Yemen: Hükümet, kaynak eksikliğinden şikayetçi iken Husiler ise hayati sektörleri hedef almakla tehdit ediyor

Yemen hükümetinin dün Aden'deki toplantısı (Saba)
Yemen hükümetinin dün Aden'deki toplantısı (Saba)
TT

Yemen: Hükümet, kaynak eksikliğinden şikayetçi iken Husiler ise hayati sektörleri hedef almakla tehdit ediyor

Yemen hükümetinin dün Aden'deki toplantısı (Saba)
Yemen hükümetinin dün Aden'deki toplantısı (Saba)

Yemen hükümeti, dün, gerekli masrafları karşılamasını sağlayacak kaynakların ciddi kıtlığıyla karşı karşıya olduğunu doğrularken, ekonomiyi istikrarlı tutmak için kardeş ve dost ülkelerin desteğine güvendiğini bildirdi. Husi lideri ise petrol ihraç limanları dahil olmak üzere kurtarılmış bölgelerdeki hayati sektörlere yönelik terör saldırılarını tekrarlamakla tehdit etti. Diğer yandan ise Yemen riyali sert bir şekilde değer kaybetmeye devam ediyor. Kurtarılan şehirlerde 1 dolar bin 300 riyal sınırını aşıyor.

Yemen Başbakanı Dr. Muin Abdulmelik, dün Aden’deki hükümet toplantısına başkanlık etti. Resmi medyanın aktardığına göre, toplantıda siyasi, askeri, güvenlik ve hizmet açılarından ulusal sahnede durum ve kamusal gelişmeler ele alındı. Bir dizi dosya ve konuyla ilgili kararların uygulanma düzeyi ve reform programlarındaki öncelikler gözden geçirildi.

Savaşı sona erdirmeye yönelik çabalara fırsat verme arzusuna yeniden değinen Yemen Başbakanı Abdulmelik, ateşkes ve gerilimi azaltma sürecinde Yemen hükümetinin verdiği geniş tavizlere atıfta bulundu. Husilerin terör saldırılarının petrol sektörüne ekonomik etkisi, gelirleri yağmalamaya devam etmesi ve kontrol alanlarında vatandaşların çektiği acıların derinleşmesi nedeniyle ağır yükler taşıdığına da değindi.

Hükümetin zorunlu masrafları yerine getirmeye çalıştığı sırada karşılaştığı finansal zorluklara dikkati çeken Abdulmelik, Husi teröristlerin petrol ihracat limanlarını hedef alması, bunun hizmetleri iyileştirme çabalarına etkisi sonucunda kamu gelirlerindeki düşüşe değindi.

Hükümetinin bu istisnai koşullarda ekonomiyi istikrarlı tutmak için kardeş ve dost ülkelerin desteğine güvendiğini bildiren Abdulmelik, bu yönde hükümete verilen desteğin terörist Husi milislerin iktidara karşı başlattığı darbe ve savaşından bu yana neden olduğu insani acıları hafifletmek için temel ve sürdürülebilir bir yaklaşım olduğuna değindi.

Yemen resmi haber ajansı Saba’nın haberine göre, söz konusu toplantıda Maliye Bakanlığı başkanlığında bir komisyonun kurulmasına onay verildi. Merkez Bankası, Sanayi ve Ticaret, Kamu Hizmeti, Petrol ve Madenler, Yerel Yönetim, Planlama ve Uluslararası İşbirliği bakanlıklarının bu komisyona üye olması, politikalar, faaliyetler ve prosedürler dahil olmak üzere ekonomik, mali ve parasal reform programının uygulanmasının takip edilmesi üzerine karar verildi.

Görsel kaldırıldı.
Husi destekçileri, Sana'da ‘Humeynist sesin’ yıldönümünü kutluyor (Husi medyası)

Husilerin geçtiğimiz Ekim ayından bu yana petrol ihracat limanlarına yönelik saldırıları, Yemen hükümetini hizmet ve maaş harcamaları için en önemli mali kaynaklardan mahrum ediyor. Salı günü yaptığı son açıklamasında saldırıları tekrarlama tehdidinde bulunan Husi lideri Abdulmelik el-Husi ise takipçilerini ‘Humeynist sesin’ Yemen'e getirilmesinin yıldönümünün kutlandığı gösterilere katılıma davet etti.

Yemen'deki çözümün ülkenin Husi grubun yönetimine teslim edilmesinden geçtiğini söyleyen Abdulmelik el-Husi, petrole ve hayati sektörlere karşı karada ve denizde saldırılar başlatma tehdidinde bulundu. Aynı zamanda Yemen hükümeti tarafından imzalanan herhangi bir anlaşmanın yasa dışı olduğunu, hiçbir şeyi temsil etmediğini ve hiçbir değeri olmadığını iddia etti.

Husilerden kurtarılan Yemen bölgelerini kontrol etme çabası kapsamında daha şiddetli bir savaş turuna hazırlandığı iddiaları kaydedilirken Birleşmiş Milletler gibi çeşitli tarafların yürüttüğü uluslararası ve bölgesel çabalar ise aksamaya devam ediyor.  

Yemen Başkanlık Konseyi üyesi Osman Mucelli, Salı günü ABD'nin Sana Büyükelçisi Stephen Fagin ile bir araya geldiği görüşmede, Husilerin barışı, askeri hareketliliğini canlandırmak ve düzenlemek için bir fırsat olarak gördüğünü ifade etti. Husilerin barış kelimesine uluslararası toplumun baktığı gibi bakmadığını vurgulayan Mucelli, “Halkımızın iyiliği için barış konularını ele alırken ciddi bir esneklik gösteriyoruz. Sivilleri ve askeri personeli hedef almaktan asla vazgeçmeyen Husi düşmana Yemenlileri teslim etme yönündeki her türlü teklifi kesin bir dille reddediyoruz” ifadelerini kullandı.

Görsel kaldırıldı.
Salı günü Riyad’da bir araya gelen Yemen Başkanlık Konseyi Üyesi Osman Mucelli ve ABD'nin Sana Büyükelçisi Stephen Fagin (Saba)

Husi milislerin savaşa hazırlık amacıyla yürüttüğü saldırgan askeri hareketler hakkında bilgi veren Mucelli, “Husiler, cepheler arasında ciddi miktarlarda ağır silah nakletmek için çalışıyor. Çocukları mezhepsel yaz kurslarına kaydolmaya zorlayan Husiler, kamufle edilmiş siperler kazmak için çalışıyor. Yurt içi ve yurt dışında saldırıları başlatmak için askeri alanlar ve füze atış noktaları kuruyor” dedi.

Başkanlık Konseyi’nin petrol kaynaklarının paylaşımı konusunda Husilere şantaj yapmayı reddettiğini söyleyen Mucelli, “Bu Husi milis gücünün, kurtarılan illerden siyasi, maddi veya ekonomik kazanımlar elde etmeyi düşünmesi safça” vurgusunda bulundu.



Sana'da eğitim maliyeti dört katına çıktı

Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)
Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)
TT

Sana'da eğitim maliyeti dört katına çıktı

Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)
Yemenli öğretmenler Suudi Arabistan desteğiyle eğitim kursu veriyor. (UNICEF)

Yemenliler, Sana ve Husiler tarafından kontrol edilen diğer bölgelerde yeni eğitim yılını, okul ücretlerinin dört katına çıkması sonucu şokla karşıladı. Bu, aynı zamanda okullara vergi ve harçlar konulmasıyla aynı zamana denk geldi. Geçtiğimiz yıl dört milyondan fazla çocuk okula gidemezken bu sayının artmasından endişe ediliyor.

Husilerin kontrolündeki bölgelerde, dokuz yıldır maaşlarını alamayan 170 binden fazla öğretmen var. Eğitim sektörü çalışanları ve veliler, darbe hükümetinin Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi'nin kardeşi Yahya el-Husi tarafından yönetilen Eğitim Bakanlığı’nın, geçtiğimiz yıl öğrenci başına 4 dolar olan okul ücretlerini, ‘toplumsal katkı’ adı altında öğrenci başına 16 dolara çıkardığını söyledi.

Kaynaklara göre bu karar, eğitime erişemeyen ve okula gidemeyen çocukların sayısını artıracak. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre aileler bu koşullar altında söz konusu ücretleri, ders kitaplarını ve günlük masrafları karşılayamaz durumda.

Anayasa ihlali

Yemen anayasası, tüm eğitim aşamalarında ücretsiz eğitimi öngörüyor. Ancak, darbeci Husiler, 8 yıldır 170 binden fazla öğretmenin maaşını gasp etmesine rağmen, her öğrenci için öğrenim ücreti talep etmeye başladı. Ücretler öğretmenleri desteklemek bahanesiyle iki dolardan dört dolara ve ardından 16 dolara çıkarıldı.

XSCdwfvg
Yemen’de öğrenciler büyk zorluklarla mücadele ediyor. (UNICEF)

Eğitim sektöründe çalışan kaynaklara göre bu paranın okullardaki Husi temsilcileri ve maaşlarına el konulmasını protesto etmek için çalışmaktan kaçınan öğretmenlerin yerine atanan kişilere harcanıyor.

Kaynaklar, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Husilerin öğrencilerin okul kitaplarını piyasalardan satın almasını zorunlu kıldığını aktardı. Husiler, okul kitaplarını basmak için kullanılan matbaaları, mezhepsel posterlerini, liderlerinin ve şehitlerinin resimlerini ve Eğitim Bakanlığı'nın liderliği için kâr amaçlı faaliyetler için tahsis etti. Ayrıca yaz aylarında düzenlenen mezhepsel kampları finanse ediyor.

Kaynaklara göre bu adım, her çocuğun ihtiyaç duyduğu miktarı ikiye katlayarak yaklaşık 32 dolara çıkarıyor. Bu da on binlerce çocuğun okula gitmeyen dört milyona katılacağı anlamına geliyor.

Vergiler ikiye katlandı

Husi liderliğinin tüm özel okullara mezhep müfettişleri atama ve onlara bu okulların gelirlerinden aylık maaş verme emriyle aynı zamana denk geldi. Sana'daki bu okullardan bazılarındaki personel, Şarku'l-Avsat'a milislerin bu okullardan topladıkları harçları her yıl iki katına çıkardıklarını söylediler. Bu, okul yönetimlerini milislerin ve delegelerinin artan taleplerini karşılamak için okul ücretlerini geçen yıla göre yüzde 36'ya kadar artırmaya sevk etti.

csdfveg
Husiler okullar aracılığıyla mezhep değişikliği için yoğun çaba harcıyor. (Twitter)

Eğitim kaynaklarına göre bu artış, mezhep seferberliğinden kurtulmak için çocuklarını özel okullara nakletmek zorunda kalan ailelerin sırtına ağır bir yük bindirecek.

Diğer yandan darbe hükümetinin Eğitim Bakanı, yardımcılarıyla bir araya geldi ve yeni eğitim yılının başlaması için hazırlıkları görüştü. Ancak tüm toplantı boyunca öğretmenlere ödenmeyen maaşları hakkında herhangi bir açıklama yapmadı. Ayrıca, Husiler tarafından üç yıl önce kurulan ve öğretmenlere her ay 50 dolarlık destek sağlamak için kurulan Eğitim Destek Fonunun finansmanının açıklanmasını da reddetti.

Eğitim sektöründe çalışan kaynaklar, Husilerin, tüm yerel ve ithal mallardan toplanan büyük miktarda parayı, darbe hükümetinin bakanlığın liderleri ve Husilerin mezhepsel eğitim ofisi olarak bilinen örgütün faaliyetlerini ve savaş cephelerine katılmak için gençleri ve çocukları askere alma sürecini finanse etmek için fon olarak ayırdığını doğruluyor.

xhyej6u
Eğitim Destek Fonu'nun fonları Husi grubunun üyelerine harcanıyor. (Husi Medyası)

Yemen'de eğitim ve öğretim sektöründe çalışan iki kaynak, Şarku'l Avsat’a verdiği röportajda, bu fona toplanan paranın, Husilerin mezhepsel eğitim ofisini yöneten Ahmed Hamad tarafından kontrol edildiğini aktardı. Hamad, parayı öğrencilerin ve öğretmenlerin performansını izlemek ve okullarda mezhepsel faaliyetler yürütmek için kullanıyor. Husiler, genç yaştaki çocuklara mezhepsel fikirleri aşılayarak, kontrol ettikleri bölgelerde mezhepsel bir değişim yaratmaya çalışıyor.

Kaynaklar, bu fonun bir kısmının çocukların askere alınması, kamplarını ve mezhepsel içerikli kursları finanse etmek için kullanıldığını bildirdi. Söz konusu kurslar, Husilerin kontrolündeki bölgelerdeki tüm çalışanlar, öğretmenler ve üniversite profesörleri için zorunlu. Çalışanların işlerini sürdürmeleri için bu kurslara katılmaları gerekiyor ve bu kurslar, Husilere olan sadakatlerini değerlendirmek için bir standart olarak kullanılıyor.