Birleşik Krallık'ta temel gıdalara tavan fiyat planı kabinede çatlak yarattı

Başbakan Sunak, ekmek ve süt gibi gıdalar için tavan fiyat uygulanmasını istiyor

Birleşik Krallık'ta nisanda gelen yüzde 19,1'lik gıda enflasyonu son 45 yılın en yüksek ikinci rakamı olarak kayıtlara geçti (Reuters)
Birleşik Krallık'ta nisanda gelen yüzde 19,1'lik gıda enflasyonu son 45 yılın en yüksek ikinci rakamı olarak kayıtlara geçti (Reuters)
TT

Birleşik Krallık'ta temel gıdalara tavan fiyat planı kabinede çatlak yarattı

Birleşik Krallık'ta nisanda gelen yüzde 19,1'lik gıda enflasyonu son 45 yılın en yüksek ikinci rakamı olarak kayıtlara geçti (Reuters)
Birleşik Krallık'ta nisanda gelen yüzde 19,1'lik gıda enflasyonu son 45 yılın en yüksek ikinci rakamı olarak kayıtlara geçti (Reuters)

Birleşik Krallık'ta Başbakan Rishi Sunak'ın temel gıda maddelerine tavan fiyat uygulaması getirilmesi yönündeki planı bakanların ve süpermarketlerin tepkisini çekti.

Kabinedeki bakanlar, ekmek ve süt gibi gıdalarda uygulanması düşünülen "1970'ler tarzı" kısıtlamanın gıda kıtlığına yol açacağı uyarısında bulundu.

Büyük süpermarketlerin de tepki gösterdiği plan, kabinede görev alan iki bakan itirazıyla karşılaştı. Bakanlar piyasaya bu kadar müdahale etmenin doğru olmadığını ve böyle bir uygulama durumunda tedarikçilerin mallarını yurtdışına gönderebileceğini söyledi.

Telegraph'a konuşan bir bakan, tavan fiyat uygulamasının Britanya'da son olarak 70'lerde kullanıldığı ve "bugüne ve bu çağa" uygun olmadığını belirtti. Gazetenin ismini paylaşmadığı bakan, süpermarketlerin fiyatı artırmaması durumunda üreticilerin mallarını dünyadaki herhangi bir yerde satabileceğini vurguladı.

Britanya Parakendeciler Konsorsiyumu (BRC) geçen günlerde yaptığı açıklamada uygulamanın fiyatlarda büyük fark yaratmayacağını söylemiş ve Sunak'ı 70'ler modeli fiyat kontrollerini yeniden uygulamaya geçirmekle suçlamıştı. BRC'nin açıklamasına Britanya'da büyük süpermarketler destek vermişti.

Bir süpermarket patronu konuyla ilgili, "Bu saçma bir fikir. Hükümet süpermarket fiyatlarına müdahale etmek yerine, enflasyonun temelindeki nedenlerle ilgili daha iyi bilgilendirilmeli" diye konuştu.

Başbakan Sunak Hazine'den, Ukrayna savaşıyla birlikte Birleşik Krallık'ta keskin şekilde artan yaşam maliyetlerini kontrol altına almanın yollarını bulmasını istemiş ve 2023 sonuna kadar enflasyonu yüzde 5 seviyesine düşürme hedefi koymuştu.

Sunak'ın yüzde 5 hedefi koymasının ardından geçen sürede Birleşik Krallık'ta enflasyon yüzde 10,1'den yüzde 8,7'ye gerilemiş ancak nisanda yüzde 19,1'e yükselen gıda enflasyonu rekor seviyelere yakın bir düzeye yükselmişti.

Independent Türkçe, Telegraph, BBC



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post