İran’da Mahsa Amini’nin ölümünü haber yapan gazeteciler yargılanıyor

İran gazetesi Şark tarafından yayınlanan tutuklu Nilüfer Hamedi (solda) ve Elaheh Muhammedi’nin fotoğrafı.
İran gazetesi Şark tarafından yayınlanan tutuklu Nilüfer Hamedi (solda) ve Elaheh Muhammedi’nin fotoğrafı.
TT

İran’da Mahsa Amini’nin ölümünü haber yapan gazeteciler yargılanıyor

İran gazetesi Şark tarafından yayınlanan tutuklu Nilüfer Hamedi (solda) ve Elaheh Muhammedi’nin fotoğrafı.
İran gazetesi Şark tarafından yayınlanan tutuklu Nilüfer Hamedi (solda) ve Elaheh Muhammedi’nin fotoğrafı.

İranlı gazeteci Elaheh Muhammedi’nin Mohammadi’nin avukatının yaptığı açıklamaya göre yetkililer, geçtiğimiz eylül ayında Mahsa Amini’nin ölümünü haber yaptığı için tutuklanan Muhammedi’nin davasını dün başlattı.

36 yaşındaki Elaheh Muhammedi, basına kapalı olarak görülen davasının ilk duruşmasına Tahran’da çıktı. Avukatı Shahab Mirlohi AFP’ye yaptığı açıklamada pazartesi gün gerçekleşen duruşmanın ‘olumlu’ geçtiğini ancak daha fazla ayrıntı veremeyeceğini ve bir sonraki duruşma tarihinin daha sonra duyurulacağını söyledi.

Mirlohi, duruşmanın başlamasından 24 saat önce, tutuklanmasından bu yana ilk kez müvekkiliyle görüşmek için yetkililerden izin alabildi.

Ham Miham’da çalışan Muhammedi, Ahlak Polisi tarafından başörtüsünün uygunsuz olması gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra Amini’nin ölümünü haber yaptığı için hapse atılan iki kadın gazeteciden biriydi.

Geçen eylül ayında, İran’ın batısındaki Kürdistan eyaletinde büyük protesto hareketlerine tanık olan Amini’nin memleketi Saggız’da cenazesini haber yaptıktan sonra tutuklandı.

Meslektaşı, Şark gazetesinin fotoğrafçısı 30 yaşındaki Nilüfer Hamedi, Amini’nin tutuklanmasının ardından götürüldüğü hastaneye gitmesinin ardından tutuklandı.

Yargı geçen hafta Hamedi’nin davasının salı günü başlayacağını bildirdi. Kocası Mehmet Hüseyin Agurlu, eşinin avukatı Bertu Burhanpour ile görüştüğünü yazdı.

8 Kasım’da iki gazeteci, İran İslam Cumhuriyeti’ne karşı ‘propaganda’ ve ‘ulusal güvenliğe karşı hareket etmek üzere komplo kurmak’ ile suçlandı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre söz konusu iki suçlama, gazetecilerin ölüm cezası almasına neden olabilir.

İran’da yönetime karşı ekim ve kasım aylarında gerçekleşen protestolar sırasında güvenlik güçleri de dahil olmak üzere yüzlerce öldü, binlerce kişi de tutuklandı. Ardından gerginlik yatıştı. Ancak protestolara katıldıkları gerekçesiyle yedi kişi idam edildi.

Tahran’daki Gazeteciler Sendikası ve Uluslararası Gazeteciler Federasyonu geçen hafta hem Muhammedi hem de Hamedi için avukatların huzurunda ve ‘kamuya açık ve adil’ bir yargılama yapılması çağrısında bulundu.

Pazar günü 3 bin 500 gazeteci ve sivil aktivist de, önkoşul olmaksızın ‘kamuya açık ve adil’ bir yargılama çağrısı yapan bir bildiri yayınladı.



Netanyahu’nun Trump ikilemi: Koalisyon mu ABD desteği mi?

Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
TT

Netanyahu’nun Trump ikilemi: Koalisyon mu ABD desteği mi?

Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)
Trump ve Netanyahu, en son nisanda Beyaz Saray’da görüşmüştü (İsrail Başbakanlık Ofisi/Facebook)

Gazze savaşı sürerken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yla ABD Başkanı Donald Trump'ın arası iyice gerildi. 

Hamas'la ABD arasında yapılan doğrudan görüşmeler sonucunda ABD-İsrail vatandaşı esir asker Idan Alexander, dün serbest bırakıldı. Filistinli örgüt, bu hamlenin "ateşkesin sağlanması ve insani yardım girişlerinin gerçekleştirilmesine yönelik ilk adım" olduğunu ifade etti. 

Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da Alexander'in serbest bırakılmasının "umut ışığı" olduğunu belirtirken, Netanyahu'ya yüklendi: 

Esirleri geri getirmek istiyoruz ama İsrail savaşı bitirmeye hazır değil. İleriye dönük net bir yol göremiyoruz, bir anlaşmaya varılması gerekiyor ama Netanyahu yönetimi savaşı uzatıyor.

Guardian, Witkoff'un açıklamalarının ABD-İsrail arasındaki gerginliğin ne kadar arttığını gösterdiğini yazıyor. Eski İsrailli diplomat Alon Pinkas, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Trump, İsrail'e karşı değil ama onu umursamıyor. Trump'a göre Netanyahu sinir bozucu birine dönüştü, bu da banka hesabına katkı yapmadığı anlamına geliyor.

Trump, son dönemde Netanyahu'yu köşeye sıkıştıracak hamleler yaptı. Husilerle barış ilan etti, İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine saldırı planını desteklemek yerine Tahran'la müzakere başlattı ve Suudi Arabistan'la nükleer görüşmelerin ilerlemesi için Riyad-Tel Aviv hattında normalleşme şartını askıya aldı.

Ayrıca Ortadoğu turunda da İsrail'i ziyaret etmeyecek. 

Analizde, Trump'ın bu hamlelerle ABD-İsrail ilişkilerinde oturmuş diplomatik yapıyı değiştirdiğine dikkat çekiliyor. İki devletli çözümü savunan düşünce kuruluşu İsrail Politika Çalışma Grubu'nun yöneticisi Ilan Baruch, şunları söylüyor: 

Trump açıkça yeni bir yörüngeye girdi. İsrail, Trump yönetiminin 'ortak inançlar ve karşılıklı stratejik çıkarlar' paradigması çerçevesinde yoluna devam etmesini bekliyordu. Trump bir kuşaktır bu denklemden şüphe duyulmasını sağlayan ilk başkan oldu.

Trump, 5 Ocak'ta göreve başladığında Netanyahu, Beyaz Saray'a davet edilen ilk yabancı liderdi. İsrail Başbakanı, Cumhuriyetçi liderin zaferini de ilk tebrik edenler arasındaydı. Diğer yandan analizde, Gazze savaşındaki tavrı nedeniyle Netanyahu'nun Trump'tan aldığı desteği kaybedebileceği belirtiliyor. 

Radikal sağcı kabinedeki liderlerin savaşın sürmesini istediği, Trump'ınsa tüm rehinelerin serbest bırakılması ve ateşkes için baskı yaptığına dikkat çekiliyor. Netanyahu'nun bu noktada ikileme düştüğü belirtiliyor: 

Netanyahu, tekrar Trump'ın desteğini istiyorsa koalisyonunun dağılmasına neden olacak adımlar atması lazım. Geçmişine ve deneyimine bakarsanız her şeyin farkında olması gerektiğini düşünürsünüz. Ama davranışlarına baktığınızda sanki neler olup bittiğinden haberi yok.

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel