AB: Ukrayna'daki baraj saldırısı savaş suçudur

Devlet Başkanı Zelenskiy: "Teröristler Ukrayna'yı su, füze ya da başka bir şeyle durduramayacaklar”

Yaşanan gelişme Zaporijya Nükleer Santrali hakkında endişeleri artırdı (Reuters)
Yaşanan gelişme Zaporijya Nükleer Santrali hakkında endişeleri artırdı (Reuters)
TT

AB: Ukrayna'daki baraj saldırısı savaş suçudur

Yaşanan gelişme Zaporijya Nükleer Santrali hakkında endişeleri artırdı (Reuters)
Yaşanan gelişme Zaporijya Nükleer Santrali hakkında endişeleri artırdı (Reuters)

Ukrayna'nın Herson bölgesinde yer alan ancak Rusların kontrol ettiği Kakhovka Hidroelektrik Santrali (HES) bombalanarak yıkıldı.

Ukrayna ordusu “Güney” Operasyonel Komutanlığı Sözcüsü Vladislav Nazarov, Rus ordusunun Herson bölgesindeki Kakhovka Barajı'nı vurduğunu iddia etti.

Nazarov sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Rus işgal birlikleri Kakhovka HES'i havaya uçurdu. Yıkımın boyutu, suyun hızı ve hacmi, olası sel bölgeleri netleştiriliyor. Tüm hizmetler çalışıyor. Durum takip ediliyor." ifadesini kullandı.

Herson Bölgesi Askeri İdaresi Başkanı Aleksandr Prokudin da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, sel tehdidi altındaki Dinyeper nehrinin sağ kıyısında yaşayanların tahliye edileceğini duyurdu.

Prokudin, “İşgal altında olduğu için nehrin sol kıyısındaki halkı tahliye etmek şu anda imkansız.” dedi.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Kakhovka HES’teki duruma ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yaptı.

Bu olayla ilgili Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’in Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyini toplayacağını belirten Yermak, “Bu bir çevre katliamıdır. Ruslar, Herson bölgesinin güneyinde ve Kırım'da insanların içme suyundan mahrum kalmasından, bazı yerleşim yerlerinin ve biyosferin yok olmasından sorumlu olacaktır.” değerlendirmesine bulundu.

"Sadece Ukrayna'nın zaferi güvenliği geri getirecektir"

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Rusların Kakhovka hidroelektrik santrali barajını yıkarak, Ukrayna topraklarının her köşesinden kovulması gerektiğini tüm dünyaya teyit ettiği” paylaşımında bulundu.

Zelenskiy, “Onlara tek bir metre bile bırakılmamalıdır çünkü onlar her metreyi terör için kullanmaktadır. Sadece Ukrayna'nın zaferi güvenliği geri getirecektir ve bu zafer gelecektir. Teröristler Ukrayna'yı su, füze ya da başka bir şeyle durduramayacaklar.” ifadesini kullandı.

Öte yandan Rusya’nın ilhak ettiği Novaya Kahovka şehri Belediye Başkanı Vladimir Leontyev, Ria Novosti haber ajansına verdiği demeçte, Kakhovka HES'in yıkılmasının ardından su seviyesinin 2,5 metre yükseldiğini ve tüm hizmetlerin yerinde olduğunu savundu.

Leontyev, Kakhovka HES'in yıkılmasının ardından olası sel tehdidi nedeniyle bazı bölgelerde tahliyelerin gerekebileceğini kaydetti.

UAEA: Kahovka HES'in yıkılması Zaporijya Nükleer Santrali'ne tehdit oluşturmuyor

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), Ukrayna'daki Kahovka Hidroelektrik Santrali'nin (HES) yıkılmasının, bölgeye yakın noktadaki Zaporijya Nükleer Santrali'ne tehdit oluşturmadığını bildirdi.

UAEA'nın Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, Kahovka HES'te oluşan hasarla ilgili gelişmelerin takip edildiği belirtildi.

Zaporijya Nükleer Santrali'nde UAEA uzmanlarının da durumu yakından takip ettiği kaydedilen açıklamada, "Zaporijya Nükleer Santrali'ne yönelik ivedi bir tehdit bulunmamaktadır." ifadesine yer verildi.

AB'den tepki

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın vurulmasından Rusya'yı sorumlu tutarak bunun, savaş suçu olduğu bildirdi.

Michel, Ukrayna'nın güneyindeki barajın bombalanmasıyla ilgili sosyal medyadan açıklama yaptı.

Kahovka Barajı'na düzenlenen "eşi görülmemiş" saldırı nedeniyle şoke olduğunu ifade eden Michel, sivil altyapıların tahrip edilmesinin, savaş suçu olduğunu vurguladı.

Michel, bununla ilgili Rusya'yı ve birlikte hareket edenleri sorumlu tutacaklarını kaydetti.

Charles Michel, konuyu 29-30 Haziran'daki AB Liderler Zirvesi'nde gündeme getireceğini ve su baskını alarmı verilen bölgeye daha fazla yardım gönderilmesini teklif edeceğini açıkladı.

NATO'dan Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın bombalanmasına tepki

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın bombalanarak yıkılmasının "Rusya'nın savaşının gaddarlığını" gösterdiğini belirtti.

Stoltenberg, Ukrayna'nın güneyindeki Herson bölgesinde bulunan baraja yönelik saldırı hakkında sosyal medyadan açıklama yaptı.

Barajın yıkılmasıyla binlerce sivilin tehlikeye atıldığını kaydeden Stoltenberg, bunun aynı zamanda ciddi çevre hasarına sebep olduğunu vurguladı.

Stoltenberg, "Bu, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşının gaddarlığını sergileyen zalimce bir eylemdir." ifadesini kullandı.

Baltık ülkelerinden Ukrayna'daki barajın bombalanmasına tepki

Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın bombalanarak yıkılmasının, "Ukrayna'nın sivil altyapısına yönelik eşi, benzeri görülmemiş bir Rus saldırısı" olduğunu belirtti.

Nauseda, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Rusya'yı hedef aldı.

Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın bombalanarak yıkılmasının "Ukrayna'nın sivil altyapısına yönelik eşi, benzeri görülmemiş bir Rus saldırısı" olduğunu belirten Nauseda, "Büyük bir barajın yıkılması, binlerce insanı doğrudan tehdit eden bir savaş suçudur. Rusya bundan sorumlu tutulmalıdır ve Ukrayna, güvende kalmak için bu savaşı kazanmalıdır." ifadelerini kullandı.

Estonya Cumhurbaşkanı Alar Karis de "Kahovka Barajı'nın havaya uçurulması, binlerce Ukraynalı sivilin hayatını tehdit edecek bir başka terör eylemidir. Bu, Moskova'nın iktidardaki suçluları için listedeki bir başka suçlama olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto ise söz konusu patlamanın siviller için büyük risk ve tehlikeye neden olduğunu vurgulayarak "Bu, büyük bir insani ve ekolojik felakettir ve su teminine büyük etkisi olabilir. Patlamanın nedeni araştırılmalıdır. Zarar gören sivillere yardım etmeye hazırız." paylaşımında bulundu.

İngiltere'den Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın bombalanmasına tepki

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın bombalanmasıyla ilgili, özellikle sivil altyapıya kasıtlı saldırının savaş suçu olduğunu kaydetti.

Bakan Cleverly, Twitter paylaşımda, saldırıyı "korkunç bir eylem" olarak niteleyerek, "Özellikle sivil altyapıya kasıtlı olarak saldırmak bir savaş suçudur. İngiltere, Ukrayna'yı ve bu felaketten etkilenenleri desteklemeye hazırdır." değerlendirmesini yaptı.



5 soruda Sinaloa Karteli'nin iç savaşı

Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)
Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)
TT

5 soruda Sinaloa Karteli'nin iç savaşı

Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)
Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)

Meksika'nın Sinaloa eyaleti pazartesi günü yine bir vahşete sahne oldu. 

Kafası kesilip bir viyadüğe asılan kişilerin 4 cesedi korku salsa da bu, daha büyük bir katliamın parçasıydı. Yakınlardaki bir otomobilde 16 cansız beden daha bulundu.

Bu olay üzerine New York Times, Sinaloa Karteli'nin iç savaşını mercek altına aldı.

Ölümcül uyuşturucu fentanille mücadelede Meksika devletini de yanına alan ABD'nin karşısında gücünü korumaya çalışan kartelin mücadelesinin yeraltı dünyasının geleceğini belirleyeceği belirtildi.

Sinalao Karteli nedir?

Fentanil gibi ABD için ulusal güvenlik sorunu haline gelen uyuşturucuların kitlesel üretimini üstlenen kartel, yıllar boyunca yalnızca yerel değil, dünyanın diğer yerlerindeki çetelere de bir çatı oldu.

Uyuşturucu kaçakçılığı ve para aklamanın yanı sıra insan kaçakçılığı, göçmen kaçırma, yakıt hırsızlığı, kaçak ağaç kesme gibi çeşitli faaliyetler yürütüyorlar. 

Sinalao Karteli'ni El Mayo diye bilinen Ismael Zambada Garcia'yla birlikte kuran El Chapo lakaplı Joaquin Guzmán Loera, halihazırda ABD'de müebbet hapis cezasını çekiyor. 

Öncesinde çamaşır sepeti içinde saklanıp hapisten kaçarak dünya çapında tanınmıştı.

İç savaş nasıl başladı?

2024 yazında El Chapo'nun oğullarından biri Zambada'yı kaçırarak ABD'ye teslim etti. 

Los Chapitos diye bilinen oğulların bu ihaneti, gerginlikleri büyüterek karteli iç savaşa sürükledi. 

Joaquín Guzmán López ve Ovidio Guzmán López babaları gibi ABD'de hapiste. 

Kardeşleri Ivan Guzmán Salazar ve Jesus Alfredo Guzmán Salazar, Los Chapitos'u yönetiyor. 

Babalarının 2016'da yakalanması sonrasında fentanil işini büyüterek başarı kazandılar. 

Zambada'ya sadık kalan ekipse Los Mayos hizbinde. Bu ekip gizliliğe verdiği önem ve stratejik ittifaklarla dikkat çekiyor. 

Daha disiplinli ve pragmatik görülen Los Mayos geleneksel uyuşturucu kaçakçılığı yöntemlerine bağlı.

Sinalao Karteli'nin rakipleri kim?

2009'da kurulan Jalisco Yeni Nesil Karteli, Sinaloa'nın en dişli rakibi olmayı başardı. 

Meksika ve ABD'li yetkililer, onları en vahşi ve en hızlı büyüyen uluslararası suç örgütlerinden biri diye tanımlıyor. 

fgthy
El Chapo, "bücür" anlamına geliyor (AFP)

Nemesio Oseguera Cervantes önderliğindeki kartel fentanille birlikte kokain, eroin ve metamfetamin kaçakçılığında iddialı. 

Meksika'nın Guerrero, Sonora, Michoacán ve Chiapas gibi eyaletlerinde iki kartel sert bir savaş veriyor.

Meksika ve ABD neler yapıyor?

ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifesi uygulama ve Meksika topraklarına asker gönderme tehditleri üzerine iki ülke kartellere karşı mücadeleyi artırdı.

Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum özellikle Sinaloa eyaletinde binlerce asker görevlendirerek önemli operasyonlara imza attı. Onlarca örgüt yöneticisi yakalandı ve pek çok uyuşturucu laboratuvarı basıldı.

ABD de "yabancı terör örgütü" ilan ettiği kartelleri CIA drone'larıyla takip ederek laboratuvarların yerlerini saptadı. 

Ancak fentanilin herhangi bir mutfakta üretilebilmesi ve ABD'deki yoğun talep, bu önlemleri yetersiz bırakabilir.

Savaşı kim kazanıyor?

Uzmanlar ve yetkililer bu sorunun yanıtında uzlaşamıyor. 

Meksika'nın Los Chapitos hizbindeki pek çok kilit ismi yakalayarak kayda değer darbeler vurduğu söyleniyor. 

Uzmanlar, Los Chapitos'un Jalisco karteliyle yaptığı beklenmedik işbirliğini, çaresiz durumda kalmasına yoruyor. 

Brookings Enstitüsü'nden Vanda Felbab-Brown, bu mücadelenin küresel yansımaları olacağını ve sonucuna göre "yasadışı pazarların yeniden organize edileceğini" söylüyor. 

Felbab-Brown, Sinaloa Karteli için sonun yaklaşmış olabileceğini belirtirken Jalisco Yeni Nesil Karteli'nin yükselişe geçeceği tahminini de yapıyor.

Güvenlik uzmanı Eduardo Guerrero ise El Chapo'nun oğullarının Jalisco'ya büyük imkanlar sunabileceğine işaret ediyor:

Messi'yi kendi futbol takımına getirmek gibi... İki gücü birleştirmek devasa bir küresel üretim kapasitesi anlamına geliyor.

Independent Türkçe, New York Times, AP