rolü oynamayacağını söyledi ve ülkesinin bir geçiş koridoru veya yerleşim yeri olmayacağını vurguladı.

Bu bağlamda İtalya’daki resmi bir kaynak, ülke yetkililerinin ülkeye yasadışı yollardan gelen 2 bin 300’den fazla Tunuslu göçmeni sınır dışı ettiğini aktardı. Bu sayı Tunusluları 2022’de İtalya topraklarından sınır dışı edilen göçmenlerin ön saflarına taşıdı.

Şarku’l Avsat’ın İtalyan haber ajansı NOVA’dan aktardığına göre  gözaltına alınan kişilerin haklarından sorumlu İtalyan Ombudsmanı Maro Palma’dan alıntı yaparak, yetkililerin geçen yıl sınır dışı merkezlerinde bulunan 6 bin 383 yabancıdan 3 bin 154 kişiyi sınır dışı ettiğini aktardı. Palma, sınır dışı edilenlerin çoğunu Tunuslu olduğuna dikkat çekti. 58’i Arnavutluk’a, 359’u Mısır’a, 189’u Fas’a sınır dışı edilenlere kıyasla Tunusluların sayısı 2 bin 308’e ulaştı. İtalya, sınır dışı edilmeleri hızlandırmak ve göçmenlerin kıyılarından yola çıkmalarını önlemek için daha fazla çaba sarf etmek amacıyla Tunus ile bir anlaşmaya varmaya çalışıyor.

Ancak Tunus’taki insan hakları örgütleri Tunusluların zorla sınır dışı edilmesini eleştiriyor. İtalya İçişleri Bakanlığı, bu yıl çoğu Tunus’tan yola çıkan 53 binden fazla göçmenin deniz yoluyla topraklarına geldiğini tahmin ediyor.