İran’ın Ukrayna savaşı için Rusya’ya mühimmat sattığını gösteren kanıt var mı?

Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
TT

İran’ın Ukrayna savaşı için Rusya’ya mühimmat sattığını gösteren kanıt var mı?

Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)

Batı kamuoyunda İran’ın Rusya’ya Ukrayna işgaline destek amacıyla silah sattığı iddia edildi.

Bir güvenlik kaynağı, bir silah sözleşmesi göstererek, İran’ın Ukrayna’daki savaş için Rusya’ya cephane sattığına dair ilk somut kanıtı sunduğunu iddia etti.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığı habere göre, 14 Eylül 2022 tarihli olan 16 sayfalık belge, değeri 1 milyon doları biraz aşan, çeşitli boyutlardaki topçu ve tank mermileri ve roket örneklerini içeriyor.

İran’ın diğer ülkelerle yaptığı sözleşmelerde olduğu gibi İngilizce yazılan mühimmat teslimine ilişkin sözleşmenin, İran Silahlı Kuvvetleri Savunma ve Lojistik Bakanlığı ile Rusya’nın devlet askeri ihracat ve ithalat şirketi JSC Rosoboronexport arasında imzalandığı iddia ediliyor.

Güvenlik kaynağı, “Bizim değerlendirmemize göre, bunlar Rusya’ya gönderilen diğer sevkiyatlardan önceki silah numuneleriydi” dedi.

Sky News haberinde bu sözleşmeyi bağımsız olarak teyit edemedi. Ancak güvenlik kaynağı, “Yüzde 100 gerçek olduğuna inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

Sözleşmenin gerçekliğini doğrulamak mümkün olmasa da Sky News, dosyayı bir dizi uzmana da başvurdu. Uzmanlar, belge içeriğinin ‘makul’ olduğunu ve 14 Eylül 2022 tarihinde gerçekleştiği iddia edilen bu tür bir işlemle ilgili ayrı bir raporla eşleştiğini söylediler.

FOTO: Rus askerleri önlerinde savaşta kullanılan silahlarla (EPA-Arşiv)
Rus askerleri önlerinde savaşta kullanılan silahlarla (EPA-Arşiv)

Ukrayna’daki savaşı yakından izleyen ve aynı zamanda İran konusunda uzman olan Royal United Services Institute’ta kıdemli araştırma görevlisi olan Jack Watling, Moskova ve Tahran’ın birlikte silah ve mühimmat sözleşmeleri imzalamasının ‘makul ve mantıklı’ olacağını vurguladı.

Sky News, söz konusu belgeleri Mayıs ayında İngiltere’yi ziyaret eden Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal ve İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly’ye gösterdi.

Kiev ve Londra, sözleşmenin geçerliliğini araştırmayı planladıklarını ve güvenilir olduğu kanıtlanırsa harekete geçeceklerini bildirdi.

Ukrayna’nın Londra Büyükelçisi Vadym Prystaiko, kısa bir süre önce Sky News’e yaptığı açıklamada, “Düzgün bir şekilde kontrol ettikten sonra, buna göre hareket edebileceğiz” dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly ise, “Bize bilgi sunulduğunda, onu değerlendirmeye ve doğrulamaya bakacağız. Tabii ki, buna göre kararlar alacağız” ifadelerini kullandı.

İngiltere’nin, İran rejiminin, Rusya’ya Ukrayna şehirlerini vurması için saldırı uçağı sağlamasının ardından Tahran’a yaptırım uyguladığını söyleyen Cleverly şu ifadelerle devam etti;

“İran’ın, Ukrayna’yı işgal girişiminde Rusya’ya askeri destek sağladığına dair kanıtımız olduğunda harekete geçtik ve elbette her zaman aynısını yapacağız.”

Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı her iki taraftaki cephane stoklarını tüketiyor.

Batılı müttefikler, Kiev’i silahlandırmaya devam ederken, Moskova savunma sanayisini savaşa hazır hale getirdi.

Ancak Rus ekonomisinin yaptırımlardan etkilenmesiyle, Kremlin de dostlarından yardım istedi.

Sky News daha önce, İran’ın Ocak ayında Hazar Denizi’nde kargo gemileri aracılığıyla Rusya’ya büyük miktarlarda drone, mermi ve mühimmat sağladığı yönündeki iddiaları bildirmişti.



Trump, ABD'nin istihbarat örgütlerine karşı harekete geçti

CIA'deki kesintiler ABD'de bazı kesimleri endişelendiriyor (Reuters)
CIA'deki kesintiler ABD'de bazı kesimleri endişelendiriyor (Reuters)
TT

Trump, ABD'nin istihbarat örgütlerine karşı harekete geçti

CIA'deki kesintiler ABD'de bazı kesimleri endişelendiriyor (Reuters)
CIA'deki kesintiler ABD'de bazı kesimleri endişelendiriyor (Reuters)

Donald Trump yönetimi istihbarat örgütlerini küçültmek için harekete geçti.

Washington Post’un (WP) aktardığına göre CIA’de gönüllü emeklilik ve istifa gibi uygulamalarla kadro sayısının azaltılması planlanıyor. Bundan yaklaşık 1200 personelin etkileneceği belirtiliyor. 

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla gazeteye konuşan yetkililer, uygulamaların birkaç yıla yayılacak şekilde gerçekleştirileceğini söylüyor.

Kaynaklar ayrıca Ulusal Güvenlik Ajansı da dahil diğer istihbarat örgütlerinde de benzer uygulamalara gidileceğini ifade ediyor.

New York Times’ın (NYT) iletişime geçtiği CIA sözcüsü, örgütün direktörü John Ratcliffe’in işgücünün "yönetimin ulusal güvenlik önceliklerine yanıt vermesini" sağlamak amacıyla harekete geçtiğini bildirdi.

Trump yönetiminin federal bütçedeki kesintileri kapsamında 80 CIA çalışanı martta işten çıkarılmıştı.

İstihbarat birimi, bünyesinde çalışan kişi sayısını kamuoyuyla paylaşmıyor. Ancak WP ve NYT’nin aktardığına göre CIA’de yaklaşık 22 bin personel var.

Ratcliffe ve Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard, Trump’ın küçülme planlarına uyum sağlanacağını bildirmişti. Gabbard, ocakta yaptığı açıklamada ABD istihbarat kurumlarındaki bazı görevlilerin "Trump'a karşı harekete geçen derin devletin içinde yer aldığını" iddia etmişti.

WP’nin haberinde, işgücünde gidilen kesintilerin, ABD’nin birden fazla küresel krizle mücadele ettiği tehlikeli bir döneme denk geldiğine dikkat çekiliyor.

Senato İstihbarat Komitesi'nin en kıdemli Demokratı olan Senatör Mark R. Warner, istihbarat kurumlarındaki kesintileri eleştirerek şu ifadeleri kullanıyor:

Trump yönetiminin deneyimli istihbarat personeline yönelik bu kapsamlı ve pervasız kesintileri, şüphesiz tehditleri tespit etme ve bunlara yanıt verme kabiliyetimizi zayıflatacak ve Amerika'yı daha az güvenli hale getirecektir.

Independent Türkçe, Washington Post, New York Times