Wagner’in isyanı Putin’in otoritesi hakkında soru işaretleri uyandırdı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin
TT

Wagner’in isyanı Putin’in otoritesi hakkında soru işaretleri uyandırdı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin

Rus paramiliter Wagner grubunun kurucusu ve lideri Yevgeny Prigojin’in dün ‘isyanı’ sona erdiren bir anlaşmaya varmasının ardından, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 20 yılı aşkın süredir iktidarda olduğu süre içinde yaşadığı belki de en zorlu kriz sona erdi.

Rus ordusunun zayıf yönleri

Wagner güçlerinin Rusya’nın başkenti Moskova’ya doğru ilerleyişi durdurup, Rusya’nın güneyindeki Voronej bölgesinden çekilmesinin ardından son saatlerde tansiyonun düşmesine rağmen, yaşanan bu ‘kısa süreli isyan’ Rus ordusunun zaaflarını ortaya çıkardı.

Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov’un açıkladığı, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun arabuluculuğunda imzalanan anlaşmaya göre, Prigojin hakkında silahlı isyan suçlamasıyla açılan ceza davası düşürülecek ve Wagner lideri Belarus’a gidecek.

İsyana katılan Wagner askerleri de, Rusya’ya geçmişte verdikleri hizmetlerinin tanınması nedeniyle herhangi bir eylemle karşı karşıya kalmayacak.

Ayrıca, isyana katılmayan Wagner askerleri Savunma Bakanlığı ile sözleşme imzalayacak.

Prigojin anlaşmanın ardından Telegram’da paylaştığı videoda şunları söyledi;

“23 Haziran’da ‘Adalet Yürüyüşü’ne çıktık. Moskova’dan yaklaşık 200 kilometre uzağa bir günde vardık. Bu süre içinde savaşçılarımızın bir damla kanını akıtmadık.”

azA

Artık kanın dökülebileceği bir ana geldiklerini kaydeden Prigojin, “Bu yüzden, biz, taraflardan birinde Rus kanı dökülecek olmasının tüm sorumluluğunu anlayarak konvoylarımızı geri çeviriyor ve plana göre saha kamplarına geri dönüyoruz” ifadesini kullandı.

Bu sabah, Wagner liderinin Belarus’a gidişine dair herhangi bir haber paylaşılmadı.

Herhangi bir Wagner unsurunun sürgünde Prigojin’e katılıp katılmayacağı ve orada hangi rolü oynayacakları gibi birçok soru yanıtsız kaldı.

Rostov-na-Donu şehrinden bir vatandaş Prigojin ile fotoğraf çekiyor
Rostov-na-Donu şehrinden bir vatandaş Prigojin ile fotoğraf çekiyor

Yine de, Prigojin komutasındaki Wagner güçlerinin hiçbir engelle karşılaşmadan Rus şehri Rostov-on-Don’a ilerleyebilmesi, Rus hükümet güçleri arasındaki zayıflıkları ortaya çıkardı.

Telegram’da paylaşılan videolarda, insanların şehirden ayrılırken Wagner kuvvetleri için tezahürat yaptığı görüldü.

Bazı sakinler, şehirden ayrılmak üzere olan Prigojin ile el sıkışmak için koştu.

Zayıflıklar ortaya çıktı

ABD’nin eski Ukrayna Büyükelçisi John Herbst CNN’e verdiği demeçte, “Putin’in konumu bu sorun nedeniyle zayıfladı” dedi.

Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) ise, kısa sürse de bu isyanın Rusya Savunma Bakanlığı’ndaki önemli zayıflıkları ortaya çıkardığını bildirdi.

Askeri bir araçtaki Wagner askerleri Rostov-na-Donu şehrinde
Askeri bir araçtaki Wagner askerleri Rostov-na-Donu şehrinde

ABD merkezli ISW, Kremlin’in ‘isyana’ tutarlı bir yanıt vermek için mücadele ettiğini ve bunun arkasındaki nedenlerden birinin muhtemelen Ukrayna’daki ağır Rus kayıpları olduğunu ifade etti.

ISW tarafından yapılan açıklamada, “Prigojin onlara talimat vermiş olsaydı, Wagner muhtemelen Moskova’nın dış mahallelerine ulaşabilirdi” denildi.

Bazı Ukraynalılar ise, Ruslar arasında bir bölünme olasılığından memnun olduklarını dile getirdi.

Ukrayna ordusu, Cumartesi günü kuvvetlerinin Bahmut yakınlarında, doğu cephesinde ve güneyde ilerleme kaydettiğini bildirdi.



Hamas liderleri Katar'dan Türkiye'ye mi taşınıyor?

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)
TT

Hamas liderleri Katar'dan Türkiye'ye mi taşınıyor?

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)

Amerikan medya kuruluşu CNN, ABD'nin baskısının ardından Hamas yöneticilerinin Katar'dan gönderileceğini yazıyor. 

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen kaynaklar, Washington'ın Katarlı yetkililere bu mesajı yaklaşık iki hafta önce ilettiğini söylüyor. Doha yönetiminin de talebi kabul edip, Hamas'ın üst düzey yetkililerinden geçen hafta ülkeyi terk etmesini istediği aktarılıyor. 

ABD'li bir üst düzey yetkili, Hamas'ın ateşkes ve rehine takası anlaşmalarını reddettiğini savunarak, bu nedenle daha fazla Katar'da kalamayacağını belirtiyor. 

CNN'in aktardığına göre Hamas üyelerinin Katar'dan tam olarak ne zaman çıkarılacağı ve nereye gönderileceği belirsiz. Amerikalı yetkililer, örgüte uzun bir süre tanınmadığını belirtiyor. 

Üst düzey Hamas yetkililerinin gidebileceği olası ülkeler arasında Türkiye'nin yer aldığı fakat ABD'nin buna sıcak bakmadığı da ifade ediliyor.

Birleşik Krallık'ın tanınmış gazetelerinden Financial Times (FT) da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın örgüte destek verdiğine dikkat çekerek, Hamas yetkililerinin Türkiye'ye gidebileceğini yazıyor. 

Hamas'ın eski lideri İsmail Haniye'yle 20 Nisan'da İstanbul'da görüşmeden önce "Milli Mücadele sırasında Türkiye'deki Kuvayımilliye ne ise Hamas da işte aynen odur" diyen Erdoğan'ın bu sözleri gündem olmuştu.

Haniye daha sonra Tahran'da İsrail ordusunun 31 Temmuz'da düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Onun yerine örgütün başına geçen Yahya Sinvar da 16 Ekim'de Gazze'de İsrail'in saldırısı sonucu hayatını kaybetmişti.

FT, Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın yorum taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor. 

FT'ye konuşan ve kimliğinin açıklanmasını istemeyen bir Arap diplomat, Hamas yetkililerinin son dönemde Türkiye, İran, Cezayir ve Moritanya'ya giderek olası yer değişikliği için yetkililerle görüştüğünü savunuyor. Diplomat, Doha yönetiminin kararına ilişkin şu değerlendirmeleri yapıyor: 

Katar, Hamas liderlerini ilk etapta Amerikalılardan yeşil ışık aldıktan sonra ağırlamıştı. ABD'nin tutumu değiştiğinde onlardan kurtulmaya çalışmaları anlaşılabilir geliyor.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla başlayan Gazze savaşında Katar, örgütle İsrail devleti arasında önemli arabuluculardan biri olmuştu. 

Suriye'de iç savaşın başlamasının ardından Şam'daki Hamas yöneticileri, 2012'de Doha'ya gitmişti. Diğer yandan Washington yönetimi, Hamas'ın Katar'daki varlığını ateşkes ve rehine takası taleplerini kabul etmesi için örgüte baskı yapmak amacıyla koz olarak kullanıyordu. 

Independent Türkçe, CNN, Financial Times