ABD, Rusya’yı terör listesine eklemekle tehdit ediyor

Çin elçisi Kiev’de... Moskova müzakerelerde Batı’nın rolünü reddediyor.

Antony Blinken
Antony Blinken
TT

ABD, Rusya’yı terör listesine eklemekle tehdit ediyor

Antony Blinken
Antony Blinken

Washington ve Moskova arasındaki ilişkilerde dikkate değer bir gerilim yaşanırken, ABD Dışişleri Bakanı Rusya’nın terörizmi destekleyen devletler listesine eklenebileceğini ima etti.

Senato Onaylar Komitesi’nin yaptığı nadir konuşma sırasında Blinken, Senatör Lindsey Graham’ın bir sorusuna yanıt olarak, Rusya’nın Ukrayna’da gerçekleştirdiği ‘vahşet’ nedeniyle ‘Rusya’nın resmi olarak terörizme destek olan bir devlet olarak tanınabileceğini’ söyledi. ABD yönetimi daha önce böyle bir sınıflandırmanın ABD’nin Rusya ile olan ilişkilerini kısıtlayacağını ve Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşını sona erdirmeye yönelik herhangi bir diplomatik çabasını engelleyeceğini düşünüyordu. Blinken bu konudaki bir soruyu kısa ve öz bir şekilde ‘Asla dememek lazım’ diyerek cevapladı. ABD’nin halihazırda yürürlükte olan yaptırımlarının, Çin’i Rusya’ya askeri yardım vermesinden caydıracağını öne sürdü.

İlgili bağlamda, Çin elçisi Li Hui savaşa yönelik bir ‘siyasi çözümü’ görüşmek için Ukrayna’nın başkenti Kiev’e geldi. Bu, Ukrayna Devlet Başkanı Vldimir Zelenskiy’nin Çin’in Rusya üzerindeki nüfuzunu nasıl kullanacağını görmek için beklediği bir ziyaretti.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov dün Batı’nın ‘artık dosyaları çözmeye yönelik herhangi bir müzakerede asgari düzeyde bir inandırıcılığa sahip olmadığını’ vurguladı ve ülkesinin tutumunu savundu. Lavrov ‘diyaloğa her zaman açık olduğunu’ vurgularken, Ukrayna tarafının ise ‘tüm alanları siyasi müzakerelere kapattığını’ belirtti. Rus Bakan, ‘Batı’nın Moskova’nın Kiev ile diyalogla ilgilenmediğine yönelik iddiaları hakkında tekrar tekrar yorum yapmasından bıktığını’ ifade ederken, “Zelenskiy, Moskova ile konuşmayı reddediyor, hatta bu tür müzakereleri kanunen yasakladı” ifadelerini de sözlerine ekledi.



İran ve İsrail topyekûn savaşın eşiğinde

Dün Tel Aviv'deki bir apartmanda İran'ın balistik füzesinin yol açtığı hasarı inceleyen İsrailliler (EPA)
Dün Tel Aviv'deki bir apartmanda İran'ın balistik füzesinin yol açtığı hasarı inceleyen İsrailliler (EPA)
TT

İran ve İsrail topyekûn savaşın eşiğinde

Dün Tel Aviv'deki bir apartmanda İran'ın balistik füzesinin yol açtığı hasarı inceleyen İsrailliler (EPA)
Dün Tel Aviv'deki bir apartmanda İran'ın balistik füzesinin yol açtığı hasarı inceleyen İsrailliler (EPA)

İran ve İsrail, çatışmanın genişlemesiyle birlikte topyekûn bir savaşın eşiğine geldi. İsrail'in cuma günü ezeli düşmanı İran’a karşı düzenlediği hava saldırılarında üst düzey askeri komutanlar ve bilim adamları öldürüldü, nükleer tesisler bombalandı.

Bu gergin ortamda, Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı telefon görüşmesinde, İran'ın egemenliğine ve güvenliğine yönelik saldırıları kınadığını ve reddettiğini yineledi.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ise Suudi Arabistan Veliaht Prensi’ne İran ve halkına yönelik asil duyguları için teşekkür ederken Suudi Arabistan’ın İsrail’in saldırganlığını reddetme ve kınama konusundaki tutumunu takdir etti.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile de telefon görüşmeleri gerçekleştirdi. Bu görüşmelerde, gerginliği azaltmak ve tüm anlaşmazlıkları diplomatik yollarla çözmek için her türlü çabanın gösterilmesinin önemi vurgulandı.

Ancak İran ve İsrail, saldırıların devam edeceğini vurguladılar. İran devlet televizyonu, Tahran'ın İsrail'in müttefiklerine, İran füzelerini düşürmeye yardım etmeleri halinde bölgedeki askeri üslerinin de bombalanacağı uyarısında bulunduğunu bildirdi. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İran'ın nükleer programı konusunda ABD ile olan müzakereleri sürdürmenin ‘haklı bir gerekçesi olmadığını’ söyledi. Daha sonra Umman, bugün yapılması planlanan Tahran ile Washington arasındaki nükleer anlaşamaya ilişkin müzakerelerin yapılmayacağını duyurdu. İran'ın resmi haber ajansı IRNA’ya göre İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) komutanlarından Şura Meclisi Güvenlik Komitesi üyesi İsmail Kevseri, İran'ın stratejik öneme sahip Hürmüz Boğazı'nı kapatmayı ciddi olarak değerlendirdiğini belirtti.

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in saldırılarının İran'ın nükleer programını belki de yıllarca geriye götürdüğünü ve daha güçlü saldırılar yapılacağını açıkladı.

Netanyahu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Rejimin tüm mevzilerini ve hedeflerini vuracağız. Şimdiye kadar yaşadıkları, önümüzdeki günlerde başlarına geleceklerle kıyaslanamaz bile.”

İsrail ordusunun İran'ın balistik füze üretim kapasitesini yok ettiğini belirten Netanyahu, "Tahran'a giden yolu açtık. Çok yakında İsrail uçaklarını, hava kuvvetlerimizi, pilotlarımızı Tahran semalarında göreceksiniz” ifadelerini kullandı.

Savunma Bakanı Yisrael Katz ise cumartesi sabahı en az 3 kişinin öldüğü ve onlarca kişinin yaralandığı İran saldırılarının ardından yaptığı açıklamada İran'ın İsrail'e füze saldırılarına devam etmesi halinde ‘Tahran'ın yanacağını’ söyledi.

Sahadaki gelişmelere gelince İran'ın Kirmanşah, Tebriz ve Zencan şehirlerinde hava savunma sistemleri devreye sokuldu. Tebriz'den gelen görüntülerde şehirden dumanların yükseldiği görülürken, Şiraz şehrinde patlama sesleri duyuldu. İsrail özellikle askeri hava üsleri, füze üsleri ve radar sistemlerine yönelik saldırılar düzenlerken İran basını Zencan şehrinde 3 DMO subayının öldüğünü aktardı. DMO'ya bağlı Tesnim ve Fars haber ajansları, Tahran'daki hem sivil hem de askeri amaçlarla kullanılan Mehrabad Havaalanı'na iki füzenin düştüğünü bildirdi.

Abadan'daki petrol tesislerinin hedef alındığına dair çelişkili haberler gelirken İran'ın yarı resmi haber ajansı Fars, İsrail'in Güney Pars gaz sahasının 14. bölümünü insansız hava aracıyla hedef aldığını ve saldırının yangına yol açtığını aktardı.

İsrail ordusu dün, Karimabad şehrinde yeraltında bulunan ve karadan karaya füzeler ile seyir füzeleri barındıran bir tesisi bombaladığını açıkladı.