Abdullahiyan'ın ‘New York çetesi’ yüzünden hesap vermesi bekleniyor

İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, geçtiğimiz ay büyükelçiler için düzenlenen yıllık bir konferansta (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, geçtiğimiz ay büyükelçiler için düzenlenen yıllık bir konferansta (İran Dışişleri Bakanlığı)
TT

Abdullahiyan'ın ‘New York çetesi’ yüzünden hesap vermesi bekleniyor

İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, geçtiğimiz ay büyükelçiler için düzenlenen yıllık bir konferansta (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, geçtiğimiz ay büyükelçiler için düzenlenen yıllık bir konferansta (İran Dışişleri Bakanlığı)

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın mevcut hükümetin diplomatik personelini ‘New York çetesinden’ kurtulmamakla suçlayan milletvekillerinin sorularını yanıtlamak için çarşamba günü meclis huzuruna çıkması bekleniyor.

Abdullahiyan, geçen aralık ayından beri hesap verebilirlik hayaletiyle karşı karşıya. O dönemde Tahran Temsilcisi Ali Hodeyran'ın soru sormaktan geri çekilmesi ve bir ay ertelemesi nedeniyle görevden alma meclis gündeminden kaldırıldı. Şarku’l Avsat’ın ulaştığı bilgiye göre bu, Hodeyran’ın Dışişleri Bakanı ile meseleyi çözme konusunda bir anlaşmaya varmasından sonraydı.

Abdullahiyan'a yöneltilen soruda, “New York çetesinin Dışişleri Bakanlığı'nda tutulmasının gerekçelerinin” açıklanması isteniyor. ‘New York çetesi’, İran çevrelerinde eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in ve ondan önce de şu anda Dış Politikalar Stratejik Konseyi Başkanlığı’nı yürüten eski Dışişleri Bakanı Kemal Harazi'nin çevresine verilen isimdir. Dış Politikalar Stratejik Konseyi ise İran Dini Lideri’nin ofisine bağlı bir organ olup, esas olarak dış politikanın tasarımına katkıda bulunur ve Dışişleri Bakanlığı'na paralel bir organ olarak da görülür.

İran resmi haber ajansı IRNA’nın haberine göre New York çetesi, “Batı ile iletişim kurma eğiliminde olan güçleri tanımlamak için kullanılan bir terim ve soru, Meşhed şehrinin önceki hükümetteki temsilcisi tarafından soruldu.”

Temsilci sorusunda şunları söyledi: “Hükümetin rotasındaki değişiklik göz önüne alındığında, Dışişleri Bakanı'nın mevcut yaklaşımının ve uzmanlardan faydalanmamasının, New York çetesini ve Zarif'in Dışişleri Bakanlığı'ndaki çevresini tutmasının ve korumasının amacı nedir?”

IRNA, parlamentonun bu konuda Abdullahiyan'a yönelik baskıyı sürdürme konusundaki ısrarını dolaylı olarak eleştirdi. Dışişleri Bakanı, 13. hükümetin kuruluşundan bu yana gündeme gelen soruyu yanıtlamak için bu hafta Meclis'e gidiyor. Hâlbuki iki yıl aradan sonra hükümete bağlı güçler, bakanlığın temel sorumluluklarını üstleniyor ve Dini Lider’in (Ali Hamaney) ve Cumhurbaşkanı’nın (İbrahim Reisi) istediği dış politikayı ilerletmeyi planlıyorlar.

Ajans ayrıca Abdullahiyan'ın bu soruyla Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komitesi'nde de karşılaştığını ve “Egemen ve tam ihtisaslaşmış bir kurum olarak Dışişleri Bakanlığı'nda atamaların seyri kurallara tabidir ve yetkili makamlar, hassas pozisyonlarda kişilerin atanmasını veya tutulmasını değerlendirmektedir. Yeni hükümette Dışişleri Bakan Yardımcıları değiştirilirken, 40'a yakın milletvekili de değişti” cevabını verdiğini aktardı.

Zarif, daha önce yaptığı açıklamalarda dönemin popülaritesinin başlamasının Harazi'nin bakanlık dönemine dayandığını ve buna New York'ta birlikte çalıştığı ekip dendiğini söylemişti.

Zarif, bu ayın başlarında Clubhouse uygulaması üzerinden yapılan bir panel sırasındaki tartışmada, ABD'deki en önde gelen İran lobi grubu Ulusal İran Amerikan Konseyi'nin (NIAC) İran'dan mali sponsorluk aldığını yalanladı.

Zarif’in Dışişleri Bakanlığı görevini halefi Abdullahiyan'a devrettiği devir teslim töreninden, Ağustos 2021 (İran Dışişleri Bakanlığı)
Zarif’in Dışişleri Bakanlığı görevini halefi Abdullahiyan'a devrettiği devir teslim töreninden, Ağustos 2021 (İran Dışişleri Bakanlığı)

Zarif, konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “Baz gruplara para ödendi ama NIAC aralarında yoktu. NIAC ile iş birliği bilgi alışverişiyle sınırlıydı. İran'da insan haklarını eleştirdiğini söyleyerek NIAC konusunda hassas davrandılar. Hüseyin Taib (Devrim Muhafızları eski istihbarat şefi) benim NIAC'ın kurucusu olduğuma inanıyordu ve onlara karşı çıkıyordu.”

New York çetesi konusu, İran Cumhurbaşkanı’nın İran Dışişleri Bakanlığı'nca atanan 11 yeni büyükelçiyi kabul ettiği bir dönemde gündeme geldi. İran Cumhurbaşkanlığı internet sitesinde Reisi'nin “Hükümetin politikası, dış politikayı ve komşu ve dost ülkelerle ilişkileri ortak bir yönelimle yeniden dengelemektir” sözleri aktarılırken, Dışişleri Bakanlığı’nın “ulusal gücü artırmak için gerektiği kadar aktif ve akıllı diplomasi kullanması gerektiği” vurgulandı.



İran ve ABD Roma'da bir araya geldi: Taraflar amaçlar ve ilkeler anlaşmasına vardı

Dün ABD ile İran arasında ikinci tur görüşmelerin yapıldığı Umman'ın Roma Büyükelçiliği'nin giriş kapısının önünde bekleyen polis memurları ve gazeteciler (AP)
Dün ABD ile İran arasında ikinci tur görüşmelerin yapıldığı Umman'ın Roma Büyükelçiliği'nin giriş kapısının önünde bekleyen polis memurları ve gazeteciler (AP)
TT

İran ve ABD Roma'da bir araya geldi: Taraflar amaçlar ve ilkeler anlaşmasına vardı

Dün ABD ile İran arasında ikinci tur görüşmelerin yapıldığı Umman'ın Roma Büyükelçiliği'nin giriş kapısının önünde bekleyen polis memurları ve gazeteciler (AP)
Dün ABD ile İran arasında ikinci tur görüşmelerin yapıldığı Umman'ın Roma Büyükelçiliği'nin giriş kapısının önünde bekleyen polis memurları ve gazeteciler (AP)

ABD ve İran, İtalya'nın başkenti Roma'da dün ‘olumlu bir atmosferde’ gerçekleşen ikinci tur görüşmelerinin ardından Tahran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerde yeni ve genişletilmiş bir aşamaya geçerek hedefler ve ilkeler üzerinde anlaşmaya vardı. Yaklaşık dört saat süren oturuma Umman Dışişleri Bakanı Bedir el-Busaidi aracılık etti.

Umman Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ABD ve İran arasında yapılan dolaylı müzakerelerin amacının ‘İran'ın barışçıl amaçlarla nükleer enerji geliştirme hakkını korurken nükleer silahlardan ve yaptırımlardan kurtulmasını garanti altına alan bir anlaşmaya varmak’ olduğu belirtildi. Busaidi, bu müzakerelerde önemli ilerlemeler kaydedildiğini ve daha önce imkansız olanın artık gerçekleşmeye daha yakın olduğunu söyledi.

Öte yandan İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, görüşmelerin doğru yönde ilerlediğini söyledi. Arakçi, tarafların bazı ilkeler ve hedefler üzerinde daha iyi bir uzlaşıya vardığını vurguladı.

İran Dışişleri Bakanı, çarşamba günü Maskat’ta uzmanlar düzeyinde teknik toplantıların yapılması ve ardından cumartesi günü ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile bir toplantı gerçekleştirmeleri konusunda mutabakata varıldığını kaydetti.

Görüşmelerde İran’ın nükleer programı meselesi dışındaki konuların gündeme geldiği iddialarını reddeden Arakçi, “Görüşmelere devam etme ve bir sonraki aşamaya geçme konusunda anlaştık. Bir anlaşma olasılığı konusunda halen temkinliyiz” şeklinde konuştu.