Yemen hükümeti, petrol gelirlerinin kaybı nedeniyle ciddi bir mali krizle karşı karşıyahttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/yemen/4364101-yemen-h%C3%BCk%C3%BCmeti-petrol-gelirlerinin-kayb%C4%B1-nedeniyle-ciddi-bir-mali-krizle
Yemen hükümeti, petrol gelirlerinin kaybı nedeniyle ciddi bir mali krizle karşı karşıya
Sana’daki Yemenli kadınlar gıda güvensizliği nedeniyle BM yardımı alıyor (EPA)
Yemen hükümeti, Husi milislerin 6 ay önce ihracat limanlarına saldırıları nedeniyle petrol gelirlerinin durması sonucunda eşi benzeri görülmemiş ciddi bir mali krizle karşı karşıya.
Birleşmiş Milletler (BM), Yemenli ailelerin yaklaşık yüzde 60’ının son üç ayda gelirlerinde düşüşle karşı karşıya kaldığını bildirirken, bu sorunun devam etmesi nedeniyle Yemen hükümeti kontrolü altındaki bölgelerdeki çalışanların maaşlarını ödemekte güçlük çekiyor.
Şarku’l Avsat’a özel açıklama yapan üç Yemenli yetkiliye göre, geçtiğimiz Ekim ayında Al-Dhaba petrol limanını hedef alan saldırıdan bu yana, Husi milislerin Hadramut ve Şabva vilayetlerindeki petrol ihracat limanlarını hedef alma tehdidinin devam etmesi sonucunda, hükümet benzeri görülmemiş bir mali krizle karşı karşıya kaldı.
Husiler, Yemen’in petrol ihraç etmek için en önemli limanı olan Al-Dhaba limanına saldırdı (Facebook)
Yemenli yetkililer, Aden’deki Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin önemli ölçüde azaldığını ve temel gıda maddeleri ve yakıt ithal eden tüccarlara dolar sağlayamayabileceğini bildirdi.
Yetkililere göre, Husi milislerin petrol ihracat limanlarını ve benzer şekilde nakliye şirketlerini tehdit etmeye devam etmesi sonucu petrol ihracatının yeniden başlamaması ve uluslararası toplumun bu tehditlere karşı ciddi bir tavır almaması nedeniyle, bu yılki genel bütçe açığı Mayıs ayı sonunda yüzde 80’e ulaştı.
Yemenli yetkililer, hükümetin bu krizin üstesinden gelmek için Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) sağladığı desteğin yanı sıra ABD ve İngiltere liderliğindeki uluslararası desteğe güvendiğini vurguladı.
Yetkililer, Husi milislerle yaşanan çatışmaların yarattığı bu zorluklara rağmen, hükümetin ülkenin tüm vilayetlerinde vatandaşlarına karşı sorumluluklarından vazgeçmeyeceğini ve bu koşulların üstesinden geleceğini söyledi.
Husi darbesi, sıvılaştırılmış gaz ihracatının durdurulmasına yol açtı (Hükümet Medyası)
Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Ofisi tarafından verilere göre, devlet kontrolündeki bölgelerdeki her 10 haneden yaklaşık 4’ü (yüzde 39,2) gıda güvensizliği yaşıyor.
BM, ailelerin yüzde 31,4’ünün orta veya şiddetli açlık çektiğini ve yaklaşık yüzde 47’sinin yetersiz gıda tükettiğini belirtti.
Yemen'in başkenti Sana'da, es-Sebin Meydanı'ndaki silahlı Husi milisleri. (EPA)
Husi milisleri, grubun özellikle Taiz cephelerine yönelik hareketlerine dayalı saha saldırılarının geri döneceğine dair korkuların arttığı bir dönemde İngiltere, Fransa ve ABD'nin Yemen büyükelçilerine, grubun uzlaşmazlığını eleştirdikleri ve askeri gerilimi artırmayı seçmesi halinde uluslararası alanda tecrit etmekle tehdit ettikleri bir açıklamanın ardından saldırı düzenledi
Birleşmiş Milletler (BM) anlaşmasını yenilemek ve genişletmek veya barışa yönelik kapsamlı müzakereleri başlatmak için yakında bir uzlaşıya varılacağına dair ise herhangi bir işaret görünmüyor. Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, uluslararası ve bölgesel çabalar sonucunda herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini belirterek grubu insani yardım dosyalarına karşı çıkmak, tüm bölgelerde kaosu sürdürmek ve Yemenlileri aç bırakmakla suçladı.
Üç büyükelçiye yönelik Husi saldırısı, grubun Sana'daki Yüksek Ekonomi Komitesi ve darbe hükümetindeki İnsan Hakları Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalara ek olarak Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin el-Ezzi'nin duyurularında da dile getirildi.
Husi Yüksek Ekonomi Komitesi'nden yapılan açıklamada, büyükelçilerin sözleri ile ‘ABD, İngiltere ve Fransa'nın düşmanca eylemlerini örtbas etmek için safsatalara ve gerçekleri çarpıtmaya devam ettiğini gösterdiği’ iddia edildi. Husilere göre bu ülkeler, gruba karşı savaşın ‘öncüsü ve beyni’ olmanın yanı sıra maaşları dağıtmaya yönelik her türlü çabayı açıkça engellemek için çalışıyor.
Husiler, ölen unsurları için Sana'da yas tutuyor. (Reuters)
Grup, Hadramut ve Şebve'deki petrol ihracat limanlarına yönelik terörist saldırılarını haklı çıkarmaya çalışırken, söz konusu saldırıların ‘milli servetin yağmalanmasını’ önlemek için düzenlendiğini iddia etti. Bu söylem, Husilerin yaklaşık dokuz aydır ham petrol ihracatının durdurulması nedeniyle ağır ekonomik koşullarla karşı karşıya kalan meşru hükümet pahasına, petrol ve gaz gelirlerinden aslan payını elde etme çabalarının reklamını yaptığı kılıft olarak nitelendiriliyor.
Grubun ‘dış işlerini’ denetleyen Husi lideri Hüseyin el-Ezzi, büyükelçilerin sözlerine şu yanıtı vererek onları ‘Yemen servetini çalmak için uğraştıkları ve paylarını alamamaktan rahatsız oldukları’ suçlamasında bulundu. El-Ezzi, meşru hükümet tarafından petrol ihracatının yeniden başlaması durumunda grubunun terör saldırılarını tekrarlayacağını ima etti.
El-Ezzi, Twitter'dan paylaştığı mesajda Fransa, İngiltere ve ABD büyükelçilerinin grubun petrol ve gaz ihracatını engellediği için üzgün olduğunu iddia etti. Grubun, gelirlerden en büyük payı milislerin almasını sağlamaya atıfta bulunarak ‘gelirlerini Yemen halkının yararına garanti altına alan bir mekanizma olur olmaz’ ihracata izin verileceğini iddia etti.
‘Çatışmanın askeri bir çözümü olmadığını ve şimdi siyasi bir süreç için müzakerelere başlama zamanının geldiğini’ vurgulayan üç büyükelçi yaptıkları açıklamada, ‘karmaşık ve önemli bir mesele olan kamu maaşları konusunda çözüm sağlamanın gerekliliğinin farkında olduklarını’ yineledi.
Yemen Genelkurmay Başkanı, Marib'teki ordu kuvvetlerini teftiş etti. (SABA)
Büyükelçiler yaptıkları açıklamada Husileri her türlü askeri seçeneği tamamen terk etmeye çağırdı. ‘Çatışmaya herhangi bir dönüşün, (Husilerin) uluslararası toplum tarafından tamamen tecrit edilmelerine yol açacağını’ ifade eden büyükelçiler, ‘Husi kontrolündeki bölgelerde kadınların, özellikle de insani yardım ve kalkınma alanındaki işçilerin hareketine ilişkin kısıtlamaların kaldırılması gerektiğini’ vurguladı.
Büyükelçiler, ülkelerinin Yemen'deki ihtilafa kapsamlı bir siyasi çözüm bulma taahhüdünü, BM Özel Temsilcisi ve Yemen hükümetine tam desteklerini ve Yemen-Yemen görüşmelerinin BM himayesi altında yapılmasına yönelik çabalara ve kapsamlı bir ateşkese desteklerini yinelediler.
Bocalayan çabalar
Husilerin uzlaşmazlığına dair tepki, Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi tarafından Suudi Arabistan tarafından finanse edilen yaklaşık 20 projenin açılışını yaptıktan sonra, cuma günü ilk ziyaretini tamamladığı Hadramut'ta Kurban Bayramı münasebetiyle yaptığı son açıklamalarda da ifade edildi.
Alimi, Suudi Arabistan ile BM ve ABD elçilerinin büyük ve samimi çabalarına rağmen ‘barış sürecinde şimdiye kadar herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini’ vurguladı.
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı, İran destekli Husileri ‘yurt içinde ve dışında milyonlarca Yemenlinin çektiği acılara aldırış etmeden sadece kendi çıkarlarını düşünmekle’ suçladı. El-Alimi, Husi milislerin yıllık gelirlerinin meşru hükümetin bir milyar 200 milyon dolarına kıyasla dört milyar dolardan fazla olduğu bilgisini paylaştı. Ayrıca, Husi milislerin, kontrolleri altındaki bölgelerdeki çalışanların acı çekmesi pahasına liderlerinin çıkarlarına hizmet etmek için bu büyük miktarda parayı israf etmeye devam ettiğini söyledi.
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Hadramut'taki projelerin temelini attı. (SABA)
Alimi, Husi milislerinin ‘tüm çalışanların maaşlarının ödenmesi durana ve kapsamlı insani kriz kaosa sürüklenene kadar dinlenmeyeceğini’ iddia etti. “Ancak bu kötü niyetlerin akıbeti kaçınılmaz olarak başarısızlıktır” ifadesini kullandı.
Alimi’nin açıklamaları, grubun geçen ekim ayından bu yana yenilemeyi reddettiği süresi dolmuş BM ateşkesinden önce durumu bozmaya ve meydana geri dönmeye çalıştığına dair korkular arasında, Yemen saha kaynaklarının Husi milislerinin son günlerde binlerce savaşçısını Taiz cephelerine doğru yönelttiği bir zamanda yapıldı.
