Ukrayna savaşı rekabeti kızıştırdı: Wagner'e rakip paralı asker şirketleri çoğalıyor

Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna'ya ait silah ve ekipmanları yok eden 10 bin askere para ödülü verildiğini duyurdu

Ukrayna'nın karşı saldırısıyla savaştaki çatışmalar yeniden yoğunlaştı (AFP)
Ukrayna'nın karşı saldırısıyla savaştaki çatışmalar yeniden yoğunlaştı (AFP)
TT

Ukrayna savaşı rekabeti kızıştırdı: Wagner'e rakip paralı asker şirketleri çoğalıyor

Ukrayna'nın karşı saldırısıyla savaştaki çatışmalar yeniden yoğunlaştı (AFP)
Ukrayna'nın karşı saldırısıyla savaştaki çatışmalar yeniden yoğunlaştı (AFP)

Ukrayna savaşıyla birlikte Rusya'da Wagner Grubu'na rakip paralı asker şirketleri yükselişe geçti.

Geçen yıl başlayan savaşın ardından merkezi Rusya'dan Hollanda'ya taşınan Moscow Times haber sitesi, Kremlin'in cephedeki ek savaşçı ihtiyacının, ülkede paralı asker şirketlerinin gelişmesine zemin sağladığını yazdı. 

"Putin'in şefi" lakaplı Yevgeni Prigojin'in liderliğindeki Wagner, Rusya'nın en büyük paralı asker firması konumunda. Fakat Ukrayna savaşıyla birlikte Wagner'den esinlenen şirketler de ortaya çıktı.

Bunlar arasında, Kremlin'in 2014'te ilhak ettiği Kırım'a atadığı lider Sergey Aksyonov'un martta kurduğu paralı asker şirketi Konvoy da yer alıyor. 

Şirketin başında, Prigojin'in sağ kolu olan, Madagaskar ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nde Wagner'in komutanlığını yapmış Konstantin Pikalov bulunuyor. 

Rus işgali altındaki Ukrayna topraklarında yer alan hapishanelerin yöneticisi olarak atanan Ermeni iş insanı Armen Sarkisyan'ın da paralı asker şirketi kurmayı planladığı düşünülüyor. 

Ukrayna İstihbarat Servisi, kasımda yaptığı açıklamada, Sarkisyan'ın bu hapishanelerdeki mahkumları şirketine savaşçı olarak alacağını öne sürmüştü.

Rusya'nın petrol ve doğalgaz devi Gazprom da paralı asker şirketi yarışına katıldı. 

Birleşik Krallık'ın kamu yayımcısı BBC'nin Rusya bürosu, mayıstaki araştırmasında, Gazprom'la bağlantılı Fakel, Potok ve Redut adlı paralı asker şirketlerinin de Ukrayna cephesinde savaştığını iddia etmişti.

"Parası olan kuruyor"

Prigojin de paralı askerlerin Bahmut'ta Wagner'le birlikte savaştığını doğrulayarak, "Artık parası olan paralı asker şirketi kurmanın harika bir fikir olduğunu düşünüyor, bu yüzden sayıları artmaya başladı" demişti. 

Çeçen lider Ramazan Kadirov da ülkesindeki askeri birlikleri kendi paramiliter savaşçıları olarak kullanıyor. Kadirov'un birlikleri resmi olarak Rusya Ulusal Muhafızları'na bağlı. Silahlı kuvvetlerden ayrı çalışan bu iç güvenlikten sorumlu askeri teşkilat doğrudan Putin'in emrinde.

Son dönemde Prigojin'le atışmalarıyla da gündeme gelen Kadirov, şubatta ve mayısta yaptığı açıklamalarda kendi paralı asker şirketini kurmayı planladığını da söyledi.

"Tehlikeli rekabet"

Moscow Times'ın analizinde, "Paralı asker şirketlerinin yaygınlaşması, bu grupların Moskova'dan siyasi ve maddi destek almak için tehlikeli bir rekabete girmesine yol açabilir" dendi. 

Ayrıca bu grupların ordunun emir komuta zinciri dışında faaliyet gösterdiğine dikkat çekilerek, uzun vadede Rusya'nın ulusal güvenliğine tehdit oluşturabileceği değerlendirmesi de yapıldı. 

Savunma Bakanı Sergey Şoygu, geçen hafta yaptığı açıklamada tüm paralı asker şirketlerinin 1 Temmuz'a kadar sözleşme imzalaması gerektiğini söylemişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de karara destek vererek, sürecin en hızlı şekilde tamamlanmasını istediğini belirtmişti. 

Ancak son dönemde Savunma Bakanlığı'yla girdiği tartışmalarla gündemden düşmeyen Prigojin, emre uymayacaklarını duyurmuştu. Kadirov'un birlikleriyse sözleşmeyi imzalamıştı. 

"10 bin Rus askere para ödülü"

Öte yandan Savunma Bakanlığı'nın Telegram hesabından cuma günü yapılan açıklamada, geçen yıl 24 Şubat'ta başlayan savaştan bu yana, Ukrayna'ya ait askeri ekipmanları imha eden ya da ele geçiren en az 10 bin askere para ödülü verildiği belirtildi.

50 bin Rus Rublesi ile 300 bin Rus Rublesi (yaklaşık 14 bin TL ila 85 bin TL) arasında değişen ek ödemelerin, askerlerin şahsi banka hesaplarına yatırıldığı ifade edildi. Toplamda verilen ödül miktarı paylaşılmadı. 

Açıklamada, savaşın başından bu yana Ukrayna ordusuna ait 16 bin silah ve askeri ekipmanın ele geçirildiği ya da yok edildiği öne sürüldü. Bunlar arasında ABD'nin tedarik ettiği Yüksek Hareket Yetenekli Topçu Roket Sistemi'nin (HIMARS) de yer aldığı savunuldu.  

Moscow Times, iddiaların bağımsız olarak doğrulanamadığını aktardı.

Independent Türkçe, Moscow Times, BBC, Meduza, Reuters



İsrail Hava Kuvvetleri, ordu komutanlığını ‘gerçekçi hedefler’ olmaması, esirlerin hayatının tehlikeye atılması ‘maceracılık ve profesyonellik eksikliği’ ile suçluyor

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir Gazze Şeridi'ndeki birlikleri ziyareti sırasında (İsrail ordusu)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir Gazze Şeridi'ndeki birlikleri ziyareti sırasında (İsrail ordusu)
TT

İsrail Hava Kuvvetleri, ordu komutanlığını ‘gerçekçi hedefler’ olmaması, esirlerin hayatının tehlikeye atılması ‘maceracılık ve profesyonellik eksikliği’ ile suçluyor

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir Gazze Şeridi'ndeki birlikleri ziyareti sırasında (İsrail ordusu)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir Gazze Şeridi'ndeki birlikleri ziyareti sırasında (İsrail ordusu)

İsrail Hava Kuvvetleri, ordunun yeni yönetimini maceracılık, profesyonellikten yoksunluk ve Hamas'ın elindeki İsrailli esirlerin akıbetiyle ilgilenmemekle suçladı.

Hava Kuvvetleri, kör bombardımanın devam etmesine daha fazla tahammül edemeyeceğini ve saldırılar için hedef seçme konusunda çekinceleri olduğunu açıkladı. Bu açıklama, Gazze Şeridi'nde 18 ay süren, dörtte üçünden fazlası sivil ve üçte biri çocuk olmak üzere 51 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybetmesine ve 130 bin kişinin yaralanmasına neden olan yoğun bombardımanın ardından geldi.

Gazeteci Nadav Eyal dün Yedioth Ahronoth'ta yayınlanan haberinde, bu konudaki görüş ayrılıklarının ileri boyutlara ulaştığını, ordunun güney komutanlığı ile hava kuvvetleri arasında bu hafta yapılması planlanan ve bu iki kolun komutanlarının katılacağı bir toplantının aralarındaki gerginlik nedeniyle iptal edildiğini bildirdi.

Eyal, “Savaşın başlamasından ve Gazze Şeridi'nde on binlerce sivilin öldürülmesinden sonra, Hava Kuvvetleri'nde ve Askeri İstihbarat Bölümü'nün bazı birimlerinde, Gazze Şeridi'nde çok sayıda sivilin ölmesi ve yaralanması nedeniyle artık daha kötüye doğru bir değişim olduğu yönünde bir his var” dedi. Hava Kuvvetleri komutanları bu durumu, Gazze Şeridi'ndeki yeni askeri operasyona (savaşın yeniden başlamasına), Hamas savaşçıları gibi nitelikli hedeflerin sayısındaki azalmaya ve mutlak zafer peşinde koşan ‘dört nala giden bir at’ olarak tanımlanan Güney Komutanlığı'nın yeni komutanı Yaniv Aşur'un göreve başlamasına bağlıyor. Komutanlar, “Saldırılar daha yoğun hale geldi ve sivil ölümlere gösterilen ilgi azaldı. Dolayısıyla operasyonel sonuçlar iyileşmedi” değerlendirmesinde bulundular.

‘Savaş değerlerinde aşınma’

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Gazete, bir Hava Kuvvetleri komutanının, “Hava Kuvvetleri'nde ordunun savaş değerlerinin aşındığı, profesyonel seviyenin düştüğü ve Hamas'ın elindeki İsrailli esirler için duyulan endişenin azaldığı yönünde bir his var. Sivillere zarar verdiğinizde ve yan hasar daha büyük olduğunda, Hamas esirlerden intikam alabilir” dediğini aktardı.

Gazete İsrail Hava Kuvvetleri’nin bu ihtiyatlı tutumunun, sivillerin ölümüne ve geniş çaplı yıkıma neden olan saldırılar gerçekleştirdiği 18 aylık savaşın ardından geldiğini hatırlatırken, ordunun yeni liderliğinin sivillere yönelik hesapların düşük olduğu yeni bir savaş ruhuyla geldiğini belirtti. Hatalı subaylar için hesap verebilirlik neredeyse yok ve bu durum özellikle en büyük yıkım ve toplu katliamlardan sorumlu olan hava kuvvetlerindeki subayları korkutuyor. Yurtdışında tutuklanmaktan ve savaş suçlarından yargılanmaktan endişe duyuyorlar.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askeri sistemi, Güney Komutanlığı Komutanı’nın Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın komutanı olduğu, askeri güç kullanma yetkisine sahip olduğu ve günlük olarak hedeflere karar veren organın başında bulunduğu bir düzenlemeye göre işliyor. Saldırının niteliğine ve saldırı sırasında kullanılacak mühimmata ise Hava Kuvvetleri karar veriyor.

‘Tali zarar’

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta yerinden edilmiş insanların barındığı bir çadıra düzenlediği saldırıda meydana gelen hasar (Reuters)İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta yerinden edilmiş insanların barındığı bir çadıra düzenlediği saldırıda meydana gelen hasar (Reuters)

Kuvvet komutanının hava kuvvetlerine bombardımanın belirli bir hedefe yönelik olacağını ve ‘tali zararın’ (amaçlanan hedefle ilgisi olmayan masum insanlara verilen zararın) asgari düzeyde olacağını bildirmesi gerekiyor. Ancak Eyal Zamir'in Genelkurmay Başkanı, Aşur'un da Güney Tugayı Komutanı olduğu ordunun yeni yönetimi geldiğinden beri hava kuvvetlerinde bir tedirginlik var. Çünkü masum kayıpların sayısının Güney Komutanlığı'nın tahminlerinden çok daha fazla olduğu giderek daha net anlaşılıyor.

Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth’tan aktardığı haberde şu ifadeler yer aldı: “Tansiyon o kadar yüksek ki bu hafta Hava Kuvvetleri Komutanı Tomer Bar Hava Kuvvetleri saldırılarına şahsen izin vermeye başladı. Filistinliler Bar'ın bu hamlesi sonucunda herhangi bir değişiklik hissetmese de ve halen her gün 40-50 Filistinli sivil kaybı toprağa verseler de ordudaki anlaşmazlıklar artık bu savaş için gerçek bir askeri hedef olmadığı ve hatta intikam unsurunun bile artık ciddi olmadığı gerçeğini vurguluyor. Asıl mesele, yeni ordu yönetiminin, esirlerin serbest bırakılmasını, güvenlik sorunlarını ve hatta Hamas'ın sözde tasfiyesini hesaplarının en altına koyarak, savaşı sadece iktidarda kalmak için isteyen Başbakan Binyamin Netanyahu'ya iyilik yapıyor olması.”