İtalya, "asrın projesi" Kuşak ve Yol'dan çekilmeye hazırlanıyor

Çin'le ilişkilerin zarar görmesinden endişeleniliyor

Kuşak ve Yol projesindeki "İpek Yolu Ekonomik Kuşağı", İstanbul'dan da geçiyor (Reuters)
Kuşak ve Yol projesindeki "İpek Yolu Ekonomik Kuşağı", İstanbul'dan da geçiyor (Reuters)
TT

İtalya, "asrın projesi" Kuşak ve Yol'dan çekilmeye hazırlanıyor

Kuşak ve Yol projesindeki "İpek Yolu Ekonomik Kuşağı", İstanbul'dan da geçiyor (Reuters)
Kuşak ve Yol projesindeki "İpek Yolu Ekonomik Kuşağı", İstanbul'dan da geçiyor (Reuters)

İtalyan hükümeti, Çin'in Kuşak ve Yol projesinden çekilmeyi planlıyor.

ABD'nin önde gelen haber kuruluşlarından Politico'nun Avrupa bürosuna konuşan ve kimliğini paylaşmayan bir İtalyan diplomat, Başbakan Giorgia Meloni'nin projeden ayrılmayı düşündüğünü söyledi. 

Diplomat, hükümetin Kuşak ve Yol projesinden ayrılma planları üzerinde çalıştığını belirtti.  

Kaynak, Meloni'nin son kararını henüz vermediğini ama bugün Japonya'nın Hiroşima şehrinde başlayan ve üç gün sürecek G7 Zirvesi'nde konuyla ilgili açıklama yapabileceğini söyledi. 

İtalya, 2019'da projeye katılmayı kabul ederek, bunu gerçekleştiren ilk Avrupa Birliği (AB) ve G7 ülkesi olmuştu.

Dönemin İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, ülkeyi ziyarete giden Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'le bir araya gelerek anlaşmaya imza atmıştı.

Meloni, geçen hafta yaptığı basın açıklamasında da "Henüz nihai bir karara varılmadı. Bu hassas bir konu fakat Conte'nin seçimine katılmıyorum" demişti. 

İtalya Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Giorgio Silli de çarşamba günkü açıklamasında, Çin'in NATO, AB ve G7'ye yönelik tutumunu göz önünde bulundurarak karar alacaklarını belirtmişti.

Öte yandan Conte hükümetinde görev yapan ve İtalya'nın projeye katılmasındaki kilit isimlerden eski Sanayi Bakanlığı Müsteşarı Michele Geraci, Roma yönetiminin anlaşmadan çekilmesinin hata olacağını savundu.

Politico'ya konuşan Geraci, "NATO üyesi olmanız, Çin'le anlaşma yapamayacağınız anlamına gelmez" dedi. 

Siyasetçi, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın Ocak 2020'de Pekin yönetimiyle imzaladığı "birinci faz" ticaret anlaşmasını da hatırlattı. Karşılıklı ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesini öngören çalışma, Aralık 2021'de tarafların anlaşmayı yenilememesiyle sonlanmıştı.

Geraci, projeden ayrılmanın İtalyan ekonomisine zarar vereceğini savunarak, özellikle Çin'le ithalat anlaşmasına sahip firmaların olumsuz etkileneceğine dikkat çekti.

Devlete ait İtalyan Ticaret Ajansı'nın verilerine göre 2019-2022'de Çin'den İtalya'ya yapılan ihracatta yüzde 51 artış kaydedilirken, İtalya'dan Çin'e yapılan ihracatta yüzde 26 büyüme gerçekleşti.

Çin lideri Şi, 2013'te başlattığı Kuşak ve Yol'u "asrın projesi" diye nitelemişti. Pekin yönetiminin verilerine ocak itibarıyla dünya nüfusunun yüzde 75'ini oluşturan 151 ülke projeye katıldı.

Türkiye'nin de yer aldığı Kuşak ve Yol kapsamında, ulaşım altyapısının yanı sıra ülkeler arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi hedefleniyor. Bunun için köprüler, petrol ve doğalgaz boru hatları, lojistik üsler, enerji santralleri ve havalimanları gibi büyük tesislere yatırımlar yapılıyor.

Ancak başta ABD olmak üzere birçok Batılı ülke, projeyi "borç tuzağı sistemi" diye niteleyerek Pekin yönetimini eleştiriyor.

Independent Türkçe, Politico Europe, Wall Street Journal



Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
TT

Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)

Çin ve Rusya'nın ortak askeri tatbikatları artırması ABD'yi endişelendiriyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN'in analizinde, Pekin ve Kremlin'in geçen hafta düzenlediği geniş kapsamlı Okyanus-2024 tatbikatı, "ABD'ye yönelik bir gövde gösterisi" diye niteleniyor. 

Pasifik ve Arktik okyanusları başta olmak üzere Akdeniz, Hazar ve Baltık sularında gerçekleştirilen ve pazartesi günü sonlanan 7 günlük tatbikata 90 binden fazla asker, 500'den fazla savaş gemisi ve denizaltının yanı sıra en az 120 helikopter ve jet katıldı. 

Rusya lideri Vladimir Putin, bunun son 30 yıldır düzenlenen en büyük tatbikat olduğunu belirterek şunları söyledi:

Dost ülkelerimizle işbirliğimizi güçlendirmeye özel önem atfediyoruz. Bu, dünya genelinde jeopolitik gerilimin arttığı günümüzde özellikle önemlidir.

Alaska açıklarında temmuzda düzenlenen tatbikatta da Rus ve Çin ordularına ait bombardıman jetleri ilk kez birlikte uçuş yaparken görüntülendi. Diğer yandan Rusya'nın Alaska civarında son dönemde artan faaliyetlerinden rahatsız olan Amerikan ordusu, dün bölgeye asker sevk etti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin verilerine göre 2014-2023'te iki ülke orduları her yıl en az 4, en fazla 10 ortak askeri tatbikat ya da devriye gerçekleştirdi. 

Analizde, son dönemde Rusya ve Çin arasında artan askeri işbirliğinin Washington'da tedirginlik yarattığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer veriliyor:

Ortak tatbikatlar, nükleer silaha sahip iki gücün gelecekte olasi bir çatışmada birlikte harekete edip etmeyeceğine dair soruları gündeme getiriyor.

Putin, ABD'nin Ukrayna cephesinde saldırganlığını artırması durumunda birçok kez nükleer silah kullanma tehdidinde bulunmuştu. 

Sidney'deki Yeni Güney Galler Üniversitesi'nden Alexander Korolev, Rusya-Çin işbirliğine dair şu yorumları paylaşıyor: 

NATO müttefikleri kadar etkili biçimde birlikte çalışacak seviyede değiller fakat stratejik ortaklıklarını ve uyumluluklarını geliştirip pekiştiriyorlar.

Analize göre Putin, NATO'nun genişlemesini engellemeyi hedeflerken, Çin lideri Şi Cinping de Tayvan'ın kontrolünü ve Güney Çin Denizi'nin hakimiyetini ele geçirmek istiyor. 

Diğer yandan bazı analistlerse Rusya ve Çin arasındaki işbirliğinin henüz net bir hedefi takip etmediğini savunuyor. ABD merkezli araştırma kuruluşu CNA'den Elizabeth Wishnick, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Örneğin Tayvan'a yönelik bir Çin saldırısını destekleyen Rus uçakları görecek miyiz ya da Filipinler'le bir çatışmada Rus gemileri Çin donanmasını destekleyecek mi? Pek zannetmiyorum. Sırf daha fazla askeri tatbikat yaptıkları için birbirleriyle uyum içinde hareket ettiklerini varsayamayız.

Independent Türkçe, CNN, CBS News, Moscow Times