İran'da perşembe günü yolsuzluk ve fuhuş suçlamasıyla bir kişinin idam edildiği bildirilirken aktivistlerin "ortaçağdan kalma" diye adlandırdığı, "nadiren" halka açık yapılan infaza tanıklık etmek için büyük bir kalabalık toplandı.
Yerel medyaya göre İran'ın kuzeybatısındaki Meraga şehrinin savcısı Mahmud Nemati, infaz edilen erkeğin "kadınlar ve kız çocuklarıyla yasadışı ilişkilere" girdiğini ve "yaptıklarını kaydettiği materyallerle belgelediğini" söylüyor.
Fars haber ajansına göre kişinin adının Emir Mehdi olduğu tespit edildi.
Meraga Devrim Mahkemesi 2016'da yakalanan Mehdi'yi "dünyada yolsuzluğu yayma" suçlamasıyla idam cezasına çarptırmıştı. IranWire'ın bildirdiğine göre daha sonra Yüksek Mahkeme bu cezayı onamıştı.
Perşembe günü İran haber siteleri, İran'ın Doğu Azerbaycan eyaletinde infazı izlemek üzere toplanan kalabalık grupları gösteren fotoğraflar yayımladı.
The Independent'ın haberine göre, Mehdi, yüzlerini örtmek için kar maskesi takan iki celladın yanında gözleri bağlı halde görülüyordu.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR) Direktörü Mahmood Amiry-Moghaddam "Uluslararası toplum bu tür ortaçağ uygulamalarını destekleyemez" diye belirtiyor. Amiry-Moghaddam bu infazın "zulüm, aşağılama ve toplumu sindirme yoluyla ömrünü uzatmaya çalışan bir hükümetin gerçek yüzünü" gösterdiğini de sözlerine ekliyor.
Ülkedeki insan hakları aktivistleri, 25 Mayıs'ta uyuşturucu ve cinayetle ilgili suçlamalarla İran'da en az 7 kişinin idam edildiğini söylüyor.
Uluslararası Af Örgütü'ne göre, İran'da Çin hariç diğer tüm ülkelerden daha fazla kişi idam edilmesine rağmen, Mehdi'ninki gibi halka açık infazlar nadir görülüyor. Geçen ay İran'da 110'dan fazla kişi idam edildi.
Gözlemciler, özellikle geçen yıldan bu yana rejimi sarsan kitlesel protestoların ardından rejimin halka korku atmosferi aşılamak istemesi nedeniyle İran'da halihazırda idamlarda sert bir artış görüldüğüne dikkat çekiyor. Mahsa Emini'nin polis nezaretinde ölmesinin ardından eylülde başlayan rejim karşıtı protestolardan beri yüzlerce kişi gözaltına alındı.
Bir hafta önce Uluslararası Af Örgütü, üç protestocunun infaz edilmesine tepki göstererek şu açıklamayı yapmıştı:
Hükümetler kamuoyu açıklamaları ve diplomatik eylemlerle, acilen ve mümkün olan en güçlü ifadelerle bu idamları kınamalı. Ancak İranlı yetkililerin ölüm cezasını amansızca kullanması karşısında bu yeterli değil. İran halkının zaman gibi bir lüksü yok; adli infaz kisvesi altında korkunç bir hızla keyfi olarak hayatları ellerinden alınıyor.
Af Örgütü açıklamasında, "Tüm devletleri, işkence ve uluslararası hukuk kapsamındaki diğer suçlarla ilgili cezai sorumluluk taşıdığına dair yeterli muteber kanıt bulunan tüm İranlı yetkililer üzerinde, evrensel yargı yetkisini kullanmaya çağırıyoruz" diye belirtmişti.
İranlı yetkililer, ölüm cezasını bir siyasi baskı aracı olarak kullanmayı artırmaları karşısında dünyanın seyirci kalmayacağını kesin bir biçimde anlamalı.
