Husilerin uygulamaları 5 milyon öğrenciyi ders kitaplarından mahrum bırakmakla tehdit ediyor

Husiler, akaryakıt fiyat farklarından 3 milyar dolar kazanıyor.

usilerin kontrolündeki bölgelerde okul kitapları kaldırımlarda satılıyor. (Facebook)
usilerin kontrolündeki bölgelerde okul kitapları kaldırımlarda satılıyor. (Facebook)
TT

Husilerin uygulamaları 5 milyon öğrenciyi ders kitaplarından mahrum bırakmakla tehdit ediyor

usilerin kontrolündeki bölgelerde okul kitapları kaldırımlarda satılıyor. (Facebook)
usilerin kontrolündeki bölgelerde okul kitapları kaldırımlarda satılıyor. (Facebook)

Husi liderinin kardeşi, tanınmayan hükümetteki eğitim bakanı Yahya el-Husi masrafları karşılamak için 500 milyon dolar almazsa, 5 milyon öğrenciyi okul müfredatından mahrum etmekle tehdit etti. Buna rağmen Husi liderinin damadı Kasım el-Hamran, milyarlarca Yemen riyalini Husilerin mezhepsel yaz kurslarına harcadı.

Başta petrol ve yerli gaz türevi gemiler olmak üzere Hudeyde limanlarına gelen gemiler konusunda Husilerin tehdidi sürerken yıl başından bu yana petrol türevlerinin satış gelirlerinden aylık 320 milyon dolar alındığına dair haberler artarak devam ediyor.

Meşru olarak tanınmayan hükümette Milli Eğitim Bakanı olarak görev yapan Yahya el-Husi, Sana’daki sözde Temsilciler Meclisi’ne bir mektup gönderdi.

Şarku’l Avsat, gelecek yıl için ders kitapları sağlayabilmesi için okul müfredatının basımını finanse edecek kaynakların eksikliğinden veya bunun için onaylanmış bir bütçeden kaynaklanan şikayetleri inceledi.

El-Husi, konseyden üç milyar Yemen riyali (545 milyon dolar) talep etti. Talebinin karşılanmaması halinde beş milyon öğrencinin okul müfredatından yoksun bırakılacağını söyledi.

Sana’da eğitim sektöründe çalışan iki kaynak, adlarının açıklanmaması şartıyla Şarku’l Avsat’a konuştu. Kaynaklar, Abdulmalik el-Husi’nin damatlarından Kasım el-Hamran’ın işe alım kamplarını denetlemekten sorumlu olduğunu belirtti. Bunların çocuk yetiştirme kamplarını denetlemek ve eğitimden sorumlu olduklarını söyledi.

İki kaynak, Hamran’ın okul müfredatını yılda iki kez değiştirdiğini, vatanseverlik dersleri yerine Husi liderlerini ve tarihini yücelten müfredat koyduğunu ve gençleri savaşmaya çağırdığını söyledi.

İki kaynağa göre eğitim bütçesinin büyük bir kısmı, öğretmen destek fonu ve zekat gelirlerinden oluşuyor. Gelirlerinin bir kısmı, Hamran’ın denetimindeki sözde yaz kurslarına gidiyor. İki kaynak ayrıca bu fonların sözde Temsilciler Meclisi veya tanınmayan hükümetin bilgisi olmadan harcandığını ve yıllık bütçeye dahil edilmediğini vurguladı.

Kaynaklar meşru hükümetin bir Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşunun Husilerin kontrolündeki bölgelerde okul müfredatının basılmasını finanse etme niyetine itirazın, birkaç yıldır bu finansmanın askıya alınmasına yol açtığını belirtti.

Husiler, müfredat kitaplarının basımı ve yaz tatillerinde mezhepsel faaliyetler yürütmek için önemli bir fon kaynağını kaybetti. Husiler vergi gelirlerinden yeni mezhepsel ders kitapları basma, petrol türevleri fiyatlarından elde edilen karlar ile çalışanların maaşları karşılamaya çalışıyor.

Bu, Husilerin petrol türevleri fiyat farkları şeklinde aylık 180 milyar Yemen Riyali aldığını belirten muhalefet milletvekili Ahmed Seyf Haşid tarafından doğrulandı.

Ancak Öğretmen Maha Abdullah, Husilerin müfredatı basma masraflarını, ders kitaplarını özel okullara gerçek değerin üstüne satarak karşıladığını aktardı. Abdullah, eğitim yasasının hem devlet okulları hem de özel okullar için müfredat kitaplarının basımı ve dağıtımını ücretsiz olarak sağlamaya zorunlu kıldığını söyledi.

Bir diğer öğretmen Mansur da Husi darbesinden önce müfredat kitaplarının fiyatının yaklaşık yarım dolar olduğunu belirtirken, şimdi fiyatların özel okullar için 36 dolar olduğunu aktardı.söyledi. Husi lideri Hamdan eş-Şami’nin ders kitabı basımlarının müdürü iken özel okulların basım maliyetlerini finanse etmeleri için fiyat artışı yaptıklarını söylemesi tartışmalara yol açmıştı. Devlet okulu öğrencilerinin yüzde 60’ından fazlası müfredat kitaplarının kopyalarına erişemiyor.

Aynı şey Ali el-Habbabi tarafından da doğrulandı. Habbabi, ders kitaplarının basım masrafının var olduğunu, onlara ütopik fiyatlar getirildiğini ve özel okullardan peşin olarak alındığını söyledi. Fiyattaki büyük artışın, devlet okulu öğrencilerine dağıtılan kitapların giderlerini karşılamak için kullanıldığını kaydetti.

Habbabi, Sana’daki matbaaların sözde Teğmen Hüseyin el-Husi’nin posterlerini, mezhepsel yaz kurslarının broşürlerini, grup liderlerinin fotoğraflarını ve sloganlarını basmak için gece gündüz çalıştığını bildirdi.



Husiler Yemen’in kabile yapısıyla oynuyor

Haşd kabilesi liderlerinden birinin cenazesine katılan kalabalık, Husiler karşısındaki endişesini dile getirdi (Twitter)
Haşd kabilesi liderlerinden birinin cenazesine katılan kalabalık, Husiler karşısındaki endişesini dile getirdi (Twitter)
TT

Husiler Yemen’in kabile yapısıyla oynuyor

Haşd kabilesi liderlerinden birinin cenazesine katılan kalabalık, Husiler karşısındaki endişesini dile getirdi (Twitter)
Haşd kabilesi liderlerinden birinin cenazesine katılan kalabalık, Husiler karşısındaki endişesini dile getirdi (Twitter)

Yemen toplumunu mezhepçi olarak yeniden yapılandırmak ve onlarca yıldır var olan kabile oluşumlarına paralel bloklar oluşturmak amacıyla Husi milisler, kontrolündeki çoğu vilayette kabile yapısını bozmaya devam ediyor. Tanınmış kabile liderlerini ortadan kaldırmak ve sahip oldukları iktidar gücüyle ve bu liderlerden kalan parayla konumlarını güçlendirmek için yoğun şekilde çalışıyor.

Sana’daki iki kabile mensubu, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, Husi milislerin, başkentin kontrolünü ele geçirmelerinden bu yana mezhepsel değişiklikler yapmaya çalıştıkları şehirde toplumsal ve kabile yapısını bozmaya çalıştıklarını söyledi.

xzasdwefr
Yemen’deki kabile konseyleri, çatışmaların çözümü ve sosyal dayanışma için bir forumdur (Facebook)

Kaynaklara göre grup, mezhepçi projeyle eski ittifaklara bağlı olan ve altmışlardan beri Cumhuriyetçi sisteme bağlı figürlerle hesaplaşmak için bunları kullanan bazı kabile figürlerinde de olanlar gibi, soy olarak kendilerini takip eden paralel kabile oluşumları yaratmaya çalışıyor.

Siyasi kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada Husilerin bu yaklaşımını doğruladı. Kaynaklar, milislerin şu anda mezhep ve soylarını takip eden kabile oluşumları oluşturmaya çalıştığını söyledi. Kaynaklara göre Husiler, devlet kurumlarına paralel oluşumlar kurarken, sivil toplum kuruluşlarını ve hatta siyasi partileri kendi kontrol alanlarında kopyalarken de aynı şeyi yaptı. Parti ve kuruluşların fonlarına, mallarına, merkezlerine el koydu. Onları kendi programlarına göre çalışmaya ve banka hesaplarından harcama yapmalarına izin verilmesine karşılık tüm pozisyonlarını desteklemeye mecbur etti. Ayrıca birçok önde gelen hayır kurumu ve onlara bağlı kuruluşa da el attı.

Başarısız bir girişim

Husi milisler, geçtiğimiz günlerde tarihsel olarak İmami düşünceye karşıtı duruşlarıyla bilinen ve bu rejimin devrilmesinde rol oynayan başlıca kabilelerden olan Haşd kabilesi üzerinde söz konusu eylemleri gerçekleştirme çabalarında başarısız oldu. Kabile içerisinden kaynaklar, milislerin, Haşd kabilesinin kollarının ve bileşenlerinin bağlılıkları ışığında başarısızlıklarını önceden sezdikten sonra bu girişimden geri adım attıklarını söyledi. Kaynaklara göre bu nedenle grup, destekçilerinden birini kabilenin başına geçirmeye fikrinden vazgeçti.

Milisler, kabile oluşumlarının yerel liderlerini, ‘savaşçıları harekete geçirmekte başarısız olmakla ve mezhepsel eğilimlerine bağlılıklarında samimiyetsiz olmakla’ suçladıktan sonra bu uygulamayı, Sana’yı çevreleyen bölgelere ve kabile merkezlerine, özellikle el-Mahvit, Damar ve Hucce vilayetlerine kadar genişletti. Kaynaklara göre bu amaçla, Kabile İşleri Kurumu ve vilayetlerin valileri üzerindeki kontrolünü, kabile veya sosyal oluşumların tepesindeki sadıkları arasından liderler atamak için kullandı.

zaxsd
Husi yandaşları, grubun Yemen’i yönetmesini kutluyor (EPA)

Damar vilayetindeki kabilelerin ileri gelenlerinden biri, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada başkenti kontrol ettikten sonra milislerin ilk olarak (1962 Devrimi’nden önce Yemen’in yöneticileri olan) Zeydî İmamlara sadakatleriyle tanınan kabile liderlerine yöneldiğini, onları silahlandırdığını ve onlara yönetim ve savaşçıları seferber etme imkânı verdiğini söyledi. Ayrıca Yemenlilere karşı savaşlarında yakıt olarak hizmet etmesi için bu bölgelerden daha fazla insanın savaş eğitim kamplarına ve yazlık merkezlerine gönderilmesini sağlayarak, sadakatine güvenmediği kabile birimlerini değiştirdiğini belirtti.

Toplumsal barışa yönelik tehdit

Kabile kaynakları, bu önlemlerin toplumsal barış üzerindeki tehlikesi konusunda uyarı yaptı. Çatışma belirtilerinin birden fazla bölgede ortaya çıktığını söyleyen kaynaklar, Husi milislerin, bir Husi vaizin köye atanmasını amaçlayan bir baskın ve saldırı kampanyasının ardından, Damar vilayetinin el-Hada ilçesine bağlı Sablah köyünden yaklaşık 15 kişiyi kaçırdığını belirtti.

Köylüler, geçtiğimiz dönem boyunca, köylerini herhangi bir mezhepçi veya siyasi çatışmadan uzak tutmaya çalıştı. Ancak milislerin saflarında savaşan bir grubun köye dönüşü üzerine sorun çıkmaya başladı ve savaşçılar, Husi sülalesinden bir vaizin atanması için çabaladı.

Sana’nın 100 km güneyindeki Zamar vilayetinden kaynaklara göre Husi milislerin kendi saflarında savaşmaları için kutuplaştırdığı unsurlar, köye döndüklerinde milis komutanının fotoğraflarını ve ‘Humeyni çığlığı’ sloganını okullarda yaymaya başladı. Daha sonra mezhepçiliği kışkırtarak köy camisinde zorla vaiz görevlendirdiler. Ancak halk, okuduğu ilk Cuma hutbesinde Husi vaize karşı çıktı. Hutbe, Hz. Muhammed’in ashabına karşı aşağılayıcı sözler içeriyordu.

asdewf
Damar sakinlerinden oluşan kalabalıklar, Husilere meydan okuyarak, Ramazan ayında teheccüd namazı kılarken (Twitter)

Köylülerin tavrı, milisleri öfkelendirdi. Öyle ki Husi milisler, köylüleri boyun eğdirmek amacıyla vilayetteki Husi sülalesine mensup liderlerden biri olan Ebu Haşim el-Banus liderliğinde bir askerî harekât çağrısı yaptı. Ayrıca halktan, milislerden özür dilemeleri için vilayetin yönetim merkezine gitmeleri istendi. Ancak vatandaşlar, bunu kabul etmeyince köyden çıkan güçlere takviye yapıldı. Daha sonra grubun silahlı adamları köydeki evlere baskın düzenleyerek yaklaşık 15 kişiyi bilinmeyen bir yere götürdü.

Öte yandan İbb, el-Beyda ve Sana vilayetlerindeki toplumsal şahsiyetler, milislerin takip ettiği yönelimin tehlikesinden ve hanedan ideolojisine sadık bir toplumsal taban yaratma amacından beslenen toplumsal çatışmanın büyük yansımaları konusunda uyarıda bulunuyor.