İran: Tüm nükleer faaliyetler ve materyaller UAEA'ya beyan edildi

İran, tüm nükleer faaliyetlerinin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansına (UAEA) tam olarak beyan edildiğini, doğrulandığını ve UAEA'nın "bildirilmemiş materyaller" iddiasının İsrail tarafından sağlanan "yanlış ve uydurma" bilgilere dayandığını savundu.

AA
AA
TT

İran: Tüm nükleer faaliyetler ve materyaller UAEA'ya beyan edildi

AA
AA

İran'ın yarı resmi ajansı Tesnim'in haberine göre, İran'ın Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi Nezdinde Daimi Temsilciliği, UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi'nin, Ajansın Yönetim Kuruluna sunduğu rapora ilişkin yazılı açıklama yayımladı.

UAEA'nın İran'daki doğrulama faaliyetlerini yürütmesini sağlamak için İran'ın her türlü çabayı gösterdiği ifade edilen açıklamada, Tahran yönetiminin, Kapsamlı Güvenlik Denetimi Anlaşması çerçevesindeki taahhütlerini yerine getirmeye kararlı olduğu belirtildi.

Açıklamada, İran'ın tüm nükleer faaliyetlerinin ve materyallerinin UAEA'ya tam olarak beyan edildiği ve doğrulandığı savunuldu.

Ajansa bildirilmediği söylenen 3 lokasyonda nükleer bulguların tespit edilmesi ve Tahran yönetiminin UAEA'ya istenilen düzeyde açıklama yapmadığına ilişkin bilgilerin doğru olmadığı savunulan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Birçok kez UAEA'ya açıklandığı gibi İran'da beyan edilmemiş nükleer materyal yoktur ve Ajansın sözde 3 lokasyon iddiası, uzun süredir zincirleme yalan geçmişine sahip olan gayrimeşru İsrail rejimi tarafından sağlanan yanlış ve uydurma bilgilere dayanmaktadır."

Açıklamada, UAEA'dan doğrulama faaliyetleri hakkında "profesyonellik ve gerçeklik ilkelerine dayalı" olarak rapor vermesinin beklendiği kaydedildi.

UAEA, İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin 31 Mayıs'ta açıklanan 3 aylık raporunda, İran’ın Fordo yeraltı nükleer tesisinde tespit edilen yüzde 83,7 oranında zenginleştirilmiş uranyum parçacıkları ve Abadeh kenti yakınlarındaki Marivan bölgesinde bulunan bir tesisteki nükleer bulgulara ilişkin anlaşmazlığın çözüme kavuşturulduğunu bildirmişti.

Buna karşılık Ajansa bildirilmeyen 3 noktada nükleer bulguların tespit edilmesine ilişkin Tahran yönetiminin teknik düzeyde yeterli açıklamayı yapmadığı aktarılmıştı.



Kuzey Kore lideri nükleere karşı saldırıları simüle eden tatbikatları denetledi

8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)
8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)
TT

Kuzey Kore lideri nükleere karşı saldırıları simüle eden tatbikatları denetledi

8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)
8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)

Pyongyang, bugün yaptığı açıklamada, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un dün Güney Kore ve ABD'ye karşı nükleer karşı saldırıları simüle eden tatbikatlara nezaret ettiğini duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre bu duyuru, Kuzey Kore'nin, Seul'ün iddiasına göre "çeşitli tiplerde" kısa menzilli balistik füzeler içeren füze denemeleri gerçekleştirmesinden bir gün sonra yapıldı.

scdfrgth
8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğraf, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un askeri eğitimi izlediğini gösteriyor (DPA)

Güney Kore ordusu, bu füze denemelerinin Kuzey Kore'nin Rusya'ya silah ihracatı ile bağlantılı olabileceğini belirtti.

Güney Kore'nin iki Kore arasındaki ilişkileri yürüten Birleşme Bakanlığı sözcüsü Kim Eun-hye, Kuzey Kore'nin son füze denemelerini “açık bir provokasyon” olarak nitelendirerek, bunların BM Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal ettiğini ve bölgenin barış ve istikrarına ciddi bir tehdit oluşturduğunu söyledi.

Kuzey Kore'nin resmi haber ajansı ise tatbikatların bir füze sistemi ve taktik balistik füzeyi kapsadığını bildirdi.

Ajansa göre, tatbikatlar “nükleer karşı saldırı durumuna hızlı geçiş için gerekli prosedür ve operasyonlar” konusunda ayrıntılı eğitimleri de içeriyor.

Ajans, “tatbikatın amacına ulaşıldığını ve herhangi bir nükleer krize hızlı tepki verebilecek komuta ve seferberlik sisteminin güvenilirliğinin teyit edildiğini” belirtti.

fgtrhyju
8 Mayıs 2025'te çekilen fotoğraf, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un askeri eğitimi denetlediğini gösteriyor (AFP)

Pyongyang, nükleer programı nedeniyle Birleşmiş Milletler tarafından yaptırımlara tabi tutuluyor. Bu yaptırımlar, Kuzey Kore'nin balistik füzelere sahip olmasını yasaklıyor.

Dün gerçekleşen fırlatma, Kuzey Kore'nin resmi medyasının Kim'in, Moskova ile ittifakını derinleştirirken mühimmat işçilerini top mermisi üretimini artırmaya çağırdığını bildirmesinden bir gün sonra yapıldı.

Dünki tatbikatlar, Kuzey Kore liderinin deniz kuvvetlerinin nükleer silahlanmasını hızlandırma emrini vermesinden yaklaşık bir hafta sonra gerçekleşti.

Kuzey Kore, Washington ve Seul'ün “saldırgan” tatbikatlarına karşı caydırıcı olarak gerekli olduğunu sürekli olarak iddia ettiği nükleer silahlara sahip.

scdvfbghy
Güney Kore'nin Seul kentindeki bir tren istasyonunda, Kuzey Kore'nin füze denemesi arşiv görüntülerini içeren bir haber bültenini gösteren televizyon ekranı, 8 Mayıs 2025 (AFP)

Geçtiğimiz nisan ayında, Pyongyang, 5 bin ton ağırlığındaki “Choi Hyun” adlı destroyerini tanıttı ve bazı analistler, bu geminin kısa menzilli taktik nükleer füzelerle donatılmış olabileceğini öne sürdü.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre teorik olarak, iki Kore hala savaş halindedir, çünkü 1950-1953 yılları arasında aralarında çıkan savaş bir barış antlaşmasıyla değil, ateşkesle sona erdi.

Pyongyang ve Seul arasındaki ilişkiler yıllardır en düşük seviyesinde. Geçen yıl Kuzey Kore birçok balistik füze fırlattı.