Yemen, bütçe açığını enflasyona neden olmayacak kaynaklardan karşılayacak mekanizmalar arayışında

Husilerin petrol ihracat limanlarına yönelik saldırıları nedeniyle gelirler düştü

Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)
Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)
TT

Yemen, bütçe açığını enflasyona neden olmayacak kaynaklardan karşılayacak mekanizmalar arayışında

Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)
Yemen Başbakanı, Aden'de Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleriyle görüştü (SABA)

Yemen resmi haber ajansı SABA, Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik’in para reformlarının uygulanmasındaki başarı düzeyini, maliye ve para politikası arasındaki mevcut koordinasyonu ve ulusal para biriminin döviz kurlarını ayarlamak ve kamu gelirlerini artırmak için entegrasyonu görüşmek üzere cumartesi günü Aden’de Yemen Merkez Bankası Yönetim Kurulu toplantısına başkanlık ettiğini bildirdi.

Toplantıda, Husi milislerinin ham petrol ihraç etmek için kullanılan limanları hedef alması nedeniyle kamu gelirlerindeki düşüşle mücadele planlarına ve döviz kurunda ve fiyat seviyelerindeki göreceli istikrarı korumak için mevcut bütçe açığını enflasyona neden olmayacak kaynaklardan finanse edecek mekanizmaların bulunmasına değinildi.

SABA’nın aktardığına göre Yemen Merkez Bankası Başkanı Ahmed Galib ve bankanın yönetim kurulu üyeleri, Başbakan Abdulmelik'e bankanın beşinci yönetim kurulu toplantısı gündemi ve ele aldığı konular hakkında brifing verdiler. Brifingde Likidite, para arzı, fiyat düzeyleri, dış rezervlerin durumu ve kaynak ve harcamalar açısından kamu maliyesindeki gelişmelere, bütçe açığının büyüklüğüne ve finansman mekanizmalarına değinildi.

Merkez Bankası Yönetim Kurulu üyeleri, terörist Husilerin kontrolü altındaki bölgelerde finans ve bankacılık sektöründe uyguladığı yıkıcı ve hukuksuz prosedürlere dikkati çekerek Merkez Bankası’nın, bu konularla ilgilenmeyi ve Husilerin baskılarına maruz kalan ya da Husilerle birlikte hareket eden tüm kurum ve kuruluşlara karşı ulusal, bölgesel ve uluslararası yasal önlemler almayı planladığını açıkladılar.

Yemen Başbakanı, hükümetinin ekonomik istikrarın sağlanmasına ve vatandaşların çektikleri sıkıntıların hafifletilmesine yol açacak maliye ve para politikası arasındaki entegrasyonu artırmada kararlı olduklarını bir kez daha teyit etti.

Aynı resmi kaynaklar, Başbakan Abdulmelik’in, bakanlıklara ve devlet kurumlarına, ihtiyati mali ve parasal politikaların uygulanmasında Merkez Bankası ile koordinasyonun güçlendirilmesi ve önceliklerin ülkenin içinden geçmekte olduğu zorlu ve istisnai koşulların üstesinden gelmeye yardımcı olacak şekilde yeniden düzenlenmesi talimatı verdiğini aktardılar.

Yemen’de bir döviz bürosunda para sayan bir çalışan (Reuters)
Yemen’de bir döviz bürosunda para sayan bir çalışan (Reuters)

Yemen’de bir döviz bürosunda para sayan bir çalışan (Reuters)

Başbakan Abdulmelik, hükümetin yürürlükteki yasa ve mevzuata uygun olarak Merkez Bankası’nın çalışmalarını ve bağımsızlığını desteklediğini vurgularken zor koşullar ve zorluklar çerçevesinde bankanın ve kadrolarının oynadığı büyük ulusal rolü ve zorluklarla başa çıkma, kurumsal ve parasal açıdan performans düzeyini iyileştirme ve bankaların ve döviz bürolarının çalışmalarını denetleme yönündeki çalışmalarına övgüde bulundu.

Kaynaklara göre toplantıda, Suudi Arabistan'ın Yemen’de birçok darboğazın aşılmasına ve Yemen halkının çektiği sıkıntıların hafifletilmesine yardımcı olmak için finans, hizmet ve kalkınma alanlarında acil bir destek paketi sağlayacağına yönelik taahhüdü takdirle karşılandı.



Husiler, Batılı büyükelçilere saldırdı

Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
TT

Husiler, Batılı büyükelçilere saldırdı

Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)

Husi milisleri, grubun özellikle Taiz cephelerine yönelik hareketlerine dayalı saha saldırılarının geri döneceğine dair korkuların arttığı bir dönemde İngiltere, Fransa ve ABD'nin Yemen büyükelçilerine, grubun uzlaşmazlığını eleştirdikleri ve askeri gerilimi artırmayı seçmesi halinde uluslararası alanda tecrit etmekle tehdit ettikleri bir açıklamanın ardından saldırı düzenledi

Birleşmiş Milletler (BM) anlaşmasını yenilemek ve genişletmek veya barışa yönelik kapsamlı müzakereleri başlatmak için yakında bir uzlaşıya varılacağına dair ise herhangi bir işaret görünmüyor. Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, uluslararası ve bölgesel çabalar sonucunda herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini belirterek grubu insani yardım dosyalarına karşı çıkmak, tüm bölgelerde kaosu sürdürmek ve Yemenlileri aç bırakmakla suçladı.

Üç büyükelçiye yönelik Husi saldırısı, grubun Sana'daki Yüksek Ekonomi Komitesi ve darbe hükümetindeki İnsan Hakları Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalara ek olarak Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin el-Ezzi'nin duyurularında da dile getirildi.

Husi Yüksek Ekonomi Komitesi'nden yapılan açıklamada, büyükelçilerin sözleri ile ‘ABD, İngiltere ve Fransa'nın düşmanca eylemlerini örtbas etmek için safsatalara ve gerçekleri çarpıtmaya devam ettiğini gösterdiği’ iddia edildi. Husilere göre bu ülkeler, gruba karşı savaşın ‘öncüsü ve beyni’ olmanın yanı sıra maaşları dağıtmaya yönelik her türlü çabayı açıkça engellemek için çalışıyor.

Görsel kaldırıldı.
Husiler, ölen unsurları için Sana'da yas tutuyor. (Reuters)

Grup, Hadramut ve Şebve'deki petrol ihracat limanlarına yönelik terörist saldırılarını haklı çıkarmaya çalışırken, söz konusu saldırıların ‘milli servetin yağmalanmasını’ önlemek için düzenlendiğini iddia etti. Bu söylem, Husilerin yaklaşık dokuz aydır ham petrol ihracatının durdurulması nedeniyle ağır ekonomik koşullarla karşı karşıya kalan meşru hükümet pahasına, petrol ve gaz gelirlerinden aslan payını elde etme çabalarının reklamını yaptığı kılıft olarak nitelendiriliyor.

Grubun ‘dış işlerini’ denetleyen Husi lideri Hüseyin el-Ezzi, büyükelçilerin sözlerine şu yanıtı vererek onları ‘Yemen servetini çalmak için uğraştıkları ve paylarını alamamaktan rahatsız oldukları’ suçlamasında bulundu. El-Ezzi, meşru hükümet tarafından petrol ihracatının yeniden başlaması durumunda grubunun terör saldırılarını tekrarlayacağını ima etti.

El-Ezzi, Twitter'dan paylaştığı mesajda Fransa, İngiltere ve ABD büyükelçilerinin grubun petrol ve gaz ihracatını engellediği için üzgün olduğunu iddia etti. Grubun, gelirlerden en büyük payı milislerin almasını sağlamaya atıfta bulunarak ‘gelirlerini Yemen halkının yararına garanti altına alan bir mekanizma olur olmaz’ ihracata izin verileceğini iddia etti.

‘Çatışmanın askeri bir çözümü olmadığını ve şimdi siyasi bir süreç için müzakerelere başlama zamanının geldiğini’ vurgulayan üç büyükelçi yaptıkları açıklamada, ‘karmaşık ve önemli bir mesele olan kamu maaşları konusunda çözüm sağlamanın gerekliliğinin farkında olduklarını’ yineledi.

Görsel kaldırıldı.
Yemen Genelkurmay Başkanı, Marib'teki ordu kuvvetlerini teftiş etti. (SABA)

Büyükelçiler yaptıkları açıklamada Husileri her türlü askeri seçeneği tamamen terk etmeye çağırdı. ‘Çatışmaya herhangi bir dönüşün, (Husilerin) uluslararası toplum tarafından tamamen tecrit edilmelerine yol açacağını’ ifade eden büyükelçiler, ‘Husi kontrolündeki bölgelerde kadınların, özellikle de insani yardım ve kalkınma alanındaki işçilerin hareketine ilişkin kısıtlamaların kaldırılması gerektiğini’ vurguladı.

Büyükelçiler, ülkelerinin Yemen'deki ihtilafa kapsamlı bir siyasi çözüm bulma taahhüdünü, BM Özel Temsilcisi ve Yemen hükümetine tam desteklerini ve Yemen-Yemen görüşmelerinin BM himayesi altında yapılmasına yönelik çabalara ve kapsamlı bir ateşkese desteklerini yinelediler.

Bocalayan çabalar

Husilerin uzlaşmazlığına dair tepki, Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi tarafından Suudi Arabistan tarafından finanse edilen yaklaşık 20 projenin açılışını yaptıktan sonra, cuma günü ilk ziyaretini tamamladığı Hadramut'ta Kurban Bayramı münasebetiyle yaptığı son açıklamalarda da ifade edildi.

Alimi, Suudi Arabistan ile BM ve ABD elçilerinin büyük ve samimi çabalarına rağmen ‘barış sürecinde şimdiye kadar herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini’ vurguladı.

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı, İran destekli Husileri ‘yurt içinde ve dışında milyonlarca Yemenlinin çektiği acılara aldırış etmeden sadece kendi çıkarlarını düşünmekle’ suçladı. El-Alimi, Husi milislerin yıllık gelirlerinin meşru hükümetin bir milyar 200 milyon dolarına kıyasla dört milyar dolardan fazla olduğu bilgisini paylaştı.  Ayrıca, Husi milislerin, kontrolleri altındaki bölgelerdeki çalışanların acı çekmesi pahasına liderlerinin çıkarlarına hizmet etmek için bu büyük miktarda parayı israf etmeye devam ettiğini söyledi.

Görsel kaldırıldı.
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Hadramut'taki projelerin temelini attı. (SABA)

Alimi, Husi milislerinin ‘tüm çalışanların maaşlarının ödenmesi durana ve kapsamlı insani kriz kaosa sürüklenene kadar dinlenmeyeceğini’ iddia etti. “Ancak bu kötü niyetlerin akıbeti kaçınılmaz olarak başarısızlıktır” ifadesini kullandı.

Alimi’nin açıklamaları, grubun geçen ekim ayından bu yana yenilemeyi reddettiği süresi dolmuş BM ateşkesinden önce durumu bozmaya ve meydana geri dönmeye çalıştığına dair korkular arasında, Yemen saha kaynaklarının Husi milislerinin son günlerde binlerce savaşçısını Taiz cephelerine doğru yönelttiği bir zamanda yapıldı.