Yemen, bütçe açığını enflasyona neden olmayacak kaynaklardan karşılayacak mekanizmalar arayışında

Husilerin petrol ihracat limanlarına yönelik saldırıları nedeniyle gelirler düştü

Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)
Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)
TT

Yemen, bütçe açığını enflasyona neden olmayacak kaynaklardan karşılayacak mekanizmalar arayışında

Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)
Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)

Yemen resmi haber ajansı SABA, Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik’in para reformlarının uygulanmasındaki başarı düzeyini, maliye ve para politikası arasındaki mevcut koordinasyonu ve ulusal para biriminin döviz kurlarını ayarlamak ve kamu gelirlerini artırmak için entegrasyonu görüşmek üzere cumartesi günü Aden’de Yemen Merkez Bankası Yönetim Kurulu toplantısına başkanlık ettiğini bildirdi.

Toplantıda, Husi milislerinin ham petrol ihraç etmek için kullanılan limanları hedef alması nedeniyle kamu gelirlerindeki düşüşle mücadele planlarına ve döviz kurunda ve fiyat seviyelerindeki göreceli istikrarı korumak için mevcut bütçe açığını enflasyona neden olmayacak kaynaklardan finanse edecek mekanizmaların bulunmasına değinildi.

SABA’nın aktardığına göre Yemen Merkez Bankası Başkanı Ahmed Galib ve bankanın yönetim kurulu üyeleri, Başbakan Abdulmelik'e bankanın beşinci yönetim kurulu toplantısı gündemi ve ele aldığı konular hakkında brifing verdiler. Brifingde Likidite, para arzı, fiyat düzeyleri, dış rezervlerin durumu ve kaynak ve harcamalar açısından kamu maliyesindeki gelişmelere, bütçe açığının büyüklüğüne ve finansman mekanizmalarına değinildi.

Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleri, terörist Husilerin kontrolü altındaki bölgelerde finans ve bankacılık sektöründe uyguladığı yıkıcı ve hukuksuz prosedürlere dikkati çekerek Merkez Bankası’nın, bu konularla ilgilenmeyi ve Husilerin baskılarına maruz kalan ya da Husilerle birlikte hareket eden tüm kurum ve kuruluşlara karşı ulusal, bölgesel ve uluslararası yasal önlemler almayı planladığını açıkladılar.

Yemen Başbakanı, hükümetinin ekonomik istikrarın sağlanmasına ve vatandaşların çektikleri sıkıntıların hafifletilmesine yol açacak maliye ve para politikası arasındaki entegrasyonu artırmada kararlı olduklarını bir kez daha teyit etti.

Aynı resmi kaynaklar, Başbakan Abdulmelik’in, bakanlıklara ve devlet kurumlarına, ihtiyati mali ve parasal politikaların uygulanmasında Merkez Bankası ile koordinasyonun güçlendirilmesi ve önceliklerin ülkenin içinden geçmekte olduğu zorlu ve istisnai koşulların üstesinden gelmeye yardımcı olacak şekilde yeniden düzenlenmesi talimatı verdiğini aktardılar.

Yemen’de bir döviz bürosunda para sayan bir çalışan (Reuters)
Yemen’de bir döviz bürosunda para sayan bir çalışan (Reuters)

Yemen’de bir döviz bürosunda para sayan bir çalışan (Reuters)

Başbakan Abdulmelik, hükümetin yürürlükteki yasa ve mevzuata uygun olarak Merkez Bankası’nın çalışmalarını ve bağımsızlığını desteklediğini vurgularken zor koşullar ve zorluklar çerçevesinde bankanın ve kadrolarının oynadığı büyük ulusal rolü ve zorluklarla başa çıkma, kurumsal ve parasal açıdan performans düzeyini iyileştirme ve bankaların ve döviz bürolarının çalışmalarını denetleme yönündeki çalışmalarına övgüde bulundu.

Kaynaklara göre toplantıda, Suudi Arabistan'ın Yemen’de birçok darboğazın aşılmasına ve Yemen halkının çektiği sıkıntıların hafifletilmesine yardımcı olmak için finans, hizmet ve kalkınma alanlarında acil bir destek paketi sağlayacağına yönelik taahhüdü takdirle karşılandı.



Sana'da eğitim maliyeti dört katına çıktı

Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)
Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)
TT

Sana'da eğitim maliyeti dört katına çıktı

Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)
Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)

Yemenliler, Sana ve Husiler tarafından kontrol edilen diğer bölgelerde yeni eğitim yılını, okul ücretlerinin dört katına çıkması sonucu şokla karşıladı. Bu, aynı zamanda okullara vergi ve harçlar konulmasıyla aynı zamana denk geldi. Geçtiğimiz yıl dört milyondan fazla çocuk okula gidemezken bu sayının artmasından endişe ediliyor.

Husilerin kontrolündeki bölgelerde, dokuz yıldır maaşlarını alamayan 170 binden fazla öğretmen var. Eğitim sektörü çalışanları ve veliler, darbe hükümetinin Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi'nin kardeşi Yahya el-Husi tarafından yönetilen Eğitim Bakanlığı’nın, geçtiğimiz yıl öğrenci başına 4 dolar olan okul ücretlerini, ‘toplumsal katkı’ adı altında öğrenci başına 16 dolara çıkardığını söyledi.

Kaynaklara göre bu karar, eğitime erişemeyen ve okula gidemeyen çocukların sayısını artıracak. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre aileler bu koşullar altında söz konusu ücretleri, ders kitaplarını ve günlük masrafları karşılayamaz durumda.

Anayasa ihlali

Yemen anayasası, tüm eğitim aşamalarında ücretsiz eğitimi öngörüyor. Ancak, darbeci Husiler, 8 yıldır 170 binden fazla öğretmenin maaşını gasp etmesine rağmen, her öğrenci için öğrenim ücreti talep etmeye başladı. Ücretler öğretmenleri desteklemek bahanesiyle iki dolardan dört dolara ve ardından 16 dolara çıkarıldı.

XSCdwfvg
Yemen’de öğrenciler büyk zorluklarla mücadele ediyor. (UNICEF)

Eğitim sektöründe çalışan kaynaklara göre bu paranın okullardaki Husi temsilcileri ve maaşlarına el konulmasını protesto etmek için çalışmaktan kaçınan öğretmenlerin yerine atanan kişilere harcanıyor.

Kaynaklar, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Husilerin öğrencilerin okul kitaplarını piyasalardan satın almasını zorunlu kıldığını aktardı. Husiler, okul kitaplarını basmak için kullanılan matbaaları, mezhepsel posterlerini, liderlerinin ve şehitlerinin resimlerini ve Eğitim Bakanlığı'nın liderliği için kâr amaçlı faaliyetler için tahsis etti. Ayrıca yaz aylarında düzenlenen mezhepsel kampları finanse ediyor.

Kaynaklara göre bu adım, her çocuğun ihtiyaç duyduğu miktarı ikiye katlayarak yaklaşık 32 dolara çıkarıyor. Bu da on binlerce çocuğun okula gitmeyen dört milyona katılacağı anlamına geliyor.

Vergiler ikiye katlandı

Husi liderliğinin tüm özel okullara mezhep müfettişleri atama ve onlara bu okulların gelirlerinden aylık maaş verme emriyle aynı zamana denk geldi. Sana'daki bu okullardan bazılarındaki personel, Şarku'l-Avsat'a milislerin bu okullardan topladıkları harçları her yıl iki katına çıkardıklarını söylediler. Bu, okul yönetimlerini milislerin ve delegelerinin artan taleplerini karşılamak için okul ücretlerini geçen yıla göre yüzde 36'ya kadar artırmaya sevk etti.

csdfveg
Husiler okullar aracılığıyla mezhep değişikliği için yoğun çaba harcıyor. (Twitter)

Eğitim kaynaklarına göre bu artış, mezhep seferberliğinden kurtulmak için çocuklarını özel okullara nakletmek zorunda kalan ailelerin sırtına ağır bir yük bindirecek.

Diğer yandan darbe hükümetinin Eğitim Bakanı, yardımcılarıyla bir araya geldi ve yeni eğitim yılının başlaması için hazırlıkları görüştü. Ancak tüm toplantı boyunca öğretmenlere ödenmeyen maaşları hakkında herhangi bir açıklama yapmadı. Ayrıca, Husiler tarafından üç yıl önce kurulan ve öğretmenlere her ay 50 dolarlık destek sağlamak için kurulan Eğitim Destek Fonunun finansmanının açıklanmasını da reddetti.

Eğitim sektöründe çalışan kaynaklar, Husilerin, tüm yerel ve ithal mallardan toplanan büyük miktarda parayı, darbe hükümetinin bakanlığın liderleri ve Husilerin mezhepsel eğitim ofisi olarak bilinen örgütün faaliyetlerini ve savaş cephelerine katılmak için gençleri ve çocukları askere alma sürecini finanse etmek için fon olarak ayırdığını doğruluyor.

xhyej6u
Eğitim Destek Fonu'nun fonları Husi grubunun üyelerine harcanıyor. (Husi Medyası)

Yemen'de eğitim ve öğretim sektöründe çalışan iki kaynak, Şarku'l Avsat’a verdiği röportajda, bu fona toplanan paranın, Husilerin mezhepsel eğitim ofisini yöneten Ahmed Hamad tarafından kontrol edildiğini aktardı. Hamad, parayı öğrencilerin ve öğretmenlerin performansını izlemek ve okullarda mezhepsel faaliyetler yürütmek için kullanıyor. Husiler, genç yaştaki çocuklara mezhepsel fikirleri aşılayarak, kontrol ettikleri bölgelerde mezhepsel bir değişim yaratmaya çalışıyor.

Kaynaklar, bu fonun bir kısmının çocukların askere alınması, kamplarını ve mezhepsel içerikli kursları finanse etmek için kullanıldığını bildirdi. Söz konusu kurslar, Husilerin kontrolündeki bölgelerdeki tüm çalışanlar, öğretmenler ve üniversite profesörleri için zorunlu. Çalışanların işlerini sürdürmeleri için bu kurslara katılmaları gerekiyor ve bu kurslar, Husilere olan sadakatlerini değerlendirmek için bir standart olarak kullanılıyor.