ABD'li istihbarat yetkilileri, Rus güvenlik şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin'in silahlı eylem hazırlığında olduğunu haziran ayının ortasında öğrendiklerini ileri sürdü.
The Washington Post'un haberine göre isimlerinin açıklanmasını istemeyen ABD'li istihbarat yetkilileri, haziran ayının ortasında Prigojin'in Rusya Savunma Bakanlığına karşı silahlı eylem planladığına yönelik istihbarat topladıklarını, Beyaz Saray ve ilgili kurumlara "acil" koduyla bilgi geçtiklerini iddia etti.
Bir istihbarat yetkilisi, Prigojin'in isyanına hazırlıksız yakalanmadıklarını kaydederek, "ABD yönetimine bir şeyler planlandığını söyleyebilecek kadar yeterli işaret vardı yani Beyaz Saray’ın buna hazır olduğunu düşünüyorum." görüşünü paylaştı.
Yetkili, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in iktidarda kalıp kalmayacağına ve herhangi bir istikrarsızlığın Rusya'nın nükleer cephaneliğinin kontrolü için oluşturabileceği sıkıntıya ilişkin "yüksek endişe" duyulduğunu belirterek, "Bu doğrultuda birçok soru mevcuttu." ifadesini kullandı.
Olası "Rus iç savaşı"ndan kaynaklanabilecek istikrarsızlığın "ana korku" olduğuna dikkati çeken yetkililer, Beyaz Sarayın yanı sıra Pentagon, Dışişleri Bakanlığı ve Kongre'deki üst düzey yetkililerin son iki haftada istihbaratla ilgili bilgilendirildiklerini belirtti.
Yetkililer, Prigojin'in isyanının en önemli sebeplerden birinin, 10 Haziran'da Rusya Savunma Bakanlığının savaşan tüm gönüllü grupların hükümetle sözleşme imzalaması gerektiğine dair talimatı olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Rusya Savunma Bakanlığının talimatında Wagner grubundan ismen bahsedilmese de anlamının açık olduğunu vurgulayan yetkililer, Bakanlığın amacının, "Rusya'nın Ukrayna'daki askeri harekatı için gerekli olduğunu kanıtlayan ve dikkate değer taktik zaferlerden bazılarının elde edilmesine yardımcı olan Prigojin'in paralı askerlerinin ele geçirilmesi olduğunu" ileri sürdü.
ABD'li istihbarat yetkilileri, Putin'e "Prigojin'in bir şeyler planladığı" konusunda bilgi verildiğine inandıklarını kaydederek, yetkililerden biri "Putin'in kalkışmayla ilgili bilgilendirildiği zaman net olmasa da kesinlikle 24 saatten daha önceydi." ifadesini kullandı.
Yetkililer, Prigojin'in askeri komutayı devralmak için Moskova'ya yürüyüşünü engellemek amacıyla Putin'in neden harekete geçmediğinin belirsizliğini koruduğuna işaret ederek, "Putin'in eylemsizliğinin, Rus hükümetindeki üst düzey koordinasyon eksikliğini ve iç rekabetleri yansıttığını düşündüklerini" kaydetti.
- Wagner grubunun Rus yönetimine isyanı
Özel güvenlik şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin, Rus ordusunu Wagner'e saldırı düzenlemekle suçlayıp karşılık vermekle tehdit etmiş, Wagner savaşçıları Ukrayna'yı terk ederek sınırdaki Rostov bölgesine girmişti.
Bu durum üzerine Federal Güvenlik Servisi (FSB), "silahlı isyan" suçlamasıyla ceza davası açmıştı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner'in isyanını "vatana ihanet" olarak nitelendirmişti.
Prigojin, Moskova'ya gideceklerini açıklamış, Kremlin yönetimi ise ülkenin pek çok bölgesinde güvenlik önlemlerini artırmıştı.
Yevgeniy Prigojin'in, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun Rusya'da gerilimi azaltma önerisini kabul ettiği bildirilmişti.
Prigojin, tarafların birinde Rus kanı dökülmesinin sorumluluğunu anladıklarını ve konvoylarını geri çevirerek plana göre saha kamplarına geri döneceklerini açıklamıştı.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Prigojin'e yönelik açılan ceza davasının kapanacağını belirterek, "Prigojin, Belarus'a gidecek." ifadesini kullanmıştı.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)