İsrail Gazze’de ‘yeni bir cephe’ açıyor

BM Güvenlik Konseyi Gazze Şeridi’ne yardımların yoğunlaştırılması çağrısında bulunan ‘dişsiz’ bir kararı kabul etti.

Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta İsrail saldırısında yıkılan bir evin enkazı üzerinde yürüyen Filistinli bir çocuk (Reuters)
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta İsrail saldırısında yıkılan bir evin enkazı üzerinde yürüyen Filistinli bir çocuk (Reuters)
TT

İsrail Gazze’de ‘yeni bir cephe’ açıyor

Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta İsrail saldırısında yıkılan bir evin enkazı üzerinde yürüyen Filistinli bir çocuk (Reuters)
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta İsrail saldırısında yıkılan bir evin enkazı üzerinde yürüyen Filistinli bir çocuk (Reuters)

İsrail ordusu dün Gazze Şeridi’ndeki kara saldırısını genişletti. İsrail, Kuzey ve güney cephelerindeki savaşları sürdürürken, Gazze Şeridi’nin merkezinde yeni bir cephe açacağı uyarısında bulundu. Bu sırada Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, Gazze’ye yapılan insani yardımların artırılmasına yönelik bir karar tasarısını oylayarak, günlerdir süren zorlu müzakerelere ve tekrarlanan ertelemelere bir son vermiş oldu. İsrail ordusu dün (Cuma), Gazze Şeridi’nin merkezindeki Bureyc sakinlerinden derhal güneye gitmelerini istedi. Bu, kara saldırısında yeni bir eksene işaret ediyor. İsrail, Hamas savaşçılarının 7 Ekim’de güney İsrail sınırında büyük bir saldırı başlatmasından bir süre sonra kara saldırısı düzenleyerek Hamas Hareketi’ni ortadan kaldırmayı hedeflediğini bildirmişti. Hamas saldırısında en az bin 200 kişi ölürken, İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırısında şu ana kadar en az 20 bin kişi hayatını kaybetti.

BM Güvenlik Konseyi dün, Gazze’de kuşatma altındaki Filistinli sivillere yönelik yardımlarda önemli artış yapılması çağrısında bulunan bir kararı kabul ederek, ABD’nin veto yetkisini kullanmasını önlemek için bir haftadan fazla süren yoğun diplomatik müzakereleri sonlandırmış oldu. Ancak Rusya ve diğer bazı ülkeler tasarıyı, ‘dişsiz’ olduğu ve İsrail ile Hamas arasında 11 haftadır devam eden saldırıların durdurulması çağrısında bulunmadığı için eleştirdiler.

BM Güvenlik Konseyi’ndeki 15 üye ülkeden 13’ü 2720 sayılı karara olumlu oy verirken, ABD ve Rusya kendilerine has gerekçelerle oylamada çekimser kaldı.

İsrail ise BM Güvenlik Konseyi kararına, Gazze Şeridi’ne giden insani yardımları incelemeye devam edeceğini söyleyerek yanıt verdi. Bu sırada BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Gazze’deki halkın acil gereksinimlerini karşılamanın ve devam eden kabuslarına bir son vermenin tek yolunun insani ateşkesten geçtiğini” söyledi.

Diğer yandan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi dün Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İkili, çatışmanın bölgede kapsamını genişletmekten kaçınmanın önemi ve “iki devletli çözümün uygulanmasıyla Filistin sorununun adil ve sürdürülebilir bir şekilde çözülmesine yönelik çabaları ilerletmek için uluslararası alanda ciddi bir şekilde çalışılması gerektiği” konusunda mutabakata vardılar.



Gazze'de ateşkesin korunması için özel bir merkez kuruldu

Ateşkesin ardından Gazze'ye yardım girişleri hızlandırıldı (Reuters)
Ateşkesin ardından Gazze'ye yardım girişleri hızlandırıldı (Reuters)
TT

Gazze'de ateşkesin korunması için özel bir merkez kuruldu

Ateşkesin ardından Gazze'ye yardım girişleri hızlandırıldı (Reuters)
Ateşkesin ardından Gazze'ye yardım girişleri hızlandırıldı (Reuters)

Katarlı, Amerikalı ve Mısırlı müzakereciler, Gazze savaşında sağlanan ateşkesi korumak için Kahire'de bir iletişim merkezi kurdu. 

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, dün yaptığı açıklamada, ateşkesin ABD Başkanı Donald Trump sayesinde sağlandığını belirterek şunları söyledi: 

Trump devreye girmeseydi bu anlaşma şu anda yürürlükte olmazdı. Dolayısıyla bu yönetimin desteğine güveniyoruz.

El-Ensari, Trump'ın Ortadoğu elçisi Steve Witkoff'la günlük görüşmeler yaptığını da sözlerine ekledi. 

Katarlı sözcü, 24 saat çalışan Kahire'deki iletişim merkezinin Gazze'deki durumu yakından takip ettiğini belirtti. Ateşkesin ihlal edildiğine dair ihbar alındığında, arabulucuların İsrail ve Hamas'la iletişime geçerek gerginliğin tırmanmasını önlemeyi amaçladığını söyledi. 

El-Ensari, son 48 saatte gelen ihlal ihbarları hakkında hızla harekete geçtiklerini ve ateşkesin devamını sağladıklarını bildirdi. Diğer yandan yetkili, sözkonusu ihlal ihbarlarına dair detay paylaşmadı.

Diğer yandan Gazze'deki sağlık yetkililerinin pazartesi yaptığı açıklamada, İsrail saldırısı sonucu 8 Filistinlinin öldürüldüğü ve ateşkesin ihlal edildiği bildirilmişti.

İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes, 19 Ocak'ta yürürlüğe girmişti. Hamas, anlaşmanın birinci aşaması kapsamında aynı gün üç İsrailli kadını Kızılhaç ekibine teslim etmişti. İsrail hapishanelerinde tutulan 90 Filistinli de işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Ofer Askeri Cezaevi'nden serbest bırakılmıştı.

Üç aşamalı ateşkesin ilk 42 gününde, İsrailli 33 rehine ve 1900’ün üzerinde Filistinli mahkumun serbest bırakılması öngörülüyor.

Öte yandan Gazze'de ateşkes sağlanırken, İsrail bu sefer de Batı Şeria'ya kapsamlı bir operasyon başlattı. 

İsrail ordusu, iç istihbarat teşkilatı Şin Bet ve polis, işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde yer alan Cenin'deki "terör faaliyetlerini engelleme" amacıyla "Demir Duvar" adıyla askeri bir operasyon başlatıldığını dün duyurmuştu. İsrail ordusunun saldırılarında şu ana dek 10 Filistinli öldürülürken, 40 kişi de yaralandı. 

Operasyon, pazartesi günü Trump'ın Batı Şeria'daki aşırılıkçı Yahudi yerleşimcilere yönelik yaptırımları kaldırmasının ardından başladı. Eski ABD Başkanı Joe Biden, yaptırımları 1 Şubat 2024'te devreye sokmuştu. 

New York Times, İsrail lideri Benyamin Netanyahu'nun, Batı Şeria'daki yeni operasyonu "dikkatleri Gazze'deki durumdan uzaklaştırmak için" kullandığı yorumunu paylaşıyor. 

Gazze'deki ateşkese başından beri karşı çıkan radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, salı günkü açıklamasında, Batı Şeria'da "güvenliğin sağlanmasının" İsrail'in yeni savaş hedeflerinden biri olduğunu iddia etmişti. Ancak Netanyahu'dan bu doğrulayan bir açıklama henüz gelmedi.

Independent Türkçe, Guardian, CNN, New York Times