İsrail, Gazze Şeridi'nin merkezindeki kampları bombalıyor… Refah saldırısı devam ediyor

İsrail'in düzenlediği hava saldırıları sonrası Gazze Şeridi’nden dumanlar yükseliyor. (AFP)
İsrail'in düzenlediği hava saldırıları sonrası Gazze Şeridi’nden dumanlar yükseliyor. (AFP)
TT

İsrail, Gazze Şeridi'nin merkezindeki kampları bombalıyor… Refah saldırısı devam ediyor

İsrail'in düzenlediği hava saldırıları sonrası Gazze Şeridi’nden dumanlar yükseliyor. (AFP)
İsrail'in düzenlediği hava saldırıları sonrası Gazze Şeridi’nden dumanlar yükseliyor. (AFP)

Sağlık görevlileri, İsrail güçlerinin gece boyunca Gazze Şeridi'nin merkezindeki bölgeleri bombaladığını, üç kişinin öldüğünü ve onlarca kişinin yaralandığını duyurdu. Bölge sakinleri, tankların Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentine girmeye devam ettiğini bildirdi.

İsrail savaş uçaklarının Nuseyrat Mülteci Kampı’ndaki bir evi bombalaması sonucu iki kişinin öldüğünü ve 12 kişinin yaralandığını belirten sağlık yetkilileri, tankların el-Meğazi ve el-Bureyc mülteci kamplarını bombalaması sonucu da çok sayıda kişinin yaralandığını bildirdi.

Nuseyrat, el-Meğazi ve el-Bureyc, Gazze'nin sekiz eski mülteci kampından üçüdür.

Sağlık görevlileri, Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki yoğun nüfuslu bir şehir olan Deyr el-Balah'ta İsrail'in bugün (perşembe) düzenlediği hava saldırısında bir Filistinlinin öldüğünü ve birkaçının da yaralandığını duyurdu.

İsrail ordusu dün (çarşamba) yaptığı açıklamada, kuvvetlerinin Gazze Şeridi genelinde operasyonlara devam ettiğini, ‘istihbarata dayalı’ olarak tanımladığı faaliyetlerde militanları ve askeri altyapıyı hedef aldığını söyledi.

Gazze Şeridi'ndeki savaşın üzerinden sekiz aydan fazla bir süre geçerken İsrail güçleri operasyonlarını henüz tam olarak giremedikleri son iki bölgeye odaklamış durumda: Gazze Şeridi'nin güney ucundaki Refah ve Gazze Şeridi’nin merkezindeki Deyr el-Balah çevresi.

Operasyonlar geçtiğimiz Mayıs ayından bu yana bir milyondan fazla insanı Refah'tan kaçmak zorunda bıraktı. Bu insanların büyük çoğunluğu, savaşın başlarında Gazze Şeridi'nin diğer bölgelerinden Refah’a gelmişti.

Mısır sınırı yakınlarındaki Refah'ta, şehrin batı ve orta kesimlerinde konuşlanan İsrail tankları operasyonlarını yoğunlaştırarak, kıyıdan uzak bölgelerde yaşayan aileleri kuzeye doğru göçe zorladı. Şarku’l Avsat’a konuşan bazı bölge sakinleri, saldırıların son iki günde hızlandığını söyledi.

Refah'ın eş-Şabura mahallesinde yaşayan ve tanklar şehrin merkezine girmeden bir haftadan uzun bir süre önce evini terk eden Ebu Vesim, “Refah'ın pek çok bölgesinde tanklar konuşlanmış durumda. Sahil yakınlarında yaşayan insanlar bile bombardıman korkusuyla evlerini terk edip Han Yunus'a ve merkez bölgeye kaçtı” ifadelerini kullandı.

Refah, İsrail güçlerinin kara harekâtına başladığı 7 Mayıs'a kadar Gazze Şeridi'ndeki 2,3 milyon insanın yarısından fazlasına ev sahipliği yapıyordu. Şu anda kentte 100 binden az kişinin kaldığı düşünülüyor.

Diğer yandan ABD tarafından desteklenen uluslararası arabulucuların, İsrail ve Hamas'ı ateşkese ikna etme çabaları durma emaresi göstermiyor.

Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları ve İslami Cihad Hareketi’nin askeri kanadı Kudüs Seriyyeleri, savaşçılarının İsrail güçlerine tanksavar roketleri ve havan toplarıyla saldırdığını ve bazı bölgelerde İsrail ordu birliklerine karşı önceden yerleştirilmiş el yapımı patlayıcıları patlattığını duyurdu.

İsrail bugün, geçtiğimiz aylarda Gazze Şeridi'nin farklı bölgelerinde tutukladığı 33 Filistinliyi serbest bıraktı. Serbest bırakılan mahkûmlar, İsrail hapishanelerinde işkence ve kötü muamele gördüklerinden şikâyet etmelerinin ardından Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta bulunan Aksa Hastanesi'ne nakledildiler.

İsrail, Filistinli tutuklulara kötü muamele yaptığını reddediyor. Filistinli ve uluslararası insan hakları grupları, tutuklulara kötü muamele edildiğini söyleyerek, İsrail'i defalarca bu kişilerin nerede olduklarını ve durumları hakkında bilgi vermeye çağırdı.

İsrail’in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonları, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyindeki kasabalara sürpriz bir saldırı düzenleyerek yaklaşık bin 200 kişiyi öldürmesi ve 250'den fazla kişiyi esir almasının ardından başladı.

Savaş, Gazze'nin birçok bölgesinin yıkılmasına, Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı'na göre 37 bin 400'den fazla insanın hayatını kaybetmesine ve Gazze Şeridi nüfusunun neredeyse tamamının yerinden edilmesine yol açtı.

Kasım 2023'teki bir haftalık ateşkesten bu yana, Hamas'ın savaşın sona ermesi ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi konusunda ısrar etmesi nedeniyle ateşkes anlaşmasına varmak için tekrarlanan girişimler başarısız oldu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu sadece geçici ateşkesleri kabul edeceğini ve Hamas ortadan kaldırılana ve esirler serbest bırakılana kadar savaşı durdurmayacağını söylüyor.



Safadi, ‘direniş ekseni’ görüşmelerini tamamlamak üzere Şam'da

Safadi, ‘direniş ekseni’ görüşmelerini tamamlamak üzere Şam'da
TT

Safadi, ‘direniş ekseni’ görüşmelerini tamamlamak üzere Şam'da

Safadi, ‘direniş ekseni’ görüşmelerini tamamlamak üzere Şam'da

Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safadi'nin dün (Pazar) Şam'a yaptığı ziyaret, bölgenin ve komşu ülkelerin tanık olduğu gerilim ışığında Amman'ın Suriye ile kuzey sınırındaki istikrarsızlığın yansımalarını hafifletmeyi amaçlayan bir dizi diplomatik faaliyetin bir parçası olarak gerçekleşti.

Son on yıldır Ürdün'ün kuzey komşusu, uyuşturucu kaçakçıları ve silah çetelerinden oluşan konvoyların sınırı geçme girişimleriyle sürekli uğraşan Ürdün ordusu için bir güvenlik sorunu teşkil ediyor. Bu durum geçen yılın sonunda silahlı çatışmalara yol açarak ölümlere ve Ürdün içindeki hücrelerle bağlantıları olan kaçakçıların tutuklanmasına neden oldu.

asxdcfg
Ürdün Kralı 2. Abdullah Amman'da Veliaht Prens Hüseyin'le birlikte Lübnan Başbakanı Necib Mikati’yi ağırladı. (AFP)

Amman geçen hafta Lübnan Başbakanı Necib Mikati ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'yi kabul etti. Safadi ise dün sabah Ürdün Kralı 2. Abdullah'ın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'e gönderdiği ve içeriği açıklanmayan sözlü bir mesajla ülkeden ayrıldı.

Bu görüşmeler, Ürdün'ün bölgedeki tehlikeli askeri gerilim ve krallığın ateş hattındaki konumu ışığında çıkarlarını korumak amacıyla ‘direniş eksenine’ diplomatik açıklık göstermesi olasılığını destekliyor.

 c
Ürdün-Suriye sınırındaki Cabir Sınır Kapısı Captagon kaçakçılığı girişimlerine sahne oldu. (AFP)

Ürdün'deki bilgi sahibi siyasi elitler arasında, Suriye içinden gelen uyuşturucu kaçakçılığı tehdidinin, özellikle Suriye'nin güneyindeki bölgelerin uyuşturucu üretim fabrikalarına dönüşmesi ve kaçakçılık yoluyla Ürdün üzerinden Arap ve yabancı pazarlara aktarılması ışığında, iki ülke arasındaki kuzey sınırında (370 kilometre) olağanüstü halin sürdürülmesini gerektiren önemli bir güvenlik sorunu olmaya devam ettiğine inanılıyor.

Bu durum, 2012'den bu yana devam eden ekonomik kanamaya, mültecilerin kabulü ve kalışlarının maliyetine ve mültecilere ev sahipliği yapan ülkelere yönelik uluslararası müdahale planlarının azalan etkisine ek olarak gerçekleşiyor. Ürdün, çoğu kendilerine tahsis edilen kampların dışında ikamet eden yaklaşık 1,3 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapıyor.

xcsv
İşgal altındaki Golan Tepeleri'nde yaşayan Suriyeliler, Hizbullah bombardımanı sonucu çıkan yangını söndürme çalışmalarına katıldı. (AFP)

Söz konusu ziyaret Ürdün'ün en önemli dosyası olan güvenlik dosyasından ayrı tutulamaz. Suriye'nin güneyi İran ve Hizbullah milisleri için bir tiyatro sahnesi olduğu sürece Ürdün, Filistin'de ‘direniş’ niyetindeki silahlı unsurların Amman üzerinden sızabileceği korkusuyla kuzey için endişelenmeye devam edecektir.

Suriyeli mültecilerin dönüşü

Ürdün Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı kısa açıklamada, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in Başbakan Yardımcısı, Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanı Eymen Safadi'yi kabul ettiğini ve Safadi'nin Ürdün Kralı 2. Abdullah'ın Suriye krizinin çözümü ve tüm sonuçlarının ele alınmasına yönelik çabalar, bir dizi ikili konu ve bölgedeki durumla ilgili sözlü mesajını ilettiğini belirtti.

zcvfd
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen Safadi ile Şam'da bir araya geldi. (SANA)

Mesajda ayrıca, bölgedeki tehlikeli gerilime ve bunu sona erdirme çabalarına da değinilerek, bunun ilk adımının Gazze ve Lübnan'a yönelik saldırganlığın ve İsrail'in Batı Şeria'daki yasadışı tedbirlerinin durdurulması olduğu belirtildi.

csdv
Ürdün'ün başkenti Amman'ın eteklerindeki bir mülteci kampında Suriyeli çocuklar (Reuters)

Bakanlıktan yapılan bir başka açıklamada da Safadi'nin Suriye Dışişleri Bakanı Bassam es-Sabbağ ile Suriye krizinin çözümüne yönelik çabalar, mülteci sorunu, uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele, bölgedeki tehlikeli gerilim ve bunun sona erdirilmesine yönelik çabaların ele alındığı kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdiği belirtildi.

Dışişleri Bakanlığı tarafından dün akşam yapılan açıklamada, Esed ve Safadi'nin Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri dönüşü konusunu ele aldıkları belirtildi. Esed, Suriyeli mültecilerin gönüllü ve güvenli bir şekilde geri dönüşlerinin sağlanmasının Suriye hükümetinin önceliği olduğunu vurguladı ve geri dönüşe yardımcı olacak tedbirler konusunda özellikle yasal ve hukuki alanlarda önemli ilerlemeler kaydedildiğini söyledi.

Safadi, Suriye krizinin, Suriye'nin birliğini, bütünlüğünü ve egemenliğini garanti altına alacak, halkının isteklerini yerine getirecek, güvenliğini ve istikrarını yeniden tesis edecek ve mültecilerin gönüllü geri dönüşü için koşullar yaratacak şekilde çözülmesinin, Ürdün'ün başarmak için sürekli çalıştığı bölgesel bir gereklilik olduğunu vurguladı.

Genişletilmiş görüşmeler

Suriyeli mevkidaşı Sabbağ ile kapsamlı bir görüşme gerçekleştiren Safadi, mülteci meselesi ve Ürdün'ün tüm imkânlarıyla mücadele etmeye devam ettiği bir tehdit olduğunu vurguladığı uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele çabalarına odaklandı.

csdvfgt
Ağustos 2023'te Kahire'de toplanan Arap Birliği zirvesinden (Arap Birliği)

İki bakan, geçen yıl temmuz ayında çalışmalarına başlayan Ürdün-Suriye Sınır Ötesi Uyuşturucu Kaçakçılığıyla Mücadele İşbirliği Ortak Komitesi aracılığıyla bu tehditle mücadelede iş birliğinin yoğunlaştırıldığını yineledi.

İki bakan Suriyeli mültecilerin gönüllü geri dönüşlerinin kolaylaştırılmasına yönelik çabalar konusunda sürekli bir diyalog başlatma konusunda mutabık kaldı. Safadi, mülteci sorununun çözümünün mültecilerin anavatanlarına dönmeleri olduğunu, ancak bu gerçekleşene kadar uluslararası toplumun mültecilere karşı sorumluluklarını yerine getirmeye

Safadi ve Sabbağ tüm ikili dosyaların en kısa zamanda her iki tarafça belirlenecek bir tarihte ilgili bakanlar düzeyinde yapılacak bir toplantıda ele alınması konusunda mutabık kaldılar.

İki bakan, geçen yıl 1 Mayıs'ta Amman Bildirisi ile onaylanan ilkeler, çerçeveler ve metodoloji doğrultusunda Suriye krizinin çözümüne yönelik somut pratik adımların atılması amacıyla, Arap Birliği Temas Komitesi aracılığıyla Suriye krizinin çözümüne yönelik çabalarda iş birliğinin devam edeceğini belirtti.